میز و نیمکت کلاسها، کولهپشتیها، طرز نشستن و ایستادن و تحرک دانشآموزان و خیلی عوامل دیگر با قامت، سلامتی و زیبایی دانشآموزان ارتباط مستقیم دارد. گذشته از آنکه هر اشکالی که در این روند وجود داشته باشد، میتواند زمینهساز بیماریهای اسکلتی تا قلب و فشار خون در دوران بزرگسالی باشد.
در همین باره بود که رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران میگوید: استفاده از میز و نیمکتهای نامناسب علاوه بر اینکه عضلات دانشآموزان را خسته میکند، باعث میشود درک تحصیلی دانشآموزان نیز پایین بیاید.
اسماعیل ابراهیمی در گفتوگو با مهر ادامه میدهد: نشستن روی صندلیهای کوتاه یا خیلی بلند و همچنین استفاده از نیمکتهای نامناسب و غیراستاندارد، مشکلات جسمانی و ذهنی زیادی برای دانشآموزان بهوجود میآورد.
وی با تاکید بر اینکه هنگام نشستن دانشآموزان پشت میز و نیمکت مدرسه باید به قد بچهها توجه شود، افزود: نامتناسب بودن وضعیت میز و نیمکت با قد دانشآموز، باعث خستگی عضلات و پایین آمدن درک تحصیلی میشود؛ وقتی اندازه میز و نیمکت با وضعیت جسمانی دانشآموز همخوانی نداشته باشد، در نتیجه هنگامی که او پشت یک نیمکت نامناسب مینشیند، گردنش میافتد و قوز میکند. ثابت شده میزان درک تحصیلی دانشآموزان ارتباط مستقیم با نشستن روی میز و نیمکتها دارد بهطوری که میز و نیمکتهای نامناسب و غیراستاندارد، تمرکز داخل بدن و انرژی دانشآموز را میگیرد و او را خسته میکند. ابراهیمی از پیشنهاد انجمن فیزیوتراپی ایران به وزارت آموزش و پرورش برای سبک کردن کیف مدرسه بچهها خبر داد و گفت: «ما پیشنهاد دادیم چنانچه امکان داشته باشد، از کتابهای بزرگ و مهم، دو جلد تهیه شود که یکی از آنها در مدرسه بماند و دانشآموز هر روز آن را با خود حمل نکند.»
طبق گزارش کار تحلیلی و تحقیقی که در سال ۸۷ - ۸۶ در چهار دوره تحصیلی در ۲۰ استان در اداره تربیتبدنی آموزش و پرورش انجام شد، تعداد ۶۸۸ هزار و ۵۷۶ دانشآموز مورد ارزیابی ساختار قامتی قرار گرفتند که درصد زیادی از این دانشآموزان با مشکل «ساختار قامتی» مواجه بودند. بر اساس این گزارش تعداد دانشآموزان دختر دوره راهنمایی ۱۷۴ هزار و ۱۹۱ نفر بودند که از این تعداد ۶۹ درصد ناهنجاری قامتی و ۹/۳۰ درصد وضعیت طبیعی داشتند. همچنین دانشآموزان دختر در دوره متوسطه ۱۷۳ هزار و ۷۲۶ نفر بودند که ۴/۷۲ درصد ناهنجاری قامتی و ۶/۲۷ درصد نیز وضعیت طبیعی داشتند. دانشآموزان پسر دوره راهنمایی ۱۷۳ هزار و ۴۹۱ نفر بودند که از این تعداد ۶/۵۷ درصد ناهنجاری قامتی داشته و ۴/۴۲ درصد نیز طبیعی بودند ضمن اینکه دانشآموزان پسر در دوره متوسطه ۱۶۷ هزار و ۱۶۸ نفر بودند که از این تعداد ۵۰/۵۸ درصد ناهنجاری قامتی و ۴/۴۱ درصد نیز وضعیت طبیعی داشتند. منظور از ناهنجاری قامتی که مورد ارزیابی قرار گرفته است، «سر به جلو»، «شانه نامتقارن»، «پشت کج»، «پشت گرد»،
«پشت گود»، «پشت صاف»، «زانوی ضربدری»، «زانوی پرانتزی»، «کف پای صاف» و «شست کج» است. میز و نیمکت مدارس یکی از اصلیترین اجزای چرخه سلامتی دانشآموزان است چراکه بیشترین وقت یک دانشآموز در حالت نشسته و در کلاس میگذرد.
کارشناسان تربیتبدنی معتقدند میز و نیمکتهای غیراستاندارد مدارس موجب تشدید ناهنجاری قامتی در دانشآموزان میشود. کارشناس مسوول توسعه تربیتبدنی تاکید دارد که میز و نیمکتهای غیراستاندارد عامل ناهنجاریهای اسکلتی دانشآموزان است. وضعیت نادرست نشستن، ایستادن، راه رفتن و خوابیدن، از عوامل مهم بروز ناهنجاریهای اسکلتی است. در این میان میز و نیمکتهای غیراستاندارد مدارس باعث تشدید این ناهنجاریها میشود. دیوارههای پشت و کف نیمکتهای مدارس استاندارد نیست. نشستن پشت این میز و نیمکتها به عضله و عروق خونی فشار وارد میکند و باعث تغییر ساختار بدنی دانشآموزان و عادات غلط در نحوه نشستن میشود. این میز و نیمکتها از ورق، چوب و آهن است که برای نشستن دانشآموزان راحت نیست و مسوولان نوسازی و تجهیز مدارس باید به آن رسیدگی کنند. غلامرضا کمانه کارشناس تربیتبدنی معتقد است: در حالی که استاندارد اجباری در زمینه ساخت تجهیزات مدارس در ایران وجود ندارد، در نظر نگرفتن استانداردهای تامین تجهیزات مدارس شاید بخشی از هزینهها را کاهش دهد ولی فرسایش زودهنگام و ناهنجاریهای اسکلتی بهمراتب هزینههای بالاتری بهدنبال دارد.
اما همه تقصیر هم به گردن میز و نیمکتها نیست. ناهنجاری قامتی و اسکلتی در میان دانشآموزان دختر بهدلیل کمبود فعالیت بدنی و فقر حرکتی، بیش از پسران است. فرزانه ترکان، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در گفتوگو با ایسنا با اشاره به اینکه فقر حرکتی علت عمده بروز مشکلات ساختاری و اندام در دانشآموزان بهویژه دختران است، اظهار کرد: عدم توجه دانشآموزان به ورزش، به بروز مشکلات اندام و ستون فقرات منجر شده و اکثر دانشآموزان به علت ضعف عضلات، تحت فشار ناگهانی قرار گرفتن حین ورزش یا حمل کیف نامناسب به درد ستون فقرات و اندام فوقانی مبتلا میشوند.
شاید در ادامه اصلاحات ساختاری آموزش و پرورش و در آستانه نظام جدید ۳-۳-۶ به نوعی همهجانبهنگری هم در کیفیت پرورشی و هم تحصیلی دانشآموزان نیاز داریم زیرا هرگونه نارسایی در پرورش فیزیکی و استانداردهای آن، زمینهساز بیماریها و نارساییها در دوران بزرگسالی آنهاست گذشته از آنکه بر سطح یادگیریشان هم بیتاثیر نخواهد بود.
نظر شما