عوارض جانبی پودر پروتئین

به گزارش سلامت نیوز به نقل از لایو استرانگ هنگامی که برای اولین بار آزمایش مکمل های عضله سازی را شروع می کنید، نوشیدن یک شیک پروتئینی بعد از تمرین ممکن است یکی از اولین چیزهایی باشد که امتحان می کنید. به هر حال، بدن شما برای بازسازی و ترمیم ماهیچه هایی که به تازگی کار کرده اید، به پروتئین زیادی نیاز دارد.

پروتئین بیشتر ، همیشه بهتر نیست و به احتمال زیاد به شما در ساخت عضلات بیشتر کمک نمی کند. کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده اشاره می کند که اکثر آمریکایی ها در حال حاضر پروتئین بیشتری از آنچه برای ساخت عضله لازم است مصرف می کنند. این ممکن است باعث شود کلیه ها سخت تر کار کنند و منجر به خطر بیشتر کم آبی، کاهش کلسیم و افزایش وزن شود.

انتشارات سلامت هاروارد خاطرنشان می کند که خطر دیگری که باید از پودرهای پروتئینی آگاه بود، ترکیب آنها است. برخی از مواد تشکیل دهنده آنها ممکن است بی خطر نباشند. از آنجایی که پودرهای پروتئین یک مکمل غذایی هستند، توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده آزمایش یا نظارت نمی شوند. بعلاوه، بسیاری از برندها بر پایه شیر هستند و ممکن است برای هرکسی که عدم تحمل لاکتوز دارد، مشکلات گوارشی ایجاد کند.

عوارض جانبی کراتین

کراتین یکی دیگر از مکمل های رایج عضله سازی است. در بسیاری از ورزش ها استفاده می شود و نشان داده شده است که عملکرد ورزشکاران جوان را در طول فعالیت های کوتاه و با شدت بالا بهبود می بخشد. ممکن است به بهبود قدرت عضلانی و تسریع ریکاوری پس از تمرین کمک کند.

مزایای کراتین را می توان با ترکیب آن با کربوهیدرات ها افزایش داد. با این حال، اگر آن را با کافئین مصرف کنید، ممکن است این مزایا لغو شود.

دوزهای بالای 25 گرم کراتین احتمالاً برای دوره های کوتاه مدت تا 14 روز بی خطر هستند. مصرف دوز کمتر از 4 تا 5 گرم نیز احتمالا تا 18 ماه بی خطر است. کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده به برخی از عوارض جانبی بالقوه کراتین اشاره می کند:

• حالت تهوع و درد معده
• اسهال
• گرفتگی عضلات
• افزایش وزن از احتباس آب

کراتین باعث می شود ماهیچه ها آب بیشتری را نگه دارند که ممکن است منجر به کم آبی بدن شود. همچنین ممکن است به نظر برسد که شما در حال افزایش وزن هستید در حالی که در واقع فقط وزن آب اضافه می کنید.

علاوه بر این، این مکمل ممکن است بیماری کلیوی را بدتر کند و علائم پارکینسون را تشدید کند - اگر با کافئین ترکیب شود. همچنین ممکن است شیدایی را در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی بدتر کند.

عوارض جانبی استروئیدهای آنابولیک

استروئیدهای آنابولیک، که مشتقات شیمیایی تستوسترون هستند، توسط متخصصان پزشکی برای درمان اختلالات هورمونی و از دست دادن عضلات ناشی از شرایطی مانند ایدز و سرطان تجویز می‌شوند. آنها بدون شک می توانند به شما کمک کنند تا اندازه و قدرت عضلانی را به سرعت بسازید. با این حال، آنها علاوه بر محرومیت از اکثر مسابقات ورزشی، دارای عوارض جانبی جدی نیز هستند.

استفاده از استروئیدها در مردان 20 و 30 ساله بیشتر رایج است و در دبیرستانی ها نیز دیده می شود، اگرچه ممکن است استفاده از آنها در بین نوجوانان کاهش یابد. این مواد را می توان به صورت خوراکی، تزریق یا به صورت کرم یا ژل روی پوست مصرف کرد.

عارضه جانبی روانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• افزایش تحریک پذیری و پرخاشگری شدید
• حسادت بی دلیل
• شیدایی
• اختلال در قضاوت
• توهمات

علاوه بر اثرات روانی، استروئیدها ممکن است احتمال بسیاری از خطرات منفی برای سلامتی را افزایش دهند، از جمله:

• آکنه
• نارسایی کلیه
• آسیب کبدی
• قلب بزرگ شده
• افزایش فشار خون
• لخته شدن خون

مردان همچنین ممکن است طاسی، کاهش تعداد اسپرم، کوچک شدن بیضه ها و رشد سینه (ژنیکوماستی) را تجربه کنند. عوارض جانبی مخصوص زنان شامل موهای زائد بدن، رشد موهای صورت، طاسی با الگوی مردانه و تغییر در چرخه قاعدگی است.

توقف سوء مصرف استروئید ممکن است دشوار باشد و ممکن است باعث علائم ترک شود. خستگی، مشکلات خواب، کاهش اشتها، کاهش میل جنسی و میل جنسی تنها چند نمونه هستند.

عوارض جانبی تقویت کننده های تستوسترون

مصرف استروئیدهای آنابولیک غیرقانونی است، بنابراین برخی از ورزشکاران به جای آن از تقویت کننده های تستوسترون استفاده می کنند. این مکمل‌ها ممکن است حاوی موادی مانند DHEA و تعدیل‌کننده‌های انتخابی گیرنده آندروژن یا SARM باشند.

DHEA هورمونی است که به طور طبیعی در بدن شما وجود دارد و به تولید هورمون های مردانه و زنانه از جمله تستوسترون کمک می کند. کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده اشاره می کند که طبق شواهد فعلی، DHEA عملکرد عضلانی را بهبود نمی بخشد. عوارض جانبی بالقوه آن ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آکنه
• صدای کلفت تر در زنان
• تغییرات قاعدگی در زنان
• رشد غیر طبیعی مو در زنان
• درد سینه و رشد سینه در مردان

گرفتن دوز بالای 50 تا 100 میلی گرم DHEA برای مدت طولانی احتمال عوارض جانبی را افزایش می دهد.

DHEA همچنین ممکن است با بسیاری از داروها و داروها تداخل داشته باشد. برای مثال، ممکن است اثربخشی برخی از درمان‌های سرطان، از جمله فولوسترانت و لتروزول را کاهش دهد. این ترکیب همچنین ممکن است با داروهای ضد افسردگی تداخل داشته باشد و باعث شود مغز سروتونین بیش از حد تولید کند که ممکن است منجر به مشکلات قلبی و عصبی شود.

همچنین سرعت لخته شدن خون در بدن را کاهش می دهد. هنگامی که با سایر داروهایی که لخته شدن خون را کند می کنند، مانند ایبوپروفن یا وارفارین ترکیب می شود، احتمال خونریزی و کبودی افزایش می یابد.

مواد دیگری که در مکمل های بدنسازی و تقویت کننده های تستوسترون یافت می شوند SARM ها هستند. در حالی که اثرات طولانی مدت این مواد ناشناخته است، سازمان غذا و داروی ایالات متحده هشدار می دهد که SARM ها ممکن است خطر ابتلا به بیماری های جدی و عوارضی مانند:

• حمله قلبی
• سکته
• آسیب کبدی

یکی از نمونه‌های تقویت‌کننده تستوسترون، قرص‌های انبوه است که حاوی SARM و DHEA است. عوارض جانبی Mass Pills روی برچسب محصول ذکر نشده است. با این حال، سازندگان به کاربران هشدار می دهند که اگر زن، مرد زیر 21 سال هستند یا در معرض خطر برخی بیماری ها از جمله فشار خون بالا، افسردگی و بیماری های قلبی، کلیوی یا کبدی هستند، از مصرف مکمل خودداری کنند.

یک عضو هیات علمی انستیتو تحقیقات تغذیه کشور با بیان اینکه « مرگ های بسیاری ناشی از مصرف مکمل ها در منابع علمی اعلام شده است.» هشدار داد:« مکمل ها بسته به اینکه در کدام یک از اندام های بدن ذخیره شود می تواند اثرات سوء خود را در آن قسمت نشان داده و باعث بروز تومورها شود.»

مصرف خودسرانه مکمل ها ممنوع دکتر خدیجه رحمانی در گفت وگو با خبرنگار سلامت نیوز گفت:« مکمل یعنی تکمیل کننده فاصله مقدار مورد نیاز بدن به مواد مغذی با مقدار مصرف و اگر فردی بیش از نیاز بدنش مواد مغذی مصرف کرده باشد به هیچ عنوان نباید از مکمل ها استفاده کند. نکته اول در رابطه با مصرف مکمل ها این است که تعیین مقدار نیاز بدن به مواد مغذی توسط خود فرد عملی نیست و تنها افراد متخصص می توانند تعیین کنند که هر فردی به چه مقداری از ماده مغذی نیاز دارد.» وی ادامه داد:« نکته دوم در بحث مکمل ها این است که مدت زمان مصرف مکمل نیز محدود است یعنی تا مدت خاصی که جبران کمبود بدن شود باید مصرف شود نه به صورت مادام العمر اما متاسفانه بسیاری از افراد در طولانی مدت به صورت خودسرانه از مکمل ها به صورت استفاه می کنند و نکته سوم این است که اکثر مکمل ها شامل مواد غیرطبیعی است که اگر مورد نیاز بدن نباشد ضررهای زیادی برای بدن دارد.»

این متخصص تغذیه ادامه داد:«مکمل هایی که در بدنسازی به کار می رود بیشتر مکمل های تغذیه ای است که با هدف افزایش توده عضلانی، قدرت عضلات، افزایش و یا کاهش وزن مصرف می شود.عمده ترین این مکمل ها شامل پروتئین ها، آمینو اسیدها و فرآورده های غذایی که جایگزین غذا می شوند، کراتین، فرآورده هایی که باعث کاهش وزن می شوند، پیش ساز هورمون ها ، هورمون ها و محرک ها می باشند. لازم به ذکر است هدف از ساخت مکمل های تغذیه ای صرفا برای بدنسازی و ورزش نیست بلکه برای موارد پزشکی است و در مواردی که پزشک متخصص تغذیه تشخیص دهد این نوع مکمل ها را برای برخی افراد که نیاز دارند تجویز می کند.»

وی در خصوص مکمل های پروتئینی گفت:«مکمل های پروتئینی انواع مختلفی دارد که مکمل پروتئین Whey یکی از مکمل های پروتئینی است و شامل اسیدهای آمینه ضروری، اسیدهای آمینه شاخه دار و اسید آمینه سیستئین می شود که در بدنسازی هم برای بازسازی عضله کاربرد دارد.» دکتر رحمانی ادامه داد:« کازئین از دیگر مکمل های پروتئینی است که از شیر گرفته می شود و حاوی گلوتامین و کازومورفین است. همچنین مکمل پروتئین سویا نیز از دیگر مکمل های پروتئینی است که حاوی ایزوفلاون است و نوعی از فیتواستروژن است و گیاهی است و معمولا کسانی که گیاهخوار هستند از این نوع مکمل استفاده می کنند و یا افرادی که به پروتئین های شیر آلرژی دارند معمولا پروتئین سویا را استفاه می کنند.»

وی افزود:«مکمل پروتئین تخم مرغ که آلبومین نام دارد نیز یک مکمل پروتئینی است که فاقد لاکتوز و لبنیات است و کسانی که عدم تحمل لاکتوز داشته باشند معمولا این نوع پروتئین را مصرف می کنند. از دیگر مکمل های غذایی، مکمل پروتئین برنج است که از دانه کامل تهیه شده است. زودهضم و فاقد آلرژی است ولی از نظر لیزین کمبود دارد به همین علت باید با پروتئین حبوبات مثل نخود ترکیب شود. همچنین مکمل پروتئین نخود نیز یک مکمل پروتئینی است که پروتئین آن معادل پروتئین سویا است ولی اثر فیتواستروژنی سویا را ندارد و کمتر از پروتئین سویا آلرژن است.»

مقدار مصرف مکمل ها در هر فردی متفاوت است عضوهیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خاطرنشان کرد:« مقدار مورد نیاز پروتئین ورزشکاران باید به صورت انفرادی برای هر فردی محاسبه شود و چنین نیست که تمام افراد به صورت یکسان به یک مقدار نیاز داشته باشند و بسته به طول مدت ورزش، شرایط فیزیولوژیک بدن فرد، سن، جنس و حتی اندازه بدن و شرایطی که فرد در آن قرار می گیرد به میزانی از پروتئین نیاز است.» وی تاکید کرد:« در کنار مصرف پروتئین، دریافت کالری مورد نیاز و ویتامین ها و مینرال ها ضروری است چرا که انرژی مورد نیاز برای سنتز پروتئین در بدن از کربوهیدرات ها تامین می شود همچنین ویتامین های گروه ب و برخی از مینرال ها و برخی ویتامین های که به عنوان کوآنزیم در سنتز پروتئین نقش دارند مورد نیاز است و به شرطی پروتئین بدن تامین می شود که این مواد به صورت متعادل و متناسب دریافت شود. به همین علت هیچ یک از متخصصین مصرف انفرادی این مکمل ها را توسط خود فرد و به صورت خودسرانه تایید نمی کنند.»

توقف رشد نوجوانان با مصرف مکمل های بدنسازی این عضو هیات علمی انستیتو تحقیقات تغذیه کشور خاطرنشان کرد:« هدف از ساخت این دسته مکمل ها برای کاربردهای پزشکی است که تشخیص آن با پزشک است و مصرف خودسرانه این مکمل ها به هیچ وجه توصیه نمی شود همچنین هیچ یک از متخصصین وتحت هیچ شرایطی مصرف این مکمل ها را برای نوجوانان و کسانی که در سنین بلوغ و زیر 18 سال هستند تجویز نمی کنند چرا که رشد و نمو آن ها را مختل می کند مگر در شرایطی با نظر متخصص تجویز شود.»

وی ادامه داد:« علت دیگری که تاکید می شود افراد به صورت خودسرانه مکمل ها را مصرف نکنند این است که بدن به طور طبیعی می تواند 5 تا 9 گرم پروتئین را در ساعت متابولیزه کند و چنین نیست که هرقدر دلمان خواست وارد بدن کنیم در واقع بدن باید قدرت مصرف آن را داشته باشد در نتیجه وقتی از مقدار مورد نیاز بیشتر مصرف می شود مقدار اضافی آن موجب افزایش وزن، اختلال در کارکرد کبد، کلیه و حتی پوکی استخوان می شود.»

عوارض مکمل ها در میانسالی گریبانگیر می شود دکتر رحمانی افزود:« یکی از دلایلی که مصرف این مکمل ها موجب بروز پوکی استخوان می شود این است که مصرف پروتئین زیادی دفع کلسیم ادراری را افزایش می دهد و مطالعات جدید نیز نشان می دهد افزایش دفع کلسیم ممکن است در اثر افزایش جذب بیشتر کلسیم به دلیل افزایش جذب بیشتر در روده ها دراثر حضور پروتئین ها باشد بنابراین دفع بیشتر پروتئین را داریم و در طولانی مدت فرد در معرض پوکی استخوان قرار می گیرد.» وی تاکید کرد:« به دلیل اینکه اکثر مصرف کنندگان مکمل های پروتئینی جوانان هستند ممکن است عوارض مصرف مکمل ها را الان احساس نکنند اما در سنین میانسالی و سالمندی اثرات خود را نشان می دهد دلیل آن هم روشن است چراکه بدن زمانی که پروتئین مازاد بر مصرف دریافت کند قدرت ذخیره ندارد و حداکثر ذخیره آن در عضلات است و مازاد آن را یا به عنوان منبع سوخت استفاده می کند که این در بدن به صرفه نیست چرا که متابولیت های ادراری که تولید می کند کارکرد کبد و کلیه را افزایش می دهد یا تبدیل به چربی می کند.روی این اصل است که مصرف مکمل های پروتئینی باید زیر نظر متخصص تغذیه باشد.» متخصص تغذیه گفت:« مکمل اسید آمینه های شاخه دار شامل اسید آمینه لوسین و ایزولوسین است که اثرات آنابولیک داشته و در سنتز پروتئین نقش دارند و باعث ساخت عضله می شوند اما باید بدانیم که 33 درصد عضله اسیدهای آمینه است همچنین اسیدآمینه گلوتامین فراوانترین اسید آمینه عضله بدن انسان است که به صورت پودرهای محلول در آب وجود دارد و در ورزش های غیرهوازی سنگین که معمولا ذخایر گلوتامین تخلیه می شود و در این زمان بدن به آن نیاز دارد، استفاده می شود.»

وی ادامه داد:«از دیگر مکمل های غذایی اسیدهای چرب ضروری است که ممکن است در حین ورزش های بدنسازی مورد نیاز باشد و از آنجایی که در بدن ساخته نمی شود و باید از طریق غذا وارد بدن شود ممکن است دراین شرایط به صورت مکمل مورد نیاز باشد اما منابع غذایی آن ماهی های چرب تازه، روغن بذر کتان، مغز گردو، تخمه کدو تنبل است.» دکتر رحمانی افزود:«مکمل های جایگزین غذا از دیگر انواع مکمل های تغذیه ای است که معمولا به صورت مواد مغذی آماده جذب وجود دارد و فرموله هایی است که غنی از پروتئین است و میزان کربوهیدرات آنها بین کم تا متوسط است و مقدار متنابهی از مینرال ها و ویتامین ها را دارد و در واقع غذای کاملی است که در شرایط خاص مورد مصرف دارد که باید زیر نظر متخصص مصرف شود.» وی ادامه داد:«پیش ساز هورمون ها از دیگر مکمل ها هستند که اثرات جانبی زیادی دارند و برخی از انواع آنها نیز شناخته شده نیست و خود هورمون ها هم جزء مکمل های بدنسازی هستند که انواع آن استروئیدها هستند و در بدنسازی کاربرد دارند و این استروئیدها آنابولیک و آندروژن بوده که برای افزایش توده و قدرت عضلانی به کار می روند در واقع همان هورمون تستوسترون یا هورمون جنسی مردانه است که به طور طبیعی در بدن وجود دارد ولی انواع سنتتیک آن که به صورت تجاری ساخته می شود شامل متیل تستوسترون، گزاندرولون یا اکساآنزیم و اکسی متولون یا آنادرول است.»

اثرات مخرب مکمل ها بر اندام تناسلی این متخصص تغذیه افزود:« براساس تحقیقاتی که مرکز پزشکی مایوکلینیک در کانادا بر روی این نوع مکمل ها انجام داده نشان داده که عوارض سوئی هم در زنان و هم در مردان دارد از جمله عوارض جانبی آن در مردان باعث بزرگ شدن پستان ها، ریزش مو و طاسی، تحلیل بیضه ها، در زنان کلفت شدن صدا، بزرگ شدن اندام تناسلی و افزایش موی بدن، در هر دو جنس باعث بروز آکنه شدید می شود همچنین باعث بروز مشکلات کبدی، افزایش کلسترول بد، کاهش کلسترول خوب، خشونت و رفتارهای پرخاشگرانه، انواع تومورها و اعتیاد می شود و اگر از انواع تزریقی استروئیدها استفاده شود خطر عفونت های ویروسی مثل ایدز و هپاتیت را دارد.»

رسانه ها دست به کار شوند وی گفت:« اثرات سوء مکمل ها باید هرچه بیشتر رسانه ای شود چرا که جوانان با اعتقاد کامل به سمت مصرف این مکمل ها می روند و حتی موردی را دیده ام که جوانی بر اثر مصرف این مکمل مبتلا به سرطان غدد لنفاوی شده است. این نوع مکمل ها بسته به اینکه در کدام یک از اندام های بدن ذخیره شود می تواند اثرات سوء خود را در آن قسمت نشان داده و باعث بروز تومورها شود اما بیشترین اثرات را در غدد لنفاوی، کبد و کلیه نشان داده است.» دکتر خدیجه رحمانی ادامه داد:«کراتین نیز از دیگر ترکیباتی است که مورد استفاده قرار می گیرد و یک ترکیب طبیعی بدن است که به آزادسازی انرژی از عضلات کمک می کند در واقع یک مولکول پرانرژی است و رایج ترین مکمل در بدنسازی است که برای استفاده در مواقع نیاز فوری بدن به انرژی مثل وزنه برداری زیرنظر متخصص تغذیه ورزشی به کار می رود.» وی تاکید کرد:« FDA هنوز کراتین را تایید نکرده است بنابراین ایمنی این مکمل مورد سوال است و عوارض جانبی آن شامل گرفتگی عضلات، تهوع، اسهال، کاهش وزن است و حتی دیده شده باعث کاهش توانایی ورزشی می شود.»

مصرف مکمل های نیروزا بیشترین عامل مرگ و میر بدنسازان عضوهیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در ادامه به خبرنگار سلامت نیوز گفت:« مکمل های نیروزا از دیگر مکمل های بدنسازی است که به عنوان محرک ها هستند و باعث تحریک دستگاه عصبی مرکزی شده و به هیچ وجه مورد تایید نیست مصرف این مکمل موجب افزایش ضربان قلب، فشار خون، مهار اشتها، افزایش هوشیاری و حالت تهاجمی می شود که کافئین وآمفتامین نوع رایج این دسته مکمل ها است و مصرف آن موجب وابستگی دارویی یا اعتیاد می شود همچنین اختلالات قلبی عروقی، توهم، تشنج و حتی مرگ از دیگر خطرات مصرف آن است و بیشترین مرگ ورزشکاران و بدنسازان در اثر مصرف این دسته داروهای محرک است.» وی تاکید کرد:«FDA تنها مکمل های دارویی که کاربرد پزشکی دارند را مورد مطالعه قرار می دهد اما مکمل های غیردارویی در حیطه کاری FDA نیست که بخواهد این دسته مکمل ها را تایید کند.»

اعلام مرگ و میرهای ناشی از مصرف استروئیدها در منابع علمی/فدارسیون پزشکی ورزشی اقدام کند این عضو هیات علمی انستیتو تحقیقات تغذیه کشور تاکید کرد:«مرگ های بسیاری ناشی از مصرف مکمل ها در منابع علمی اعلام شده است بخصوص در ارتباط با استروئیدها اما متاسفانه هیچ تحقیقی در خصوص مرگ و میر افراد در کشورمان در اثر مصرف مکمل های بدنسازی صورت نگرفته است و باید فدراسیون پزشکی ورزشی درخواست بررسی مرگ و میر ناشی از مصرف استروئیدها داشته باشد حتی با انستیتو تحقیقات تغذیه وارد پروژه تحقیقاتی مشترک شود و خود فدراسیون باید نظارت کامل بر مصرف این دسته مکمل ها در میان ورزشکاران و بدنسازان داشته باشد .لازم است این مسئله به مجلس نیز گزارش شود تا نمایندگان محترم در جریان امر قرار گیرند ، چرا که سلامت جوانان در خطر است.»