یکشنبه ۱۶ مهر ۱۳۹۱ - ۱۳:۴۹
کد خبر: 57875
سلامت نیوز: دوران سالمندی شرایط ویژه خود را دارد، مشکلات اسکلتی، درد مفاصل، مشکلات گوارشی،خشک شدن پوست، بروز بیماریهای مختلف و افزایش یافتن احتمال سقوط از جمله این مسائل است که پرستاری از آنان را نیز نیازمند آموزشهای ویژه می کند.
   
سالمندی پدیده ای نو نیست، اما اهمیت آن هر روز بیش از پیش شناخته می شود. سالانه صدها مقاله راجع به سالمندی و جنبه های سلولی، مولکولی روانشناختی و حتی مسائل اجتماعی آن مطرح می شود و  پرستاری با برخورداری از مناسبترین جایگاه حرفه ای نقش بسیار مهمی در شناخت سالمندی دارد و ضرورت توجه به جنبه های اختصاصی مراقبت پرستاری سالمندان بر هیچکس پوشیده نیست.

رسیدن به سنین بالای زندگی نتیجه عوامل پیچیده ای است که اهم آنها عبارتند از: وضعیت ژنتیک فرد، وضع تغذیه، بهداشت و عوامل محیطی دیگر. سالمندی با تغییرات متعددی از نظر جسمانی، روانی، اجتماعی همراه است.

تغییرات استخوانی و کوتاه شدن قد به دلیل اینکه عضروفها الاستیستم خود را از دست می دهند و فاصله ها کمتر می شود و خمیدگی در استخوانها باعث می شود عضلات خاصیت ارتجاعی خود را از دست بدهند و باعث خمیده شدن بدن شود. فیبرها در قسمتهای مختلف بدن توده عضلانی را از دست می دهند و اکتین ها و میوزین ها به صورت کامل منقبض نمی شوند.

 همچنین پوست و ارگانهای آن به دلیل از دست دادن آب خشک و شکننده می شوند. در سالمندان به دلیل از دست دادن آب و خشک شدن پوست آزمون ترگور پوستی ارزش تشخیصی خوبی نخواهد داشت.

 در عروق بافت اپی تلیال وجود دارد که هم لخته را به راحتی عبور می دهد و از شکنندگی عروق جلوگیری می کند.که در سالمندان با تشکیل پلاک آتروم و پاره شدن سلولهای خون و ایجاد لخته و پر شدن عروق آترواسکلوروز ایجاد می شود.

برخی از افراد مسن نیز دچار یک بیماری مزمن یا بیشتر هستند. شایعترین این بیماری ها عبارتند از : درد مفاصل، لرزش عضلانی، ضعف شنوایی و بیماری های قلبی. در هر صورت میزان سلامت فرد در دوره پیری وابسته به سبک زندگی، تغذیه، خواب، ورزش استفاده یا عدم استفاده از سیگار است .

به دلیل شکنندگی عروق در سالمندان در موارد اورژانسی می توان سرم و دارو را در زیر پوست انجام داد. به صورت آهسته و آرام تزریق را باید انجام داد البته در نوزادان نیز می توان اینکار را انجام داد.

عضلات گوارشی در سالمندان دچار تضعیف عملکرد می شوند و با ایجاد مشکل در عملکرد اسفنکترها مشکلات گوارشی ایجاد می شوند. اسفنکترها یک سوم تحتانی مری هستند و از برگشت کیموس معده به بالا جلوگیری می کنند. در صورت ایجاد این مشکل باید به بیمار سالمند آموزش لازم در جهت کاهش فعالیت و قرار گرفتن در حالت نیمه نشسته باشد. باید از خوابیدن بیمار و قرار گرفتن در سمت و پهلوی چپ جلوگیری شود تا از فشار معده کاسته شود.

 دریچه پیلور که در انتهای معده قرار دارد باعث خروج غذا از معده و ورود به دئودنوم (دوازدهه) می شود. پانکراس که ترشحات صفرا به دئودنوم می ریزد در این حالت ترکیب اسیدی و ترکیب قلیایی صفرا ترکیب می شوند. لایه دفاعی قوی از ایجاد زخم جلوگیری می کند که در سالمندان این لایه تضعیف شده و باعث ایجاد زخم دوازدهه می شود.

در سالمندان اسید معده هم کاهش می یابد که بدن نیز به لایه محافظ معده نیاز کمتری پیدا می کند.در روده ها Motility یا حرکت روده ها کم می شوند که سالمند دچار یبوست می شود که باعث ایجاد مدفوع سفت و فشرده، بیماری هموروئید، پارگی مقعد و ... می شود.  

در سیستم ریوی در سالمندان ریه ها حالت ارتجاعی خود را از دست می دهند. بیماریهای انسدادی مزمن ریوی که در سالمندان شیوع دارد خود شامل برونشیت ، برونشکتازی، آمفزیم و آسم است و بیمار یکی از این بیماریها را در سابقه خود دارد.

در آمفیزیم لایه ها و رشته هایی که در آلوئولها روی هم جمع می شوند از بین می روند و با از بین رفتن چین خوردگی ها حجم آلوئول ها کم می شود (مساحت ریه ها کم می شود) در نتیجه میزان تبادل اکسیژن با محیط کم می شود.

در برونشکتازی ریه ها گشاد می شود ولی فضای ایجاد شده با چرک و التهابات پوشیده می شود و امکان تبادل O2 کم می شود. در آسم مجاری تنفسی تنگ شده و هوا به دام افتاده و بیمار در بازدم دچار مشکل می شود.

بیمار دچار سیانوزه با علایم COPD می شود که باید O2 به صورت غلظت پایین به صورت Lit/min 2-1 چون درصد بالای اکسیژن باعث آپنه تنفسی می شود.

استفراغ به هر علتی در سالمندان باعث کم آبی یا دهیدراتاسیون می شود. آزمایش ترگور در در سالمندان اهمیتی ندارد، بلکه باید مخاط دهان و ملتحمه چشم بیمار را نگاه کرد، زبان سالمند کاملاً خشک و کبابی شکل می شود که باید به صورت آهسته آب بدن بیمار را جبران کنیم..پس سدیم خون ملاک خوبی برای سنجش میزان آب بدن است. در صورتی که سالمند دچار کم آبی شده باشد باید به وی سرم قندی نمکی داده شود.

  یکی دیگر ازشایعترین آسیب ها در سالمندان که موجب عوارض جدی در این گروه می شود. سقوط یا زمین خوردن است. طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی سقوط به هرگونه افت وضعیت بدنی تعریف می شود که در آن بدن از حالت قائم به حالتی که فرد غیرارادی تعادل خود را از دست بدهد و به کف یا سطح پایین تری نزول پیدا کند.

برای پیشگیری از ایجاد سقوط و عوارض آن باید بهسازی محیط کار یا منزل و توانمند سازی سالمند انجام داد.

قطعاً آنچه در اینجا به آن اشاره شد همه آن چیزی نیست که در پرستاری سالمندان مطرح است.

 امروزه گرایش پرستاری سالمندان از شاخه های تخصصی پرستاری است که در پاسخ به نیاز جامعه به این حرفه شکل گرفته است. سیستم سلامت در دنیای امروز با درک عمیق از مشکلات بهداشتی مبتلا به جوامع توسعه یافته یا درحال توسعه، پرستاری سالمندان را به عنوان یکی از ارکان توسعه پایدار سلامت پذیرفته است و به آن ارج می نهد.  

منبع: پایگاه اطلاع رسانی سازمان نظام پزشکی

 
 

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha