سلامت نیوز : مانند هر موضوع روانپزشكی، افسردگی پائیزی نیز از جنبه‌های گوناگون قابل بررسی است. از دیدگاه زیستی، تشدید یا آشكار شدن افسردگی به صورت فصلی، یك اختلال كلاسیك ریتم‌های زیستی در نابسامانی‌های خلقی محسوب می‌شود كه بوی‍‍ژه در پائیز و زمستان تظاهر می‌كند. از دیدگاه روانشناختی، پائیز به مفهوم فصلی از سال است كه در آن نشاط و خرمی بهار و تابستان، جای خود را به برگ‌ریزان و سردی می‌دهد. فصلی است كه در آن انسان خواه ناخواه به این فكر می‌افتد كه در بهار و تابستان چه كرد و اكنون در پائیز با چه روبه‌روست.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران ؛ از دیدگاه اجتماعی، به دنبال تعطیلات تابستانی، پائیز آغاز مجدد كار و كوشش است. بویژه دانش‌آموزان و دانشجویان با شروع سال آموزشی جدید روبه‌رو می‌شوند. در كشور ما با اعلان نتایج آزمون سراسری دانشگاه‌ها آن گروه از فارغ التحصیلان دبیرستان‌ها كه در رشته دلخواه خود در آزمون سراسری پذیرفته نشده‌اند افسرده می‌شوند، آن گروه از والدینی كه فرزندشان در دانشگاه‌های غیردولتی با شهریه كلان پذیرفته شده است، دانشجویی كه باید به شهری غیر ازمحل سكونت خود برود و پدر و مادر اینچنین دانشجویانی كه هم باید با دوری فرزند كنار بیایند و هم هزینه اقامت فرزند را كه در شهر دور است بپردازند همه افسرده می‌شوند. با مرور كلی این سه جنبه افسردگی پائیزی بهتر است مجدد به وجه پزشكی آن كه از نظر بالینی مهم است بازگردیم. نخست باید متذكر شد اگرچه به افسردگی پائیزی - زمستانی بیشترین توجه به عمل آمده است اما افسردگی فصلی تابستانی نیز وجود دارد. نوع پائیزی / زمستانی به نظر می‌رسد مرتبط با كاهش نور روز باشد، در حالی‌كه نوع تابستانی به نظر می‌رسد در اثر افزایش درجه حرارت باشد.

بیماران مبتلا به افسردگی پائیزی و زمستانی، در این دو فصل احساس خستگی می‌كنند، اشتیاق زیاد به انواع شیرینی حس می‌كنند، زیاد می‌خورند و زیاد می‌خوابند. پرخوابی در این بیماران گاهی مرتبط است با دوره نهفتگی تأخیری در خواب موسوم به «حركات سریع چشم». یعنی فاصله به خواب رفتن تازمان دیدن اولین رؤیاها افزایش می‌یابد. در حالی‌كه در اكثر موارد بیماری افسردگی عمده، دوره نهفتگی خواب «حركات سریع چشم» كوتاهتر می‌شود. این یافته‌ها حكایت از اختلال نظم ریتم‌های بیست و چهار ساعتی در نابسامانی‌های خلقی می‌كند.

نكته جالب آن است كه بیشترین بیماران مبتلا به افسردگی پائیزی - زمستانی، در فصل بهار افزایش انرژی و فعالیت را نشان می‌دهند. در صورت مشاهده معیارهای دوره افسردگی عمده در پائیز یا زمستان، باید در طول دو سال گذشته دو دوره افسردگی عمده در پائیز یا زمستان برای بیمار روی داده باشد و به علاوه، در طول این دو سال افسردگی عمده غیرفصلی برای بیمار اتفاق نیفتاده باشد. نشانه‌های افسردگی در عین حال نباید مرتبط با استرسورهای روانی-اجتماعی باشد(برای نمونه، بیكاری فصلی در زمستان برای كارگران كشاورزی یا ساختمانی). به علاوه رفع كامل نشانه‌ها، یا تغییر از افسردگی به شیدایی یا نیمه شیدایی در زمان خاصی از سال (برای نمونه در بهار) باید روی دهد.
برای درمان افسردگی این بیماران، نور - درمانی به تنهایی یا همراه با دارو مورد بررسی قرار گرفته است. پاسخ به درمان معمولاً در عرض 2 تا 4 هفته ظاهر می‌شود. در صورتی‌كه دوره‌های افسردگی پائیزی - زمستانی بخشی از بیماری دوقطبی باشد در آن صورت عموماً روانپزشك داروهای متعادل‌كننده خلق را به‌كار می‌برد و از داروهای ضد افسردگی به ندرت ممكن است استفاده كند. افسردگی‌های مرتبط با استرسورهای روانی - اجتماعی در صورتی‌كه خفیف باشد و به درمان دارویی نیاز نباشد، به وسیله مداخلات روانی - اجتماعی و روان‌درمانی قابل رفع است.