سلامت نیوز : خدا نصیب نكند. همه چیز در چشم برهم زدنی اتفاق می‌افتد. تا به خودت می‌آیی خیابان را می‌بینی، خودرویی كه تصادف كرده و جنازه عزیزت كه در گوشه‌ای از خیابان روی زمین افتاده. همه چیز در چشم بر هم زدنی جلوی چشمانت تیره و تار می‌شود و تنها رهگذرانی دیده می‌شوند كه به رسم كفاره دادن، كنار جنازه، سكه و اسكناس می‌ریزند. در این میان شاید از صندوق عقب خودرویی كه برای كمك ایستاده، پتویی، ملحفه‌ای بیرون آورده و روی جنازه بكشند. حالا باید در كنار جنازه منتظر بمانید تا آمبولانسی برای جمع‌آوری آن از راه برسد. از قدیم گفته‌اند میت روی زمین نمی‌ماند؛ اما كدام نهاد مسئول فرستادن آمبولانسی برای جمع‌آوری جنازه است؟ بر اساس قانون، مدیریت شهری فقط وظیفه جمع‌آوری اجسادی را دارد كه گواهی فوت و جواز دفن داشته باشند.

اینها را اكبر توكلی، مدیرعامل سازمان بهشت زهرا به تهران امروز می‌گوید.

از سوی دیگر همین چند روز پیش بود كه بشیر نازپرور،رئیس پزشکی قانونی استان تهران اعلام كرد: «این كار وظیفه پزشكی قانونی نیست و این كار وقت کارکنان و بودجه پزشکی قانونی را ضایع می‌کند.» او‌همچنین انگشت اتهام خود را به سوی شهرداری تهران نشانه رفت و مدیریت شهری را به شانه خالی كردن از این وظیفه متهم كرد. اما مدیرعامل سازمان بهشت زهرا در پاسخ به ادعای پزشكی قانونی مبنی بر شانه خالی کردن شهرداری از انتقال اجساد، آن را مربوط به «آن دسته از فوت های بدون گواهی دفن» می داند که «طبق قانون، شهرداری وظیفه و اجازه ای در این خصوص ندارد.» این در حالی است كه طی مکاتبه پزشكی قانونی در تاریخ 4 اردیبهشت سال گذشته به دادستانی تهران و اخذ دستور از ایشان، سازمان پزشكی قانونی اجازه یافته پس از تهیه کروکی تصادف و بدون نیاز به اخذ دستور مقام قضایی نسبت به حمل جسد اقدام كند.

توكلی همچنین در گفت‌وگو با تهران امروز اعلام می‌كند: «طرح موضوع شانه خالی کردن شهرداری از انتقال اجساد به بهشت زهرا در حالی از سوی مسئولان سازمان پزشکی قانونی صورت می‌گیرد که کمتر از 3 ماه قبل، موضوع «کمبود نیروی انسانی و آمبولانس برای انتقال اجساد از سوی پزشکی قانونی» در سازمان پزشكی قانونی مطرح شد که نشان از اظهارات متناقض مسئولان این سازمان در موضوع انتقال اجساد دارد.» به گفته توكلی: «پزشکی قانونی برای انتقال اجسادی که گواهی فوت برای آنها صادر نشده و مسئولیت آن با خود پزشکی قانونی است، مشکل دارد و این مشکل ارتباطی با وظایف شهرداری ندارد.»

چه كسی مسئول است؟

پایتخت است و خودروهای رنگ و وارنگش كه بدون شك روزانه تصادفات بسیاری در این كلانشهر رخ می‌دهد. بر اساس آنچه سید جعفر تشکری هاشمی،معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران اعلام كرده به طور متوسط روزانه 2 نفر بر اثر حوادث رانندگی در تهران کشته می‌شوند که یک نفر از آنها عابر پیاده است. به تازگی سردار رحیمی، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ با اشاره به این نكته كه 30 درصد كشته‌های تصادفات شهر موتورسواران هستند، گفت: «راكبان موتوسیكلت در تصادفات رانندگی پایتخت سهم بسزایی داشته و در 4 ماهه امسال سهم این دسته از وسایل نقلیه به بیش از 30‌درصد رسیده که متاسفانه نسبت به سال گذشته افزایش نشان می‌دهد.» به گفته او 70 درصد از راكبان موتورسیكلت‌ها به دلیل استفاده نكردن از كلاه ایمنی و ضربه به سر جان می‌بازند. از سوی دیگر آمارها مرگ روزانه یک عابر پیاده در تهران را نشان می‌دهد و این به آن معناست كه سالانه حداقل 365 عابر پیاده در كنار خیابان جان می‌بازند. به آمار مرگ و میر عابران پیاده و راكبان موتوسیكلت، بی‌خانمان‌ها را هم اضافه كنید.

ماده 55 قانون شهرداری‌ها به صراحت بیان می‌كند كه وظیفه حمل و دفن اموات در شهرها بر عهده شهرداری هاست. اما اطلاق اموات به آن دسته از جنازه‌ها صورت می‌گیرد كه شرایطی خاص داشته باشند. اكبر توكلی مدیرعامل سازمان بهشت زهرا(س) شهرداری تهران در این باره به تهران امروز می‌گوید: «اموات به اجسادی اطلاق می شود که دارای گواهی فوت و جواز دفن پس از مرگ هستند و شهرداری بر حسب وظیفه اقدام به انتقال اجساد دارای گواهی فوت و جواز دفن به بهشت زهرا می کند.»

او همچنین مطرح شدن موضوع شانه خالی کردن شهرداری از انتقال اجساد را غیر واقعی دانسته و می‌گوید: «طبق قانون، شهرداری نمی‌تواند اجسادی را که دارای گواهی فوت و جواز دفن نیستند، منتقل و در بهشت زهرا پذیرش کند. پزشکی قانونی به عنوان مرجع تایید فوت و صادر کننده گواهی دفن، مسئولیت مستقیم را بر عهده دارد و هر جسدی که در شهر تهران گواهی فوت برای آن صادر شود، شهرداری آن را منتقل می کند.» او ادامه می‌دهد: «شهرداری به طور میانیگن روزانه سه سرویس جهت انتقال اجسادی که در پزشکی قانونی، گواهی فوت دریافت کرده‌اند، ارسال می‌کند. علاوه بر این، انتقال تمامی اجسادی که دارای گواهی فوت هستند، از سوی شهرداری صورت می‌گیرد.»

مدیرعامل سازمان بهشت زهرا(س) در این باره می گوید: «هم اکنون انتقال روزانه 150 تا 200 جسد دارای گواهی فوت و جواز دفن به بهشت زهرا از سوی آمبولانس‌های این سازمان صورت می گیرد، از این تعداد، حدود 100 جسد در قبور بهشت زهرا به خاک سپرده شده و مابقی از مرکز عروجیان سازمان بهشت زهرا به دیگر شهرها منتقل می‌شوند.»

12 آمبولانس برای ماهانه 865 جسد

همه اینها در حالی است كه رئیس پزشکی قانونی استان تهران در هفته جاری از حمل روزانه 30 جسد از سوی آمبولانس‌ها و نیروهای پزشکی قانونی خبر داده و اعلام كرده: «ما باید با 12 آمبولانس از شرق تا رودهن و بومهن، از شمال شرق تا لواسانات و از جنوب تهران تا حسن‌آباد و از غرب تا ایستگاه وردآورد اتوبان کرج و حتی محدوده اسلامشهر، کن و امامزاده داوود را برای حمل اجساد پوشش دهیم. در سال گذشته 10 هزار و 379 جسد توسط مرکز تشخیص آزمایشگاهی استان تهران به این مرکز انتقال یافت. همچنین متوسط ماهانه انتقال 865 جسد در تهران را داریم که از این تعداد ما روزانه حدود 30 جسد را به کهریزک منتقل می‌کنیم.» این تنها سازمان پزشكی قانونی نیست كه سایر نهادها را مسئول جمع‌آوری اجساد می‌داند. نگاهی به اظهارنظرهای چندسال گذشته مسئولان دولتی نشان می‌دهد جمع‌آوری اجساد همیشه خبرساز بوده است. 7 سال پیش بود كه مدیركل وقت هلال‌احمر استان تهران در نشستی اعلام كرد كه: «حمل اجساد به جای مانده از تصادفات بر عهده شهرداری و پزشكی قانونی است و نمی‌توان با آمبولانس‌های هلال‌احمر نسبت به جمع‌آوری اجساد اقدام كرد.»