سلامت نیوز: مسئولان باید متوجه باشند و تحت هر شرایطی اجازه تغییر کاربری اراضی را ندهند و در حفاظت از جنگل‌ها و توسعه علمی آن همت کنند و اگر این چنین نباشد بارندگی‌های آینده منجر به وقوع سیلاب‌های مرگبار خواهد شد‌. ‌

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایلنا، آمار اولیه حکایت از آن دارد که سیل اخیر در استان مازندران که در بهشهر رخ داد دست کم هشت کشته داشته است و میزان خسارت آن تنها در این شهر بالغ بر ۳۰میلیارد تومان بوده است.

برخی از کار‌شناسان معتقدند که تخریب بی‌رویه مراتع، منابع طبیعی و جنگل‌ها و تغییر کاربری زمین‌ها کشاورزی در وقوع سیلاب نقش موثری دارند و می‌توان با جلوگیری از تخریب این منابع از وقوع سیل و از خسارات جلوگیری کیرد.

محمد درویش‌ عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور و مسئول گروه تحقیقات اقتصادی اجتماعی مهار بیابان‌زایی در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایلنا، با اشاره به وقوع سیل در استان مازندران و گلستان و تخریب‌های ناشی از آن اظهار داشت‌: ما در بحث سیل‌های ویرانگر و حادثه ساز شمال با مطالعه‌ای که انجام دادیم متوجه می‌شویم که در قدیم شاهد وقوع چنین سیلابی نبودیم و وقوع سیلاب‌های اخیر موضوع نسبتا جدیدی است.

وی افزود‌: سیلاب‌های حادثه خیز در مناطق شمالی افزایش یافته و این افزایش به دلیل وجود پوشش گیاهی در گذشته کمتر بوده است و امروز به دلیل تغییر کاربری در اراضی شمالی و اراضی منتهی به دریای خزر و همچنین تبدیل اراضی کشاورزی به ویلا چنین شرایطی را پدید آورده است‌. ‌

وی تاکید کرد‌: ما شاهدیم که جنگل‌ها به صورت عمدی دچار تغییر کاربری شده است و همچنین جنگل‌ها از درون دچار اضمحلال شده است و به دلیل کاهش زادآوری، جنگل‌ها در حال از بین رفتن هستند و همچنین برخی از طرح‌های جنگلکاری غیر علمی باعث شد که چنین شرایطی به وجود بیاید‌. ‌

وی گفت‌: همچنین در شرق استان گلستان شاهدیم که کشت آفتابگردان افزایش یافته است و به طور طبیعی آفتابگران خاک را تغییر خواهد داد و این تغییر باعث می‌شود که آب بر روی خاک جاری شده‌ و تبدیل به سیلاب شود‌. ‌

به گفته درویش مسئولان باید متوجه این مسایل باشند و تحت هر شرایطی اجازه تحقیق کاربری اراضی را ندهند و در حفاظت از جنگل‌ها و توسعه علمی آن همت کنند و اگر این چنین نباشد بارندگی‌های آینده منجر به وقوع سیلاب‌های مرگبار خواهد شد‌. ‌

هادی کیادلیری دبیر انجمن جنگل‏بانی با اشاره به حادثه سیل اخیر گفت: این اتفاقات قابل پیش بینی بود و ما پیش‌تر هشدار داده بودیم که وقتی جنگل‌های بالادست تخریب می‌شوند قدرت جنگل در مهار باران از بین می‌رود.

وی گفت: شاخه‌ها و برگهای درختان وقتی به صورت انبوه و فشرده در کنار هم قرار دارند سایه‌بان ایجاد می‌کنند و این سایه‌بان‌ها جلوی ضربات باران به خاک را می‌گیرد و از جاری شدن آب جلوگیری می‌کند.

وی تاکید کرد: همچنین برگ‌های درختان در سطح جنگل حکم اسفنج را دارند که آب را در خود نگهداری می‌کنند و متاسفانه وقی درختان از بین می‌روند آب باران بدون آنکه جذب خاک شود، روی آن راه می‌افتد.

کیادلیری تاکید کرد: ما بر بهره برداری از جنگل تاکید داریم، اما متولیان امور تنها به بهره برداری اقتصادی از چوب درختان فکر می‌کنند در حالی جنگل‌ها در همه دنیا به عنوان منابع با ارزش برای حفظ آب استفاده می‌شوند و جنگل‌ها از ۵۰۰ تا ۲۰۰۰ متر مکعب آب در خود را نگه می‌دارد، اما مسئولان ما فقط برای برداشت چوب از آن استفاده می‌کنند.

به گفته کیادلیری سطح جنگل در کشور از ۶۰۰م‌تر در هر هکتار به ۳۰۰م‌تر در هر هکتار و به نصف رسیده که قطعا با این شرایط جنگل نمی‌تواند در مقابل سیلاب درست عمل کند.

وی گفت: مدیریت اشتباه در حوزه منابع طبیعی، آسیب پذیری جنگل‌ها در برابر تغییر اقلیم واسترس‌های زیست محیطی به شکل نگران کننده‌ای افزایش داده است.

به گفته وی وقتی بدون رعایت ضوابط علمی و فنی در جنگل‌های شمال دخالت می‌شود درختان ضعیف می‌شوند ودر نتیجه ترکیب این زیست بوم‌ها به هم می‌خورد ودر ‌‌‌نهایت زمینه اثر گذاری شرایط سخت زیست محیطی ومرگ گونه‌های گیاهی فراهم می‌شود.

کیادلیری که دکترای حفاظت از جنگل دارد گفت: کمتر از ۷درصد مساحت کشور به رویشگاههای جنگلی اختصاص دارد و بی‌توجهی به مسائل اکولوژیکی ونگاه غالب اقتصادی به منابع طبیعی همچون رویشگاههای جنگلی به ویژه جنگلهای شمال، این اکوسیستم‌های کم‌نظیر را به وضعیت نامطلوب امروز مبتلا کرده است. حال آنکه کشور ما کشوری خشک ونیمه خشک است وخطر بیابانزایی بخش عمده آن راتهدید می‌کند براین اساس نباید بازده اقتصادی از جنگل‌ها به عنوان یک اولویت در نظر گرفته شود.

وی همچنین متذکر شد: این اراضی به کشاورزی اختصاص می‌یابد درختانی که به مرحله پیری رسیده‌اند به دلیل عوامل استرس زا نابود می‌شوند و از آنجائی که در این اراضی حتی یک نهال هم وجود ندارد درخت‌های نابود شده عملا جایگزینی ندارد در نتیجه هر روز از سطح عرصه جنگلی کاسته می‌شود. در شمال کشور هم جنگل‌های هیرکانی با معضلات فراوانی مواجهند اما فعالیت‌های کشاورزی بیشترین تخریب را در این عرصه رقم زده است.

اسدالله کریمی، محقق و کار‌شناس جنگل پارامترهای متنوعی را در ارتباط با وقوع سیلاب دخیل دانست و گفت‌: به طور طبیعی در یک سال اخیر تیپ بارندگی‌ها متفاوت شده است و به دلیل ظهور این شرایط، باران‌های سیل آسا که پیش از این کمتر شاهد آن بودیم رخ می‌دهد‌. ‌

وی با تاکید بر مقوله طبیعی تغییر اقلیم اظهار داشت‌: تغییر اقلیم، شرایط جغرافیایی و آب و هوایی باعث بارش باران‌های سیل آسا شده است.

این متخصص جنگل با اشاره به تاثیر دخل و تصرف‌ها در طبیعت گفت: متاسفانه تجاوز به حریم جنگل، رودخانه‌ها و مراتع از عوامل وقوع حوادثی این چنین هستند و البته باید بگویم که تنها یک عامل موثر نیست بلکه همه این عوامل با هم شرایط را به وجود آورده اند‌. ‌

وی تصریح کرد: متاسفانه خاک نفوذ خود را از دست داده است و به محض وقوع بارندگی تبدیل به سیل می‌شود و قطعا در سالهای گذشته تخریب ناشی از سیل کمتر بوده است و اتفاقات اخیر که پس از وقوع سیل افتاد به دلیل ساخت خانه‌ها، ویلا‌ها و جاده‌های روستایی در مسیر جنگل و رودخانه هاست‌. ‌

وی تاکید کرد‌: بارش باران اخیر که منجر به آب گرفتگی منازل، راه‌ها و تخریب اموال مردم شد حادثه‌ای بی‌سابقه در دهه اخیر بود و مسئولان باید چشم خود را باز کرده و اجازه تخریب جنگل را ندهند تا شاهد حوادث این‌چنین نباشیم.