نزدیك شدن ارتباط مالی میان بعضی از پزشكان و بیماران و شنیده شدن مسایلی مثل دریافت پولهای زیرمیزی به واسطه شرایط اقتصادی كنونی در كشور یكی از دغدغههایی است كه از نظر كارشناسان عاملی تهدیدكننده برای سلامت جامعه محسوب میشود.
ریشه مشكلات در كجا است؟
نگرانیهای متعددی برای بخش بهداشت و درمان به وجود آمده كه به نظر میرسد نشانههای خوبی در وضعیت اخلاق پزشكی كشور بر جای نمیگذارد.اینکه شاهد اخبار نگرانكننده اجتماعی از جمله اختلاسهای میلیاردی، افزایش تعداد چكهای بیمحل، شیوع اعتیاد و سرقت و انواع مشكلات و مسایل دیگر هستیم كه نشانه خوبی در بررسی وضعیت اخلاق در جامعه نیست. از اینرو به عنوان نماینده پزشكان كشور بهشدت نگران این سیل بنیانكن هستم و این سوال را مطرح میكنم كه چگونه جامعه پزشكی كشورمان مصون از این انحرافات اخلاقی باشد؟ روابط متقابل پزشك و بیمار كه یكی از آن مسایل اقتصادی است، هنوز ساماندهی نشده است. این رابطه در جوامع پیشرفته با ایجاد بیمههای قوی، مسوول و ثروتمند، حل شده و هیچ دادوستد مالی بین پزشك و بیمار نیست از اینرو بیمار با خیالی آسوده به پزشك مراجعه كرده و او نیز با آرامش و بیدغدغه از هر چیز خدمت خود را با دقت تمام ارایه میدهد. ما در ایران شبهبیمه بیماری داریم كه بههیچوجه حاضر نیست به تعهدات خود دقیق عمل كند. متاسفانه پرداختهای بیمهها با تاخیر حتی یكساله و با پرداختی غیرمنطقی و متفاوت با تعهد خود موجب نارضایتی و ایجاد نابسامانی در روند اداره موسسات پزشكی و مراكز درمانی و حتی درگیرندگان خدمت (بیماران) شدهاند. یارانههایی كه روزی براساس قانون بر عهده مسوولان و دولت گذاشته شده بود، اكنون بر عهده مردم و پزشكان گذاشته شده است. تعرفههای پزشكی تحمیلی و بهخصوص در مراكز درمانی دولتی، مربوط به سالهای پیش است و با وضع تورم فزاینده مملكت ارتباطی منطقی ندارد. كار كردن پزشكان در چنین شرایطی موجب تولد پدیدههایی زشت و نادرست مانند دریافت پول از بیماران (زیرمیزی) میشود.
تحریمها در بخش سلامت تاثیر گذاشتهاند
بیشك درصد قابل توجهی از این وضعیت ناهنجار و غیرعادلانه معلول روند نادرست بیمهها و تعرفهگذاری غلط آنها است. به نظر من اگر این بیمههای فعلی را نداشتیم، وضعیتمان بهتر بود. این ادعا كه تحریمها در وضعیت سلامتی جامعه ما بیاثر بوده درست نیست و ما آثار آن را به طور مشهود در جاهای مختلف مشاهده میكنیم. به طور قطع در عرصه پزشكی و دارویی آثار و پیامدهای نامطلوبی پیشبینی میشود كه شاید جبران آن غیرممكن یا دشوار باشد. از نظر اخلاقی گرچه دارو و لوازم پزشكی نباید شامل تحریم شود ولی به برخی دلایل و مسایل دیگری كه به صورت حاشیهای اثر میگذارند از جمله محدودیتهایی كه برای انتقال ارز و انجام معاملات وجود دارد مشكلات فراوانی پیشرو داریم. این مساله به ویژه در تهیه مواد اولیه دارویی یا وسایل پزشكی كه در شأن و شایسته مردم كشورمان باشد مشكلات بیشتری ایجاد میكند. به عنوان مثال در مواردی متاسفانه از نخهایی در جراحیها استفاده میكنیم كه به دلیل نامرغوب بودن، خودبهخود پاره میشوند و پیامدهای مجدد و عظیمی برای بیمار و جراح به همراه میآورد، یا ابزارهایی كه بهدلیل پایین بودن كیفیت كارآیی نداشته و مسیر درمان را دستخوش عواقب ناگوار میكند. در اثر این تحریمها هماكنون مجبور به تهیه ابزارها و دستگاههای پزشكی بهصورت دستچندم یا از طریق واسطههای مختلف با قیمتهایی چندین برابر بیشتر از واقعی هستیم كه این نكته نیز روند ارایه خدمت، هزینههای درمان و مدت دریافت سرویس پزشكی را تحت تاثیر میگذارد.
آمبولانسهای خصوصی كه از بیمارستانها پول میگیرند تا...
هرگونه تخلفی كه در جامعه شیوع پیدا میكند، به دلیل عدم اعمال قانون و نبود ضوابط و شرایط صحیح بوده و خواهد بود. انتقال بیماران و مصدومان توسط آمبولانس به یكی از مراكز درمانی خاص در مقابل دریافت وجه نقد یا هدیههای غیرنقدی تبعات ناگوار زیادی برای بیمار داشته و بیشك با وجود آگاهی مسوولان از این پیامدها این كمبود نظارت و نبود اعمال قانون است كه موجب گسترش و عدم كنترل این رخداد زشت اجتماعی میشود. در صورت برخورد با متخلفان و ایجاد قوانین و ضوابط قویتر میتوان از گسترش این پدیده شوم جلوگیری كرد.
الگویی كه به جامعه پزشكی ایران و جهان ارایه دادهایم
ما هر سال در اردیبهشتماه با برگزاری كنگره سالانه جامعه جراحان ایران با مشاركت حدود بیست انجمن در تخصصهای مختلف سعی در ارتقای علمی و تقویت اخلاق حرفهای همكاران خود داشته و داریم و امسال نیز اخلاق پزشكی در راس همه بحثهای سیوششمین كنگره جامعه جراحان خواهد بود. به صراحت میتوان گفت در پی تاسیس جامعه جراحان ایران از سال 1363 تاكنون در بسیاری از كشورهای دنیا و بهویژه كشورمان ایران با نمونهبرداری از برگزاری این گردهمایی علمی، متخصصان در سایر رشتهها موجب تولد و برپایی كنگرههای مشابه شدند و این روند همچنان ادامه دارد و مایه خرسندی است. هماكنون حدود ششهزار عضو در حدود 16رشته تخصصی و فوقتخصصی با جامعه جراحان همراهاند و سعی كردیم تا مشكلات پزشكی را براساس نیاز جامعه و نیاز پزشكان و امكانات كشور مطرح و مورد بحث و بررسی قرار دهیم. در چند سال اخیر نیز شاخه پرستاران جراحی را در حاشیه كنگره سالانه بهعنوان همكار در برگزاری كنگره پرستاری جراحی مشاركت دادیم كه این امر در بازآموزی و بهروزشدن علمی همكاران پرستاری نقش فراوانی خواهد داشت.
منبع: روزنامه شرق
نظر شما