متوسط جهانی شیوع بالای این بیماری، روند فزاینده ابتلا به آن و آگاهی كم مردم و متخصصان نسبت به این بیماری باعث شد تا سوم تا دهم اردیبهشت ماه به عنوان 'هفته جهانی نقص ایمنی' نامگذاری شود.به گفته پزشكان در این بیماری سیستم دفاعی بدن دچار نقص یا كاهش عملكرد می شود بنابراین دستگاه ایمنی بدن نمی تواند در برابر میكروب‌ها اعم از باكتری، ویروس و قارچ‌ها و هرگونه جسم خارجی دیگر از خود محافظت كند.در این بیماری حتی حفاظت نسبی بدن در برابر ابتلا به سرطان نیز از بین می رود؛ هنگامی كه دستگاه ایمنی نتواند به نقش خود خوب عمل كند، بدن مستعد ابتلا به انواع عفونت و سرطان می‌شود.
نقص ایمنی به دو دسته نقص ایمنی اولیه و نقص ایمنی ثانویه تقسیم می شود، نقص ایمنی اولیه، ارثی بوده و از دوران كودكی علایم آن ظاهر می شود اما نقص ایمنی ثانویه در صورت ابتلا به بیماری هایی مانند ایدز به وجود می آید.بیماری های نقص ایمنی اولیه، گروهی از بیماری های ارثی هستند كه به علت اشكال در مراحل تكاملی یا عملكرد اجزای سیستم ایمنی ایجاد شده و منجر به عفونت های میكروبی مكرر در مبتلایان می شود.تاكنون حدود 200 نوع بیماری نقص ایمنی اولیه شناخته و شرح داده شده است كه شایع ترین نوع آن براثر كمبودهای اولیه آنتی بادی، بروز می كند و بارزترین علامت آن نیز بروز عفونت مكرر در ارگان های مختلف بدن است.تاخیر در تشخیص، تشخیص ندادن بیماری یا عدم اقدام درمانی مناسب و موثر می تواند منجر به بروز عوارض و آسیب های پایدار در ارگان های مختلف و افزایش مرگ و میر در بیماران شود.تشخیص و درمان بموقع بیماران موجب می شود كه بیماران از زندگی طبیعی با كیفیت بهتری برخوردار باشند.
**10 علامت هشدار دهنده وجود بیماری نقص اولیه ایمنی
وجود بیماری نقص ایمنی اولیه دستگاه ایمنی انسان موجب می شود كه كودكان و بالغین مبتلا به این بیماری، دچار عفونت های مكرر شده یا به درمان دارویی پاسخ مناسب ندهند.بروز هشت بار یا بیشتر عفونت گوش طی یك سال، بروز دو بار یا بیشتر عفونت سینوس ها طی یك سال، بروز دو بار یا بیشتر عفونت ریوی طی یك سال، اختلال در رشد وزنی یا نداشتن رشد طبیعی و بروز آبسه های مكرر عمیق در پوست یا سایر اعضای بدن از جمله علایم نقص ایمنی است.همچنین بروز برفك مقاوم به درمان در دهان یا محل های دیگر در پوست پس از یك سالگی، سابقه دریافت آنتی بیوتیك بصورت تزریق وریدی برای درمان عفونت ها، بروز دو بار یا بیشتر عفونت های جدی مانند مننژیت، استنومیلیت -عفونت و استخوان و مغز استخوان- و سپتی سمی -مسمومیت خون- نیز علایم دیگر نقص ایمنی هستند.خانواده ها باید به وجود یك فرد مبتلا به نقص اولیه ایمنی در خانواده توجه داشته باشند چراكه سابقه خانوادگی داشتن این بیماری، احتمال ابتلا به نقص ایمنی را افزایش می دهد.اگر فردی برای درمان عفونت دو ماه یا بیشتر، آنتی بیوتیك مصرف كند و پاسخ درمان مناسبی مشاهده نشود دارای علائم نقص ایمنی است.
هرچند هر عفونتی علامت نقص ایمنی نیست اما چنانچه بیش از یكی از علایم 10 گانه یادشده در فردی وجود داشته باشد ضروری است برای بررسی دستگاه ایمنی به پزشك مراجعه كند.متخصصان توصیه می كنند با مشاهده یكی از این علایم حتما به پزشك مراجعه شود. علایمی كه كمتر فردی از آنها اطلاع ندارد. اما در برخی موارد حتی پزشكان و متخصصان نسبت به آن بی توجه هستند.مسوول بخش ایمونولوژی بیمارستان حضرت رسول (ص) درباره این مساله به خبرنگار ایرنا می گوید: دانش پزشكان نسبت به بیماری نقص ایمنی، چندان مطلوب نیست.'صبا عرشی' می افزاید: آگاهی نسبت به این بیماری فقط در مراكز درمانی دانشگاه علوم پزشكی كه این رشته خاص تدریس می شود، وجود دارد.وی، كمبود امكانات تشخیصی در شهرستان ها را یكی دیگر از مشكلات تشخیص این بیماری در كشور عنوان می كند و می گوید: این بیماری در شهرهایی غیر از مركز استان به دلیل كمبود تجهیزات ممكن است، تشخیص داده نشود.
مسوول بخش ایمونولوژی بیمارستان حضرت رسول (ص) تاكید می كند آزمایش های تشخیصی نقص ایمنی، آزمایش های گرانی هستند كه نیاز به تجهیزات پزشكی دقیق تری دارند و با امكانات ساده پزشكی نمی توان آن را تشخیص داد.عرشی خاطرنشان می كند تشخیص دیرهنگام یا دریافت نكردن درمان های اصولی به قیمت جان بیماران تمام می شود.افزایش سطح اگاهی جامعه پزشكی در خصوص بیماری های نقص ایمنی اولیه، نه تنها نقش مهمی در تشخیص به موقع بیماران دارد بلكه با شناخت ماهیت بیماری و عوارض عفونی و غیر عفونی بیماری و انجام اقدامات درمانی و پیگیری روند بیماری می تواند از میزان بروز آسیب های پایدار در بیماران جلوگیری كند.
نظر شما