سلامت نیوز : رعایت محرمانگی مهمترین اصل در انجام عمل اهدای جنین است، اطلاع نیافتن كودك حاصل از باروری از هویت پدر و مادر ژنتیكی خود، ناشناس بودن متقابل اهدا كننده و اهدا گیرنده نسبت به همدیگر، محرمانه بودن فرآیند پزشكی از جمله اصولی هستند كه در قانون اهدای جنین بسیار بر آنها تاكید شده است، جالب اینكه تفاوت اجرای این عمل در ایران با دیگر نقاط دنیا در رعایت اصل «محرمانگی» آن است .

به گزارش سلامت نیوز به نقل از کیهان ؛ علی رغم آنكه سالهاست عمل اهدای جنین به زوجین نابارور در كشور انجام می شود، اما هنوز بسیاری از اجرای این عمل، قوانین مرتبط به آن و چند و چون اجرایش آگاه نیستند .اهدای جنین یك روش درمان نازایی است كه بر اساس آن اسپرم مرد و تخمك زن گرفته شده و در محیط آزمایشگاه در مجاورت یكدیگر قرار داده می شوند و حداكثر تا چهار روز از زمان لقاح و تقسیمات اولیه جنین به رحم زن متقاضی، منتقل می شود .
اهدای جنین به عنوان یك شیوه درمان ناباروری، زمانی انجام می شود كه زوجین دارای سلول جنسی سالم و مناسب برای تولیدمثل نمی باشند؛ ولی زن قادر به گذراندن موفقیت آمیز دوره بارداری منجر به زایمان است .

اهدای جنین انسان اولین بار در سال 1983 میلادی در كالیفرنیا انجام شد؛ نخستین تولد فرزند به شیوه های مزبور در ایران در بیمارستان «افشار» یزد در سال 1369 گزارش داده شد. موسسه «رویان» نیز نخستین تولد فرزند به شیوه مزبور را در سال 1372 به انجام رساند .به موجب قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور كه در سال 82 به تصویب مجلس رسید و در سال 83 آیین نامه اجرایی آن تدوین شد، كلیه مراكز تخصصی درمان ناباروری ذی صلاح مجاز خواهند بود با رعایت ضوابط شرعی و شرایط مندرج در این قانون نسبت به انتقال جنین های حاصله از تلقیح خارج از رحم زوجهای قانونی و شرعی پس از موافقت كتبی زوجین صاحب جنین به رحم زنانی كه پس از ازدواج و انجام اقدامات پزشكی ناباروری آنها (هر یك به تنهایی یا هر دو) به اثبات رسیده، اقدام كنند .

تقاضای دریافت جنین اهدایی باید مشتركا از طرف زن و شوهر تنظیم و تسلیم دادگاه شود و دادگاه در صورتی كه زوجین بنا به گواهی معتبر پزشكی، امكان بچه دار شدن نداشته باشند و زوجه استعداد دریافت جنین را داشته باشد، زوجین دارای صلاحیت اخلاقی باشند، هیچ یك از آنها مهجور نباشند، هیچ یك از زوجین مبتلا به بیماریهای صعب العلاج نباشند، هیچ یك از زوجین معتاد به مواد مخدر نباشند و تابعیت جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند، مجوز دریافت جنین را صادر می كند .وظایف و تكالیف زوجین گیرنده جنین و طفل متولد شده از لحاظ نگهداری، تربیت، نفقه و احترام نظیر وظایف و تكالیف اولاد پدر و مادر است. بررسی صلاحیت زوجین متقاضی در محاكم خانواده، خارج از نوبت و بدون رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی صورت می گیرد و عدم تایید صلاحیت زوجین قابل تجدیدنظر است .

در آیین نامه اجرایی قانون نحوه اهداء جنین به زوجین نابارور آمده است كه مراكز مجاز تخصصی درمان ناباروری موظفند از جنین های اهدایی از سوی اهدا كنندگان مسلمان و غیر مسلمان به طور جداگانه و رعایت تناسب دینی و مذهبی زوجهای متقاضی با جنین اهدایی در زمان انتقال نگهداری كنند. ضمن اینكه اطلاعات مربوط به جنین های اهدایی، جزو اطلاعات به كلی سری طبقه بندی می شوند .این مراكز همچنین وظیفه دارند رای قطعی مرجع قضایی را از متقاضی دریافت و نگهداری كنند و گواهی و معرفی نامه لازم مبنی بر تایید سلامت جسمی و روانی برای متقاضیان دریافت جنین طبق مقررات قانون آیین نامه اجرایی را صادر كنند و مهمتر از همه آن كه باید دریافت، نگهداری و انتقال جنینهای اهدایی در شرایط كاملا محرمانه انجام شود .صدور گواهی عدم توانایی باروری و همچنین توانایی زوجه در زمینه دریافت و نگهداری جنین، پس از انجام تست ها و آزمایشهای دقیق پزشكی در مراكز مجاز تخصصی درمان ناباروری انجام می شود .

هر یك از مراكز مجاز تخصصی درمان ناباروری می توانند بانك جنین طبق دستورالعملهای وزارت بهداشت دایر كنند. این بانك طبق مقررات مندرج در قانون و این آیین نامه، مسئول دریافت و نگهداری جنین و انتقال آنها به زوجین نابارور است .مركز مدیریت پیوند وزارت بهداشت نیز موظف است طبق دستورالعملهای یاد شده بر نحوه دریافت، نگهداری و انتقال جنین نظارت دقیق اعمال كند .ارائه مدارك و اطلاعات مربوط به اهدا كنندگان و دریافت كنندگان جنین اهدایی تنها با رعایت قوانین مربوط به حفظ و نگهداری اسرار دولتی و به مراجع قضایی صلاحیت دار مجاز انجام می شود . راه های متعددی برای درمان و رفع مشكل ناباروری و به نوعی تحكیم بنیان خانواده در سالهای اخیر بوجود آمده است كه اهدای جنین به زوجین نابارور نیز یكی از این راه ها به شمار می رود كه اگر چه كمی متفاوت تر و غیر معمول تر بوده، اما با كش و قوس های شرعی و قانونی امكان بهره مندی زوجهای ایرانی را فراهم كرده كه در صورت استفاده درست می تواند روشی موثر مورد باشد .