به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، كنكور و نتایج آن که متاسفانه و براساس باوری غلط به نوعی ارزش‌گذاری بر روی شخصیت فرد تلقی می‌شود، آسیب ها و مشکلات روحی - روانی قابل توجهی را چه قبل، چه بعد و چه حین آزمون برای طیف زیادی از داوطلبان به همراه دارد که از جمله آنها احساس ناكامی و شكست برای داوطلب است.

از این رو همه ساله اورژانس «115» در آستانه و روز برگزاری كنكور شاهد افزایش مراجعات پزشكی با شكایات جسمانی نظیر سندرم روده تحریك پذیر، تهوع و استفراع، دل پیچه، تشدید حملات آسمی، ‌افسردگی و متعاقب آن كاهش تمركز و اختلالات خواب است كه علت همه آنان چیزی جزء اضطراب نیست.

دكتر یوسف سمنانی روانپزشك با اشاره به وجود اضطراب، نگرانی و دلهره در برخی از داوطلبان كنكور سراسری، اثر بخشی درمان را منوط به پیگیری و اقدامات درمانی قبل از برگزاری آزمون دانست.

از سویی نتایج تحقیقات پژوهشگران هم حاكی از آن است كه اثر اضطراب بر عملكرد افراد بیش از سایر عوامل محرك هیجانی است به نحوی كه هر گاه سطح تحریك هیجان بسیار پایین باشد تلاش فرد هم در امتحان كمتر می شود اما تحریك در حد متعادل، فرد را به تلاش بیشتر و عملكرد بهتر وا می دارد.

سمنانی با بیان اینكه فرد فاقد هر گونه اضطراب، هیچ تلاش و اقدام مثبتی برای مطالعه بهتر دروس نخواهد داشت، در ادامه گفت: وجود اندكی اضطراب برای افزایش كیفیت مطالعه الزامی است اما اضطراب شدید با علایم جسمانی باعث اختلال در تمركز و كاهش توانایی ذهنی شده و مانعی برای مطالعه محسوب می‌شود.

یك روانشناس هم وجود میزان اندكی از اضطراب را برای حفظ سطح هوشیاری در انجام وظایف و تكالیف ضروری دانست و افزود: اگر اضطراب از سطح معینی افزایش یابد آزار دهنده بوده و به داوطلب اجازه استفاده بهینه از آموخته‌های خود را نمی دهد.

به گزارش ایسنا، وجود بحران‌های عاطفی یا اختلافات خانوادگی، عدم آمادگی كامل و یا داشتن انتظار بیش از حد توان از آنان، مقایسه كردن آنها با دیگران و عدم توجه به تواناییها و استعدادهای فردی آنان و در نهایت عدم شناخت احساسات و عواطف و خصوصیات شخصی از عوامل و بروز یا تشدید اضطراب می‌باشد.

سمنانی در خصوص مهمترین علل اضطراب توضیح داد: فقدان اطلاعات كافی از برگزاری آزمون، شیوه تكمیل پرسشنامه و نحوه پاسخ دهی و عدم اطلاع از لوازم مورد نیاز در جلسه امتحان از دلایل اضطراب داوطلب است.

وی راه حل این مشكل را آشنایی داوطلب با محل برگزاری آزمون و فضای فیزیكی آن عنوان كرد و افزود: این فرد می‌تواند با تداعی محل آزمون و تجسم جلسه امتحان و تمرین تكنیك RELAXATION (شل كردن عضلات با چشمان بسته) قبل از برگزاری كنكور، در جهت كسب آرامش و غلبه بر اضطراب تمرین داشته باشد.

هر چند ویژگیهای شخصیتی فراگیرنده در بروز اضطراب تاثیر جدی دارد اما نباید اضطراب را پدیده‌ای صرفا ذاتی تلقی كرد. به بیان دیگر اضطراب امتحان عمدتا محصول یادگیری فرد است .

بیابانگرد، روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی هم علت اضطراب برخی از افراد را وابسته به نوع شخصیت آنان عنوان كرد و افزود: وجود افكار و ارزیابی های منفی در جلسه آزمون، نگرانی و وسواس بیش از اندازه از نتیجه آزمون، عزت نفس پایین و باور نداشتن تواناییهای فردی سبب تجربه اضطراب‌های شدید می شود.

وی در ادامه توضیح داد: چنانچه ارزیابی فرد از توانایی های خود منفی بوده و از شكست به شدت بهراسد چنین فردی به جای اندیشیدن به تواناییها، دایما ناتوانیهای خود را یادآوری می كند.

سمنانی تمرین نحوه پوشش جلسه امتحان و حتی نوع قلم و مداد پاك كن مورد استفاده در جلسه آزمون را در رفع و یا كاهش اضطراب داوطلب كنكور مؤثر برشمرد و افزود: به همراه داشتن تعداد كافی مداد (نه اضافه تر) در عدم بزرگ جلوه دادن كنكور و حفظ آرامش فردی مؤثر است.

بیابانگرد نیز با اشاره به این كه عدم تسلط و آمادگی فردی عاملی برای بروز اضطراب است، در ادامه افزود: اگر انتظارات داوطلب فراتر از قابلیتها و تواناییهای فردی وی باشد عاملی برای نارضایتی و پیش زمینه‌ای برای اضطراب است.

وی با تاكید بر تاثیر شیوه مطالعه بر بروز و یا تشدید اضطراب، گفت: مطالعه یك فن، تكنیك و مهارت است و چنانچه اصول مطالعه با برنامه‌ریزی از پیش تعیین شده به درستی رعایت شود یادگیری مطالب به شیوه صحیح امكانپذیر است.

به گفته این روانشناس، فعال بودن حین مطالعه، ارزش قایل شدن به تكرار، تمرین و پر آموزی، برخورداری از تغذیه مناسب، اكسیژن كافی و انجام فعالیتهای جسمانی و ورزش و مشخص كردن مطالب مهم آموزش از طریق خط كشیدن، یك ربع استراحت به ازای هر یك ساعت مطالعه از ویژگیهای مطالعه‌ای صحیح است.

سمنانی هم با تاكید بر ضرورت مصرف مواد قندی و پرهیز از مصرف مواد لبنی به ویژه شیر در صبح روز امتحان به ایسنا، گفت: داوطلبان كنكور غالبا به اصرار خانواده‌ها به نوشیدن شیر و مواد لبنی مبادرت می‌ورزند این در حالیست كه نوشیدن شیر به علت ایجاد اختلالات گوارشی برای صبح روز امتحان مناسب نیست .

به گفته وی، آب میوه نوشیدنی مناسب برای صبح روز آزمون است.

دكتر بیابانگرد هم اصلاح روش مطالعه و تغییر وضعیت روحی روانی و جسمانی، تامین خواب كافی و استراحت مناسب را از راههای حفظ آمادگی برای آزمون برشمرد و افزود: حداقل 7 ساعت خواب شبانه برای حفظ قدرت حافظه الزامی است زیرا عوارض كم خوابی به مراتب بیشتر از فواید آن است.

وی همچنین آشنایی قبلی با موقعیت و مكان برگزاری آزمون را راهی برای كاهش اضطراب دانست و در ادامه به داوطلبان كنكور سراسری پیشنهاد كرد كه روز قبل از آزمون از جلسه و محل برگزاری، محل سالن و خیابان بازدیدی داشته باشند .

بیابانگرد با تاكید بر میزان مناسب خواب در شب قبل از آزمون، از هموطنان خواست پس از گرفتن دوش و صرف صبحانه‌انی سبك راهی محل برگزاری آزمون شوند.

سمنانی از والدین خواست تا با برگزاری مراسمی ویژه سعی در بزرگ جلوه دادن كنكور نداشته باشند بلكه مناسب‌تر آن است كه رفتار والدین و اطرافیان تفاوتی با سایر روزهای امتحانی نداشته باشد. زیرا به اعتقاد وی در بسیاری از موارد اضطراب از والدین به فرزندان منتقل می‌شود.

بیابانگرد هم در خاتمه به داوطلبان مضطرب توصیه كرد: برای كاهش میزان اضطراب پس از حضور در جلسه آزمون و دریافت پرسشنامه تك تك به سراغ سوالات آزمون رفته و از نگاه اجمالی به جمیع سوالات خودداری كنند زیرا ندانستن پاسخ 5 سؤال از 30 سوال آزمون اضطراب‌آور است.

باید پذیرفت كه قابلیتهای هوشی، وضعیت خانوادگی، اقتصادی و فرهنگی افراد متفاوت است و همه راهها به كنكور ختم نمی شود. بنابراین عدم پذیرش در كنكور فاجعه نیست، پس با حفظ آرامش و اعتماد به نفس به آموخته‌های خود در جلسه آزمون حاضر شویم و آموخته‌های خود را بیازمایم.