سلامت نیوز : انتظار می‌رود با تصویب لایحه جدید حمایت از کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست تکلیف فرزندخواندگی 9 هزار کودک تحت پوشش بهزیستی هر چه زودتر مشخص شود.پس از برطرف شدن ایراد لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوان بی‌سرپرست و بدسرپرست به نظر می‌رسد دست بهزیستی برای رسیدگی به وضعیت این کودکان بازتر شود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از قانون ؛ ایرادی که از سوی شورای نگهبان به این لایحه وارد شده بود که براساس این لایحه سرپرستی کودکان و نوجوانان بدسرپرست با توجه به این ‌قانون تعیین می‌شد، اما اعضای شورای نگهبان معتقد بودند که نبود اذن ولی‌فقیه برای واگذاری این کودکان به خانواده‌های متقاضی ایراد مهم این لایحه بود.انتظار می‌رود با برطرف‌ شدن ایراد این لایحه تعداد کودکان و نوجوانانی که در مراکز سازمان بهزیستی نگهداری می‌شوند، به نصف کاهش پیدا کند.


وضعیت کودکان بد سرپرست
در حال حاضر نزدیک به 9 هزار کودک و نوجوان بدسرپرست در مراکز سازمان بهزیستی زندگی می‌کنند که تصویب لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوان بدسرپرست به بهزیستی اجازه می‌دهد تا سرپرستی نیمی از این کودکان و نوجوانان را به خانواده‌های واجد شرایط واگذار کند.مسئولان بهزیستی امیدواراند با رفع ایرادهای وارده و تصویب و اجرایی شدن این قانون ظرف دوسال آینده 50درصد از تعداد کودکان بدسرپرستی که در مراکز سازمان بهزیستی نگهداری می‌شوند، کاسته شود.این درحالی است که طبق آمار بهزیستی اکنون بالغ بر 9 هزار کودک که 85 درصدشان را کودکان بد سرپرست تشکیل می‌دهند در مراکز شبه خانواده بهزیستی نگهداری می‌شوند که از این تعداد 6 هزار و 800 کودک در مراکز شبه خانواده غیردولتی و دو هزار و 200 کودک در مراکز شبه خانواده دولتی نگهداری می‌شوند.
گفته می‌شود که در حال حاضر تعداد خانواده‌ها برای فرزند‌خواندگی بیش از کودکان تحت پوشش سازمان بهزیستی است و این آمار هفت به یک است.


برخی تسهیلات قانون جدید
در حال حاضر موانع فرهنگی و قانونی برای ورود کودکان فاقد سرپرست مؤثر، به خانواده‌ها وجود دارد و در صورت تأیید لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان در شورای نگهبان که در سال ۸۸ به تصویب مجلس رسیده است، بخش مهمی از مشکلات قانونی برای واگذاری ۹ هزار کودک موجود در مراکز شبه خانواده رفع می‌شود.قانون فعلی حمایت از کودکان بی‌سرپرست نخستین بار در 29 اسفند 1353 در کشور به تصویب رسیده و درحال حاضر در کشور مبنای شرایط احراز فرزندخواندگی است.ندادن اجازه سرپرستی به ایرانیان مقیم خارج از کشور، ایجاد محدودیت برای متقاضیان و زنان بدون فرزند، در نظر نگرفتن شرط توانایی به نگهداری، نداشتن امکان سرپرستی کودکان متعدد، نبودن امکان سرپرستی کودکان بدسرپرست، وجود نداشتن جایگزینی برای قانون ارث و. . . از جمله اشکالات قانون سال 53 است که قرار است با لایجه جدید بر طرف شود.مثلا بر اساس قانون سال 53 کودکانی واجد شرایط سرپرستی دائم هستند که فاقد پدر، مادر و جد پدری بوده و با گذشت سه سال از پذیرش آن‌ها در سازمان، هیچ کدام از اقوام درجه یک به عنوان ولی به سازمان مراجعه نکرده باشند.

در لایحه جدید اصلاح قانون فرزندخواندگی موادی در نظرگرفته شده است که شرایط به فرزندخواندگی گرفتن این کودکان را تسهیل می‌کند. در این لایحه به زنان و دختران بدون شوهر حق داده شده است تا سرپرستی کودکان و نوجوانان بدون سرپرست را برعهده گیرند. البته مرکز پژوهش‌های مجلس معتقد است که این امر می‌تواند موجب کاهش ازدواج در کشور شود.در ماده یک قانون 1353 تنها به زن و شوهر مقیم ایران با توافق یکدیگر حق سرپرستی داده شده، اما در لایحه فعلی به همه اتباع ایرانی چه مقیم ایران باشند یا مقیم خارج از کشور حق سرپرستی اعطا شده ‌است (ماده 3 و ماده 4 لایحه). البته اینجا هم مرکز پژوهش‌ها معتقد است که این امر با توجه به عدم ‌امکان نظارت بر افراد مقیم خارج از کشور می‌تواند موجب بروز مشکلاتی شود.

در عین حال در لایحه جدید کودکان بدسرپرست هم مورد توجه ویژ‌ای قرار گرفته‌اند. بدسرپرست‌ها کودکانی هستند که پدر یا مادر یا جد پدری‌شان در قید حیات است، اما نداشتن صلاحیت اجتماعی و اخلاقی و… باعث شده، آنها حق قانونی‌شان را برای نگهداری از فرزندشان از دست بدهند.مثلا بسیاری از خانواده‌ها مایلند هویت یک کودک و حتی نام‌خانوادگی او را که قرار است وارد کانون خانواده‌شان شود تغییر دهند و به طور کلی او را به تملک خود درآورند، در حالی که چنین تصمیمی درباره کودکان بدسرپرست عملی نیست و به همین دلیل هیچ‌کس خودش را در برابر این گروه از کودکان و آینده‌شان مسئول نمی‌داند.البته قانون جدید دارای تسهیلات دیگری هم است. به هر حال کارشناسان حقوقی معتقدند که با وجه به تغییر شرایط  از جمله افزایش تعداد کودکان بدسرپرست قانون سال 53 باید تغییر کند و این مسیری است که با تصویب لایجه جدید آغاز شده است.