سلامت نیوز: یبوست، مشكلی آزاردهنده است كه كودكان و حتی شیرخواران را هم درگیر می‌كند. در حقیقت می‌‌توان گفت یبوست یكی از شایع‌ترین علل مراجعه به مطب‌های فوق تخصص گوارش كودكان است.

زمانی كه دفع مدفوع از حداقل روزی یكبار در هفته سه بار یا كمتر به صورت سفت و با ناراحتی  انجام شود، فرد مبتلا به یبوست شده است.  این مشكل باعث ناراحتی  و حتی ورم در شكم نیز می شود.

البته برخی از والدین تصور می‌كنند كه كودكشان باید هر روز اجابت مزاج داشته باشد، در صورتی كه این تفكر چندان صحیح نیست و تعداد دفعات دفع به اندازه سهولت تخلیه آن اهمیت ندارد.

بروز یبوست در كودكان مشكل حاد و بیماری جدی نیست و والدین نباید نگران شوند، زیرا می توانند با ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی كودك خود این مشكل را به راحتی برطرف كنند.


علل بروز یبوست

مصرف زیاد و بیش از حد غذاهای فراوری شده، شیرینیجات و غذاهای كم فیبر (مانند غلات، میوه ها و سبزیجات) از عواملی هستند كه باعث بروز یبوست می شوند.

همچنین كم مصرف كردن آب در كودكان به ویژه در فصل تابستان و در حین انجام فعالیت های بدنی خطر بروز این بیماری را افزایش می دهد.

هر گونه تغییر در رژیم غذایی كودك، مانند زمانی كه رژیم غذایی وی از شیر مادر به شیر خشك و یا شیر گاو تغییر كند و یا شروع غذا دادن به كودك می تواند روی دستگاه گوارش و مدفوع وی تاثیر بگذارد.

بی‌توجهی به نیاز بدن به اجابت مزاج، تنبلی تدریجی روده‌ها، تغییر محل زندگی یا مسافرت، ترس از محیط سرویس بهداشتی به هر دلیل مثلا وجود سوسك، به هم خوردن نظم طبیعی و روزمره زندگی، شروع تحصیل و یا مصرف بسیاری از داروها هستند.


علائم یبوست

 یبوست ممكن است موجب بروز دردهای شكمی، بی‌اشتهایی و بی‌قراری كودك شود. در شرایطی هم ممكن است كودك به دلیل دردناك بودن دفع، جلوی آن را بگیرد؛ مثلا، ممكن است شیرخوار پایش را سیخ كرده و به خودش فشار بیاورد، یا در سنین بالاتر، نوك پا راه برود و به خودش فشار ‌بیاورد تا جلوی دفع را بگیرد.

اگر والدین متوجه چنین شرایطی نشوند، آب مدفوع جذب شده و یبوست تشدید می‌شود؛ در نتیجه، دفع بعدی دردناك‌تر خواهد بود. بنابراین نكته مهم این است كه این چرخه معیوب را متوقف كنیم.

وجود رگه خون در مدفوع كه حتی گاهی به صورت حجم خون قابل ملاحظه‌ای روی مدفوع می‌چكد، نیز دیگر مشكلی است كه می‌تواند موجب نگرانی والدین شود. یبوست همچنین می‌تواند باعث بی‌اختیاری مدفوع و كثیف شدن لباس زیر كودك شود. در حقیقت، مدفوع تازه از كنار توده مدفوعی كه به علت یبوست در روده تشكیل شده، نشت كرده و منجر به چنین حالتی می‌شود. متأسفانه، در چنین شرایطی والدین تصور می‌كنند این مشكل به دلیل تنبلی و بازیگوشی كودك است، در حالی‌كه او اصلا نسبت به این موضوع آگاه نیست.

در صورت بروز چنین مشكلی،  نباید كودك را به هیچ وجه دعوا كرد و او را مورد تنبیه قرار داد.
 

درمان یبوست

بوست در كودكان موجب ناراحتی خود كودك و صد البته ناراحتی والدین می شود. خوشبختانه درمان های زیر برای مشكل یبوست به درد می خورد، ولی بهتر است پزشك كودك را از این مسئله با خبر كنید.  

مهم‌ترین اصل، آموزش و آگاهی والدین است. آنها باید بدانند یبوست مشكل نگران‌كننده‌ای نیست، ولی به زمان كافی برای درمان نیاز دارد.

در مراحل اولیه بهتر است میزان مایعات مصرفی و فیبر رژیم غذایی افزایش یابد. همچنین، در صورتی كه تغذیه تكمیلی كودك شروع شده، می‌توانیم از آلو، كدو سبز و كدو حلوایی نیز در غذاهای او استفاده كنیم. اما در مراحل بعدی ممكن است نیاز باشد از داروهایی خاص استفاده شود؛ البته این داروها معمولا بی‌ضرر هستند، اما باید حتما تحت نظر پزشك مصرف شوند. در موارد خیلی شدید نیز نیاز است، درمان سنگینی انجام شده و تخلیه روده صورت گیرد.

یك برنامه منظم برای اجابت مزاج بگذارید، برای مثال بعد از وعده غذایی. اما كودك را مجبور نكنید، بلكه او را تشویق به رفتن به دستشویی كنید، زیرا اگر اجبار در كار باشد، كودك عكس آن را انجام می دهد. ورزش كردن منظم، باعث جلوگیری از یبوست می گردد.

یكی از شایع‌ترین علل شكست درمان، قطع ناگهانی دارو است؛ به این معنی كه والدین پس از بهبود یبوست، دارو را قطع كرده و دیگر مراجعه نمی‌كنند؛ البته هنگامی كه دارو را كم می‌كنیم، انتخاب رژیم غذایی مناسب اهمیت ویژه‌ای می‌یابد. همچنین معمولا توصیه می‌كنیم كه كودكان، 10 دقیقه بعد از وعده‌های غذایی چه دفع داشته باشند و چه نداشته باشند، 5 دقیقه روی لگن یا توالت بنشینند تا كم‌كم الگوی دفع مجدد برقرار ‌شود.

منبع: نی نی سایت