به گزارش سلامت نیوز به نقل از خراسان ؛ ممکن است بگویید چاقی به خصوص اضافه وزن را با دیدن نمی توان سنجید؛ در این زمینه معیارهای متفاوت و ساده  ای برای تعیین چاقی و اضافه وزن ارائه شده است. به عنوان مثال به تازگی محققان اعلام کردند اگر اندازه دور کمر بیشتر از نصف قد باشد، فرد چاق است. ممکن است به نظر برسد این معیار تازگی ندارد اما محققان انگلیسی تاکید کرد ه اند که این روش به مراتب مطمئن تر و کاربردی تر از اندازه گیری دور کمر به تنهایی است. تلاش برای کاهش یا حفظ اندازه دور کمر به منظور افزایش طول عمر و پیش گیری از بسیاری از بیماری های مرتبط با چاقی اهمیت اساسی دارد.

برای تعیین چاقی عوامل مختلفی مطرح می شود. در گذشته فقط وزن مطرح بود اما بعدها تناسب قد و وزن مطرح شد و شاخص نمایه توده بدن یا BMI ارائه شد و هم اکنون این مدل را سازمان بهداشت جهانی پذیرفته است و در تمام کشورها برای تعیین جمعیت چاق به کار می رود. در این نمایه افرادی که به عدد ۲۵ برسند در رده طبیعی، تا عدد ۳۰ در رده چاق و بیش از ۳۰ تا ۳۵ در رده چاقی مفرط قرار می گیرند.علاوه بر این توده چربی در بدن نیز مهم است. یعنی ممکن است دسته ای از افراد فقط چاقی شکم داشته باشند و توده چربی زیادی دور کمر خود احساس کنند. این چاقی که در زنان به چاقی گلابی شکل و در مردان به چاقی سیبی شکل معروف است، خطر ابتلا به دسته بزرگی از بیماری ها مانند دیابت، فشارخون، چربی خون و امراض قلبی را افزایش می دهد. دکترکورش جعفریان، متخصص تغذیه و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان این مقدمه به خراسان می گوید: اهمیت حجم توده چربی در شکم به حدی است که محققان معیاری برای این موضوع قرار داده اند که طبق آن سلامت زنانی که دور کمرشان بیش از ۸۸ و مردانی که دور کمرشان بیش از ۱۰۲ سانتی متر باشد، در معرض خطر قرار دارد. به همین ترتیب اندازه دور کمر، دور باسن و تناسب آن با قد فرد معیارهای متفاوتی است که بر حسب آن تلاش می شود توده چربی تجمع یافته در اندام های مختلف بدن سنجیده شود. نکته این جاست که استفاده از هر یک از این معیارها با توجه به جنسیت و وضعیت بدن افراد، ارقام متفاوتی به دست می دهد. به طوری که اگر قرار باشد نسبت دور کمر با قد را معیار قرار دهیم، تعداد بسیار زیادی از افراد به ویژه زنان در رده افراد چاق قرار می گیرند. اما به هر حال می توانیم از آن به عنوان یک معیار ساده و قابل سنجش برای بیشتر کردن توجه مردم به وضعیت سلامتشان استفاده کنیم. البته معیارهای متفاوت چاقی در کشورهای مختلف توسط کارشناسان ارزیابی می شود تا صحت آن اثبات شود. این معیار در کشور ما اثبات نشده است و جا دارد تحقیقی در این زمینه انجام شود. باید جمعیت، نژاد، سن، جنس و فرهنگ مردم در یک مطالعه علمی بررسی دقیق شود و سپس نتایج آن به عنوان Fact یا بازده علمی ارائه شود.

این متخصص تغذیه درباره اندازه گیری میزان چربی بدن و ترجیح آن بر دیگر معیارها می گوید: از روش اندازه گیری میزان چربی بیشتر در غربالگری استفاده می شود و آن زمانی است که پزشک تصور می کند چاقی سلامت فرد را به خطر انداخته است و تست میزان چربی را توصیه می کند. روش های مختلفی برای این کار وجود دارد که بیشتر در کارهای تحقیقاتی از آن استفاده می شود. اما با آزمایش چربی زیر پوست و استفاده از دستگاه با یوایمپلنت می توان میزان چربی را سنجید. این دستگاه مانند ترازو است و فرد روی آن قرار می گیرد و الکترودها از بدن عبور و میزان چربی بدن را ارزیابی می کند. این روش بسیار ساده و کم خطر است و در مدت کوتاهی در موارد موردنیاز میزان چربی بدن فرد تعیین می شود.

حدود ۵۵ درصد زنان و ۶۰ درصد مردان دچار اضافه وزن و چاقی هستند از این رو هر قدر بتوانیم مردم را نسبت به میزان چربی موجود در بدن و دور کمر حساس کنیم، بهتر خواهیم توانست با چاقی مقابله کنیم.محققان مدرسه بهداشت و پزشکی لندن در تازه ترین تحقیقات خود اعلام کردند که مردم ایران جزو ۱۰ کشور چاق و پرخور دنیا هستند. بر اساس آمار منتشر شده در ایران ۲ میلیون نفر دارای اضافه وزن و نیم میلیون نفر هم چاق هستند.

دکترجعفریان با تایید این آمار می گوید: این هشداری است که ما طی سال های متمادی ارائه می کردیم به ویژه این که جامعه ما در حال گذار از سنت به مدرنیته و در حال صنعتی شدن است و مانند دیگر کشورهای در حال توسعه آمار چاقی همراه با روند صنعتی شدن جامعه افزایش پیدا می کند. نکته این جاست که در این فرآیند عوامل بسیار زیادی در شیوع چاقی نقش دارد که کنترل آن ها بسیار دشوار است اما هشدار، آموزش، ارائه آمار و اطلاعات و الگوی صحیح تغذیه به مردم باید انجام شود. به علاوه باید به مباحث فرهنگی بیشتر توجه شود.به عنوان مثال فردی که وزن طبیعی دارد از نظر فرهنگی لاغر به حساب می آید و فرد چاق، فرد سالمی تصور می شود که این باورها باید اصلاح و از نظر فرهنگی در معیارهای سلامتی تجدیدنظر شود. همچنین بحث فعالیت فیزیکی و ورزش هنوز مغفول مانده است و قشر عظیمی از جامعه ما که زنان هستند، از انجام فعالیت  فیزیکی در محیط مناسب محروم هستند. نکته این جاست که حتما لزومی ندارد به دنبال اجرای طرح های عظیم و سرمایه گذاری های کلان در حیطه ورزش باشیم. گاهی می توان با طرح های ارزان و ساده و با کمترین امکانات، افراد را به ورزش کردن تشویق کرد. مانند آن چه در بعضی کشورها اجرایی شده و امکان ورزش کردن در ساعات کاری فراهم شده است یا به افرادی که دور کمر خود را کاهش دهند، پاداش اعطا می شود. این برنامه ها و طرح ها از این بابت اهمیت بسیار زیادی دارد که درمان بیماری های مرتبط با چاقی هزینه سنگینی بر دوش نظام سلامت کشورها می گذارد. خوب است بدانید در آمریکا ۷۵ میلیارد دلار برای مبارزه با چاقی سرمایه گذاری می شود. با این وجود آمریکا هنوز در صدر کشورهای چاق دنیا قرار دارد.

دکترجعفریان با اشاره به این که فقط ۲ داروی «ونوستات» و «سیبوترامین» از FDA آمریکا تاییدیه گرفته است و استانداردهای لازم را دارد، تصریح می کند:سیبوترامین که کاهنده اشتهاست، مدت هاست به دلیل ایجاد عوارض قلبی و عروقی در آمریکا از فهرست داروهای مجاز FDA خارج شده است اما متاسفانه در کشور ما هنوز استفاده می شود. همچنین هفته گذشته داروی «بلویک» که از طریق کنترل اشتها در مغز به کاهش 3.7 درصدی از وزن بدن در یک سال کمک می کند، مجوز گرفت اما این دارو به شدت ضعیف است و نقش چندانی در حل مشکل چاقی ایفا نمی کند. بنابراین مصرف هر دارویی تحت عنوان داروی گیاهی، کپسول و ... برای درمان چاقی اشتباه است و مشکل چاقی را در افراد رفع نمی کند. زیرا حتی داروهای تایید شده فقط تا حدودی اضافه وزن را کنترل می کند. همچنین عوارض جانبی داروی «بلویک» در بیمارانی که به دیابت مبتلا نیستند سردرد، سرگیجه، خستگی، تهوع، خشکی لب، یبوست و در مبتلایان به دیابت قندخون پایین، سردرد، کمردرد، سرفه و خستگی عنوان شده است. عارضه چاقی فقط با اهرم «تغییر رفتار» مهار می شود و هیچ راه میانبری برای درمان آن وجود ندارد. حتی در صورت استفاده از داروی ضدچاقی با تجویز پزشک اگر رفتارهای بیمار تغییر نکند، چاقی قابل برگشت خواهد بود و فرد دوباره اضافه وزن پیدا خواهد کرد.

مروی - زنان در سنین میانسالی به سرعت اضافه وزن پیدا می کنند .سنین میانسالی و وقوع یائسگی باعث می شود بسیاری از زنان ایرانی از وزن خود غافل شوند و به سرعت اضافه وزن پیدا کنند. دکترکورش جعفریان متخصص تغذیه با بیان این مطلب به خراسان می گوید: وقوع یائسگی و تغییرات جسمی ناشی از آن به همراه عواملی مانند مشکلات روحی و روانی، احتمال افسردگی، افزایش مشکلات زندگی و کمبود فعالیت فیزیکی دست به دست هم می دهد و باعث اضافه وزن در این دسته از زنان می شود. در واقع به همین دلیل شیوع چاقی در این دسته از زنان مشاهده می شود. از سوی دیگر به همان نسبت شاهد شیوع بیماری های قلبی، دیابت، آرتروز و فشارخون در زنان میانسال هستیم که سلامت آن ها را به شدت به خطر می اندازد.