شاید عنوان «بیمارستان‌های دوستدار كودك» به گوشتان خورده باشد، بیمارستان‌هایی كه تلاش می‌كنند تا بهترین خدمات را به مادران باردار ارائه دهند. طرحی كه چهار سال پیش و در راستای ترویج تغذیه با شیرمادر و در نظر داشتن اهدافی نظیر كاهش مرگ و میر كودكان زیر 2 سال و حفظ سلامت كودك ایجاد شده و اكنون در بسیاری از مراكز آموزشی و درمانی كشور به اجرا در آمده است.در این باره و در راستای آشنایی با كم و كیف اجرای این طرح در مراكز آموزشی و درمانی كشور، با دكتر فرناز اهدایی وند، مدیر گروه بهداشت خانواده دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی گفت و گو كردیم.
دكتر فرناز اهدایی‌وند مدیر گروه بهداشت خانواده دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی در گفت‌وگو با (ایسنا)، با بیان اینكه در زمینه بیمارستان‌های دوستدار كودك از سال 87، تقریبا 42 مورد بیمارستان دوستدار كودك داشته‌ایم، عنوان كرد: این میزان هر سال ارتقاء یافته است و در حال حاضر از 97 بیمارستان تحت پوشش شهید بهشتی، 79 مورد دارای لوح دوستدار كودك هستند. چهار بیمارستان دیگر نیز داوطلب دریافت لوح هستند كه در نوبت بازدید وزارت بهداشت قرار گرفته‌اند.
وی ادامه داد: بیمارستان‌های دوستدار كودك باید 10 اقدام مندرج در چك لیست‌های مشخص شده برای اجرای این طرح را انجام بدهند. كسب امتیاز بالاتر از 90 موجب اعطای این لوح به بیمارستان داوطلب خواهد شد. این 10 اقدام در ارتقای زمینه خدمت‌رسانی به مردم موثر واقع می‌شوند.
اهدایی‌وند در ادامه به شرح 10 اقدام مشخص شده پرداخت و گفت: اقدام اول این است كه سیاست مدون ترویج تغذیه با شیر مادر در معرض دید كلیه كاركنان نصب شود و برای اطمینان از ارتقای كیفیت خدمات به صورت مستمر توسط كمیته‌های بیمارستانی پایش شود.
وی افزود: دومین اقدام این است كه باید كلیه كاركنان به منظور كسب مهارت‌های لازم برای اجرای این سیاست آموزش‌های قبل و حین خدمت را مكررا ببینند.
مدیر گروه بهداشت خانواده دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی آشنایی مادران باردار در زمینه مزایای تغذیه با شیر مادر، چگونگی و تداوم آن، عوارض تغذیه مصنوعی، بطری و گول‌زنك‌ها سومین اقدامی دانست كه از سوی بیمارستان برای مادران باردار ارائه می‌شود و در این باره گفت: تحویل كتب آموزشی به مادران و نمایش فیلم در اتاق‌های بستری برای آنها از این جمله‌اند.
اهدایی‌وند ضمن تاكید بر "تماس پوست با پوست مادر و نوزاد در لحظه تولد"، عنوان كرد: این مورد اقدام چهارمی است كه امسال وزارت بهداشت بر انجام آن اصرار دارد و در ردیف برنامه‌های استراتژیك دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی قرار گرفته است.
وی درباره ضرورت برقراری تماس پوست با پوست مادر و نوزاد در لحظه تولد عنوان كرد: اگر تماس با پوست مادر و نوزاد به ویژه در ساعت اول تولد اتفاق بیفتد، تداوم شیردهی بیشتر خواهد شد و نوزادانی كه با شیر مادر تغذیه می‌شوند، احتمال مرگ و میر در دو سال اول زندگی‌شان به میزان بالایی پایین می‌آید.
به گفته مدیر گروه بهداشت خانواده دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی، در صورت ایجاد این تماس و برقراری ارتباط عاطفی میان نوزاد و مادر می‌توان جلوی مرگ بیش از هفت میلیون كودك را در جهان گرفت.
وی ادامه داد: همچنین این تاكید وجود دارد كه نوزاد در همان ساعت اولیه با شیر مادرش تغذیه شود.
اهدایی‌وند با بیان اینكه اقدام پنجم آموزش به مادران در خصوص چگونگی حفظ و تداوم شیردهی است، اظهار كرد: به عنوان مثال درباره چگونگی مصرف دارو همزمان با شیردهی مشاوره‌های لازم به مادر داده می‌شود.
مدیر گروه بهداشت خانواده دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی از راه‌اندازی مركز شبانه‌روزی ترویج تغذیه با شیر مادر در سال جاری خبر داد و گفت: در یكی از بیمارستان‌ها به صورت پایلوت اجرا می‌شود. بیمارستان مهدیه و یك مركز بهداشتی در ملارد عهده‌دار انجام پایلوت مركز شبانه‌روزی مشاوره تغذیه با شیر مادر خواهند بود. این مراكز به تدریج تعمیم می‌یابند.
وی اضافه كرد: اقدام ششم كه در راستای ارتقای كیفیت ارائه خدمات در بیمارستان‌های دوستدار كودك لازم‌الاجرا است، این است كه به مادران توصیه می‌شود تا شش ماهگی نوزادشان به جز قطره آهن و ویتامین چیز دیگری به او ندهند.
به گفته اهدایی‌وند هفتمین اقدام، هم اتاق شدن مادر و شیرخوار پس از وضع حمل است، در این صورت نوزاد در تمام طول شبانه‌روز باید كنار مادرش باشد و فرآوری امكانات لازم به منظور اینكه مادر تمام طول شبانه‌روز در كنار نوزادی كه بستری دارد باشد، از سوی بیمارستان‌های دوستدار كودك ضروری است.
مدیر گروه بهداشت خانواده دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی افزود: تشویق مادر به دادن شیر به نوزادش بر حسب میل و نیاز نوزاد، اقدام هشتم است. در این صورت لازم نیست حتما در راس ساعت معین به نوزاد شیر داده شود.
اهدایی‌وند، ممنوعیت استفاده از شیشه شیر و پستانك در بخش‌های زنان را اقدام نهم كه باید از سوی بیمارستان‌های دوستدار كودك اجرا شود، دانست و گفت: در نهایت اقدام آخر، تشكیل گروه‌های حمایت از مادران شیرده است كه باید از سوی بیمارستان پیگیری شود و در مورد گروه‌های حامی و مراكز مشاوره شیردهی اطلاعات كافی در اختیار مادران شیرده قرار بگیرد. تمامی این خدمات رایگان هستند.
این متخصص زنان و زایمان با بیان اینكه ترویج تغذیه انحصاری با شیر مادر طی سال‌های اخیر رشد صعودی داشته است، عنوان كرد: تغذیه انحصاری با شیر مادر به این معناست كه كودك در شش ماهه اول زندگی به جز شیر مادر و قطره‌های ویتامین چیز دیگری استفاده نكند، حتی آب و پس از شش ماهگی غذاهای كمكی به او خورانده شود.
وی افزود: اجرای این طرح و دریافت لوح دوستدار كودك در ارزشیابی بیمارستان‌ها تاثیرگذار است.
نظر شما