سلامت نیوز: حتما شما هم این جمله را شنیده‌اید كه می‌گویند «میت روی زمین نمی‌ماند.»​ بله مرده روی زمین نمی‌ماند اما به شرطی كه میت تهرانی نباشد چون آن وقت دیگر ممكن است كارش به این سادگی‌ها پیش نرود. مشكل جدید تهرانی‌ها این است كه چه كسی اموات آنها را از روی زمین جمع می‌كند؟

نگرانی كمبود جا برای دفن اموات تهرانی كم بود، حالا دغدغه حمل‌‌شان هم به آن اضافه شده است؛ انگار تهرانی‌ها باید علاوه بر این‌كه به فكر پیش‌خرید قبر برای روز مبادا باشند تا پس از مرگ بی‌جا و مكان نمانند، از این به بعد باید نگران این هم باشند كه ممكن است پس از مرگ جسدشان ساعت‌ها روی زمین بماند.

این بار، اختلاف سازمان پزشكی قانونی با شهرداری به قیمت بلاتكلیف ماندن اموات تهرانی تمام شده است.

در حالی كه مسئولان سازمان پزشكی قانونی، شهرداری را به كوتاهی در انتقال اجساد متهم می‌كنند، مسئولان شهرداری تهران می‌گویند مشكلی برای حمل و نقل اموات تهرانی ندارند اما نه هر جسدی!

كوتاهی شهرداری در انتقال اموات

هم اكنون انتقال اجساد اموات تهرانی به دو روش انجام می‌شود؛ اجسادی كه با آمبولانس‌های بهشت زهرا(س) منتقل می‌شوند و اجسادی كه آمبولانس‌های پزشكی قانونی آنها را به بهشت زهرا(س) می‌رساند. در این میان آنچه موجب اختلاف شهرداری و پزشكی قانونی شده این است كه مسئولان پزشكی قانونی می‌گویند سازمان بهشت زهرا(س) در انتقال برخی اموات تهرانی كوتاهی می‌كند.

مسئولان پزشكی قانونی استان تهران می‌گویند هر چند بیشتر اجساد در شهر تهران با آمبولانس‌های سازمان بهشت زهرا(س) منتقل می‌‌شوند، اما اجسادی كه مرگ آنها غیرطبیعی تشخیص داده شود، توسط آمبولانس‌های سازمان پزشكی قانونی منتقل می‌شوند، زیرا سازمان بهشت زهرا(س) از انتقال این اجساد شانه خالی می‌كند.

مدیركل پزشكی قانونی استان تهران به كمبود نیرو و محدودیت ناوگان آمبولانس‌های این مركز اشاره می‌كند و می‌گوید: پزشكی قانونی با وجود همه محدودیت‌های نیروی انسانی و كمبود آمبولانس، هر روز حدود 30 جسد را به وسیله هفت آمبولانس فعال برای تعیین علت فوت به مركز تشخیصی آزمایشگاهی كهریزك منتقل می‌كند.

به گفته بشیر نازپرور، هر چند مطابق بند 13 ماده 55 شهرداری‌ها، وظیفه حمل اموات و انتظام امور آنها به عهده شهرداری‌هاست و در كل كشور به جز تهران این خدمات در حال انجام است، اما اختلاف برداشت از این قانون بین پزشكی قانونی و شهرداری در جابه‌جایی اجساد همچنان پابرجاست.

او توضیح می‌دهد: برداشت شهرداری از این قانون بر این پایه استوار است كه قانون به حمل اجساد دارای جواز دفن اشاره دارد و به وضع حمل اجساد بدون مجوز دفن در این قانون اشاره‌ای نشده است، بنابراین ناچاریم این مسئولیت را بپذیریم.

این مقام مسئول پزشكی قانونی این را هم می‌گوید كه با وجود اختلافات اداره كل پزشكی قانونی استان تهران و سازمان بهشت زهرا(س)، بعد از تعیین علت فوت، جابه‌جایی از مركز كهریزك تا بهشت زهرا(س) ‌ با آمبولانس‌های سازمان بهشت زهرا(س) ‌ انجام می‌شود.

وقت‌كشی در انتقال اموات

شاید شما هم تاكنون یك صحنه تصادف را از نزدیك دیده باشید. ترافیك سنگین خودروهای عبوری و جمعیتی كه دور یك جسد حلقه زده‌اند و روی آن پول می‌ریزند؛ جسدی كه به گفته رهگذران بیش از یك ساعت است روی زمین افتاده و تنها كاری كه برایش انجام شده این كه با پارچه‌ای روی جسد را پوشانده‌اند.

یكی از صحنه‌های ناخوشایند در تصادفات منجر به جرح یا فوت یا در مرگ‌های مشكوك، باقی ماندن چند ساعته جسد روی زمین است، كه تماشای این صحنه ضمن به هم‌ریختگی و ایجاد ترافیك، موجب آزار روحی و روانی رهگذران می‌شود.

شهروندان از این‌كه چرا جمع‌‌آوری و انتقال این اجساد از محل جرم یا هنگام وقوع تصادفات از سطح خیابان به پزشكی قانونی یا بهشت زهرا(س) با كندی انجام می‌شود، گلایه‌مندند.

نكته: مدیرعامل سازمان بهشت زهرا(س)، ادعای وجود مشكل در انتقال اجساد را مربوط به آن دسته از فوت‌های بدون گواهی دفن می‌داند كه طبق قانون شهرداری وظیفه و اجازه‌ای در این خصوص ندارد

مدیركل پزشكی قانونی استان تهران در پاسخ به دلیل تاخیر حضور آمبولانس‌های پزشكی قانونی در محل تصادف یا محل وقوع مرگ‌های مشكوك می‌گوید: زمان حركت آمبولانس‌های سازمان پزشكی قانونی كه همگی از كهریزك اعزام می‌شوند، بعد از دستور مقام قضایی صورت می‌‌‌گیرد و طبیعی است كه زمان حضور آمبولانس‌ها باید از هنگام تماس به بعد در نظر گرفته شود، نه از زمان وقوع حادثه.

نازپرور همچنین تعداد محدود آمبولانس‌های سازمان پزشكی قانونی را نیز در بروز این شرایط مزید بر علت دانسته و می‌افزاید: اگر ابهامات قانونی حضور آمبولانس‌های سازمان بهشت زهرا(س)‌‌ در صحنه‌های مربوط به تصادفات منجر به فوت یا مرگ‌های مشكوك فراهم شود، طبیعی است كه رضایت‌مندی مردم فراهم می‌شود و صحنه‌های آزاردهنده پیش چشم مردم كمتر از گذشته می‌شود.

انتقال اجساد بدون گواهی فوت؛ ممنوع

بر اساس ماده 55 قانون شهرداری‌ها، وظیفه حمل و دفن اموات در شهرها بر عهده شهرداری‌هاست؛امواتی كه دارای گواهی فوت و جواز دفن پس از مرگ هستند.

هم اكنون روزانه 150 تا 200 جسد دارای گواهی فوت و جواز دفن به بهشت زهرا (س) ‌ به وسیله آمبولانس‌های این سازمان انجام می‌شود كه از این تعداد حدود 100 جسد در قبور بهشت زهرا (س) به خاك سپرده شده و مابقی از مركز عروجیان سازمان بهشت زهرا(س) به دیگر شهرها منتقل می‌شود.

مسئولان سازمان بهشت زهرا(س) در واكنش به موضوع شانه خالی كردن شهرداری از انتقال اجساد به بهشت زهرا(س) این گلایه را بهانه‌ای بیش نمی‌دانند چون كمتر از سه ماه قبل هم مسئولان سازمان پزشكی قانونی، كمبود نیروی انسانی و آمبولانس برای انتقال اجساد را مطرح كرده بودند.

مدیرعامل سازمان بهشت زهرا(س) ‌در این باره می‌گوید: واقعیت این است كه پزشكی قانونی برای انتقال اجسادی كه گواهی فوت برای آنها صادر نشده و مسئولیت آن با خود پزشكی قانونی است، مشكل دارد و این مشكل نیز ارتباطی با وظایف شهرداری ندارد.

اكبر توكلی با تاكید بر این كه هیچ‌گونه مشكلی در انجام فرآیند انتقال اجساد دارای گواهی فوت و پذیرش آنها در مركز عروجیان بهشت زهرا(س) وجود ندارد، موضوع شانه خالی‌كردن شهرداری از انتقال اجساد را غیرواقعی دانسته و می‌گوید: طبق قانون، شهرداری نمی‌تواند اجسادی را كه دارای گواهی فوت و جواز دفن نیستند، منتقل و در بهشت زهرا(س) پذیرش كند.

به گفته او، پزشكی قانونی به عنوان مرجع تائید فوت و صادركننده گواهی دفن، مسئولیت مستقیم را به عهده دارد و هر جسدی كه در شهر تهران، گواهی فوت برای آن صادر شود، شهرداری آن را منتقل می‌كند.

مدیرعامل سازمان بهشت زهرا(س) ​، ادعای وجود مشكل در انتقال اجساد را مربوط به آن دسته از فوت‌های بدون گواهی دفن می‌داند كه طبق قانون شهرداری وظیفه و اجازه‌ای در این خصوص ندارد.

توكلی با بیان این كه شهرداری به طور میانگین روزانه سه سرویس جهت انتقال اجسادی كه در پزشكی قانونی گواهی فوت دریافت كرده‌اند، ارسال می‌كند، توضیح می‌دهد: انتقال تمام اجسادی كه دارای گواهی فوت هستند، از سوی شهرداری صورت می‌گیرد؛ حتی در زمان‌های بحرانی و اضطرار بیش از سه سرویس در روز جهت حمل متوفی به پزشكی قانونی اعزام می‌شود.

رئیس سازمان پزشكی قانونی: اختلاف نداریم!

اگر بخواهیم كمی منصفانه به موضوع نگاه كنیم، شاید به مسئولان سازمان بهشت زهرا(س)‌ هم حق بدهیم كه در انتقال اجساد با هر نوع دلیل مرگی تعلل داشته باشند.

فردی كه بر اثر تصادف كشته شده، شهروندی كه خودش را از بلندی به پایین پرتاب كرده، فردی كه در یك درگیری به قتل رسیده و در یك كلام مرگ‌های مشكوك در وهله اول باید به رویت و تائید پزشكی قانونی برسد و پس از بررسی كارشناسی صحنه جرم و صدور گواهی فوت، آن وقت نسبت به انتقال جسد اقدام شود و این همان نكته مبهمی است كه پاسخ درستی به ‌آن داده نشده. برای رفع این ابهام این بار با احمد شجاعی، رئیس‌ سازمان پزشكی قانونی كشور تماس گرفتیم.

وی در حالی كه تاكید می‌كند قانون به صراحت تكلیف انتقال اجساد را مشخص كرده و این وظیفه بر عهده شهرداری‌هاست، به نكته جالبی اشاره می‌كند. این كه سازمان پزشكی قانونی هیچ اختلافی با شهرداری بر سر انتقال اموات ندارد و اگر بحثی هم مطرح شده به دلیل فشاری است كه از بابت كمبود ناوگان به پزشكی قانونی برای اعزام به صحنه جرم و انتقال اجساد وارد شده است.

هرچند شجاعی به صراحت پاسخ این پرسش را كه چرا پزشكی قانونی از بهشت زهرا(س)‌ توقع دارد اجساد بدون گواهی فوت را هم حمل كند، نمی‌دهد، اما همچنان تاكید می‌كند ما چنین توقعی از مسئولان شهرداری نداریم كه اجساد بدون گواهی فوت را حمل كنند و هم‌اكنون برای تمام اجساد حتی با مرگ‌های مشكوك پس از صدور گواهی فوت توسط آمبولانس‌های پزشكی قانونی یا بهشت زهرا حمل می‌شوند.

رئیس سازمان پزشكی قانونی كشور در حالی تاكید می‌كند هیچ اختلافی بین شهرداری و پزشكی قانونی برای انتقال اموات وجود ندارد كه این گفته اظهارنظر چندی پیش مدیركل پزشكی قانونی استان تهران را به كلی زیر سوال می‌برد.

هرچند رئیس سازمان پزشكی قانونی كشور تاكید می‌كند هیچ اختلاف خاصی برای انتقال اجساد وجود ندارد، اما به نظر می‌رسد طرح گاه و بیگاه چنین موضوعاتی جز ایجاد تشویش و ابهام در اذهان عمومی هیچ فایده‌ای نخواهد داشت.

منبع: جام جم آنلاین