سلامت نیوز : بیماری وبا یک بیماری واگیردار عفونی است، که قابلیت ایجاد همه گیریهای
بزرگ در جامعه را دارد. این بیماری تنها در انسان ایجاد می‌شود. عامل
بیماری وبا یک نوع باکتری میله‌ای شکل به نام ویبریوکلرا می‌باشد. این
بیماری که در اثر سم تولیدشده ناشی از این باکتری است که در روده کوچک
تکثیر پیدا می‌کند.
تاریخچه بیماری
به گزارش سلامت نیوز به نقل از سینا ؛ بیماری وبا ازهندوستان منشا گرفته و تاکنون هفت بار همه‌گیری جهانی ایجاد
نموده است. همه‌گیری جهانی هفتم همچنان ادامه دارد. باکتری ویبریوکلرادارای
دوزیرگونه کلاسیک والتور می‌باشد و علایم بالینی بیماری ایجاد شده در هر
دو زیرگونه تقریبا یکسان است؛ ولی موارد بدون علامت در ابتدا به دو شکل
است؛ التوروکلاسیک و نوع التور که بسیار بیشتر ازنوع کلاسیک وبا خطرناک
است. بنابراین هر چند بیماری خفیف‌تر ایجاد می‌کند ولی باعث انتشار
سریع‌تر بیماری درجامعه می‌شود. شکل وبای التور اولین بار در سال
۱۹۰۵میلادی در اجساد زایرینی که از مراسم حج بازمی‌گشتند در منطقه‌ای بنام
التور در مصر شناسایی شد و تا سال ۱۹۶۱که همه‌گیری جهانی هفتم ایجادشد؛
باعث همه گیریهای محدود و کوچک شده بود. وبای نوع التور علاوه بر میزان
بیماری‌زایی مدت طولانی تری ازمدفوع بیمار دفع می‌شود و در محیط
زیست نسبت به وبای کلاسیک قابلیت بقای بیشتری دارد.
مخزن و منبع بیماری
انسان مخزن اصلی وباست و می‌تواند به دوشکل بیمار و یا حامل بیماری باشد. منبع بیماری اسهال و استفراغ بیماران و حاملان بیماری است.
راههای انتقال بیماری
این بیماری به دو شکل تماس مستقیم و غیرمستقیم می‌تواند افراد حساس را
مبتلا نماید. تماس مستقیم ازطریق دست‌های آلوده و تماس با مدفوع و استفراغ
بیماران و یا وسایل و لوازم آلوده به مدفوع بیمار می‌باشد.
تماس غیرمستقیم انتقال درشیوه تماس غیرمستقیم شامل مصرف آلوده به مدفوع،
منابع آب حفاظت شده، (آلودگی چاه‌ها، دریاچه‌ها، استخر‌ها، جوی‌ها)، مصرف
سبزی و میوه آلوده یا شسته شده با آب آلوده، مصرف یخ آلوده‌ای که از آب
آلوده تهیه شده، خوردن مواد غذایی که بعد از پخته شدن آلوده شده باشد، مثل
آلوده بودن دست فردی که در فرآیند بسته بندی یا توزیع غذا می‌تواند آن
راآلوده کند، استحمام یا شستشوی لوازم آشپزخانه با آب آلوده، تغذیه کودکان و
نوزادان با بطری آلوده به جای شیرمادر و مصرف غذاهای دریایی نپخته و خام
مثل صدف، ماهی.
حساسیت و مقاومت باکتری وبا
ویبریوکلرا ازمحیط آبزی خود باآلوده کردن آب آشامیدنی وموادغذایی می‌تواند
انسان راآلوده کند، انتقال وباازراه (مدفوعی –دهانی) می‌باشددربیشترهمه
گیریهای ناشی از وبا عامل انتقال بیماری آب آلوده می‌باشد. آب ممکن است در
سر منشا خود آلوده شود. همچنین آب‌های سطحی و آب چاه‌های کم عمق منابع
عفونت هستند. حمام کردن یا شستشوی وسایل آشپزی در آب آلوده نیز می‌تواند
موجب انتقال بیماری وبا شود.
عامل بیماری وبا در آب شیرین و تمیز تا ۷ روز زنده می‌ماند ولی درصورت وجود
مواد آلی درآب (مثلا آلودگی آب فاضلاب تا بیشتر از یک ماه هم زنده
می‌ماند. این باکتری در سطح مواد خام مثل سبزیجات تا حدود ۵ روز زنده
می‌ماند. اگرچه درجه حرارت یخچال سرعت تکثیر عامل وبا را بسیار کم می‌کند
ولی باعث طولانی‌تر شدن بقای این میکروب می‌شود.
علایم بیماری
این بیماری دارای دوره پنهانی کوتاه می‌باشد بطوریکه ۲ تا ۳ روز پس از ورود
عامل بیماری‌زای وبا به بدن به طوریکه علایم بالینی درفرد ظاهر می‌شود.
ازمهم‌ترین ویژگی‌های این بیماری شروع ناگهانی اسهال آبکی شدید بدون درد
همراه باتهوع و استفراغ می‌باشد که فرد دچار کم آبی شدید شده و عوارض عروقی
و اختلالات الکترولیت رخ خواهد داد (درکودکان علاوه برعلایم فوق کاهش
قندخون ونارسایی کلیه نیزشایع است.)
درموارد شدید درمان نشده، مرگ معمولا در عرض چند ساعت اتفاق می‌افتد.
بطوریکه میزان مرگ میر ناشی از این بیماری به بیش از ۵۰ درصد می‌رسد؛
درحالیکه با درمان به موقع و مناسب این میزان به کمتر از ۱درصدخواهد رسید.
درمان بیماری
هدف اصلی در درمان وبا ابتدا جایگزینی مایعات و املاح از دست رفته بدن
می‌باشد که در این میان پتاسیم جایگاه ویژه‌ای دارد. به ویژه اینکه از دست
رفتن پتاسیم مهم‌ترین علت مرگ درانسان‌های متوسط می‌باشد. بنابراین توصیه
می‌شود کلیه مادران درصورت ابتلای کودکانشان به بیماری اسهال ضمن مراجعه به
نزدیک‌ترین مرکز درمانی و اجرای توصیه‌های کارکنان بهداشتی طبق دستور
کارکنان بهداشتی نسبت به استفاده از (او-آر-اس) مصرف سرم خوراکی اقدام
نمایند. استفاده از آب میوه‌های طبیعی رقیق شده بخصوص سیب نیز می‌تواند کمک
کننده باشد.
دربعضی ازموارد سرم خوراکی جوابگوی درمان نمی‌باشد و بیماران بایستی با
درمان وریدی و دریافت سرم رینگر، املاح ازدست رفته را جبران نمایند. این
اقدام در مراکز درمانی و بیمارستان‌ها انجام خواهد شد. علاوه برجبران کم
آبی بیماران، بیماران مبتلا به التور می‌بایست آنتی بیوتیک اختصاصی این
بیماری را نیز دریافت نمایند.
تشخیص بیماری
تشخیص بیماری فقط از طریق آزمایش مدفوع بیمار قبل از دریافت هرگونه آنتی
بیوتیک میسر است و آزمایش این بیماری درسراسر کشور رایگان است. بنابراین
توصیه می‌شود کلیه بیماران مبتلا به اسهال بالای دو سال ضمن مراجعه به
نزدیک‌ترین خانه بهداشت و یا مرکز درمانی همکاری لازم را در خصوص تهیه سوآپ
مدفوع با کارکنان بهداشتی جهت تشخیص بیماری وبای التور داشته باشد.
راههای پیشگیری
۱-تنها آب جوشیده و یا تصفیه شده را مصرف کنید.
۲-تنها غذاهایی را مصرف کنید که کاملا پخته و داغ باشد.
۳-هر نوع میوه را قبل از مصرف به خوبی بشویید و آن را پوست بکنید.
۴-قبل از مصرف میوه‌ها وسبزی‌جات حتما آنها را ضدعفونی کنید.
۵-سبزیجات مصرفی در غذا را کاملا بپزید.
۶-قبل ازصرف غذا و پس از رفتن به دستشویی، دست‌های خود را با آب و صابون به خوبی بشویید.
۷-ازدست فروش‌ها هیچ نوع خوراکی خریداری نکنید.
بیماری وبا یک بیماری واگیردار عفونی است، که قابلیت ایجاد همه گیریهای بزرگ در جامعه را دارد. این بیماری تنها در انسان ایجاد می‌شود.
نظر شما