شنبه ۲ اردیبهشت ۱۳۹۱ - ۱۵:۲۰
سلامت نیوز: اردیبهشت ماه به عروس بهار معروف و یکی از زیباترین ماه های سال است که طبیعت در اوج شکوفایی و زیبایی قرار دارد. روز و شب در تعادل قرار دارند و هوا معتدل است. اما برای دسته ای از افراد رسیدن بهار به نیمه به معنای احساس رخوت و کسالت شدید است. خواب آلودگی شدید با وجود استراحت در ایام عید و داشتن خواب کافی شکایت بسیاری از افراد در این روزهاست. این کسالت و خواب آلودگی به حدی شدید است که کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد گاه حتی حضور در طبیعت و چند ساعت پیاده روی چنان برای فرد خستگی مفرط به بار می آورد که احساس می کند با یک هفته خواب و استراحت نیز نمی تواند این خستگی را از تن بیرون کند. اگر شما هم یکی از این افراد هستید توصیه می کنیم ادامه مطلب را حتما مطالعه کنید.

بهار با بدن ما چه می کند


تمام موجودات در فصل بهار از خواب بیدار می شوند اما هستند عده ای که با آمدن بهار انرژی بدنشان را از دست می دهند؛ زیاد می خوابند و تغییر فصلی را به بدترین شکل ممکن یعنی کسالت و خواب آلودگی شدید تجربه می کنند. اما خوب است بدانید خواب آلودگی در فصل بهار طبیعی است. مهدی آزاد کارشناس ارشد روان شناسی بالینی ضمن بیان این مطلب به خراسان می گوید: بسیاری از افراد از این تغییرات خلقی شکایت دارند هرچند در بسیاری از موارد با گذشت فصل این عارضه از بین می  رود. این اختلال که می تواند جزو دسته اختلالات خلقی محسوب شود، اختلال فصلی نامیده می شود. واقعیت این است که در فصل بهار به علت افزایش طول روز و تابیدن بیشتر نور خورشید اختلال خلقی در برخی افراد ایجاد می شود. در واقع ساعت بیولوژیک بدن که با ساعت های طولانی شب تنظیم شده است حالا در فصل بهار نمی تواند با طولانی شدن روز هماهنگ شود، بنابراین فرد در اولین مرحله به اختلال خواب از نوع پرخوابی دچار می شود. از سوی دیگر گردش خون در بدن در فصل زمستان و بهار تفاوت عمده ای می کند. در فصل زمستان گردش خون در بدن کمتر و خون رسانی به مغز بیشتر می شود اما در فصل بهار گردش خون در اندام ها بیشتر می شود و خون کمتری به مغز می رود؛ به این ترتیب به دلیل نرسیدن اکسیژن کافی به مغز فرد احساس خواب آلودگی بیشتری می کند. در فصل بهار مویرگ ها گشاد می شود و خون بیشتری را از خود عبور می دهد. از سوی دیگر سوخت و ساز بدن در فصل بهار بیشتر و مصرف اکسیژن توسط اندام ها باعث می شود مغز اکسیژن کمتری دریافت کند. اگر بدن فرد نتواند با تغییرات فصلی همراه شود، انرژی اش به سرعت تحلیل می رود و حتی با وجود خواب و استراحت طولانی، کسل می ماند.

خوب است بدانید تغییرات فصلی، زندگی دسته ای از افراد را بیشتر تحت تاثیر قرار می دهد. سالمندان، افراد سفیدپوست، افرادی که دچار خستگی مزمن هستند، افرادی که مشکل قلبی، عروقی و مغزی دارند، افرادی که کار فکری می کنند و تحرک کافی بدنی ندارند به علت گردش خون ضعیف در بدن و نرسیدن اکسیژن کافی به مغز در معرض کسالت و خواب آلودگی بهاره قرار دارند.

کسالت یعنی چه؟

اگر فردی به علت خستگی و کم خوابی دچار تحریک پذیری و ناتوانی در تمرکز ذهنی شود به کسالت مفرط دچار شده است. این اختلال که ممکن است طیف گسترده ای داشته باشد، می تواند علایم خفیف یا شدیدی را بروز دهد. ثابت شده است که خواب آلودگی و کسالت یکی از مهم ترین دلایل تصادفات شدید رانندگی است. گاه این عارضه به اختلالاتی مثل افسردگی مزمن فصلی، اضطراب، بی قراری، افزایش تحریک پذیری، کاهش تمرکز شدید، توهم، کاهش اشتها، مشکلات یادآوری و در نهایت افت کیفیت زندگی فرد منجر می شود، بنابراین اگر این اختلال تا پایان اردیبهشت و فصل بهار رفع نشد، لازم است فرد به پزشک مراجعه کند و اجازه ندهد این مشکل تبدیل به یک اختلال مزمن شود.

اولین راهکارها

این کارشناس ارشد روان شناسی بالینی با اشاره به این که مانند دیگر اختلالات روانی در مرحله اول تغییر نگرش منفی به مثبت به عنوان راهکار به فرد توصیه می شود، ادامه می دهد: در راس تمام درمان های روان شناختی خوش بینی و مثبت نگری قرار گرفته است و باعث می شود فرد حتی در صورت ابتلا به این عارضه از تبدیل شدن آن به یک اختلال مزمن پیش گیری کند. خواب شبانه کافی گام دوم است. تاکید می کنیم که خواب کافی و نه بیش از اندازه در رفع کسالت موثر است. زیرا خواب زیاد قشر مغز را بی حس می کند و باعث خواب آلودگی بیشتر می شود. به همین دلیل است که هر قدر فرد بیشتر بخوابد، بیشتر احساس کسالت و خواب آلودگی می کند. شستن دست و صورت پس از بیدار شدن با آب سرد بسیار مهم است و داشتن تحرک بدنی هم به فرد در رفع کسالت کمک می کند. پرورش گل و گیاه در یک باغچه کوچک و یا نگهداری از گلدان و همزیستی با گیاهان هم در رفع اختلال بسیار موثر است. چرت ۱۵ دقیقه ای بین روز بسیار مفید است و تنظیم ساعت خواب و دمای اتاق هم به خواب راحت فرد کمک می کند. قبل از رفتن به رختخواب غذای پرحجم مصرف نکنید. حمام آب گرم به شل شدن عضلات و خواب راحت و عمیق کمک می کند. پس از خواب نیز یک دوش آب ولرم در رفع خواب آلودگی و کسالت موثر است.

اختلالات مزمن مرتبط

آزاد درباره اختلالات مزمن مرتبط با عارضه خواب آلودگی و کسالت بهاره تصریح می کند: عده کمی از افراد پس از این عارضه در فصل بهار، با داشتن زمینه های افسردگی، به افسردگی فصلی بهاره مبتلا می شوند. در این شرایط فرد همان علایم افسردگی یعنی کناره گیری، انزوا، کاهش اشتها، کم وزنی و رخوت بی دلیل را دارد.نتایج تحقیقات نشان داده است که سروتونین که یک ناقل عصبی موثر در بهبود خلق و خوی انسان است در بدن این افراد بیشتر ترشح می شود. این افزایش ترشح باعث سرخوشی بیش از حد افراد افسرده می شود و آنان را به سمت افسردگی ۲ قطبی هدایت می کند؛ حالتی که در آن فرد طی چند ماه افسردگی و کسالت بیش از حد و پس از آن سرخوشی و نشاط بی دلیل بیش از اندازه ای را تجربه می کند؛ بنابراین ورود به فصل بهار برای مبتلایان به افسردگی ۲قطبی با مخاطراتی همراه است و اگر فرد در دوران کم تحملی و تحریک پذیری شدید قرار گرفته باشد، ممکن است به خودکشی فکر کند. حتی گاهی فرد با سرخوشی فراوان در میهمانی شرکت کرده و علامتی از افسردگی بروز نداده اما روز بعد برای خودکشی اقدام کرده است. خوب است بدانید که این دسته از افراد که در معرض افسردگی قرار دارند، نباید در محیط افسرده قرار بگیرند. در «سندروم محیط افسرده» فرد به علت قرار گرفتن در محیطی که نور کافی ندارد و زندگی با افرادی که خود افسرده هستند، به این اختلال دچار می شود. همچنین به علت نبود تعادل در ترشح هورمون های بدن این عارضه در نوجوانان و جوانان و در زنان بیشتر شیوع دارد.

نقش تغذیه در رفع خواب آلودگی در بهار

اگر می خواهید در فصل بهار کمتر خواب آلوده باشید، بهتر است برخی نکات تغذیه ای را مدنظر قرار دهید.

مهدی آزاد، کارشناس ارشد روان شناسی بالینی پس از بیان این مطلب، ادامه می دهد: در فصل بهار بهتر است لبنیات و چربی کمتر مصرف کنید. در طول روز مخلوط آب ولرم و عسل را به عنوان نوشیدنی میل کنید. از مصرف زیاد مواد قندی و شیرینی جات بپرهیزید. صبحانه کامل که دارای مقادیر کافی پروتئین است میل و میوه و آبمیوه به اندازه کافی مصرف کنید. از مصرف سبزیجات تازه به ویژه اسفناج، نعناع و هویج غافل نشوید و تا جایی که می توانید مصرف کافئین را کم کنید. اگر این نکات تغذیه ای را با منظم کردن ساعت خواب و نه پرخوابی همراه کنید به میزان بسیار زیادی در رفع کسالت و خواب آلودگی بهاره موفق خواهید بود.

منبع: روزنامه خراسان

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha