کمیته بین المللی صلیب سرخ با داشتن نمایندگان متعدد در اکثر کشورها فرآیند حل مناقشات جنگها و کمک به آوارگان و آسیبدیدگان حوادث مترقبه و غیرمترقبه را تسریع میکند که در این زمینه خبرنگار فارس با پیر ریتر، رئیس نمایندگی این کمیته در تهران در مباحث مختلف از جمله برنامههای مهم آنان در سال 91 به گفتوگو پرداخت.
مهمترین اولویتهای کمیته بینالمللی صلیب سرخ در سال 91 چیست؟
ریتر: کمیته بین المللی صلیب سرخ اولویتبندیهای متعددی دارد ولی چیزی که اولویت نخست دفتر کمیته بینالمللی صلیب سرخ در تهران به حساب میآید مسئله مفقودان جنگ ایران و عراق است و اینکه سرنوشت آنها مشخص شود.سال 90 از این منظر سال موفقیتآمیزی بود به دلیل اینکه با مقامات دو کشور توانستیم به توافق برسیم تا عملیات تفحص و جستوجوی مشترک صورت پذیرد.در چند ماه گذشته ماموریتهایی در جزیره فاو انجام گرفت که آخرین آن از 20 اسفند تا پایان تعطیلات نوروز بود. در مدت ۴ ماه ۳ عملیات جداگانه در این زمینه در فاو صورت پذیرفته که همین نشاندهنده میزان علاقه و پشتکار مقامات ایرانی در این زمینه است.
ادامه جستوجو مفقودان در سال 91
در سال آتی نیز این روند ادامه خواهد داشت. البته در این زمینه در سال 91 نشست سهجانبهای نیز بین مقامات دو کشور و کمیته بینالمللی صلیب سرخ در عراق انجام خواهد گرفت که در آن جزئیات ادامه روند کار در مورد جستوجوی مفقودان به بحث گذاشته خواهدشد.عملیات جستوجوی مفقودان نه تنها در شبه جزیره فاو، بلکه در چند منطقه مرزی دیگر نیز که گمان میرود همچنان بقای انسانی در آن وجود داشته باشد انجام خواهد گرفت.نکته مهم این است که چنین عملیاتی به طور مشترک توسط ایرانیها و عراقیها انجام میشود و این خود نشانه امیدبخشی است که پس از تمامِ مشکلات دوران جنگ در حال حاضر دو کشور با یکدیگر همکاری دارند.به هر حال جستوجوی مفقودان اولویت نخست کمیته بینالمللی صلیب سرخ است و در همین رابطه ما مشاور منطقهای پزشکی قانونی کمیته را در دفتر تهران داریم که با کارشناسان و متخصصان در زمینه پزشکی قانونی به صورت تخصصی همکاری میکند.ما در این زمینه با پزشکی قانونی ایران نیز همکاری داریم که این همکاری در سال آینده نیز ادامه خواهد یافت. همچنین با "سازمان پزشکی قانونی کشورهای اسلامی" نیز همکاری داریم که مقر این سازمان در تهران است و بیش از 30 کشور عضو آن هستند و از طریق این سازمان زمینه همکاریهای بینالمللی در این راستا نیز فراهم میشود.
برگزاری مجمع عمومی سازمان پزشکی قانونی کشورهای اسلامی در اندونزی
مجمع عمومی سازمان پزشکی قانونی کشورهای اسلامی نیز امسال در اندونزی برگزار میشود و در آنجا نشستهایی برای تبادل نظر از طرف مسئولان کشورهای اسلامی برگزار خواهد شد.بهدلیل درگیریها و ناآرامیهای اخیر در کشورهای اسلامی بهطور قطع چنین نشستهایی نتایج مفید و کارسازی خواهند داشت.همکاریهای کمیته بینالمللی صلیب سرخ با جمعیت هلال احمر ایران نیز در سال جدید گسترش بیشتری خواهد یافت.
برگزاری نشست آموزشی حقوق بشردوستانه آسیای جنوبی در تهران
فعالیتهایی که ما با جمعیت هلال احمر داریم در دو سطح بینالمللی و داخلی است که یکی از این همکاریها برگزاری نشستی در اوایل اردیبهشت با عنوان "نشست آموزشی آسیای جنوبی" است که نمایندگان بخشهای دولتی و غیردولتی از کشورهای آسیای جنوبی، به علاوه تاجیکستان در جزیره کیش حضور مییابند تا موضوعات بشردوستانه را به بحث و گفتوگو بگذارند.
لطفاً در مورد این نشست آموزشی کمی بیشتر توضیح دهید؟
ریتر: این نشست در ایران برگزار میشود و جلسات به زبان انگلیسی خواهد بود که البته و بهطور قطع ترجمه فارسی نیز در دسترس خواهد بود. مقامات افغان و تاجیک نیز از این نشست بسیار استقبال کردند و با حضور در آن در مورد موضوعات مربوط به حقوق بشردوستانه آموزش خواهند دید.این نشست در پی همکاری این سازمان با جمعیت هلال احمر ایران و کمیته ملی حقوق بشردوستانه که در جمعیت هلال احمر فعالیت دارد برگزار میشود که ریاست هر دو نهاد بهطور مشترک برعهده آقای ابوالحسن فقیه است و به همین دلیل همکاری مشترکی خوبی وجود دارد که در این زمینه پردیس بینالمللی دانشگاه تهران در جزیره کیش نیز با این برنامه همکاری دارد.یک کارگاه تخصصی نیز در اواخر سال 91 در مورد پروژه "مراقبتهای درمانی در معرض خطر" برای کارشناسان برگزار خواهد شد."مراقبتهای درمانی در معرض خطر" یک کمپین جهانی است که از سال گذشته آغاز شده (تابستان سال 90) و تا چهار سال ادامه خواهد داشت و تمرکز آن بر این نکته است که در حال حاضر کارکنان درمانی و تأسیسات درمانی به شدت در معرض خطر هستند و حتی بهطور مستقیم در درگیریهای مسلحانه مورد حمله قرار میگیرند.
امدادگران، پزشکان و پرستاران در معرض خطر درگیرهای جهانی
ما متوجه شدهایم که امدادگران، پزشکان و پرستاران و حتی رانندههای آمبولانسها در معرض خطر زیادی هستند و در تمام درگیریهایی که در سطح جهان شاهد آن هستیم مشاهده میشود که برای این افراد حادثه ایجاد میشود.ارائه مراقبتهای درمانی جزو نخستین خدماتی به حساب میآید که صلیب سرخ و هلال احمر ارائه میدهند، پس آنها که نشان صلیب سرخ و هلال احمر را با خود دارند باید از حملات در امان بمانند."مراقبتهای درمانی در معرض خطر" یک کمپین عمومی است که رسانهها نیز در جریان کامل آن قرار خواهند گرفت، در ایران نیز به زبان فارسی مباحث مربوطه را ارائه خواهیم کرد و ایران در بین 8 کشوری است که جمعیت ملی آن میزبان یکی از کارگاههای تخصصی در این زمینه میشود.
تجربه بسیار ایران در حوادث
دلیل اهمیت میزبانی ایران تجربه طولانی آن در جنگ ۸ ساله و تعدد بلایای طبیعی به دلیل موقعیت جغرافیاییاش است که باعث شده است نهادهای مربوطه تجربیات زیادی در این زمینه داشته باشند.سازمان نظام پزشکی ایران نیز که 220 هزار پزشک عضو آن هستند، علاقهمند به شرکت در برگزاری این کارگاه است و در حقیقت حضور این سازمان در برگزاری این کارگاه بسیار مهم است.
اشاعه حقوق بشردوستانه با مبانی اسلامی
در همین راستا و برای گسترش و اشاعه حقوق بشردوستانه و مبانی آن فعالیتهایی نیز در قم داریم که در همین زمینه کنفرانسی در سال 2006 در قم برگزار شد با عنوان "اسلام و حقوق بشردوستانه" که پس از پایان این کنفرانس دبیرخانه آن دایر باقی ماند تا پیگیریهای مربوط را به عمل آورد.اخیراً تفاهمنامه ۳ جانبهای میان جمعیت هلال احمر، کمیته ملی حقوق بشردوستانه و کمیته بینالمللی صلیب سرخ به امضا رسیده و مقرر شده است که این دبیرخانه به "مرکز مطالعات تطبیقی اسلام و حقوق بینالمللی بشردوستانه" تبدیل شود.در واقع هر تصمیمی که در این مرکز محقق میشود مورد تأیید کمیته بینالمللی صلیب سرخ، هلال احمر و کمیته ملی حقوق بشردوستانه است که خود نماینده چندین وزارتخانه است.به دنبال همکاری مشترک کمیته بینالمللی صلیب سرخ، جمعیت هلال احمر و کمیته ملی حقوق بشردوستانه، کنفرانسی در سال جاری و در مشهد برگزار خواهد شد که هدف آن ترویج گفتوگو اسلام و حقوق بشردوستانه خواهد بود.از دیگر اهداف آن نیز این است که از سطح ملی فراتر رفته و این موضوع را در سطح بینالمللی مطرح کنیم که یکی از عمده فعالیتهای ما برای این کنفرانس ترجمه و انتشار مقالات در حوزههای مختلف حتی از خارج از ایران است.
کمکهای بشردوستانه موثر ایران به سومالیاییها
از دیگر فعالیتهای مهم چه در سطح بینالملل و چه در سطح ملی، همکاری با جمعیت هلال احمر ایران در سومالی بود زیرا کمکهای زیادی از طریق جمعیت هلال احمر به سومالی ارائه شد و ما اطمینان داریم که میتوانیم روی هلال احمر ایران و تواناییهای آن بهطور جدی حساب کنیم.هلال احمر ایران تجربه و تخصص ارزندهای دارد و در سال 2008 و در حوزه توانبخشی جسمانی تفاهمنامهای بین کمیته بینالمللی صلیب سرخ و هلال احمر ایران به امضا رسید که در سال نخست در سطح ملی اجرا شد اما اخیراً برای نخستینبار به صورت بینالمللی در اتیوپی آن را به اجرا درآوردیم.
برگزاری کارگاههای بینالمللی توانبخشی بااستفاده از دانش ایران
میزات رضایت شرکت کنندگان از کشورهای آفریقایی در این دوره آموزشیِ توانبخشیِ جسمانی به حدی زیاد بود که حالا در نظر داریم کارگاههای آموزشی بینالمللی بیشتری با همکاری هلال احمر برگزار کنیم.مرکز حقوق بشر و تنوع فرهنگی جنبش عدم تعهد از مراکز دیگری است که با ما همکاری دارد، این مرکز در سال 2007 تأسیس شد و در آذر سال گذشته دو کنفرانس در تهران برگزار کرد تحت دو عنوان "فرهنگها در حمایت از بشردوستی" و "حمایت از غیرنظامیان" که کمیته بینالمللی صلیب سرخ در هر دو آنها همکاری داشت.
برگزاری کنفرانس آموزش و تنوع فرهنگی در سال 91
این مرکز همانطور که از نامش پیداست روی موضوع حقوق بشر و تنوع فرهنگی متمرکز است اما در اساسنامه آن حقوق بشردوستانه نیز قید شده است و به دلیل همین نقطه اشتراک است که با آنها مشارکت کرده و سعی میکنیم از طریق این مرکز مفاهیم حقوق بشردوستانه را اشاعه دهیم، این مرکز در سال جدید نیز در مورد آموزش و تنوع فرهنگی کنفرانسی برگزار خواهد کرد.در اینجا لازم است تا دوباره به موضوع همکاری با جمعیت هلال احمر بازگردیم، از دیگر فعالیتهای مشترک کمیته بینالمللی صلیب سرخ با هلال احمر ایران همکاری بر روی برنامه "کاوش حقوق بشردوستانه" است.
گنجاندن برنامه درسی حقوق بشردوستانه برای دانش آموزان
در مرحله کنونی میخواهیم حقوق بشردوستانه را در برنامه درسی آموزش و پرورش بگنجانیم و به همین دلیل است که کمیته مایل است تا در زمینه مباحث آموزشی و تنوع فرهنگی در هر صورتی سهیم باشد و به همین دلیل نیز در کنفرانس آموزش و تنوع فرهنگی که به آن اشاره کردم شرکت خواهیم کرد.این موارد بخشهایی از برنامههای سال پیش و سال جدید کمیته بینالمللی صلیب سرخ در ایران بود اما ما باید برای مواجهه با حوادث و اتفاقات پیشبینی نشده احتمالی نیز آماده باشیم.
نقش کلیدی ایران در منطقه با وجود تمام تحریمها
تغییرات اخیر در منطقه و تحریمهای اقتصادی علیه ایران کار کمیته بینالمللی صلیب سرخ را نیز تحت تأثیر قرار داده است، اما با این حال نقش ایران در منطقه کلیدی و مهم است و ما کماکان کمکهایمان را به دیگر کشورها از جمله عراق با کمک ایران ارسال میکنیم.البته وضعیت در عراق کم و بیش رو به ثبات است اما همچنان امکان ارسال کمک از ایران برای کشورهای دیگر وجود دارد.بهعنوان مثال، از شروع سال گذشته تمام آن چیزی را که برای افغانستان ارسال کردیم از مسیر ایران بوده یا نمونه دیگری که میتوانم به آن اشاره کنم.اقلام مختلف از ایران و ارسال آن به نمایندگیهای مختلفمان در کشورهای دیگر دنیاست که از جمله میتوان به مواد و وسایل مربوط به آب و فاضلاب اشاره کرد که در ایران از نظر کیفیت، استاندارد و قیمت قابل قبول است.
خرید اقلام ایرانی برای کمک به کشورهای نیازمند
ما این اقلام را از ایران خریداری میکنیم و برای همکارانمان در برخی کشورهای آفریقایی و آسیای مرکزی میفرستیم؛ اریتره، بروندی و قرقیزستان از آن جمله هستند.
آخرین وضعیت مفقودان ایرانی از نظر آماری بر حسب اطلاعات کمیته بینالمللی صلیب سرخ به چه صورت است؟
ریتر: چون تعداد مفقودان هزاران نفر بوده است در چنین مواردی در مراحل نخست، کار برای پیدا کردن مفقودان دشوار نیست اما هرچه پیشتر میرویم کار سخت و پیچیدهتر میشود.
شمار مفقودان ایرانی در پی جنگ ۸ ساله بیش از 11 هزار نفر
در حال حاضر شمار مفقودان ایرانی در پی جنگ ۸ ساله بیش از 11 هزار نفر است و به هر حال وقتی 21 پیکر هم پیدا میشود به این معنی است که 21 خانواده دستآخر از سرنوشت عزیزشان اطلاع بهدست آوردهاند.
کمیته بینالمللی صلیب سرخ برای خانوادههایی که اعضای آنان در برخی کشورها از جمله آسیای جنوب شرقی زندانی هستند چه اقداماتی و توصیههایی به آنان دارد و آیا کمیته از این زندانها بازدید می کند؟
ریتر: مثلاً در مورد سیل بانکوک، کمیته برای عملیات انتقال زندانیان به مکان دیگر مشارکت کرد که در بین آنان زندانیان ایرانی نیز وجود داشت. این ایرانیان از طریق پیامهای صلیب سرخ با خانواههای خود تماس گرفتند و دفتر کمیته بینالمللی صلیب سرخ در تهران این پیامها را به هلال احمر ایران تحویل داد تا به دست خانوادهها برسد.بخش کنسولی سفارت ایران در برخی کشورها نیز در این زمینه همکاری میکند. مثلاً در یمن و در حدود ۲ سال پیش 5 نفر دستگیر شده بودند که همکاران من به طور مرتب از این افراد بازدید میکردند و اخیراً نیز همه آنها آزاد شدند.ارسال پیامهای زندانیان به خانوادههایشان بر اساس یک چرخه زنجیروار ممکن میشود؛ به این معنی که این پیامها از طریق کمیته بینالمللی صلیب سرخ به هلال احمر منتقل میشود و آنها نیز آن پیامها را در اختیار خانوادهها قرار میدهند. رئیس نمایندگی کمیته بینالمللی صلیب سرخ در تهران خاطرنشان کرد: اما نکته مهم این است که ارتباط اصلی با خانوادهها بر عهده هلال احمر است.
نظر شما