سلامت نیوز : اظهارنظر روز دوشنبه دكتر مرضیه وحیددستجردی، وزیر بهداشت مبنی بر ممنوعیت
نگهداری معتادان در مراكز درمانی شائبه قصد وزارت بهداشت برای رویارویی با
سازمان بهزیستی كشور را رقم زد. وزیر بهداشت، روز دوشنبه در گفت‌وگو با
ایسنا به داستان قدیمی رها‌سازی بیماران در یكی از اتوبان‌های پایتخت كه در
فروردین‌ماه سال 90 برای این وزارتخانه مشكلات فراوانی را به دنبال آورد،
اشاره كرد و این اشاره بهانه‌یی شد تا دستجردی، یكی از مهم‌ترین نهادهای
حمایتی كشور در پیشگیری و حمایت از معتادان را خطاب گلایه‌های خود قرار
دهد. وی با اعلام اینكه یكی از بیمارانی كه در فروردین‌ماه سال 90، از یكی
از بیمارستان‌های دولتی تهران رانده و در كنار اتوبان رها شد، هم‌اكنون و
همچنان با گذشت 17 ماه در بیمارستان امام خمینی اقامت داشته و حاضر به ترك
بیمارستان نیست، گفت: «برای این بیمار، بیمارستان تبدیل به هتل شده و حتی
تهدید هم می‌كند كه اگر وی را از بیمارستان اخراج كنند با رسانه‌ها مصاحبه
می‌كند و مدعی می‌شود كه وی را كنار خیابان گذاشته‌اند.»
به گزارش سلامت نیوز به نقل از اعتماد ؛ وزیر بهداشت به خدمات رایگان بیمارستان امام خمینی به بیماران بی‌سرپرست و
همچنین معتادان اشاره كرد و ادامه داد: «بیمارستان امام از جمله
بیمارستان‌هایی است كه بیماران معتاد زیادی به آنجا مراجعه می‌كنند و درمان
می‌شوند و حتی معتادان بیشتر از مردم عادی از این بیمارستان سرویس
می‌گیرند. اما درباره حمید فرازی كه یكی از بیماران رها شده در فروردین‌ماه
90 بوده و اكنون هم در بیمارستان امام خمینی اقامت دارد، تمام اقدامات
درمانی برای این فرد از مدت‌ها پیش به پایان رسیده اما هنوز در بخش عفونی
بیمارستان امام بستری است و حاضر به ترك بیمارستان نیست؛ كمپوت و چلوكباب
سفارش می‌دهد، به پزشكان و پرستاران دستور می‌دهد و... البته این موضوع
نتیجه كار برخی رسانه‌ها بود.»
اما در میان مجموع اظهارات وزیر بهداشت، یك جمله به مذاق سازمان بهزیستی
كشور كه مهم‌ترین نهاد حمایتی برای حمایت از معتادان بی‌سرپناه است خوش
نیامد و وقتی وزیر بهداشت در سخنان روز دوشنبه خود اعلام كرد كه «بیمارستان
محل نگهداری معتادان نیست» سازمان بهزیستی كشور هم روز سه‌شنبه به
اظهارنظر وزیر واكنش نشان داد. هر چند كه وزیر بهداشت جمله خود را با این
توضیح درباره نقش نهادهای حمایتی اظهار كرده بود كه: «دوستان ما در
بیمارستان‌ها، روسای دانشگاه‌ها، معاونین درمان، مددكاران بیمارستان‌ها با
گرمخانه‌ها، بهزیستی و دیگر مراكز نگهداری این افراد صحبت می‌كنند، اما این
نهادها این افراد را نمی‌پذیرند. البته خلأ قانونی هم در این زمینه وجود
ندارد. كار پیچیده‌تر از این قضایاست. باید برای این قضایا فكری كشوری
شود.»
روز سه‌شنبه، دكتر فرید براتی‌سده، مدیركل پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان
بهزیستی كشور در واكنش به اظهارات وزیر بهداشت اعلام كرد: «نهادهای حمایتی
هم مسوول ساختن هتل برای معتادان نیستند.»وی در گفت‌وگو با ایسنا به وظایف وزارت بهداشت درباره معتادان اشاره كرد و
افزود: «در بودجه سالانه وزارت بهداشت بخشی به حمایت از محرومان و
نیازمندان اختصاص دارد اما بسیاری از بیمارستان‌های وابسته به این
وزارتخانه، معتادان و دیگر مددجویان سازمان بهزیستی را پذیرش نمی‌كنند. حتی
بیماران مزمنی كه مشكل جسمی پیدا می‌كنند نیز توسط بیمارستان‌های وابسته
به وزارت بهداشت پذیرفته نمی‌شوند و هیچ كمكی به آنها نمی‌شود، در حالی كه
وزارت بهداشت منابع این امر را در اختیار دارد. چندی پیش یك زن معتاد ساكن
در یكی از سرپناه‌های شبانه (شلتر) سازمان بهزیستی نیاز به درمان داشت، اما
هیچ بیمارستانی وی را نپذیرفت و مسوول این مركز از جیب خود، هزینه درمان
یك میلیون تومانی این زن را پرداخت كرد كه مدارك مربوطه نیز موجود است.»
وی، وزیر بهداشت را در ارتباط با انتقادش از اقامت طولانی‌مدت یك معتاد در
یك مركز درمانی عمومی این‌گونه مورد خطاب قرار داد كه: «در حال حاضر، 48
سرپناه شبانه سازمان بهزیستی در سراسر كشور فعال است و بیمارستان‌ها
می‌توانند نشانی سرپناه‌های شبانه بهزیستی را در اختیار معتادان بی‌خانمان
قرار دهند.»این مدیر سازمان بهزیستی در عین حال اشاره كرد كه سازمان بهزیستی كشور هم
قادر به جمع‌آوری معتادان نبوده و صرفا به معتادانی خدمات حمایتی ارائه
می‌دهد كه داوطلبانه و با اراده شخصی برای درمان اعتیاد مراجعه می‌كنند.
اظهارات وزیر بهداشت و مدیركل پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی در
حالی رودرروی هم قرار گرفته كه بنا بر قانون تاسیس سازمان بهزیستی كشور و
ماده 26 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، سازمان بهزیستی موظف به
فعالیت در حوزه درمان و بازتوانی معتادان است. هر چند كه براتی سده تحقق
این امر را منوط به تامین اعتبار می‌داند و می‌افزاید: «در قانون ذكر شده
كه سازمان بهزیستی باید از معتادان حمایت كند، اما با چه منابعی باید این
حمایت را انجام دهد و كدام منابع در اختیار بهزیستی قرار دارد؟ نمی‌توان از
سازمان بهزیستی خرده گرفت كه چرا از معتادان حمایت نكرده چرا كه منابعی
برای حمایت در اختیار سازمان بهزیستی قرار داده نشده و این سازمان تنها از
منابع داخلی خود هزینه می‌كند.»
اشاره تلویحی این مدیر سازمان بهزیستی كشور به صرف اعتبارات داخلی سازمان
برای ارائه درمان در مراكز گذری كاهش آسیب اعتیاد است كه باید این رقم با
تخصیص اعتبار دولت تامین می‌شد اما رقم این اعتبار از ابتدای سال 90 به
گونه چشمگیری تقلیل یافته و سازمان از اعتبارات داخلی خود برای تداوم درمان
نگهدارنده در این مراكز هزینه كرده است.
براتی همچنین اشاره كرد كه «سازمان بهزیستی موظف به ارائه حمایت‌های
اجتماعی از معتادان بهبودیافته بوده و برای تحقق این امر هم پیشنهاد ایجاد
خانه‌های میان‌راهی مطرح شد، اما با وجود قول مساعد مسوولان وزارت رفاه،
ستاد مبارزه با مواد مخدر و حتی سازمان بهزیستی، این اقدام به دلیل اختصاص
نیافتن اعتبار متوقف شد.»متوقف ماندن اقدامات حمایتی از معتادان كه به طور مستقیم بر درمان
داوطلبانه هم تاثیرگذار است در حالی است كه بنا بر تاكید ماده 15 قانون
مبارزه با مواد مخدر، وزارت رفاه موظف است هزینه درمان معتادان بی‌بضاعت را
به طور رایگان تامین كند اما این امر تا امروز عملی نشده است.
مناقشه‌یی كه چندان نو نیست
مناقشه سازمان بهزیستی كشور و وزارت بهداشت درباره درمان و حمایت از
معتادان، چندان كم‌سابقه نیست و باید به بایگانی اخبار در سال‌های 86 و 87
رجوع كرد؛ زمانی كه بحث نصب دستگاه‌های خودپرداز سرنگ برای كاهش عوارض
تزریق مطرح شد و از مخالفان سرسخت این اقدام، وزارت بهداشت بود كه تشویق به
اعتیاد را از علل مخالفت خود اعلام می‌كرد. توزیع شربت تریاك هم در
سال‌های بعد با مخالفت مسوولان این وزارتخانه مواجه شد و هر چند كه مخاطب
اصلی این مخالفت‌ها سازمان بهزیستی كشور نبود اما وزارت بهداشت با ایجاد
تلقی انحصار درمان معتادان در مراكز درمان اعتیاد وابسته به این وزارتخانه،
این زمینه را فراهم كرد كه تخصیص اعتبارات به مراكز درمان و كاهش آسیب
اعتیاد وابسته به سازمان بهزیستی كشور كه سابقه دیرینه در حمایت‌های
بی‌واسطه از معتادان داشتند كاهش یابد. چنان‌كه امروز و پس از گذشت هشت سال
از فعالیت مراكز كاهش آسیب اعتیاد، شایعاتی مبنی بر تمایل دولت به تعطیلی
مراكز كاهش آسیب اعتیاد وابسته به سازمان بهزیستی به علت موازی بودن
فعالیت‌ها با خدمات مراكز درمان وابسته به وزارت بهداشت شنیده می‌شود.
وزارت بهداشت چگونه اعتراض كند
اعتراض وزیر بهداشت نسبت به رسوب یك معتاد بی‌خانمان در یك مركز درمانی
عمومی، اعتراض پذیرفته‌یی است. بیمارستان محل نگهداری فردی كه عارضه‌یی جز
اعتیاد ندارد نیست. اما به نظر می‌رسد كه عمل نكردن وزارت تعاون، كار و
رفاه اجتماعی به وظایف موكد اصلاحیه قانون مبارزه با مواد مخدر و تامین
هزینه درمان معتادان بی‌بضاعت، و همچنین فقدان حمایت‌های اجتماعی به علت
نبود اعتبار و بی‌توجهی به اهمیت این حمایت‌ها در ماندگاری معتادان پاك شده
بر درمان، وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی كشور را به اشتباه رودرروی
یكدیگر قرار داده در حالی كه گره این معضل باید از سوی مقام دیگری گشوده
شود؛ مقامی كه اكنون خود را به به بی‌اطلاعی از این داستان دنباله‌دار زده و
قربانی این سكوت، جمعیت دو میلیون نفری معتادان كشور هستند.
بیمارستان امام از جمله بیمارستان‌هایی است كه بیماران معتاد زیادی به آنجا مراجعه می‌كنند و درمان می‌شوند و حتی معتادان بیشتر از مردم عادی از این بیمارستان سرویس می‌گیرند.
نظر شما