سلامت نیوز : تالاب بین‌المللی میانکاله یکی از با‌ارزش‌ترین زیستگاه‌های ایران است. این تالاب در مرکز دو مسیر مهم مهاجرت جهانی پرندگان قرار گرفته است که هر‌ساله از پاییز تا اوایل بهار میزبان تعداد قابل توجهی از پرندگان مهاجر است. به علاوه میانکاله زیستگاه دایمی گونه‌های نادری مانند قرقاول و بسیاری دیگر از پرندگان بومی ایران است. این تالاب با این ویژگی‌هایش دارای جاذبه‌های گردشگری در سطح بین‌المللی است و از دیدگاه ملی نیز دارای اهمیت درجه اول طبیعت‌گردی است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از شرق ؛ حفاظت از این جاذبه‌های طبیعی و برنامه‌ریزی برای طبیعت‌گردی می‌تواند منبع درآمد قابل توجهی برای اهالی منطقه و در سطح ملی باشد. متاسفانه احداث تاسیسات غول‌آسای صنعتی مانند بندر چند‌منظوره امیر‌آباد و اخیرا نیز تصویب احداث پالایشگاه در جنب این تالاب بین‌المللی کاملا می‌تواند به این زیست‌بوم آسیب برساند. امروزه باید اثرات زیست‌محیطی صنعتی که احتمال بروز آلایندگی در آن وجود دارد، قبل از احداث ارزیابی شود و به این سوال پاسخ داده شود که آیا احداث واحدهای صنعتی در مکان مورد نظر، صحیح است یا خیر؟ ایجاد پالایشگاه با توجه به پیامدهای آن مانند انتشار آلاینده‌هایی مانند آمونیاک، تولید پساب‌های نفتی و شیمیایی، آلودگی صوتی، سوزاندن گازهای تفکیکی، جمع شدن مواد زاید شیمیایی، ایجاد زباله‌های صنعتی، افزایش حمل‌ونقل جاده‌ای، تخریب مناطق ساحلی، ورود پساب‌هایی که از این واحدها وارد دریا می‌شوند و نشت موادی نظیر جیوه و آرسنیک و گوگرد می‌تواند به شدت به تالاب بین‌المللی میانکاله و همچنین دریای مازندران که هر دو زیستگاه‌های آسیب‌پذیر و در شرایط کنونی نیز در وضعیت نا‌بسامانی قرار دارند آسیب وارد کند.

در انتخاب مکان احداث صنایع توجه به مطالعات آمایش سرزمین بسیار مهم است. مطالعات آمایش سرزمین که در سال 1363 انجام شده است استان‌های شمالی کشور را به جهت استقرار صنایع پتروشیمی و پالایشگاهی کاملا نامناسب تشخیص داده است زیرا مواد اولیه این صنایع باید از جنوب کشور تا شمال انتقال یابد. دوم اینکه این صنایع بهتر است در توزیع مناسب جمعیت کشور نقش تعادلی ایفا کنند که در شرایط کنونی استان‌های شمالی از جهت تراکم جمعیت بیش از سایر نقاط کشور بار جمعیتی دارند. و سوم اینکه مناطق ساحلی دریای مازندران به‌ویژه جنب تالاب بین‌المللی میانکاله از حساسیت بسیار بالای محیط‌زیستی برخوردار است.

اینکه گفته می‌شود در احداث این پالایشگاه از استانداردهای یورو 5 استفاده می‌شود در پاسخ باید به مشکلات کنونی کشور از دیدگاه تحریم‌ها و جابه‌جایی ارزی اشاره کرد که عمل به این موضوع را کاملا غیرقابل قبول می‌کند. هم‌اکنون بسیاری از بخش‌های صنایع نفت و گاز از ماشین‌آلات دست دوم ساخت اوکراین یا روسیه استفاده می‌کنند و دستیابی به استانداردهای یورو5 به نظر واقع‌بینانه نیست. یک نمونه از استفاده از تکنولوژی‌های دست دوم و فرآورده‌های خطرناک، استفاده از ماده MTBE است که به عنوان یک افزودنی، به بنزین اضافه می‌شود. در مورد این ماده حتی بین جامعه علمی نیز مناقشه و چالش وجود دارد؛ عده‌ای MTBE را آلوده‌کننده می‌دانند و بر همین اساس شرکت پالایش و پخش، مصرف آن را محدود کرده و در دنیا نیز روند مصرف آن رو به کاهش است ولی از طرف دیگر، شرکت ملی صنایع پتروشیمی ظرفیت تولید آن را چند‌برابر کرده و برنامه‌هایی برای احداث واحدهای جدید تولید این ماده تدوین می‌کند. مصرف MTBE توسط EPA آمریکا مرگبار اعلام شده است. نمونه دیگر، محصولات پلیمری که در حال حاضر تولید می‌شود، از مونومرها و مواد اولیه آلی خطرناکی ساخته می‌شود که بسیار سرطان‌زاست. بخشی از این مواد در پروسه تبدیل مواد اولیه به محصول، در پلیمر باقی می‌مانند که در پایان فرآیند، دفع شده و منجر به آلودگی‌های فراوان زیست‌محیطی خواهند شد.

در صنایع پتروشیمی و پالایشگاهی، امکان ایجاد آلودگی در سه مرحله «جمع‌آوری مواد اولیه»،«تولید و تبدیل مواد واسطه» و«جمع‌آوری و انبار مواد تولید‌شده»، وجود دارد. آلوده شدن آب‌ها به مواد شیمیایی مختلف و مضر غیرقابل تجزیه، هیدرولیز شدن تخم موجودات آبزی، بارورنشدن و ازبین رفتن آبزیان در مرحله نوزادی و از بین رفتن امنیت شغلی صیادان دریای مازندران از دیگر آسیب‌های احداث پالایشگاه در جنب میانکاله و دریای مازندران است. انتشار بو و گازها در محیط اطراف تمامی پالایشگاه‌های ایران مانند پالایشگاه‌های جنوب قابل مشاهده است. نشت به آب‌های زیر‌زمینی مانند اتفاقاتی که در پالایشگاه تهران رخ داد از حوادث قابل پیش‌بینی در این صنایع است.
در مورد تمهیداتی که سازمان محیط‌زیست اعلام می‌کند رعایت خواهد شد یا باید قسم حضرت عباس را باور کرد یا دم خروس را. دم خروس، از آنچه در سایر پالایشگاه‌ها و صنایع پتروشیمی اتفاق افتاده است کاملا مشهود است. در عسلویه مرجان‌های طبیعی از طریق دینامیت منفجر و تخریب شده‌اند، خلیج نایبند به تدریج به مرداب تبدیل شده و خورموسی نیز که منطقه ویژه ماهشهر با مجتمع‌های عظیم پتروشیمی درکنار آن احداث شده، به‌دلیل تعویض کل آب آن در هر پنج سال یک‌بار، بر اثر آلودگی مجتمع‌ها به مرداب تبدیل خواهد شد. بنابراین این مشکلات، گواهی ‌بر عدم توجه کافی صنایع پتروشیمی نسبت به جایگیری صحیح مجتمع‌ها و همچنین نشان‌دهنده عدم دقت کافی و توان کارشناسی سازمان حفاظت محیط‌زیست در این زمینه است.