سلامت نیوز : یک فوق تخصص اعصاب و روان کودکان و نوجوانان با تاکید بر این‌که در برابر رفتارهای مقابله‌جویانه کودکان از تنبیه بپرهیزید، گفت: باید در ابتدا با تشویق، فرد را به سوی دور کردن از رفتارهای مقابله‌ای سوق داد، سپس به سراغ گزینه تنبیه رفت.

دکتر «هوشنگ امیریان» در گفت‌وگو با(ایسنا)، افزود: در کودکان یک حس قوی استقلال‌طلبی و عدم وابستگی وجود دارد که این حس در بسیاری از موارد تاثیرات مثبتی دارد که ممکن است قاطعیت را در فرد افزایش دهد.وی افزود: اگر این حس از شدت زیادی داشته باشد فرد را به سوی سرکشی و جسارت سوق می‌دهد و به صورت رفتارهای مقابله‌جویانه بروز می‌کند، پس در کنار تقویت جنبه‌های مثبت استقلال‌طلبی، باید جنبه‌های منفی آن را کاهش داد.

این فوق تخصص اعصاب و روان کودکان و نوجوانان ادامه داد: از مهم‌ترین خصوصیات کودکانی که رفتارهای مقابله‌جویانه دارند این است که در برابر بسیاری از کارها مانند لباس پوشیدن، حمام رفتن و ... مقاومت می‌کنند.امیریان افزود: این کودکان راجع به هر موضوعی بحث می‌کنند و در برابر والدین پرخاشگری دارند و یا بهانه می‌گیرند.

وی گفت: این کودکان برای پیش‌برد کارشان بسیار گریه می‌کنند، توجه دائمی می‌خواهند و غیر قابل پیش‌بینی‌اند و برای دریافت پاسخ خواسته‌های خود با وجود عدم پاسخگویی مناسب والدین، آنها را دنبال می‌کنند و تا دریافت پاسخ پیش می‌روند.این فوق تخصص اعصاب و روان کودکان و نوجوانان با بیان اینکه رفتارهای مقابله‌ای در کودکان می‌تواند علل متفاوتی داشته باشد، گفت: برخی کودکان به لحاظ ذاتی و ژنتیکی رفتارهای مقابله جویانه‌ای دارند اما در برخی موارد، والدین با هم تعامل سازنده‌ای ندارند و کودک از نظر تربیتی با روش‌های ناصحیح تربیت می‌شود و در برخی موارد نیز کودکان این رفتارها را از جامعه یاد می‌گیرند.

امیریان گفت: زمانی که گفته می‌شود فرد به لحاظ ذاتی و ژنتیکی رفتارهای مقابله‌جویانه دارد این بدان معناست که در سرشت فرد این خصیصه وجود دارد و باید توسط تربیت صحیح به موارد مثبت سوق داده شود.وی با تاکید بر اینکه انطباق وجود و ذات کودک با روش‌های تربیتی والدین در این مساله بسیار مهم است، گفت: اگر کودکی دارای این ذات باشد و والدین نیز به آن دامن بزنند، کودک با مشاهده رفتار والدین تهاجمی‌تر شده و رفتار مقابله‌ای و زورگویانه او نمایان می‌شود.

این فوق تخصص اعصاب و روان کودکان و نوجوانان افزود: در برخی اوقات عدم ثبات در پاسخ‌های رفتاری و واکنش‌های متفاوت از سوی والدین نسبت به رفتار کودک سبب می‌شود رفتار والدین نشان‌دهنده عدم تعامل سازنده باهم باشد و کودک را برای انجام رفتار مقابله‌ای تحریک کند.امیریان اظهار كرد: اگر والدین با هم مشکل و اختلاف نظری داشته باشند و با حالت پرخاشگری با یكدیگر رفتار کنند، کودک از رفتارهای مقابله‌ای والدین الگو گرفته و خود او این رفتار را بروز می‌دهد.

وی ادامه داد: استرس‌های خانوادگی مانند طلاق، اعتیاد، تعارض، مصرف مواد مخدر و الکل سبب می‌شود که کودک نتواند محیط را تحمل کند و پرخاشگر شود.این فوق تخصص اعصاب و روان کودکان و نوجوانان افزود: استفاده نابه‌جا از تلویزیون و سی.دی سبب کاهش خلاقیت و تعامل کودک با خانواده و دوستان می‌شود و اگر با نمایش صحنه‌های هیجانی و خشن نیز همراه باشد، رفتارهای مقابله‌ای یا لجبازی را در کودکان تقویت می‌کند.امیریان گفت: والدین در برابر رفتارهای مقابله‌ای کودک باید پیش از تنبیه، برای دوری از انجام رفتارهای مقابله‌ای چندین بار تشویق شوند و سپس از عدم پاسخ صحیح از طرف کودک، تنبیه را جایگزین کنند.

وی افزود: تنبیه در این زمینه باید نه به صورت تهدیدهای غیرعملی بلکه به صورت تهدیدی باشد که امکان عملی شدن آنها وجود داشته باشد.این فوق تخصص اعصاب و روان کودکان و نوجوانان یادآور شد: والدین نباید پیام‌های نابجا و برچسب‌های نامناسب به کودکانشان بزنند و یا با دیگر کودکان، او را مقایسه کنند. چون در این صورت احساس گناه در کودک شکل می‌گیرد و زمینه رفتارهای مقابله‌ای را در کودک ایجاد می‌کند.