سلامت نیوز : تنها گذاشتن مکرر کودک ممکن است آسیب های جدی به سلامت روان وی وارد کند

یکی از اضطراب های والدین، تنها گذاشتن کودک در منزل است. بی گمان کودکی که طی سالیان متمادی همواره در کنار پدر یا مادر بوده است، سرانجام باید جدایی از آن ها را در محیط هایی مانند مهدکودک یا میهمانی تجربه کند. اما آیا می توان کودک را در منزل تنها گذاشت؟ اگر هرگز او را تنها نگذاریم، آیا کودک وابسته و غیرمستقلی را تربیت نکرده ایم؟ تنها گذاشتن کودک با همسالان چطور، آیا درست است یا نادرست؟برای پاسخ دادن به این سوالات مهم، از یکی از کارشناسان تربیتی کمک گرفته ایم.

چرا تنهایی

به گزارش سلامت نیوز به نقل از خراسان ؛ به طور کلی تنها گذاشتن کودک در خانه امری نیست که بتوان آن را به والدین توصیه کرد اما گاهی این کار آخرین راه حل والدین است. حامد سیامکی خبوشان، کارشناس ارشد روان شناسی و مشاور با بیان این که مانند بسیاری از مسائل تربیتی، فرمول خاصی برای تنها گذاشتن کودکان وجود ندارد، به خراسان می گوید: به طور کلی گفته می شود که از ۷ یا ۸ سالگی می توان کودک را در منزل تنها گذاشت زیرا در این سن بیشتر کودکان قادرند از خودشان مراقبت کنند. اما حتما باید به شرایط محیطی و بلوغ روانی کودک هم توجه کرد و نباید بیش از ۳ تا ۵ساعت کودک را تنها گذاشت. سطح تحمل تنهایی کودک را می توان از ۳ یا ۴ سالگی تخمین زد. وقتی که والدین می توانند از او بپرسند چند دقیقه می تواند تنها بماند؟در این سن باید به پاسخ کودک احترام گذاشت و نباید او را مجبور کرد که تنهایی را تحمل کند. کودک به مرور زمان بهتر می تواند بپذیرد که تنها باشد اما از آن جا که دوست دارد همه چیز را تجربه کند، باید تنها گذاشتن او را با رعایت نکات و مسائل مربوط به آن آغاز کرد.

تفاوت های کودکان

سیامکی خبوشان با اشاره به این که می توان کودکان را از این نظر به ۳ دسته تقسیم کرد، می گوید: دسته اول؛ گروهی هستند که به سختی آمادگی تنها ماندن را پیدا می کنند. مانند کودکان وابسته، مبتلا به اضطراب جدایی، کودکان دارای والد بیمار. دسته دوم؛ کودکانی هستند که به زمان زیادی نیاز دارند تا به تدریج به تنها ماندن در خانه عادت کنند. این کودکان اغلب استرس های مزمن و پنهان دارند و دسته سوم هم کودکانی هستند که به راحتی تنها ماندن در خانه را می پذیرندو بیشتر آن ها مستقل، جسور و دارای هوش هیجانی زیادی هستند و از تنها ماندن ترسی به خود راه نمی دهند. اما برای تنها گذاشتن هر ۳ دسته این کودکان باید تمهیدات لازم را اندیشید تا خطری متوجه آن ها نشود. برای کودک باید قوانین خانه کاملا مشخص و شفاف باشد؛ به ویژه وقتی قرار است تنها بماند باید متوجه باشد که چه کارهایی نباید بکند.

تنهایی وی در ابتدا باید کوتاه و محیط هم باید کاملا امن باشد تا کودک فرصت رشد هیجانی، استقلال طلبی، تمرین انجام کار، مسئولیت پذیری و افزایش تحمل در طول مدت تنهایی را پیدا کند. تحمل تنهایی یکی از عوامل موثر در افزایش صبر کودک است و کمک می کند که کم کم به هویت فردی خود واقف شود. بنابراین تنها گذاشتن کودک اگر به موقع و با توجه به ویژگی های روحی روانی وی باشد، نقش مهمی در فرآیند رشد دارد.

توجه به نکات ریز

اما موضوع به همین جا خلاصه نمی شود. گاهی والدین مجبورند چند کودک را در منزل تنها بگذارند که این موضوع ملاحظات خاص خود را دارد. در این خصوص هم جنس بودن یا غیر هم جنس بودن کودکان، تفاوت سنی، دوقلوبودن و نسبت کودکان باهم را باید به هنگام تنها گذاشتن کودکان لحاظ کرد. یکی از مهم ترین موضوعاتی راکه در تنها گذاشتن چند کودک باید مدنظر قرار داد، تجسس های جنسی بچه هاست که در سنین پیش از دبستان شایع  است. کودکان زیر ۱۰سال را نباید شب ها تنها گذاشت و هرگز نباید به هنگام خواب او را در منزل تنها رها کرد. همچنین تنها گذاشتن مکرر کودک ممکن است آسیب های جدی به روحیه و سلامت روان وی وارد کند. لازم است از قبل مهارت ها و آموزش های ضروری را به کودک ارائه کرد و او را به یکباره در شرایط از قبل تعیین شده قرار نداد. طبیعی است که کودکانی که تجربه مهد کودک دارند، راحت تر می توانند تنهایی را تحمل کنند. این کودکان در طول زمان یاد می گیرند از خودشان مراقبت کنند و به توانایی های خود واقف می شوند.

توصیه های نهایی

همچنین والدین باید مهارت های ایمنی را به کودک خود قبل از این که او را تنها بگذارند، آموزش دهند، درها را قفل کنند به طوری که مطمئن باشند نمی تواند از منزل خارج شود و زمان تنهایی کودک را بعد با حضور موثر در خانه جبران کنند، قواعد پرهیز از غریبه و کمک های اولیه را به وی آموزش دهند، مسئولیت پذیری در کارهای منزل را در او تقویت کنند،کنترل سیستم های صوتی و تصویری، برقراری تماس تلفنی مکرر در زمان تنهایی کودک، اطمینان از امنیت منزل و شرایط همسایه ها از مسائلی است که قبل از تنها گذاشتن کودک باید لحاظ و رعایت شود.

در نهایت والدین باید ویژگی های کودک خود را به درستی شناسایی و مطابق با آن شرایط تنها ماندن را برای او فراهم کنند. نکته مهم این است که هرگز نباید کودک را با وعده و وعید دادن در منزل تنها گذاشت.سیامکی درباره پیشنهاد کودک برای تنهاماندن در خانه می گوید: لازم است والدین طرز تفکر و نگرش کودک را در این باره به دقت بررسی کنند. گاهی کودک تنهایی را دوست دارد و حتی برنامه ریزی خاصی برای آن انجام می دهد. ممکن است در نبود پدر و مادر دوستش را به منزل دعوت کند یا مزاحمت تلفنی ایجاد کند یا کارهای مشابه انجام دهد، بنابراین شناسایی هدف کودک از تنها ماندن در خانه با توجه به ویژگی های فردی یکی از مسائل مهمی است که والدین نباید از آن غفلت کنند و با توجه به آن اجازه دهند کودک تنها بماند. ضمن این که تنهاماندن بیش از حد کودک ممکن است کسب مهارت های اجتماعی، رشد و ثبات عاطفی وی را به تاخیر اندازد.