سلامت نیوز : هر چند ایران جزء پرچمداران مبارزه با مواد مخدر است و هر سال محموله‌های قاچاق زیادی را کشف کرده و به شعله‌های حریق می‌سپارد، اما آمار روز افزون‌ گسترش اعتیاد و کاهش سن مبتلایان حکایت دیگری است. حکایتی که در گیر و دار آمارهای متفاوت مسؤولان، جدی بودن این معضل را یادآوری می‌کند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از فرارو ؛ مسؤولان ستاد مبارزه با مواد مخدر، ایران را سردمدار و پرچمدار مبارزه در این عرصه خوانده‌اند. مقابله‌ای که حاصل هزینه‌های مادی و انسانی است و باعث تغییر نگاه جهانیان به کشور شده است. با این حال افزایش مصرف مواد مخدر از یک سو و کاهش سن مصرف‌کنندگان از سوی دیگر، نشان می‌دهد که بحران اعتیاد را نمی‌توان به این سادگی‌ها ریشه‌کن کرد.به تازگی مدیرکل بهزیستی استان قم از پایین آمدن سن ابتلا به اعتیاد و تغییر الگوی مصرف از سنتی به صنعتی ابراز نگرانی کرده است. بر اساس آخرین تحقیقات نیز سن اعتیاد از 23 سال به 15 سال رسیده و به طور کلی عنوان شده است که 12 میلیون نفر از افراد جامعه در معرض تهدید اعتیاد قرار دارند.

برخی می‌بینند، برخی انکار می‌کنند
وزیر بهداشت از جمله افرادی است که خطر اعتیاد در جامعه را پذیرفته و 10 میلیون نفر را درگیر این معضل دانسته است. اما وزیر کشور که سمت دبیری ستاد مبارزه با مواد مخدر را هم دارد، معتقد است که در کشور ما مشکل مواد مخدر ناچیز است.وزیر کشور از برخورد قاطع با مافیای مواد، سرمایه‌گذاری‌ سنگینی در امور فرهنگی و برنامه‌های درمانی، صحبت کرده است، اما آنچه مسلم است این سرمایه‌گذاری‌ها به نتیجه مطلوب نرسیده و روز به روز به تعداد معتادان افزوده می‌شود.معاون فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر هم در زمره افرادی است که نگاه واقع‌بینانه‌ای به پدیده اعتیاد دارد. او در این زمینه گفته است: «در برخی موارد سیاست‌های ما در برخورد با آسیب های اجتماعی، سیاست انکار، نفی، سکوت و یا اقرار بوده است. این در حالی است که باید با رویکرد واقع‌بینانه به استقبال آسیب‌های اجتماعی برویم. در این صورت است که می‌توانیم جهت گیری درستی برای کنترل آسیب‌های اجتماعی در کشور انجام دهیم.»

راه‌‌کارهایی که نتیجه عکس دارند
در امتداد سیاست‌های تأیید و انکار مسؤولان، گاهی برنامه‌ها و بخش‌نامه‌هایی تنظیم و اجرا می‌شوند که به جای کمک به بهبود شرایط، اتفاقاً نتیجه معکوس پیدا می‌کنند. به این ترتیب یک روز اجازه تأسیس بی‌رویه و بدون نظارت مراکز درمان اعتیاد و کمپ‌های نگهداری از معتادان صادر می‌شود و یک روز عزم‌های مسؤولان جزم می‌شود تا این مراکز محدود شوند. مدتی قرص متادون همچون نقل و نبات در دسترس قرار می‌گیرد و چندی بعد، دستور می‌رسد که این قرص با شربت جایگزین شود.

در این راستا یکی از کارشناسان و فعالان این عرصه، پیامد اجتناب‌ناپذیر چندین بخش‌نامه و طرح را تنها تقویت قاچاق مواد مخدر و خروج ده‌ها هزار معتاد از چرخه درمان اعتیاد خوانده است. به گفته دکتر علی محسنی، مسؤولان مختلف کشور تلاش‌های زیادی در جهت مقابله و کاهش مضرات اعتیاد انجام می‌دهند، اما گاه تصمیمات یا اقداماتی در سطوح میانی و پایینی مدیریت این دستاوردها را به مخاطره اندازد. این درمانگر اعتیاد بخشی از برنامه‌های وزارت بهداشت، یعنی تبدیل اجباری و سریع قرص به شربت متادون را بزرگترین هدیه اقتصادی به قاچاقیان مواد مخدر نامیده است که در 4 ماه اخیر باعث شده 40 تا 60 هزار بیمار از چرخه درمان اعتیاد خارج شوند و بار دیگر به مصرف مخدر پناه ببرند.

بنابر اظهارات کارشناسان تغییر مدیران و همچنین ابلاغ دستورها و بخش‌نامه‌های بدون پشتوانه مطالعاتی، گاه سبب می‌شوند که برخی از طرح‌های مقابله با اعتیاد، اصول مدیریت این عرصه را نقض کنند. آن‌ها بر این باورند که هزینه‌های کلان برای طرح‌های سطحی و نسنجیده از جمله عواملی هستند که خود به پیشبرد اعتیاد در جامعه کمک می‌کنند.شاید به همین دلیل است که مطالعات اخیر در مراکز درمانی اعتیاد نشان‌دهنده افزایش تزریق و در نتیجه ترویج ایدز، نارضایتی وسیع عمومی بیماران، گرایش به داروهای ماهواره‌ای و القاء ناکارآمدی و بی ثباتی سیستم درمانی کشور بوده است.