سلامت نیوز: این كه امروز سربالا می‌گیریم و می‌گوییم آمار مرگ و میر مادران ایرانی را از 240 به 8/22 در صد هزار تولد زنده كاهش داده‌ایم، مرهون تلاش‌های بی‌وقفه و شبانه‌روزی گروهی بوده است كه همواره در صف اول نظام سلامت كشور قرار داشته، اما همچنان مهجور هستند. ماماهایی كه تولدهایی زنده و مادرانی سالم به جامعه هدیه دادند، اما به راحتی پس از هر تولد به فراموشی سپرده می‌شوند.

50 هزار مامای كشور در شرایطی سلامت را به مادران ایرانی برگردانده‌اند كه سالانه صدها هزار مادر در دنیا جان خود را به علت دسترسی‌نداشتن به خدمات مامایی و بهداشتی از دست می‌دهند و به ازای هر مرگ مادر، 20‌مادر از عوارض بارداری و زایمان سخت رنج می‌برند و حدود 3 میلیون نوزاد هم در هفته نخست زندگی به همین علت جان خود را از دست می‌دهند.
اگرچه هم‌اكنون با توجه به وجود 30 تا‌50 ماما به ازای هر هزار تولد با مشكل روبه‌رو نیستیم، اما توزیع نامناسب ماماها در كشور دسترسی مادران را به كسانی كه باید قبل و حتی پس از زایمان همراه آنها باشند، محدود كرده است. موضوعی كه اگر به همین نحو ادامه پیدا كند، نه فقط شرایط ماماها، بلكه سلامت مادران و نوزادان را هم با تهدید مواجه خواهد كرد.
مسئله‌ای كه زهرا مدرسی، نماینده گروه مامایی در شورای عالی نظام پزشكی این گونه به آن اشاره می‌كند كه ماماها جزو معدود گروه‌های دارای شرح وظایف مصوب از سوی وزارت بهداشت هستند كه اگر شرح وظایف آنها ابلاغ شده و همه سازمان‌ها آن را بپذیرند بسیاری از مشكلات مامایی حل خواهد شد اما متأسفانه مشكلات گروه مامایی همواره ادامه دارد.
به گفته وی، هم‌اكنون در بخش مامایی با افزایش گرایش‌های تحصیلی بالاتر از كارشناسی هم روبه‌رو بوده‌ایم؛ مثل مشاور ماما، مامای قانونی و... اما آیا همه این تحصیلكرده‌ها پس از فارغ‌التحصیلی جایی برای كار خواهند داشت؟ این از جمله مسائلی است كه باید به دنبال راه چاره‌ای برای آن باشیم.
مدرسی همچنین به تصویب دایر كردن كلینیك‌های مشاوره مامایی اشاره و اظهار می‌كند كه این طرح در عمل با توجه به موازی‌كاری با مطب‌های مامایی نیازمند اصلاحات و نظارت بیشتری است؛ چرا كه اكنون شاهدیم به جای ماماهای بیكار، ماماهای شاغل، برای كار به این مراكز مراجعه كرده و مشغول به كار می‌شوند.
وی البته به این مهم هم اشاره می‌كند كه تعرفه‌های مامایی در سال گذشته كمتر از 2‌درصد اضافه شده و امیدوار است كه امسال پیشنهاد نظام پزشكی مبنی بر اعلام تعرفه 7800 تومانی برای مامایی مورد موافقت قرار گیرد؛ چراكه ماماها در كنار تعرفه با پافشاری سازمان‌های بیمه هم مواجهند و این سازمان‌ها به هیچ وجه زیر بار پوشش خدمات مامایی نمی‌روند و حتی در برنامه پزشك خانواده كه قطعاً كمك زیادی به رفع بیكاری ماماها كرد، قرارداد بیمه‌ها با ماماها دیده نشده است.
مدرسی البته امیدوار است با اجرای دقیق وظایف ماماها این گروه موفق به دریافت تعرفه حق زایمان طبیعی، سختی كار و پنج‌سال بخشودگی هم شوند.
سختی كاری كه به گفته فاطمه زعفرانی، مشاور وزیر بهداشت و درمان در امور مامایی از آنجا كه وزارتخانه‌ها خود موظف به تأمین اعتبارات 25 سال سابقه و 30 روز حقوق شده‌اند، اجرای آن بار مالی زیادی دارد و دستگاه‌ها هم آن را تقبل نمی‌كنند، كما این كه این قانون اكنون برای پرستاران هم اجرایی نمی‌شود، چون امكان اجرای آن برای هیچ گروهی وجود ندارد.
وی البته اعتراض سال گذشته ماماها به كم بودن تعرفه مامایی را بجا می‌داند و می‌گوید كه همه درخواست‌ها در این زمینه ارجاع داده شده و درباره تعرفه‌گذاری خدمات مامایی هم آئین‌نامه نظارتی از سوی وزارت بهداشت تهیه و نظر همه دانشگاه‌ها در این زمینه اخذ شده و پروتكل نظارتی آن تدوین شده است حتی فرم قرارداد با ماماها هم آماده است و اكنون منتظر تصمیم شورای عالی بیمه در این باره هستیم.
وی با اشاره به دیگر مشكلات كنونی ماماها به نامه‌ای كه به تازگی ماماهای كاردان برای اخذ سهمیه به وزارت بهداشت ارسال كرده‌اند اشاره كرده و می‌گوید سال گذشته 40‌درصد سهمیه به ماماهای كاردان شاغل برای ورود به دوره كارشناسی اختصاص یافته است كه ابتدا برای 9 استان محروم بود، اما در نهایت مصوب شد تا همه دانشگاه‌ها 40 درصد سهمیه كاردانی به كارشناسی خود را به ماماهای كاردان شاغل اختصاص بدهند. البته مسئله مهم درباره ماماها، بیمه ماماهای دارای دفتر كار بود كه پس از ساعت‌ها كارشناسی و بررسی وزیر قول دادند كه حمایت قطعی برای اجرای این قانون بكنند.
زعفرانی درباره این كه آیا آمار دقیقی از شمار ماماهای بیكار در كشور وجود دارد و این كه چرا آمار فارغ‌التحصیلان این رشته بالا است، می‌گوید كه جاذبه رشته مامایی بالا است و از سویی شمار زیاد پذیرش‌های دانشگاه آزاد موجب افزایش تعداد فارغ‌التحصیلان این رشته می‌شود.
او درباره تدابیری كه برای توزیع مناسب و رفع كمبود ماما در بیمارستان‌ها اندیشیده شده است، توضیح می‌دهد كه به تازگی دستور جذب تعدادی از ماماها در بیمارستان‌ها صادر شده و در بخشنامه جدیدی با عنوان بسته نوزاد سالم، تأكید شده است تا هر بیمارستان دو مامای كارشناس برای اتاق عمل و یك مامای كارشناس برای اتاق زایمان و مراقبت از نوزاد سالم و احیای نوزاد در صورت نیاز، به كار بگیرد.
البته هم اكنون در بلوك‌های زایمان كمبود ماما در حال برطرف شدن است.
وی البته آمارهایی كه از ماماهای بیكار در كشور ارائه می‌شود را تأیید نمی‌كند و می‌گوید كه بانك اطلاعاتی مامای شاغل در دست تهیه است تا از این طریق شمار ماماهای بیكار و آن دسته كه در بخش‌های خصوصی و سایر بخش‌های غیرمرتبط فعالیت می‌كنند به شكل دقیق تهیه شود.
زعفرانی وعده می‌دهد كه با اجرای دقیق نسخه 02 برنامه پزشك خانواده نه فقط بخش زیادی از مشكلات بیكاری ماماها مرتفع شود، بلكه شاید در آینده با كمبود ماما هم روبه‌رو شویم؛ چرا كه در این برنامه مقرر شده است تا به ازای هر 10 هزار نفر جمعیت 2 ماما در طرح مشغول به خدمت باشند.


ارتقای سه‌رتبه‌ای بیماری‌های تنفسی
مسئول واحد بیماری‌های مزمن تنفسی مركز مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت با اشاره به مشكلات موجود برای بیماران مبتلا به آسم به استراتژی‌ها و راهكارهای موجود برای حل این مشكلات اشاره و بر تقویت پوشش بیمه‌ای عام و مكمل در زمینه تأمین هزینه‌های بستری و مراجعات اورژانس بیماران تأكید كرد.
دكتر مهدی نجمی با اشاره به اینكه بیماری‌های مزمن غیرواگیر عامل اصلی مرگ زودرس در بالغین محسوب می‌شود، گفت: پیش‌بینی می‌شود تا 10 سال آینده جایگاه بیماری‌های تنفسی از رتبه ششم به رتبه سوم بار بیماری‌ها ارتقا یابد.
وی افزود: مصرف دخانیات در دنیا افزایش چشمگیری یافته و 11 درصد جمعیت بالای 15 سال كشور دخانیات مصرف می‌كنند. استعمال دخانیات از جمله عوامل خطر ایجاد كننده بیماری‌های مزمن ریوی است كه می‌توان گفت متأسفانه در 10 تا 15 سال اخیر مصرف آن در میان زنان نیز شیوع پیدا كرده و چند برابر شده است.
نجمی آلاینده‌های شغلی را از جمله دیگر عوامل مؤثر در بروز بیماری‌های مزمن ریوی دانست و گفت: كسانی كه در صنایع رنگ‌سازی، پلاستیك سازی، چوب‌بری و تولید مواد شوینده كار می‌كنند در معرض بروز بیماری‌های تنفسی هستند.
مسئول واحد بیماری‌های مزمن تنفسی مركز مدیریت بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت، آلودگی هوای شهرها را هم از جمله عوامل مؤثر در بروز بیماری‌های تنفسی دانست و گفت: سال گذشته در تهران فقط چند روز هوای پاك داشتیم و در باقی روزها میزان آلاینده‌ها از حد مجاز بیشتر بود.
نجفی همچنین مصرف فست فودها كه مواد نگهدارنده و حاوی رنگ دارند را زمینه‌ساز بروز بیماری‌های تنفسی دانست و گفت: ثابت شده است هرچه وضعیت اقتصادی پائین‌تر باشد میزان ابتلا به بیماری‌های تنفسی بیشتر می‌شود به گونه‌ای كه اكنون براساس آمار جهانی 80 درصد از مرگ و میرهای ناشی از بیماری‌های مزمن تنفسی در كشورهای فقیر رخ می‌دهد.
منبع: روزنامه ایران