سلامت نیوز: وقتی سخن از کودک آزاری به میان می آید، اغلب افراد فکر می کنند رفتاری که با کودک خود دارند کودک آزاری نیست. چرا که قصد ندارند کودک را آزار و اذیت کنند، هدف شان تربیت است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از پایگاه اطلاع رسانی پیشگیری نوین، والدین زمانی اقدام به کتک زدن یا ناسزاگویی می کنند که دیگر کنترل از دست شان خارج شده است و نمی توانند رفتارهای فرزندشان را تحمل کنند. به هر دلیلی که این عمل صورت گیرد، چه با هدف تربیت کودک، چه به علت از دست دادن تحمل و ...  کودک آزاری محسوب می شود.

تعریف کودک آزاری

آزار و بد رفتاری با کودک از دیدگاه های قانونی، پزشکی و اجتماعی تعریف شده است و شامل هر گونه آزار بدنی، جنسی و هیجانی و غفلت از کودک (زیر 18 سال) توسط فرد بزرگتر (بالای 18 سال) دانسته شده است.

کودکی که مورد بد رفتاری واقع شده کودکی است که رفاه و سلامت روانی و جسمی او در اثر رفتارها یا بی توجهی والدین یا سایر افرادی که مسئول مراقبت از او هستند، آسیب دیده یا در معرض تهدید قرار گرفته است."

سوءرفتار با کودک شامل هرگونه صدمه عمدی به کودک است مانند آزار یا آسیب جسمی، غفلت ورزیدن یا بی توجهی به صدمه دیدن کودک، غفلت و بی توجهی در بر طرف ساختن نیازهای عاطفی و جسمی کافی، نظارت ناکافی، رها کردن او، وضع قوانین نا مناسب و غیر عادلانه در مورد کودکان.

حدود کودک آزاری از تحقیر، تهدید، کتک زدن تا محروم ساختن کودک از غذا، لباس، سر پناه و محبت پدر و مادری، آزار و بد رفتاری جسمی که ممکن است موجب صدمه دیدن و مرگ کودک شود، گسترده است.

انواع کودک آزاری

آزار جسمی

آزار جسمی به هر نوع آسیب جسمی غیر اتفاقی و ناگهانی که توسط مراقب کودک ایجاد شده است، اطلاق می شود. کودک آزاری جسمی ممکن است به شکل سوزاندن، لگد زدن، گاز گرفتن، کتک زدن، سیلی زدن، هل دادن، استفاده از اشیاء تیز، کتک زدن با طناب، شلاق و کمربند، پرت کردن، آویزان کردن و مشت زدن باشد.

طبق تعریف، آسیب ایجاد شده نباید ناشی از یک اتفاق باشد. همچنین نیت مراقب کودک الزاماً آسیب زدن به کودک نیست. کودک آزاری جسمی ممکن است ناشی از انضباط افراطی یا تنبیه نامتناسب با سن یا وضعیت کودک باشد. همچنین ممکن است والدین در اثر ناپختگی، اضطراب، مصرف الکل و سایر مواد مخدر خویشتن داری شان را از دست بدهند.

صدمات وارده به شکم و سر ـ که دو نقطه آسیب پذیر بدن ـ تا زمانی که آسیب درونی ایجاد نکرده باشد ناشناخته می ماند. صدمات وارده به شکم ممکن است موجب بزرگ شدن شکم، پارگی و استفراغ شود. صدمات وارد شده به سر می تواند موجب تورم، سرگیجه، تاری دید، پارگی شبکیه چشم و حتی مرگ شود.

بد رفتاری عاطفی و روانی

بد رفتاری عاطفی به سرزنش کردن، تحقیر کردن، تهدید کردن، مقایسه کردن، طرد کردن، تبعیض قائل شدن بین کودکان و بی توجهی به سلامت و رفاه کودک اطلاق می شود.

مثال هایی از آزار عاطفی و هیجانی

- مقایسه کودک با سایر کودکان

- سرزنش کردن کودک که باعث بیماری والدین شده است ( مریضم کردی، از دستت سردرد گرفتم، وقتی از دستت مریض شدم و مُردم آن وقت می فهمی با من چه کرده ای.)

- تحقیر کردن او که کارهایش احمقانه است و نمی فهمد ( دیوانه هستی، مثل احمق ها رفتار می کنی، اندازه یک ... هم نمی فهمی، بهتر از این نمی توانی فکر کنی، چقدر دست و پا چلفتی هستی.)

- محروم کردن او از عشق و دوست داشتن (دیگر دوستت ندارم، مادرت نمی شوم. یک بچه با تربیت و آرام می خواهم، یک بچه که حرف بفهمد، پسر من نیستی.)

- تهدید او به جدایی (دیگر در این خانه نمی مانم، می روم و دیگر هم بر نمی گردم).

- ارعاب و ترساندن او( اگر به حرفم گوش نکنی بلایی به سرت می آورم که مرغان آسمان به حالت گریه کنند.)

- قهر کردن با او

سوء استفاده جنسی

سوءاستفاده جنسی به تماس ها و تعاملات میان کودک و مراقب بزرگسال اطلاق می شود که در آن کودک با هدف تحریک جنسی فرد متجاوز یا شخص دیگر آزار می بیند. سوء استفاده جنسی ممکن است در درون خانواده یا توسط مراقب بزرگسال خارج از خانواده - یکی از اقوام، دوست خانوادگی، یا پرستار کودک - انجام گیرد. در صورتی که کودک فرد سوء استفاده کننده را بشناسد حتی اگر از نظر جسمی آسیب شدیدی متحمل نشده باشد، وقتی متوجه شود که آزار دیده است از نظر روحی صدمه می بیند.

کودکانی که آزار و اذیت می شوند نه تنها به دلیل تهدیدهای فرد سوءاستفاده کننده بلکه به علت سرزنش شدن از سوی دیگران و ... سعی می کنند ماجرا را پنهان و فراموش کنند.

بی توجهی و غفلت

کودکان ممکن است از نظر جسمی، عاطفی، تربیتی و تحصیلی مورد بی توجهی و غفلت قرار گیرند. مثل بی توجهی به تغذیه کودک و بر طرف نکردن نیازهای بهداشتی و جسمی او، عدم تامین امنیت کودک، عدم ابراز علاقه، حمایت، محبت و تربیت نکردن کودک. این موارد می تواند آسیب جدی روحی روانی  کودک شود.

غفلت و مصامحه شایع ترین نوع آزار است که عبارتند از:

بی توجهی جسمی

شامل بی توجهی به سلامت کودک مثل انجام ندادن واکسیناسیون کودک، نبردن او نزد پزشک هنگام بیماری و ندادن داروهای او، تهیه نکردن لباس و پوشش مناسب در سرما و گرما و...

بی توجهی یا غفلت عاطفی

آزار شدید و همیشگی همسر در حضور کودک، نشان ندادن علاقه و عشق

بی توجهی تحصیلی

اجازه دادن به فرار همیشگی کودک از مدرسه، شکست در فرستادن کودک به مدرسه و سایر موارد فرار کودک به علت عدم مراقبت و مواظبت از کودک از انواع بی توجهی تحصیلی کودک است.

بی توجهی به سر و وضع ظاهری کودک

طوری که او در میان سایر کودکان احساس خفت کند.