داشتن اضطراب و حالت عصبی در مادر در زمان حاملگی باعث میشود کودک در سالهای بعد زودرنج، عصبی و پرخاشجو شود و هر آنچه را که در زمان جنینی بر وی گذشته است به نوعی بروز دهد؛ بنابراین استرس و نگرانی حتی اگر به بیماری خاصی منجر نشود، بر روان و ذهن کودک هم تاثیر خوبی نخواهد داشت.
هنگامی که زنی خبر بارداری خود را میشنود علاوه بر شادی به دنیا آوردن کودک، ذهنش درگیر نگرانیهایی میشود که کاملا طبیعی است. به هر حال یک مادر از زمانی که آغاز به پروراندن موجود زندهای در درون خود میکند نسبت به سلامت او مسوول است.
یکی از مهمترین نکاتی که مادر باید نسبت به آن توجه کافی داشته باشد کنترل استرس و اضطراب دوران حاملگی است. اگر چه از نظر بسیاری از کارشناسان اضطراب در دوران بارداری امری طبیعی است اما میتوان با رعایت نکاتی آن را برطرف کرد و یا حداقل کاهش داد. دکتر مریم طیبی، روانشناس بالینی توصیههایی در خصوص مدیریت استرس در دوران بارداری برای مادران جوان دارد که توجه به آنها میتواند بسیار مفید باشد.
از آنجا که کودک در زمان جنینی در بدن مادر رشد میکند تمام حالات و شرایطی که بر مادر حاکم است بر جنین نیز تاثیر بسزایی دارد. طبیعی است که استرس و نگرانی نیز بیشتر از مادر روی کودک اثر دارد. این استرس میتواند شامل مسائلی از قبیل مشکلات مالی، کمبودهای عاطفی، از دست دادن یکی از نزدیکان، رها کردن شغل، تغییر در روابط زناشویی، افسردگی ناشی از تغییر اندام زن در دوران بارداری، حاملگی سخت، جر و بحثهای طولانی در خانه و هر مورد دیگری که بر روان مادر تاثیر سوء دارد باشد.
این استرسها در سالهای بعد میتواند بر سلامت روحی و جسمی کودک تاثیر ناخوشایند و در مواردی غیرقابل جبران داشته باشد. البته باید توجه داشت که با وجود تمام این مشکلات و نگرانیها در دوران بارداری اگر ذهن مادر آماده این استرسها شود و بتواند خود را با آنها سازگار کند تا حدودی میتوان تاثیر منفی آنها را از بین برد.
اولین نکتهای که مادران جوان باید در نظر بگیرند این است که استرسها و نگرانیهایشان را با اطرافیان بهخصوص همسر خود در میان بگذارند. پدر نیز بهاندازه مادر از شنیدن خبر حاملگی دچار هیجان و اضطراب میشود و کاملا طبیعی است که نگران سلامت همسر و فرزندش باشد. بنابراین یک تعامل عاطفی درست میتواند تا حد زیادی استرس و نگرانی را از مادر دور کند. اگر مادر دچار شخصیت مضطربی است و پس از معاینات دقیق و اطمینان از سلامت جنین باز هم استرس دارد بهتر است از یک مشاور کمک بگیرد.
یک مشاوره حرفهای میتواند مادر را متقاعد کند که نگرانیهایش بیهوده است و بارداری حالت طبیعی خود را طی میکند. از آنجا که در زندگی روزمره بسیاری از فشارها و مشکلات امری غیرقابل اجتناب است آموختن اینکه چطور میتوان استرس را کنترل کرد در داشتن یک بارداری طبیعی و به دنیا آوردن یک فرزند سالم بسیار حیاتی است.
یکی از مهمترین نکاتی که باید به آن توجه کنید آرامش و سلامت جسم است. اگر از نظر جسمی در آرامش باشید روح نیز آرام میشود. بنابراین:
از کارهایی که مایل به انجام آن نیستید دوری کنید.
هرگز به خاطر دیگران به جایی که دوست ندارید نروید و کاری که دوست ندارید انجام ندهید.
اگر شاغل هستید حتیالامکان از فشار کاری خود بکاهید و مدت بیشتری را استراحت کنید.
اصلا ایرادی ندارد در چند ماه دوره بارداری از دوستان و اطرافیانتان توقع کمک و همکاری بیشتری داشته باشید.
سعی کنید کتابهای مفیدی در مورد بارداری و نگهداری از کودکان بخوانید.
به گردش بروید و از هوای تازه و فضاهای سالم استفاده کنید.
ورزشهای سبک انجام دهید و سعی کنید بدن خود را ورزیده کنید.
ساعات خوابتان را تنظیم کنید.در زمان استراحت شما جنین نیز در آرامش به سر میبرد.
از دیدن فیلمهای ترسناک و پیگیری حوادث استرسزا خودداری کنید.
با همسرتان صحبت کنید و بیش از قبل روابط عاطفی خود را با وی حفظ کنید.
به خاطر داشته باشید داشتن یک حامی مطمئن و نزدیک مانند همسر، آرامش خاطری ایجاد خواهد کرد که هر استرسی را از شما دور میکند.
سختگیری را کنار بگذارید؛ به این فکر کنید که فرزندی که درون شما رشد میکند بیش از هر موضوع دیگری اهمیت دارد و هیچ مسالهای نمیتواند خاطرتان را مکدر کند.
با نزدیکانتان درد و دل کنید و حرفهایتان را در درون خود نگاه ندارید.
از هر چیزی که میتواند شمارا نگران کند و یا به فکر فرو ببرد اجتناب کنید.
با همسرتان قدم بزنید و بیرون از خانه شام بخورید.
تغذیه سالم و به موقع یکی از مهمترین و موثرترین کارهایی است که میتوانید برای کنترل اضطراب انجام دهید.
مدام با پزشک خود در ارتباط باشید و کوچکترین تغییر را با وی در میان بگذارید. اگر به مدیتیشن و یوگا علاقهمندید انجام این حرکات میتوانید برایتان مفید باشد.
اگر پس از رعایت تمام این نکات باز هم استرس داشتید حتما با یک روانشناس صحبت کنید و با وی در ارتباط باشید.
از آنجا که استرس در فکر و ذهن مادر اثر ناخوشایندی ایجاد میکند، بنابراین ممکن است به همان اندازه فرزند را در آینده دچار بیماریهای ذهنی و روانی کند.
برخی از کارشناسان معتقدند استرسهای شدیدی مانند شوک از دست دادن یک عزیز و یا افسردگی حاد در زمان بارداری ممکن است سبب بروز بیماریهایی مانند اسکیزوفرنی و شیزوفرنی در آینده شود.
البته بروز این بیماری صددرصد به استرس مربوط نمیشود و عامل اصلی آن دخالت ژنهاست اما به هر حال استرس شدید به نوعی زمینه بیماری را به وجود میآورد.
در مقیاس کوچکتر داشتن اضطراب و حالت عصبی در مادر در زمان حاملگی باعث میشود کودک در سالهای بعد زودرنج، عصبی و پرخاشجو شود و هر آنچه را که در زمان جنینی بر وی گذشته است به نوعی بروز دهد؛ بنابراین استرس و نگرانی حتی اگر به بیماری خاصی منجر نشود، بر روان و ذهن کودک هم تاثیر خوبی نخواهد داشت.
در این صورت کودک وی در همان ماههای نخستین پس از تولد اثرات این استرس را بروز میدهد.
کودکانی که در زمان نوزادی بسیار بیقرار هستند در سالهای نخست زندگی از مشکلاتی مانند اضطرب و ترس رنج میبرند.
منبع: همشهری تندرستی
نظر شما