سلامت نیوز: کیست ممکن است در هر یک از اعضای بدن از جمله کلیه ها شکل گیرد. از آن جا که کلیه ها مواد زاید را دفع می کند و با عمل فیلتراسیون ادرار تولید می کند، به تدریج ممکن است کیسه های حاوی مایع به نام کیست در آن ها تشکیل شود.کیست های کلیه به جز نوع مادرزادی آن، تقریبا خوش خیم است و بسیاری از افراد مبتلا عمر طبیعی می کنند بدون این که کیست برای آن ها مشکلی ایجاد کند. اما در مواردی هم دیده می شود که این کیست ها به ناهنجاری های کلیوی می انجامد.

در این باره با متخصص اورولوژی گفت وگویی انجام داده  ایم که در ادامه می آید.دکتر علی اصغر یارمحمدی متخصص اورولوژی وعضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در این باره می گوید: کیست های کلیه به دو دسته ژنتیکی (مادرزادی) و غیرژنتیکی تقسیم می شود. به طور کلی کیست های ژنتیکی برای فرد مشکلاتی ایجاد می کند. از این نوع کیست ها می توان از کلیه پلی کیستیک (بیماری اتوزومال مغلوب) در اطفال یا بزرگسالان یاد کرد. همچنین توبرو اسکلروزیس نیز از نمونه های کیست های مادرزادی است. وی افزود:کلیه پلی کیستیک اگر در اطفال دیده شود، طفل به سرعت دچار نارسایی کلیه می شود و نیاز به دیالیز و پیوند کلیه پیدا می کند. اما کیست کلیه در بزرگسالان در دهه چهارم زندگی به دیالیز و پیوند کلیه منجر می شود. بنابراین کیست های کلیوی که جنبه ژنتیکی دارد، کیست های خوش خیم نیست.

تشخیص کیست

برای تشخیص کیست کلیه می توان از روش معاینه بالینی یا روش های تصویربرداری استفاده کرد که آسان ترین راه معاینه و سونوگرافی است.بیماری که دچار کیست کلیه است با علایمی از قبیل درد، فشارخون یا مشاهده خون در ادرار و نارسایی کلیه به پزشک مراجعه می کند.

کلیه پلی کیستیک

این نوع نارسایی که هم در اطفال و هم بزرگسالان دیده می شود، با معاینه و انواع روش های تصویربرداری مانند سی تی اسکن ، ام آرآی و... قابل تشخیص است و درمان آن نیز از طریق روش های طبی یا جراحی امکان پذیر است.

کیست های وراثتی خطرناک تر است

معمولا کیست های وراثتی باعث نارسایی کلیه می شود و در کل می توان گفت جزو کیست های خوش خیم به شمار نمی آید.اما کیست های اکتسابی که ساده ترین شکل آن کیست های ساده کلیه است و از نوع کیست های خوش خیم است، در هر سنی به خصوص افراد بالغ بیشتر دیده می شود و هر چه سن بالاتر رود میزان شیوع آن بیشتر می شود. وی افزود: در فاصله سنی ۴۰تا ۶۰ سالگی حدود ۲۰ درصد مردم دچار کیست ساده کلیه می شوند. این کیست بی خطر و بی عارضه است و تنها مشکلی که ممکن است ایجاد کند زمانی است که کیست بزرگ می شود و به دلیل فشاری که به کلیه و نسوج اطراف آن وارد می کند، ایجاد علامت خواهد کرد.برای تشخیص این نوع کیست می توان از روش های تشخیص بالینی، سونوگرافی و یا سایر روش های تصویربرداری استفاده کرد.

درمان

دکتر یارمحمدی با اشاره به این که این کیست به درمان نیاز ندارد مگر این که عارضه ای ایجاد کرده باشد افزود: این نوع کیست ممکن است ایجاد درد کند، عفونی شود، خونریزی کند و یا باعث افزایش فشار خون شود.این نمونه از کیست ها شایع ترین نوع کیست های کلیه است که نسبت به نمونه های دیگر آن خطر کمتری دارد.

برای درمان این نوع کیست می توان کیست را خالی کرد یا از روش های لاپاراسکوپی برای کیست های حجیم استفاده کرد. این کیست ها که به ندرت ایجاد نارسایی می کند معمولا یک کلیه را درگیر می کند.وی می افزاید: علت ایجاد کیست کلیه مشخص نیست و به جز کیست های مادرزادی که علت وراثتی دارد برای این نوع کیست علت مشخصی وجود ندارد. وی افزود: افراد باید به این نکته توجه داشته باشند که کیست های وراثتی خطرناک تر است و معمولا ایجاد عارضه می کند و فرد به دیالیز نیاز پیدا می کند.

بنابراین افرادی که سابقه ژنتیکی کیست کلیه در خانواده دارند باید معاینه شوند تا در صورت ابتلا به این بیماری هرچه سریع تر درمان شوند.

لازم به یادآوری است که امکان ابتلای فرزندان در خانواده هایی که والدین به کیست کلیه مبتلا هستند وجود دارد و نوزادان در این خانواده باید مورد معاینه قرار گیرند.

علت ایجاد کیست ساده کلیه مشخص نیست

کیست های ساده کلیه علت مشخصی ندارد و غیر از موارد نادری که بیماران دیالیز می کنند و به کیست شناخته شده مبتلا می شوند، علت مشخصی را نمی توان برای ایجاد کیست در نظرگرفت. دکتر محمدعلی محمدزاده رضایی دانشیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد و متخصص اورولوژی با بیان این مطلب به خراسان افزود:افرادی که کیست های زیادی در کلیه دارند، به مراقبت بیشتری نیاز دارند. کیست کلیه به طور معمول خطری ایجاد نمی کند. اگر کیست رشد نکند برای فرد مشکل ساز نیست و نیازی به درمان ندارد. وی با اشاره به ویژگی کیست های کلیه افزود: کیست های نامنظم که به ندرت دیده می شود، ممکن است برای فرد ایجاد ناراحتی کند که با سونوگرافی قابل تشخیص است و نوع بدخیم آن با عمل جراحی برداشته می شود؛ البته درصد ابتلا به این نوع کیست بسیار کم است.اما در مورد کیست های ساده باید گفت اگر با سونوگرافی متوجه شدیم کیست رشد نمی کند نیاز به جراحی و درمان ندارد. علت ایجاد این کیست هم مشخص نیست.اگر کیست بزرگ شود و حدود ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر باشد با درد همراه است، در غیر این صورت دردی ندارد. وی افزود: کیست های حجیم را باید تخلیه کرد یا به روش لاپاراسکوپی بیرون آورد.

منبع: روزنامه خراسان