بیماری مزمن كلیه چیست؟
اگر كلیهها دچار آسیبهایی شوند كه به مرور زمان كارآیی خود را از دست بدهند، فرد به بیماری مزمن كلیه دچار میشود. اگر به مدت دست كم سه ماه كلیهها دچارعلایم غیرطبیعی مانند دفع پروتئین در ادرار شوند- كه نشان دهنده تخریب در بافت كلیه است- یا عملكرد آنها در زمینه دفع آب و مواد زائد كاهش یابد، فرد به بیماری مزمن كلیه مبتلا شده است. اگر فرد به علت ابتلا به دیابت دچار بیماری مزمن كلیه شده باشد، به این بیماری نفروپاتی دیابتی اطلاق میشود.
اثر دیابت بر كلیهها
رگهای درون كلیه بر اثر دیابت آسیب میبینند و بیماری مزمن كلیه ایجاد می شود. در واقع شایعترین علت نارسایی كلیه در دنیا ، ابتلا به دیابت است. بیماری كلیوی معمولا پنج سال پس از شروع دیابت ظاهر میشود ولی چون مبتلایان به دیابت ممكن است با تاخیر متوجه بیماری خود شوند، در زمان اولین مراجعه هم ممكن است دچار عارضه كلیوی شده باشند.بیماری كلیوی ناشی از دیابت در مراحل ابتدایی به صورت افزایش دفع پروتئینی به نام آلبومین از كلیهها به وجود میآید. در این مرحله آزمایش ساده ادرار قادر به نشان دادن دفع آلبومین نیست و برای تشخیص آن از روشهای دقیقتری باید استفاده شود. با گذشت زمان به تدریج دفع آلبومین ادرار افزایش مییابد و آزمایش ادرار ساده نیز آلبومین را نشان میدهد. همزمان با افزایش مقدار آلبومین در ادرار ،كارایی كلیه كاهش مییابد.در این مراحل سایر علائم بیماری مزمن كلیه مانند پرفشاری خون ، كمخونی، خستگی، بیاشتهایی، پوست تیره و خشك، تهوع و استفراغ، افزایش دفع ادرار در شب، تورم پاها نیز ظاهر میشوند و در نهایت فرد دچار نارسایی كلیه میشود و برای ادامه زندگی باید از درمانهای جایگزینی كلیه استفاده كند.
دیابتیهای مستعد ابتلا به عوارض كلیوی
به علت كنترل نامناسب قند خون، فشار خون بالا كه تحت درمان قرار نگیرد، زمینه ارثی، طول مدت ابتلا به دیابت، نژاد (در نژاد سیاهپوست شایعتر است)، چاقی و مصرف قرصهای ضد حاملگی، احتمال بروز عارضه كلیوی در جریان بیماری دیابت افزایش مییابد.آیا همه دیابتیها دچار نارسایی كلیه میشوند؟
تقریبا یك سوم افراد دیابتی دچار بیماری مزمن كلیه میشوند كه برخی از آنها در نهایت به دیالیز یا پیوند نیاز خواهند داشت.
برای پیشگیری و درمان بیماران مبتلا به دیابت چه باید كرد؟
كنترل صحیح قند خون در مراحل اولیه بیماری بسیار مهم است. لازم است این
بیماران، چربی (كلسترول) خون خود را به طور دقیق كنترل كنند و رژیم غذایی
مناسب داشته باشند و در بعضی موارد تحت درمانهای كاهش دهنده كلسترول قرار
گیرند.برای تشخیص زودرس عارضه كلیه باید حداقل سالی یك بار نمونه ادرار از نظر
آلبومین بررسی شود و اگر در دو نوبت آلبومین در ادرار وجود داشت، فرد به
طور قطع دچارعارضه كلیوی شده است. برای تشخیص دقیق عوارض كلیوی دیابتیها
آزمایش میكروآلبومین انجام میشود كه مقادیر كم آلبومین را شناسایی میكند.
از سوی دیگر محدودیت در مصرف نمك و پروتئین و كاهش وزن به دیابتیها توصیه
میشود.مراجعه به پزشك و شروع درمانهای مناسب برای كاهش پروتئین ادرار باید به
موقع انجام شود. برخی داروهای ویژه بیماری قلبی و فشار خون دفع پروتئین در
ادرار را كاهش میدهند. این درمانها در مراحل اولیه بیماری كلیه میتواند
باعث بهبود بیماری شود و پس از استقرار كامل بیماری مزمن كلیه نیز درمانهای
ذكر شده فقط زمان بروز نارسایی كلیه را به تعویق میاندازد. درمان نهایی
نارسایی كلیه در افراد دیابتی همانند سایر افراد دیالیز و پیوند كلیه است
البته بهتازگی پیوند همزمان كلیه و لوزالمعده (پانكراس) نیز انجام میشود.
منبع : ایسنا
نظر شما