سلامت نیوز : اینجا «پارک ملی بمو» است؛ منطقه‌ای 48‌هزار هکتاری در حاشیه شهر شیراز که از 45 سال پیش تاکنون به موجب مصوبه شورای‌عالی محیط‌زیست، تحت حفاظت سازمان محیط‌زیست قرار گرفته است. بمو بدون شک یکی از باارزش‌ترین زیستگاه‌های حیات‌وحش کشور محسوب می‌شود که خبر سیمای استان فارس هفته گذشته به نقل از مدیران محیط‌زیست این استان، آن را سومین پارک ملی بااهمیت ایران عنوان کرد. روی تابلو این پارک هم مانند تمامی مناطق تحت حفاظت سازمان محیط‌زیست این جمله به چشم می‌خورد: « تعلیف احشام، از بین بردن رستنی‌ها و تخریب محیط اکیدا ممنوع و پیگرد قانونی دارد.» البته اخیرا مورد دیگری هم به این موارد محدودیت‌ها اضافه شده و آن هم چیزی نیست جز عکاسی! بله عکاسی در مناطق تحت حفاظت سازمان محیط‌زیست از سوی طرفداران محیط‌زیست بدون اجازه این سازمان ممنوع اعلام شده است!

به گزارش سلامت نیوز به نقل از شرق ؛ اما در عوض برخی اقدامات مخرب چند سالی است که در این مناطق با مجوز سازمان محیط‌زیست و با مجوز هیات دولت آزاد اعلام شده است. عبور هرگونه خطوط لوله نفت و گاز، ساخت مسکن، توسعه پالایشگاه، ساخت جاده، طرح‌های گردشگری و هتل‌سازی، انجام مانورهای نظامی توسط وزارت دفاع و... و بسیاری دیگر از این دست اقدامات، چنانچه مجوز سازمان محیط‌زیست یا دولت را به همراه داشته باشد محدودیتی برای اجرایش حتی در پارک‌های ملی هم وجود ندارد و پیگرد قانونی هم ندارد. پارک ملی بمو هم یکی از این دست پارک‌ها و مناطق ایران است که بی‌نصیب از این طرح‌ها نمانده است. موافقت این سازمان با اجرای فاز دوم پالایشگاه شیراز در یکصد هکتار از اراضی بمو و اختصاص یکصد هکتار دیگر از اراضی این پارک برای ساخت شهرک صنعتی لپویی در سال گذشته گوشه‌ای از این رفع محدودیت‌ها در مناطق چهارگانه محیط‌زیست است. ماجرا از اینجا آغاز شد که رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست سال گذشته در سفر به شیراز اعلام کرد توسعه پالایشگاه شیراز که یکی از دغدغه‌های مهم بود با پیگیری‌های استاندار فارس و حل مشکلات زیست‌محیطی، قابل اجراست و مجری طرح می‌تواند از فردا کار خود را آغاز کند. او افزود: پس از انجام بازدید محلی و با توصیه و رعایت چند شاخصه زیست‌محیطی، توافق‌های اولیه برای اجرای طرح توسعه پالایشگاه شیراز انجام شده و این طرح در سایت مجاور شهر زرقان احداث می‌شود؛ طرحی که به گفته او با دوهزارمیلیاردتومان سرمایه‌گذاری با جدیدترین استانداردهای روز قرار بود احداث شود.

 رییس سازمان محیط‌زیست، همچنین از موافقت با ایجاد شهرک صنعتی لپویی در وسعتی صدهکتاری در غرب پارک بمو خبر داده و افزوده بود: با توجه به پیش‌بینی‌های انجام‌شده برای کنترل آنلاین آلاینده‌های زیست‌محیطی و نصب تابلوهای نمایشگر میزان آلاینده‌های موجود در محیط، مردم شیراز و زرقان اطمینان داشته باشند که تمام استانداردها به‌صورت لحظه‌ای کنترل خواهد شد. هر چند هنوز نه کلنگ پالایشگاه در بمو به زمین زده شده و نه شهرک صنعتی (به دلیل اعتراض دیوان محاسبات کشور به نحوه واگذاری این اراضی توسط سازمان محیط‌زیست)، اما این موافقت‌ها مقدمه‌ای شده برای اجرای سایر طرح‌های مخرب. عبور خط لوله نفت سروستان از داخل پارک ملی بمو خواسته دیگر شرکت نفت بود که حالا شرکت نفت آن را پیگیری می‌کند. هر چند تا امروز هنوز مجری طرح وارد پارک نشده اما تحرکات اخیر و شدت عمل پیمانکار در اجرای کار نشان می‌دهد که تا چند هفته دیگر جاده‌سازی و حفر ترانشه‌های عظیم برای عبور خط لوله از داخل پارک ملی بمو شاید آغاز شود.

در همین حال سازمان محیط‌زیست همچنان مدعی است هیچ اراضی از بمو واگذار نشده است و جای هیچ نگرانی نیست. مدیران این سازمان یک‌بار مدعی شدند که این اراضی اصلا داخل بمو نبوده و متعلق به سازمان جنگل‌ها است و بار دیگر ادعا کردند که اصلا این اراضی از ابتدا متعلق به پالایشگاه بوده و بعد هم اضافه کردند که بخش‌های دیگر این اراضی هم که در طرح توسعه قرار گرفته اصلا فاقد ارزش حفاظتی بوده و به دلیل تخریب باید از پارک جدا می‌شد! در همین حال رییس شورای شهر زرقان در گفت‌وگو با شرق در این‌باره می‌گوید: قرار بود دو خط لوله یکی برای نفت و یکی دیگر برای میعانات گازی از داخل پارک ملی بمو عبور داده شود که به دلیل مخالفت محیط‌زیست خط لوله میعانات گازی پارک ملی بمو را دور زد و به پالایشگاه رفت ولی حالا مجری طرح اصرار دارد که خط لوله نفت سروستان را حتما از داخل کوه‌ها و تپه‌های پارک ملی بمو که زیستگاه وحوش است عبور دهد. محمدرضا ظریفی افزود: محیط‌زیست می‌گوید هنوز هیچ مجوزی صادر نشده ولی به نظر می‌رسد شرکت نفت می‌خواهد محیط زیست را در عمل انجام‌شده قرار دهد چون مسیر خط لوله را از دو طرف پارک شروع کردند و تا پشت فنس‌های پارک ملی به پیش بردند. برای این کار بسیاری از باغات انگور مردم را با اعمال ماده 9 در اختیار قرار گرفتند بدون اینکه پول زمین‌هایشان را به مردم دهند خط لوله را عبور دادند و حالا نوبت پارک ملی رسیده است.

وی افزود: من بارها گفتم شاید بتوانید مردم را راضی کنید و پول زمین‌هایشان را بدهید ولی بهای تخریب محیط‌زیست و پارک ملی بمو را چه کسی خواهد داد؟ این مقام مسوول می‌افزاید: جای تعجب است که محیط‌زیست چندی قبل وقتی اهالی یکی از روستاها در نزدیکی پارک قصد حفر چاه داشتند اجازه این کار را به مردم نداد با اینکه چاه بیرون از پارک بود اما حالا با ساخت و توسعه پالایشگاه در پارک بمو موافقت کرده است. وی می‌افزاید: اگر خط لوله وارد پارک شود، کوه‌تراشی عظیمی صورت خواهد گرفت چون اینجا مثل زمین‌های مردم صاف و مسطح نیست بلکه پستی و بلندی و کوه و تپه است که نیاز به حفر ترانشه‌های 30متری و خاکبرداری‌های گسترده است. وی درباره اینکه آیا طرح توسعه پالایشگاه در این منطقه آغاز شده یا خیر می‌گوید: مدیر کل محیط‌زیست استان پیشتر مجوز این کار را ندادند اما آقای محمدی‌زاده سال گذشته بعد از سفر به شیراز در جریان جلساتی که با استاندار داشتند اجازه این کار را دادند که البته به دلیل تحریم‌ها شرکت مالزیایی تعهداتش را عمل نکرده و کار را شروع نکرده و قرار است حالا یک شرکت ایرانی این کار را انجام دهد که در این صورت بار آلایندگی شهر زرقان چندین برابر حال حاضر خواهد شد. متاسفانه فرمانداری و استانداری هم با وجود اعتراضات مکرر شورای شهر زرقان هیچ اقدامی نکردند و حتی در جلسه‌ای که با فرمانداری داشتیم به ما گفتند شما به جای اینکه برای محیط‌زیست دل بسوزانید به فکر حقوق مردم باشید، محیط‌زیست خودش متولی دارد. اما وقتی محیط‌زیست کاری نمی‌کند ما نمی‌توانیم در برابر این فاجعه سکوت کنیم و نظاره‌گر باشیم که محیط‌زیست پیرامون‌مان را تخریب کنند.

اعتراض فعالان محیط‌زیست
در همین حال جمعی از علاقه‌مندان محیط‌زیست استان فارس اخیرا با صدور بیانیه‌ای خواستار حفاظت بیشتر از پارک ملی بمو شدند و تاکید کردند: مسوولان اجازه ندهند پارک ملی بمو نابود و به نفت آلوده شود. این فعالان محیط‌زیست اعلام کردند: در هفته‌های اخیر مجوز عبور خط انتقال نفت سروستان از داخل محوطه پارک ملی بمو صادر شده و پیمانکاران طرح مشغول فعالیت شده‌اند. در بخشی از این بیانیه آمده است: چگونه است خط انتقال میعانات گازی که در حال حاضر از آغاردلال انتقال داده شده از حاشیه پارک ملی بمو بدون ایجاد خسارت به این منطقه زیبا و مهم محیط‌زیست عبور کرده اما خط انتقال لوله نفت سروستان که از این شهر تا بمو را در فاصله 16متری مجاورت خط انتقال لوله میعانات گازی عبور کرده باید مسیر خود را تغییر داده و محیط‌زیست و حیات وحش را به خطر اندازد. فعالان محیط‌زیست همچنین اعلام کردند: طبق اصل پنجم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، حفاظت از محیط‌زیست که نسل امروز و نسل‌های آتی آن باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند وظیفه عمومی تلقی می‌شود از این‌رو فعالیت‌های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط‌زیست یا تخریب غیرقابل جبران آن تلاقی پیدا کند، ممنوع است. این حامیان محیط‌زیست تصریح کردند: با وجود بی‌توجهی صورت‌گرفته توسط عوامل شرکت ملی نفت ایران در تخریب باغ‌ها و منابع طبیعی منطقه و همچنین تصمیم آنان جهت عبور خط لوله نفت از میان پارک ملی بمو بی‌شک این امر موجب از بین رفتن زیستگاه و زندگی جانداران اعم از حیوانات و گیاهان بسیار نادر کشور و دنیا که در این منطقه وجود دارد خواهد شد.

 طرفداران محیط‌زیست در بخش دیگری از سخنان خود مخالفت شدید خود را با اجرای این طرح اعلام داشته و درخواست کردند: ادامه اجرای این طرح از مسیر پارک ملی بمو متوقف شده و انتقال خط لوله فوق از حاشیه پارک ملی بمو همچون سایر خطوط اجراشده قبلی صورت گیرد. این فعالان محیط‌زیست تصریح کردند: ما فعالان و علاقه‌مندان محیط‌زیست که در واقع اهالی منطقه هستیم همواره با اجرای طرح‌های ملی دولت خدمتگزار همکاری داشته و با واگذاری زمین و ایجاد مسیر خط لوله از میان زمین‌های موجود خود در حاشیه پارک خواهان آن هستیم که طبق اصل پنجاهم قانون اساسی از پارک ملی بمو محافظت شده تا اجرای این طرح با نابودی سرمایه ملی کشور همراه نشود. دخل و تصرفات اخیر در پارک ملی بمو در حالی صورت می‌گیرد که به موجب ماده هشت آیین‌نامه اجرایی قانون حفاظت و بهسازی محیط‌زیست ایران هرگونه دخل و تصرفی در محدوده پارک‌های ملی حتی در حد بوته‌کنی هم ممنوع اعلام شده است. علی‌اکبر کاظمینی مدیر موسسه 13 فروردین در این زمینه به شرق می‌گوید: مگر در هر استان و در هر شهر چند شهرک صنعتی و پالایشگاه لازم است که باید پارک‌های ملی را قربانی کنیم؟ در کجای دنیا پارک‌های ملی را به پالایشگاه و شهرک صنعتی و شهرک مسکونی بدل می‌کنند که در ایران این اقدام صورت می‌گیرد؟ وی می‌گوید: آیندگان خواهند گفت که ارمغان سازمان محیط‌زیست برای حیات وحش ما نفت بود که بر سر سفره قوچ و میش‌های شیرازی بردند. این فعال محیط‌زیست یادآور شد: پارک ملی بمو با قدمت نیم قرن حفاظت از قدیمی‌ترین پارک‌های ملی کشور است. موقعیت مکانی این پارک در مجاورت کلانشهر شیراز و محور گردشگری شیراز – تخت‌جمشید امتیاز ویژه‌ای برای استان فارس و شهر شیراز ورزقان است. اما با وجود توسعه بی‌رویه در سالیان گذشته که منجر به تغییر کاربری زیست‌بوم و کاهش تنوع زیستی و تخریب چشم‌اندازهای طبیعی در سطح استان فارس شده پارک ملی بمو به صورت یک نمونه برجسته اکوسیستم طبیعی نسبتا بکر باقی مانده است.

به گفته او استان فارس با دوهزار و400 گونه گیاهی و پارک ملی بمو با 620 گونه گیاهی در همین وسعت کم منحصربه‌فرد است که 30 گونه آن بومی و اندمیک است و این پارک با داشتن گونه‌های جانوری زیادی از جمله پلنگ آهو پازن، قوچ و میش شیراز، کفتار، گرگ، روباه، خرگوش و... و همچنین بیش از 50 گونه پرنده کلکسیونی از تنوع زیستی بالا دارد. این فعال محیط زیست می‌افزاید: متاسفانه از سال گذشته که مجوز تاسیس پالایشگاه دوم در قلب پارک ملی بمو صادر شده و به تبع آن عبور خط لوله نفت از قلب زیستگاه‌های بمو برخلاف ضوابط و دستورالعمل‌های محیط‌زیست است. او می‌افزاید: در حالی که شهر زرقان طبق تحقیقات دانشگاه شیراز آلودگی بالایی دارد و دشت زرقان به علت قرار گرفتن در بین کوه‌ها بیش از نیمی از سال دارای وضعیت وارونگی دما یا اینورژن است هرگونه ساخت صنایع آلاینده در این محدوده خیانت به کودکان و زیست‌مندان پارک ملی بمو است. علی‌اکبر کاظمینی می‌افزاید: متاسفانه از سمت شرق شهر زرقان و غرب پارک ملی بمو از تنگه آب‌بز خط لوله نفت با عبور از باغات انگور و تخریب شیب‌ها و دامنه‌ها بدون اجازه صاحبان باغ‌ها به پشت فنس پارک ملی بمو رسیده است در حالی که چشمه آب‌بز که در بدترین شرایط خشکسالی آب دارد و آبشخور قوچ و میش و پازن‌ها است در آستانه نابودی قرار گفته است. از سمت شرق پارک ملی بمو هم در منطقه بند امیر در محلی به نام شول قسمتی دیگر از این خط لوله در پشت فنس پارک ملی بمو توقف کرده و آماده است که با آوردن مسوولی در منطقه و توجیه ایشان که لابد این خط لوله داخل پارک ملی بمو می‌تواند ‌هزاران شغل ایجاد کند مجوز آن را بگیرند و در منطقه آب‌بز و گردنه آن خط لوله نفت را عبور دهند و تیر خلاص را بر پیکر پارک بمو بزنند.

وی می‌گوید: در تاریخ 22/4/91 مدیر کل محیط‌زیست استان فارس در مصاحبه با فارس که در روزنامه خبر جنوب چاپ شد، می‌گوید در توافقات صورت‌گرفته سال گذشته رییس سازمان با مسوولان استانی و وزارت نفت قرار بر این است که خط نفت از پارک ملی بمو با مجوز کمیسیون زیربنایی دولت از محلی که کمترین آسیب را به پارک برساند عبور کند و جالب اینجاست که در کمیسیون زیربنایی دولت کسانی می‌خواهند از پارک ملی بمو دفاع کنند که خود عامل به وجود آورنده این مشکل بودند و قبلا در دفاع از تاریخچه و پالایشگاه سخن‌ها گفته‌اند انگار نه انگار که آنها متولی محیط‌زیست کشور هستند. این فعال محیط‌زیست می‌گوید: متاسفانه محیط‌زیست فارس طی دو سال گذشته به‌شدت آسیب دیده و تنها و تنها به این علت است که چیزهای دیگری بر حفظ محیط‌زیست تقدم پیدا کرده است. علی‌اکبر کاظمینی افزود: امیدوارم همان‌طور که در سال گذشته دیوان محاسبات از سازمان محیط‌زیست در مورد مجوز پالایشگاه دوم در کنار پارک ملی بمو توضیح خواست، مجددا سازمان بازرسی کل کشور، دیوان محاسبات و فراکسیون محیط‌زیست مجلس ضمن تحقیق و تفحص در این مورد اجازه ندهند که کسی زندگی و سلامت و جان مردم و منابع ملی کشور را فدای منافع کوتاه‌مدت کند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha