شاید بتوان بوی بد دهان را چه به صورت حاد و چه مزمن، نوعی بیماری با ریشههای متفاوت تلقی كرد. چراكه دهان چهارراهی است كه با حفره دهان، بینی، مری و نای در ارتباط است و بروز مشكلات دهان، دندان، بیماریهای تنفسی و عمومی چون دیابت و نارساییهای كلیوی میتواند در بروز بوی بد دهان نقش داشته باشد.
دكتر ستار جعفری، متخصص بیماریهای گوارشی در گفتوگو با جامجم میگوید: «برخلاف تصور بسیاری از مردم، معده تاثیر چندانی در ایجاد بوی بد دهان ندارد، چراكه تنها یك نوع باكتری امكان رشد در معده را دارد كه ارتباطش با بوی بد دهان ثابت نشده است. با این وجود بروز بوی بد دهان بیشتر به مشكلات دندان، زبان، خشكی دهان و مشكلات ریوی باز میگردد.»
دندانهای پوسیده و لثههای ملتهب
شایعترین دلایل بوی بد دهان به رعایتنكردن بهداشت دهان و دندان مربوط است. علت آن هم به باكتریهایی برمیگردد كه در محیط داخلی دهان وجود دارد و موادی تولید میكند كه بوی بدی از آنها ایجاد میشود.
دكتر جعفری میگوید: «اگر خردهریزههای مواد غذایی در محیط دهان باقی بماند، میكروارگانیسمهای موجود در دهان، شروع به تجزیه این مواد میكند كه حاصل آن تولید سولفورها و بوی بسیار بد ناشی از آنهاست. به بیان دیگر مشكلات دندانی، التهاب لثهها، پوسیدگی و آبسه دندان میتواند باكتریها را وادار به تولید سولفور بكند. همچنین این اتفاق به دنبال بروز عفونت دندان یا مصرف آنتیبیوتیك نیز رخ میدهد.»
وقتی دهانتان خشك میشود
بدون تردید مسواكزدن منظم و استفاده از نخ دندان در پاكسازی محیط دهان از هر نوع مواد غذایی باقیمانده در لابهلای دندانها موثر است، اما در بسیاری موارد خشكشدن دهان پس از ساعتها خواب شبانه، مصرف برخی داروها چون آنتیهیستامین و داروی ضدافسردگی میتواند به بروز خشكی دهان و استشمام بوی ناخوشایند از آن منجر شود.
دكتر جعفری با تاكید بر اینكه برخی داروها نه تنها به خشكی دهان و بوی ناخوشایند آن منجر میشود، بلكه پوسیدگی دندان و التهاب غدد بزاقی را تشدید میكند، میافزاید: «هرچه محیط دهان مرطوبتر باشد، كمتر بوی بد از آن استشمام میشود. البته در برخی افراد دندانهای مصنوعی یا پروتزها میتواند عامل ایجادكننده بوی بد باشد، چرا كه احتمال بروز عفونت در زیر آنها زیاد است.»
این متخصص گوارش تاكید میكند: «ناحیه سطح زبان بخصوص قسمت خلفی آن، پرزهای دراز و بزرگی دارد، به شكلی كه در برخی افراد، خورده غذا در این نواحی باقیمانده و باعث بوی دهان میشود. مسواكزدن سطح زبان در رفع بوهایی كه از این ناحیه منشأ میگیرد، بسیار موثر خواهد بود.»
لوزههای عفونی، دهانتان را بد بو میكند
اگر هیچگونه مشكلی در محیط دهان و دندانتان ندارید، ولی باز هم از بوی بد دهان رنج میبرید، باید به طور جدی حفره بینی، لوزهها و سینوسهای فكیتان را بررسی كنید.
به گفته دكتر جعفری عفونت گلو و لوزهها میتواند با بوی بد دهان همراه باشد. وی اضافه میكند: «كسانی كه آلرژی یا گرفتگی یا انحراف بینی دارند یا جسم خارجی داخل بینیشان مانده و دچار عفونتهای سینوزیتی و ترشحات پشت حلقی شدهاند نیز میتوانند گرفتار بوی بد دهان بشوند. البته نباید از خاطر برد كه مصرف برخی مواد چون سیر، پیاز، الكل و سیگار نیز میتواند منجر به بوی بد دهان شود. بویی كه از معده ناشی نمیشود، بلكه به واسطه جریان خون و از طریق ریهها استشمام میشود.»
دهان بدبو؛ نشانگر عفونتهای تنفسی
متخصصان داخلی بوی بد دهان را یكی از نشانههای اصلی عفونتها و آبسه ریهها تلقی میكنند. به گفته دكتر جعفری بیماریهای ریه، عفونتهای تنفسی، برونشیتها و التهاب راههای تنفسی كه با سرفههای سنگین و خشدار همراه است از عوامل اصلی بوی بد دهان شناخته میشود.
این متخصص گوارش با تاكید بر اینكه سرطان ریه نیز میتواند بوی بد دهان را همراه داشته باشد، اضافه میكند: «بر خلاف تصور عمومی، معده در ایجاد بوی بد دهان چندان تاثیرگذار نیست، البته برخی بیماریهای مری میتواند به خروج بوی بد ناشی از تجزیه غذا از طریق دهان كمك كند.»
دیابتیها و بوی بد دهان
متخصصان گوارش تاكید میكنند كه برخی بیماریهای عمومی چون دیابت یا نارساییهای كلیوی، نارسایی كبد و یكسری سرطانهای خون نیز میتواند با بوی بد دهان همراه باشد.
همچنین مصرف زیاد برخی مواد غذایی چون پروتئینها نیز میتواند در ایجاد بوی بد دهان موثر باشد. چرا كه بدن با مصرف زیاد پروتئین مجبور میشود كه از چربیها انرژی مورد نیاز خود را تامین كند و این پروسه، منجر به تولید موادی به نام «كتون» میشود كه بوی بدی ایجاد میكند.
مایعات زیاد مصرف كنید
دكتر جعفری به كسانی كه از بوی بد دهان فراری هستند، توصیه میكند: «مایعات زیاد مصرف كنید، اما تركیبات كافئیندار همچون قهوه كمتر بنوشید.
همچنین از مصرف خودسرانه دارو بخصوص آنتیهیستامین و آنتیبیوتیكها اجتناب كنید. فراموش نكنید كه كمبود برخی ویتامینها بخصوص ویتامین A، آهن و اسیدفولیك میتواند بوی بد دهان ایجاد كند. همچنین از مصرف میوه و سبزیها، دهانشویهها و آدامسهای بدون قند غافل نشوید.»
نظر شما