سلامت نیوز: بیماری‌های قلبی عروقی یكی از دلایل اصلی مرگ‌ و میر در دنیا است. همچنین شایع‌ترین علل مرگ و میر در كشور ما نیز بیماری‌های قلبی عروقی است. افزایش این نوع بیماری‌ها از تغییرات در رژیم غذایی، فعالیت بدنی و مصرف دخانیات تاثیر می‌پذیرند و این بیماری‌ها عمدتا به دلیل تغییر در شیوه زندگی ناشی از شهرنشینی و صنعتی شدن بروز می‌كنند.

به گزارش ایسنا، امروزه مردم نسبت به گذشته، بیشتر غذاهای پركالری مصرف می‌كنند و از طرفی تحرك بدنی آنها نیز كمتر از گذشته شده است. بنابراین یكی از مهم‌ترین مداخلات به منظور پیشگیری و كنترل بیماری‌های قلبی عروقی اصلاح رژیم غذایی است.

اختلال در چربی‌های خون (بالا بودن سطح كلسترول خون)، كم تحركی، فشار خون بالا، رژیم غذایی نامناسب، استرس و فشارهای روحی - روانی، چاقی و استعمال دخانیات از عوامل موثر در بروز بیماری‌های قلبی _ عروقی به شمار می‌روند.

توصیه‌های تغذیه‌ای موثر در پیشگیری و كنترل عوامل خطر بیماری‌های قلبی عروقی

- تعادل و تنوع در برنامه غذایی روزانه: تعادل به معنی مصرف مقادیر كافی از مواد غذایی مورد نیاز برای حفظ سلامت بدن است و تنوع یعنی مصرف انواع مختلف مواد غذایی كه در پنج گروه اصلی غذایی (گروه نان و غلات، گروه شیر و لبنیات، گروه گوشت، تخم‌مرغ، حبوبات و مغزها، گروه میوه‌ها و سبزی‌ها) معرفی می‌شوند.

- كاهش مصرف چربی و روغن در برنامه غذایی: غذاها تا حد امكان به صورت آب پز، بخارپز یا كبابی مصرف شوند و از سرخ كردن زیاد غذا خودداری شود. همچنین لازم است مصرف غذاهای سرخ شده، سوسیس، كالباس، خامه، چیپس، پفك، سس‌ها، مغز، دل و قلوه، كله و پاچه در برنامه غذایی كاهش یابد. پوست مرغ و چربی‌های قابل مشاهده گوشت و مرغ قبل از طبخ جدا شود و از قسمت‌های كم‌چرب گوشت استفاده شود. از گوشت‌های كم‌چرب مانند گوشت مرغ و ماهی به جای گوشت قرمز استفاده شود و حداقل دو مرتبه در هفته ماهی مصرف كنید. چربی موجود در ماهی از نوع چربی‌های مفید است. به جای سرخ كردن ماهی آن را به شكل بخارپز و یا تنوری استفاده كنید.

همچنین لازم است از انواع لبنیات كم‌چرب مانند شیر، ماست و پنیر استفاده شود و از مصرف پیه و دنبه كه حاوی چربی‌های اشباع هستند خودداری كنید. از مغزهایی مانند گردو، فندوق و بادام كه دارای چربی‌های مفید هستند نیز به مقدار مناسب استفاده كنید.

- توجه به نوع روغن مصرفی: از روغن‌های مایع مانند روغن زیتون و روغن آفتابگردان به جای روغن حیوانی و روغن نباتی جامد (برای پیشگیری از افزایش كلسترول خون) استفاده شود. از مصرف غذاهای سرخ كرده پرهیز شود و در صورت لزوم از روغن مخصوص سرخ كردنی استفاده شود؛ چرا كه روغن جامد هیدروژنه حاوی اسیدهای چرب اشباع و اسیدهای چرب ترانس است كه خطر ابتلا به امراض قلبی و عروقی را افزایش می‌دهد. مصرف روغن زیتون و مغزها به دلیل كنترل انرژی دریافتی باید متعادل باشد. از روغن‌های مایع معمولی (غیر سرخ‌ كردنی) و روغن زیتون در سرخ كردن غذاها (به دلیل حساسیت این روغن‌ها به حرارت بالا) استفاده نشود.

- كاهش مصرف مواد قندی: مصرف بیش از حد مواد قندی و نشاسته‌ای مانند برنج، ماكارونی، شیرنی، كیك، شكلات، مربا، عسل، نوشابه‌ها باعث افزایش وزن، بالا رفتن فشار خون و چربی خون شده و منجر به بروز بیماری‌های قلبی - عروقی می‌شود. بنابراین باید در برنامه غذایی روزانه از مصرف بیش از اندازه این مواد خودداری شود. از میوه‌های تازه به جای شیرینی و شكلات به عنوان میان وعده استفاده شود. از دوغ كم‌ نمك و بدون گاز، آب و آب‌ میوه‌های طبیعی به جای نوشابه‌های گازدار استفاده شود. از مصرف زیاد قند و شكر همراه با چای خودداری شود. همچنین زیاده‌روی در مصرف كشمش و خرما به افزایش كالری دریافتی و چاقی منجر خواهد شد.

- كاهش مصرف نمك: مصرف نمك باید هنگام تهیه و طبخ غذا كاهش یابد و از نمكدان در هنگام صرف غذا و سر سفره استفاده نشود. از مصرف غذاهای كنسرو شده و بسیاری از مواد غذایی بسته‌بندی شده آماده به دلیل دارا بودن مقادیر زیادی نمك خودداری شود. از مصرف بیش از اندازه غذاهای شور مانند ماهی دودی، آجیل شور، چیپس، پفك، انواع شور، سوسیس و كالباس خودداری شود. از سبزی‌های تازه، سیر، لیموترش تازه، آب نارنج، آویشن، شوید و ... برای بهبود طعم غذا و كاهش مصرف نمك استفاده شود.

- افزایش مصرف فیبر: فیبرها تركیباتی هستند كه در دیواره سلول‌های گیاهان مانند سبزی‌ها، میوه‌ها، سبوس، غلات كامل، حبوبات و مغزها وجود دارند. مصرف فیبرها خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی - عروقی را كاهش می‌دهند و همچنین از یبوست پیشگیری می‌كنند.

- افزایش مصرف میوه‌ها و سبزی‌ها در برنامه غذایی روزانه: میوه‌ها و سبزی‌ها در پیشگیری از بیماری‌هایی نظیر بیماری‌های قلبی _ عروقی و برخی از انواع سرطان‌ها به خصوص سرطان‌های سیستم گوارشی و یبوست موثرند، بنابراین مصرف 3 تا 5 واحد از میوه‌ها و سبزی‌ها در برنامه غذایی روزانه توصیه می‌شود. در برنامه غذایی روزانه سبزی‌ها یا سالاد (كاهو، كلم، گوجه‌فرنگی، خیار، هویج، فلفل دلمه‌ای سبز و ...) همراه با غذا مصرف شود. میوه‌های تازه به عنوان میان وعده مصرف شوند. به جای تنقلاتی كه ارزش غذایی كمی دارند از خشكبار (برگه زردآلو، كشمش و ...) و سبزی‌های تازه (هویج، گل‌كلم، خیار، گوجه‌فرنگی و ...) به عنوان میان وعده استفاده شود.

همچنین برای داشتن قلب سالم، فعالیت بدنی، ورزش منظم متناسب با سن و شرایط جسمی خود را فراموش نكنید. روزانه حداقل 30 دقیقه پیاده‌روی كنید. استرس و فشارهای روانی یكی از عوامل ابتلا به بیماری‌های قلبی است، روش‌های كنترل و برخورد مناسب با استرس را یاد بگیرید.