به گزارش سلامت نیوز به نقل ازفارس، محمدرضا جهانی، جانشین دبیر كل ستاد مبارزه با مواد مخدر دیروز در نشست خبری اعلام كرد: با توجه به پنهان بودن پدیده اعتیاد در كشور، دستیابی به آمار دقیق معتادان، كار پیچیده‌ای است اما بر اساس آخرین آمارگیری انجام شده كه از سوی مؤسسه تحقیقاتی داریوش وابسته به دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی انجام شده است، یك میلیون و 200 هزار نفر معتاد وابسته و دائمی در كشور داریم و حدود 800 هزار نفر نیز در كشور معتاد تفننی هستند.
وی افزود: این آمار نتیجه تحقیق این موسسه از طریق روش تحقیق سریع یا RSA است كه انجام آن 2 سال طول كشیده است.
به گفته وی معتاد دائمی به فردی گفته می‌شود كه نمی‌تواند 72 ساعت بدون مصرف مواد مخدر تحمل كند اما معتاد تفننی و غیر وابسته می‌تواند 72 ساعت را بدون مواد مخدر سر كند و هیچ دلیلی وجود ندارد كه ما انتظار داشته باشیم معتادان تفننی بیش‌تر از معتادان دائمی باشد.
با این وجود 23 خرداد‌، هومان نارنجی ها، معاون موسسه تحقیقاتی داریوش در تالار اجتماعات مركز فرهنگی شقایق ستاد مبارزه با مواد مخدر در حضور جانشین این ستاد اعلام كرد كه بر اساس تحقیقی كه به روش RSA طی سال‌های 83 و 84 بر روی 6 هزار نمونه انجام شده است تعداد معتادان كشور بیش از یك میلیون و 800 هزار نفر به دست آمده است كه به آمار 2 میلیون نفری وزارت بهداشت نزدیك است.
وی البته اضافه كرد: استفاده از روش تحقیقی RSA به این علت مورد استفاده قرار گرفته است كه الگوی مصرف مواد مخدر خیلی زود در كشور تغییر می‌كند و اگر تحقیقات در این مورد طول بكشد نتایج آن در زمان اعلام قابل استفاده نیست چون الگوی مصرف در آن زمان عوض شده است.
وی این مثال را هم زد كه مصرف كرك در ایران بیش از 2 سال الگوی مصرف شده بود ولی ما زمانی فهمیدیم و برای كنترل آن وارد عمل شدیم كه دو سال از زمان شیوع مصرف آن گذشته بود.
اگر اندكی به گذشته برگردیم سال گذشته فداحسین مالكی، دبیر كل سابق ستاد مبارزه با مواد مخدر با صراحت آمار معتادان را كم‌تر از 2 میلیون نفر اعلام كرد.
آمار 2 میلیون معتاد در ایران نخستین بار در سال 76 از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام شد و از آن زمان تاكنون ثابت مانده است، بر اساس این آمار یك میلیون و 200 هزار نفر در ایران معتاد دائمی هستند و حدود 800 هزار نفر نیز به صورت تفننی مواد مخدر مصرف می‌كنند كه البته با توجه به این‌كه در همه جای دنیا تعداد افرادی كه به صورت تفریحی و تفننی مواد مخدر مصرف می‌كنند بیش از معتادان دائمی است اكثر كارشناسان به این آمار به دیده تردید نگاه می‌كنند.
بر اساس اعلام مسئولان درمانی كشور در وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی كشور، سالانه حدود 8 درصد به تعداد معتادان و مصرف كنندگان مواد مخدر در كشور افزوده می‌شود.
موید علویان، معاون سلامت وزارت بهداشت سال گذشته آمار معتادان را در ایران 3 میلیون و 700 هزار نفر اعلام كرد و گفت: بررسی‌های وزارت بهداشت نشان می‌دهد در ایران یك میلیون و 200 هزار نفر معتاد دائمی و روزانه مواد مخدر هستند و بقیه این گروه مصرف كننده تفننی و گاه به گاه مواد مخدر دارند.
این آمار را دقیقاً محمد اسماعیل اكبری، معاون سابق وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی اعلام كرده بود، او نیز همین تقسیم بندی را درباره معتادان دائمی و تفننی داشت اما در همان زمان محسن وزیریان، مدیر كل پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر آمار 3 میلیون و 700 هزار نفری معتادان را به عنوان نتیجه تحقیقی در سال 80 اعلام كرد و گفت: مطمئنا این آمار در زمان حاضر (اردیبهشت 84) افزایش یافته است.
اما درست در همان زمان، در حالی كه اختلاف نظر بین نیروی انتظامی كه آمار معتادان را 2 میلیون نفر اعلام می‌كرد و وزارت بهداشت درباره تعداد معتادان در ایران بالا گرفته بود، علی هاشمی، دبیر كل سابق ستاد مبارزه با مواد مخدر و جانشین رئیس‌جمهوری وقت در این ستاد، آمار معتادان در ایران را 4 میلیون نفر اعلام كرد و گفت: 5/2 میلیون نفر از این افراد معتاد قطعی روزانه و 5/1 میلیون نفر آن‌ها مصرف كننده قطعی تفننی و گاهگاهی مواد مخدر در كشورند.
هاشمی تیر 84 اعلام كرده بود: بر اساس آمار رسمی ستاد مبارزه با مواد مخدر كه تنها مرجع رسمی در زمینه مواد مخدر در كشور است، بین 250 تا 350 هزار نفر در ایران معتاد به هروئین هستند و 145 هزار نفر معتاد تزریقی هستندكه 60 درصد مبتلایان به بیماری ایدز نیز در این دسته قرار دارند.
دبیر كل سابق ستاد مبارزه با مواد مخدر گفته بود: نه معتقد به سیاه نمایی هستم و نه سفید نمایی اما معتقدم باید واقعیت‌ها را به مردم گفت زیرا اگر پنهانكاری كنیم مشكلات ناشی از اعتیاد 10 برابر می‌شود.
به گفته وی، بر اساس اسناد موجود تعداد معتادان در ایران در سال 1322 یك و نیم میلیون نفر بود كه بر اساس اسناد ساواك این آمار درسال 56 به 2 میلیون نفر رسید، با این وجود آمار رسمی ایران در سال 1366 باز هم دو میلیون معتاد را تأیید كرد.
دبیر كل سابق ستاد مبارزه با مواد مخدر در آن زمان گفته بود كه همه شاخص‌های مربوط به مواد مخدر در این سال‌ها تغییر كرده است، تولید تریاك در افغانستان از 350 تن در سال 66 به حدود 5 هزار تن در سال 84 رسیده است، افراد دستگیر شده در ارتباط با مواد مخدر توسط نیروی در آن سال، 78 هزار نفر بود اما در سال 83 بر اساس اعلام نیروی انتظامی 431 هزار و 430 نفر در این ارتباط دستگیر شده‌اند.
این در حالی است كه روز گذشته محمدرضا جهانی جانشین دبیر كل ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام كرد: تولید مواد مخدر در افغانستان در سال 2005 میلادی به 6500 تن رسید و پیش‌بینی می‌شود این میزان در سال 2006 میلادی بالغ بر 7 میلیون تن شود كه البته به گفته وی این میزان قبل روی كار آمدن طالبان 200 تن در سال بود.
با این وجود، موید علویان، معاون سلامت وزارت بهداشت معتقد است: در زمان حاضر بین 5 تا 7 میلیون نفر در ایران حداقل یك‌بار تجربه مصرف مواد مخدر را دارند، وی تأكید می‌كند كه خطرناك‌ترین مسئله درباره اعتیاد در ایران وجود 250 هزار معتاد تزریقی است كه بین 5 تا 20 درصد آن‌ها آلوده به ویروس ایدز هستند و مانند بمب‌های ساعتی عامل انتقال این بیماری به دیگرانند و البته تعداد بیش‌تری از آنان نیز گرفتار هپاتیت هستند كه البته به گفته محمد‌رضا راه چمنی، رئیس سابق سازمان بهزیستی كشور بین 40 تا 50 هزار نفر از آنان، معتادان تزریقی خیابانی پر خطرند.
فدا حسین مالكی سال گذشته در گفت‌و‌گو با فارس از تشكیل كمیته‌ای در ستاد مبارزه با مواد مخدر برای بررسی و اعلام آمار دقیق‌تر معتادان ایرانی تا پایان سال 85 خبر داده بود كه البته نتیجه فعالیت این كمیته گزارش نشد.
مالكی معتقد بود: اكثر افرادی كه مواد مخدر مصرف می‌كنند به صورت تفننی در مهمانی‌ها و محافل مواد مخدر مصرف می‌كنند و معتاد محسوب نمی‌شوند.
وی گفت: فرهنگ حاكم بر جامعه ما و تلاش‌های دولت و مردم در كنترل اعتیاد باعث شده، با وجود مرز طولانی 900 كیلومتری با افغانستان به عنوان بزرگترین تولید كننده تریاك دنیا، میزان اعتیاد در كشور ما خیلی بالا نباشد اما وجود همین تعداد معتاد نیز زیبنده كشور ما نیست و نسبت به آن حساس هستیم.
سازمان ملل متحد سال گذشته بر اساس آمار 2 میلیون نفری معتادان در ایران، شیوع اعتیاد در ایران را 8/2 درصد اعلام كرد و ایران را صاحب بیش‌ترین میزان معتاد در جهان معرفی كرد به طوری كه بر اساس این گزارش فقط دو كشور جزیره موریس و قرقیزستان با حدود دو درصد جمعیت معتاد در رده‌های بعدی نسبت به ایران قرار دارند.
این در حالی است كه محمدرضا جهانی، جانشین ستاد مبارزه با مواد مخدر روز گذشته در نشست خبری در جمع خبرنگاران اعلام كرد كه میانگین شیوع اعتیاد در دنیا 4/0 درصد است و این میزان در اروپا 7/0 درصد است كه 3/0 درصد بیش از میانگین اروپاست.