آیا نمایندگان مجلس زمانی كه رئیس سازمان محیطزیست را به بهارستان كشاندند تا درباره ریزگردها با او به گفتوگو بنشیند هیچ سوالی درباره آنچه در هورالعظیم در حال وقوع است نپرسیدند؟
به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ وزارت نفت درحالی قصد دارد تا با خشكاندن هورالعظیم حداقل 100 حلقه چاه جدید در شمال آن بزند كه خشك شدن این تالاب بینالمللی یكی از علل اصلی ریزگردهایی است كه جان ساكنان 22 استان كشور را به خطر انداخته و سالانه 19 هزار نفر را راهی بیمارستانها میكند. خبر فعال شدن كارگاههای جدید در بخش شمالی (بخش نسبتا سالم ومهم تالاب) را «كاظم گمراوی» رئیس انجمن محیطزیست هیام به «تهرانامروز» میدهد. بخش جنوبی این تالاب بینالمللی پیشتر توسط وزارت نفت تخریب شدهاست. وزارت نفت بارها مشترك بودن میدان نفتی دشت آزادگان بین عراق وایران را دلیل اصلی خشك شدن تالاب هورالعظیم برای استخراج نفت دانسته،اما به گفته «دلاور نجفی حاجیپور» معاون اسبق محیططبیعی سازمان حفاظت از محیطزیست مشترك بودن این حوزه بین دو كشور را تكذیب میكند و میگوید:« آخرین یافتههای وزارت نفت از میدان نفتی آزادگان نشان میدهد كه این میدان نفتی به رغم اصرار و گزارشات خلاف واقع، میدان مشترك نفتی بین ایران و عراق نیست! نتایج این اكتشافات به خوبی نشان میدهد كه این میدان نفتی تماما در سرزمین ایران واقع شده است.» همچنین وزارت نفت درحالی فعالیت خود در بخش های شمالی تالاب را آغاز كرده كه «محمدجواد محمدیزاده» رئیس سازمان حفاظت از محیطزیست كشور بارها در پاسخ به اعتراض خبرنگاران اعلام كرده كه فعالیت های این وزارتخانه دربخش های خارج از منطقه حفاظت شده، انجام میگیرد.
خشك كردن كشاورزی!
وزارت نفت یك بهانه دیگر هم برای نابودی یك سد طبیعی(هورالعظیم)كه میتواند ایرانیها را از بخش بسیار بزرگی از ریزگردها نجات دهد،دارد. این وزارتخانه معتقد است كه نفت میتواند 50 هزار نفر را صاحب كار كند. لاهیجان زاده رئیس ادارهكل حفاظت از محیطزیست خوزستان میگوید:« در پروژه هایی که مجریان آنها ادعا می کنند 50 هزار فرصت شغلی ایجاد می کنند، باید به این موضوع نیز توجه داشت که در ازای اجرای این پروژه چقدر خسارت و آسیب به محیطزیست وارد می شود.»
گمرابی هم میگوید:« شغل عمده ساكنان هور صید ماهی، شكار و پرورش گاومیش بود. اما خشك شدن این تالاب بخش زیادی از آنها را مجبور به مهاجرت كرد. مهاجرتهایی كه آنها را به زندگی در حاشیه شهر مجبور كرد تا علاوه بر بیكاری، ناامنیهای اجتماعی هم سرنوشت آنها را در هالهای از ابهام ببرد.» «مسعود اسدی» رئیس انجمن نظام صنفی كشاورزی خوزستان هم در گفتوگو با «تهرانامروز» از تاثیر خشكسالیها وخشكی تالاب روی كشاورزی منطقه سخن به میان میآورد. فعالیتهای وزارت نفت در تالاب هورالعظیم كه البته اسدی ترجیح میدهد درباره آن صحبت نكند و همچنین سدسازی های وزارت نیرو روی كرخه از دلایل اصلی مرگ تدریجی یكی از مهمترین تالاب های بینالمللی میان كشور عراق و ایران است.
خشك شدن تالاب،عامل مرگ كشاورزی منطقه
لاهیجانزاده، رئیس محیطزیست خوزستان هم میگوید: «این پدیده به کشاورزی استان آسیب وارد میکند و سازمان جهاد کشاورزی باید در زمینه خسارتهای وارد شده به محصولات کشاورزی استان تحلیل دقیقی ارائه دهد. به عنوان مثال نخلستانهای استان به شدت تحت تاثیر این پدیده قرار گرفتهاند و کاهش تولیدات در همه بخشهای کشاورزی محسوس است. وزارت بهداشت نیز باید اثرات این پدیده بر سلامتی افراد جامعه را تحلیل کند و در این زمینه عدد و رقم ارائه کند. اکنون در زمینه اثرات گرد و غبار تنها به صورت کیفی صحبت میشود و هیچ آماری درباره تاثیر آن بر بیماریهای قلبی و تنفسی به صورت عدد و رقم ارائه نمیشود. همچنین این پدیده موجب مهاجرت بسیاری از نخبگان از استان میشود، در حالی که نیروی انسانی سرمایه یک استان است؛ در این زمینه نیز باید آماری دقیق ارائه شود.»البته پیامدها ریزگردها درخوزستان در 10ساله گذشته به همین موارد محدوده نشدهاست. بهتازگی نمایندگان این استان در بهارستان از تولد كودكان فلج سخن به میان آوردهاند. مسئلهای كه از سوی مسئولان سازمان حفاظت از محیطزیست كشور رد شدهاست.
100 حلقه چاه!
گمرابی حفر 100 حلقه چاه را تیر خلاص به هور میداند و میگوید:« 100 حلقه چاه یعنی 100 سكوی نفتی و بیشتر از 100 جاده دسترسی كه بخش بسیار بزرگی از تالاب را كاملا نابود میكنند.» به گفته او هر سكو 400 هكتار از تالاب را میبلعد. جادههاهم ابعاد مختلفی دارند ونمیتوان آمار دقیقی از وسعت تخریبی آنها داد. این درحالی است كه محمدیزاده رئیس سازمان محیط زیست پیشتر با تاكید بر اینكه احداث چاههای نفت در منطقه آزادگان شمالی، خارج از منطقه حفاظت شده است و ارزش حفاظتی ندارند، گفته است: «وزارت نفت درخواست 40 هكتار زمین از تالاب هویزه را داشت كه سازمان محیطزیست زمینی در ابعاد 100 در 150 متر به آنها داده است.» گمرابی این عملكرد را باعث تكه تكهشدن هور میداند.مسعود اسدی هم میگوید:«قطعا اقتصاد هزاران خانوار تحت شعاع قرار میگیرد.»
کدام هورالعظیم؟
هرچند بسیاری از نمایندگان مجلس به دنبال تامین اعتباری برای احیای هورالعظیم هستند وبسیاری دیگر نسبت به عملكرد وزارت نفت در این هور ابراز نگرانی میكنند اما « مهدی صابری» کارشناس زیست محیطی و یکی از پیمانکاران سابق سازمان حفاظت از محیطزیست میگوید: دیگر چیزی به نام «هورالعظیم» و «هورالهویزه» نداریم! این هور ارزشمند در حالی که شاهد تولد چاههای نفت زیرزمینی منطقه است، بهتدریج نابود میشود و شرکتهای استخراجکننده نفت با احداث تاسیسات و زدن خاکریزهای وسیع و راهسازیهای گسترده باعث قطع ارتباط بخشهای مختلف تالاب از همدیگر شدهاند.» مسعود اسدی هم میگوید: «البته احداث سدها در بالادست را باید دلیل کم شدن آب تالاب بدانیم و این به دلیل نبود مطالعات کارشناسی توسط دولت و وزارت نیرو است. حجم مخازن در نظر گرفته شده، حجمی معادل سه برابر کل آورد رودخانه کرخه را در مقطع سد کرخه دارد به طوری که فقط 2 سد دیگر به نام سیمره و پاعَلم حدود 6 میلیارد متر مکعب حجم مخزن برایشان پیشبینی شده است که براین اساس در آینده نزدیک با کاهش آورد رودخانه کرخه شاهد خشک شدن کامل هورالعظیم خواهیم بود.
اومیگوید:« متاسفانه احداث و حفر چاه و جادهسازی باعث پراکنده شدن هور شده و با این قطع ارتباط، تکهتکه شدن تالاب را داشتیم که روند نابودی محیطزیست و نابودی اکوسیستم را تشدید میکند و با برهم خوردن تعادل اکولوژیکی این تالاب بزرگ، باید برای تبعات بعدی آن هشدار داد. به گفته صابری، این تالاب تاثیر بسیاری در تعادل بخشی به اقلیم کل خاورمیانه دارد و در فلات ایران بیش از یک چهارم جمعیت کشورمان را تحت تاثیر خود قرار میدهد. بر همین اساس لازم است دولت در این رابطه با ایجاد عزم ملی، کارگروه ویژهای برای رفع مشکل در کوتاهمدت و دراز مدت تشکیل دهد.»
چند سوال بیپاسخ
نفت همیشه برنده ماجرا بوده است. هرجا كه لازم بوده محیطزیست را از بین برده و حریم آثار تاریخی را شكستهاست. این مسئله بركسی پوشیده نیست. اما خشك كردن تالاب هورالعظیم ، زمانی كه ریزگردها كشور را وارد یك بحران بزرگ محیطزیستی میكنند، سوالات آزاردهنده وبیپاسخی را در اذهان عمومیبهوجود آوردهاست. آنها میپرسند آیا نمایندگان مجلس زمانی كه «محمدجواد محمدیزاده» رئیس سازمان حفاظت از محیطزیست را به بهارستان كشاندند تا درباره ریزگردها با او به گفتوگو بنشیند هیچ سوالی درباره آنچه در هورالعظیم در حال وقوع است نپرسیدند؟ آیا آن زمان كه سازمان حفاظت از محیط زیست به دنبال اعتبار برای احیای هور بود، كسی نپرسید چرا قبل از احیای هور از تخریب باقی مانده آن جلوگیری نمیكنید. آیا كسی نیست بپرسد اگر یكی از دلایل اصلی ریزگردهای مرگبار خشك شدن هور به دست صدام در هشت سال دفاع مقدساست، چرا در مقابل خشك شدن باقی مانده آن سكوت كردهاید؟
نظر شما