سلامت نیوز : براساس آمارهای رسمی ثبت احوال شاهد افزایش سن ازدواج در چند سال اخیر در كشوربوده ایم به شكلی كه در سال 90 نسبت به سال 84، گروه سنی كه بیشترین ازدواج در آن واقع شده، جهش پنج ساله ای دارد. در این میان سرعت افزایش سن ازدواج در زنان بیش از مردان است و این مسئله می تواند آثار و تبعات سویی همچون تغییر الگوی باروری به دنبال داشته باشد. پیشی گرفتن شمار مردان در سن ازدواج نسبت به زنان، هشدار نگران كننده دیگری است كه در صورت ادامه روند فعلی الگوی ازدواج در كشور، تا سال 97 رخ خواهد داد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از کیهان ؛ صرف نظر از آثار سوء اجتماعی كه پدیده افزایش سن ازدواج به دنبال دارد، تبعات جمعیتی این پدیده هم می تواند نگران كننده باشد. كمترین تاثیر افزایش سن ازدواج، بر هم خوردن تعادل هرم جمعیتی كشور و در نتیجه، بروز شكل جدیدی از چالش های مربوط به سن ازدواج در كشور است.سازمان ثبت احوال از سال 83 آمارهای منسجم جمعیتی از وقایع حیاتی از جمله ازدواج و طلاق را گردآوری كرده است و بر این اساس امكان تحلیل آماری این وقایع فراهم شده است.

علی اكبر محزون- مدیركل آمار و اطلاعات جمعیتی و مهاجرت سازمان ثبت احوال- با اشاره به وقوع 787 هزار و 818 ازدواج در سال 84، اظهار كرد: در این سال 5/49درصد مردان در سن 20 تا 24 سالگی و 43 درصد زنان در سن 15 تا 19 سالگی ازدواج كرده اند.وی ادامه داد: در سال 90 آمار مردانی كه در سن 20 تا 24 سالگی ازدواج كرده اند با 9/38 درصد همچنان در صدر است، اما در عین حال این آمار 11 درصد نسبت به هفت سال قبل از آن كاهش یافته و بخشی از آن به گروه سنی 25 تا 29 ساله انتقال یافته است.به گفته محزون این در حالی است كه سرعت افزایش سن ازدواج در زنان بیشتر بوده و در ازدواج های سال 90، آمار زنانی كه در گروه سنی 25 تا 29 ساله ازدواج كردند، با 6/34 درصد در صدر قرار گرفته است.

به این ترتیب گروه سنی كه بیشترین ازدواج در آن واقع می شد، پنج سال افزایش یافته و از 15 تا 19 سالگی در سال 84، به 20 تا 24 سالگی در سال 90 رسیده است.
البته محزون به این نكته هم اشاره كرد كه آمار ثبت احوال، حاصل برآیند كل آمارهای مربوط به ازدواج در كشور است. در نتیجه قطعا سن ازدواج در شهر بزرگی همچون تهران با شهرهای كوچك و سنتی متفاوت است. اما به هر حال، برآیند آمار در كل كشور نسبت به افزایش سن ازدواج هشدار می دهد.
مدیركل آمار و اطلاعات جمعیتی و مهاجرت سازمان ثبت احوال تصریح كرد: 8/85 درصد مردانی كه در سال 90 ازدواج كردند، 20 تا 34 ساله بودند و 8/84 درصد زنانی كه در این سال ازدواج كردند نیز 15 تا 29 سال سن داشته اند.

محزون در گفت وگو با ایسنا به آثار و تبعات جمعیتی افزایش سن ازدواج اشاره كرد و گفت: هرم سنی جمعیت كشور هم اكنون شكل متقارنی دارد و این بدان معناست كه هم اكنون در هر گروه سنی، جمعیت زن و مرد تقریبا برابر است.وی ادامه داد: برابر آمار متوسط جهانی، به ازای هر 100 دختر، 104 پسر متولد می شود و این آمار در ایران هم به متوسط جهانی نزدیك است و به ازای هر 100 دختر، 105 پسر متولد می شود. البته تعداد دختران و پسران در سن 25 سالگی تقریبا برابر می شود.محزون با اشاره به اینكه كشور در دوره گذار سنی جمعیت به سر می برد، اظهار كرد: بیشترین جمعیت كشور در حال حاضر در گروه سنی 30 سال به بالا قرار دارد و به این ترتیب، جمعیت كشورمان كه پیش از این در گروه سنی جوانی قرار داشت، هم اكنون وارد دوره میانسالی شده است.

وی ادامه داد: در سال های گذشته شمار مردانی كه در سن ازدواج قرار داشتند، كمتر از زنان بود، اما این آمار در سال های 88 تا 90 به تعادل رسید و تقریبا جمعیت مردان و زنان در سن ازدواج برابر شد.محزون افزود: با ورود جمعیت كشور به میانسالی، با توجه به اختلاف پنج ساله سن زوج و زوجه كه در بسیاری از ازدواج ها رعایت می شود، به مرور اختلاف آمار جمعیتی بین زنان ومردان پدیدار می شود و اگر روند فعلی ادامه پیدا كند، تا سال 97 تعداد مردان در سن ازدواج (20 تا 34 ساله) حدود دو میلیون نفربیش از زنان در سن ازدواج (15 تا 29 ساله) خواهد شد.

به اعتقاد این مقام مسئول در ثبت احوال، تغییر در برخی سیاست گذاری های كلان می تواند از بروز عدم تعادل در هرم جمعیتی كشور و مشكلات بعدی آن جلوگیری كند.
وی اعتقاد دارد كه رعایت اختلاف سنی چهار تا پنج ساله در اغلب ازدواج ها این چالش را تشدید می كند؛ این در حالی است كه با ترویج «هم سن گزینی» در میان جوانان، آمار زنان و مردان در آستانه ازدواج به تعادل می رسد و پدیده هایی همچون پیشی گرفتن آمار مردان در آستانه ازدواج بر زنان، مهار می شود.محزون یكی دیگر از آثار سوء افزایش سن ازدواج را، افزایش تجرد قطعی دانست و گفت: افزایش سن ازدواج موجب افزایش خطر تجرد قطعی به ویژه در زنان می شود.وی خاطرنشان كرد: اگر زنی تا سن 49 سالگی ازدواج نكند، مجرد قطعی محسوب می شود، چرا كه پس از این سن، ازدواج او نقشی در افزایش جمعیت ندارد.محزون در ادامه به آثار افزایش سن ازدواج بر الگوی باروری اشاره كرد و افزود: الگوی باروری به معنای تعداد ولادت های رخ داده در گروه های سنی مختلف مادران بوده كه این آمار هم به نوعی متاثر از سن ازدواج است.

وی سپس با ذكر آمارهایی اثر سن ازدواج بر الگوی باروری مادران در سال 85 را با سال 90 مقایسه كرد و گفت: پیك الگوی سنی باروری مادران در سال 85، 20 تا 24 سال بوده كه این رقم در سال 90 به 25 تا 29 سال افزایش یافته است. بنابراین الگوی باروری مادران در سال های اخیر تحت تأثیر مستقیم افزایش سن ازدواج بوده است.
به گفته وی افزایش سن الگوی باروری مادران می تواند در میان مدت موجب كاهش نرخ موالید شده و به مرور میزان رشد جمعیت را به صفر و حتی منفی برساند.افزایش خطر تجرد قطعی، تغییر الگوی باروری و كاهش رشد جمعیت، از بین رفتن تعادل هرم جمعیتی و در نتیجه پیشی گرفتن شمار مردان در سن ازدواج نسبت به زنان تنها بخشی از آثار سوءافزایش سن ازدواج بوده كه ناظر بر ساختار جمعیتی است. آثار اجتماعی این پدیده و تبعات ناشی از آن می تواند به مراتب خطرناك تر باشد و در چنین شرایطی، ضرورت تغییر در سیاست گذاری های كلان برای جلوگیری از روند افزایش سن ازدواج بیش از پیش نمود پیدا می كند.