سلامت نیوز : این روزها عده‌ای چشم طمع به كارون،سفره پربركت جنوب دوخته‌اند.سفره‌ای كه زمانی زیستگاه ومأمن انواع ماهی‌ها بود حالا با صید غیرمجاز و استفاده از روش‌های غیر معمول ماهیگیری با شوك الكتریكی و سم دارد برچیده می‌شود.گونه‌هایی از بین رفته‌اند،تخم ریزی‌ها كاهش پیدا كرده، اكوسیستم تغییر یافته و در یك كلام كارون چون سفره‌ای می‌ماند كه هر روز تهی‌تر می‌شود. این اتفاق تلخ در حالی می‌افتد كه اداره محیط‌زیست استان خوزستان به علت نداشتن نیروی كافی برای حفاظت از كارون عملا قافیه را به صیادان غیرمجاز باخته است،صیادانی كه با وارد كردن و استفاده از دستگاه‌های شوك الكتریكی از عراق به آسانی ماهی‌های بی‌جان روی آب را شكار كه نه،جمع‌آوری می‌كنند. به گفته معاون محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان، با ورود دستگاه ماهیگیری از طریق شوک الکتریکی از کشور عراق به استان، آسیب‌هایی به تالاب‌ها و رودخانه‌ها و جانداران موجود در این آب‌ها وارد شده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ «عادل مولا» در ادامه می‌گوید: «شعاع عمل این دستگاه با توجه به ولتاژ دستگاه متغیر است و علاوه بر ماهی‌ها، دیگر جانداران موجود در آب‌ها، مانند مارهای آبی را از بین می‌برد. استفاده از دستگاه شوکر برقی موجب فلج شدن ماهی‌ها می‌شود و پس از آنکه ماهی‌ها تلف می‌شوند، ماهیگیرهای متخلف ماهی‌ها را با تور از سطح آب جمع‌آوری می‌کنند.»

روش‌های بی‌رحمانه صید

صیادان غیرمجاز علاوه بر اینکه در زمان ممنوع صید می‌کنند به روش‌های بسیار بی‌رحمانه‌ای ماهی را از آب خارج می‌کنند‌که این روش به اکوسیستم رودخانه خسارت‌های کلی وارد می‌کند. 2 روش برای صید غیرمجاز در رودخانه‌ها استفاده می‌شود که یکی از آنها استفاده از سم و دیگری استفاده از الکتریسیته است که هر دوی این روش‌ها به اکوسیستم رودخانه خسارت‌های جبران‌ناپذیری وارد می‌کند. صیاد در روش نخست از سمی استفاده می‌کند که ماهی را به روی آب می‌آورد، این روش به این دلیل ممنوع و غیرمجاز است که علاوه بر کشتار گسترده ماهیان، همه اکوسیستم رودخانه را برهم می‌زند و همه «فیتوپلنگتون»‌های موجود در رودخانه و آبزیانی که مصرف خوراکی ندارند

نابود می‌کند. استفاده از این روش باعث می‌شود‌سم باقی‌مانده در رودخانه با آب مخلوط شود و پس از گذشت زمانی یا از طریق ماهی صید شده و یا از طریق آب رودخانه به چرخه غذایی انسان وارد شود و باعث بروز مشکلاتی برای سلامتی انسان شود. مرتضی شیخی، كارشناس امور آبزیان در اینباره می‌گوید: «این سم ممكن است در برخی نقاط رودخانه كه آب راكد است جمع شود و غلظتش بالا رود و در نهایت كل اكوسیستم را تغییر دهد.از سویی این سم در گوشت ماهی جذب می‌شود و برای مصرف كنندگان انواع حساسیت‌ها را به وجود می‌آورد.تصور كنید كودكی5ساله از این ماهی مصرف كند،چه تضمینی وجود دارد كه او دچار حساسیت و بیماری‌های متعدد نشود؟» در روش دوم و استفاده از شوکر و الکتریسیته در رودخانه باعث می‌شود تا همه جنبنده‌های موجود در رودخانه کشته شوند، شاید در روش صید ماهی با سم، برخی از ماهی‌ها به علت قوی بودن ماهی و یا فرار کردن از محل صید غیرمجاز و یا تاثیر کم سم، زنده بمانند ولی در روش صید با شوک برقی، همه ماهی‌ها در محدوده صید کشته می‌شوند و عملا تا شعاع در نظر گرفته برای الکتریسیته به کار رفته، هیچ جنبنده‌ای زنده نمی‌ماند.

 یکی دیگر از آسیب‌ها، وارد کردن خسارت به منابع ماهی در رودخانه‌ها و صید در زمان تخم‌ریزی ماهی است که باعث می‌شود ماهی ماده‌ای که در حال تخم‌ریزی است صید شود در نتیجه، نسل آنها در چند دوران تخم‌ریزی منقرض می‌شود و یا در شرایط هشدار قرار خواهد گرفت. خوب است بدانید؛ اگر در زمان تخم‌ریزی از روش‌های صید غیرمجاز سم و یا الکتریسیته استفاده شود همه تلاش‌ ماهی‌ها برای تخم‌ریزی از بین می‌رود و بچه‌ ماهی‌ها نابود می‌شوند. شیخی با بیان اینكه این نوع روش صید ماهی در هیچ جای جهان پذیرفته شده نیست و غیر انسانی هم است، می‌گوید: «صیادان غیر مجاز با این كار نه فقط ماهی‌هایی كه مصرف خوراكی ندارند را از میان می‌برند بلكه به گونه‌های آبزی كه ممكن است منبع غذایی ماهی‌های خوراكی باشند صدمه جدی وارد می‌كنند.» وی درباره معایب دیگر این نوع روش صید اظهار می‌كند: «برخی از ماهی‌هایی كه به این روش صید می‌شوند هنوز رشد كامل نكرده‌اند و مراحل تكثیر را انجام نداده‌اند.شكار ماده نابالغ خارج از زمان صید هم باعث می‌شود به مرور ذخایر كارون كمتر و كمتر شود.»

خلأ قانونی برای برخورد با متخلفان

اما صیادان غیرمجاز آینده‌نگر نیستند،دلشان هم نه به حال كارون می‌سوزد نه ذخایر آن.آنها فقط به دنبال ماهی بیشتر و صید آسان و تعداد اسكناس‌هایی هستند كه به جیب می‌زنند.حالا چطور می‌شود مقابل این میل افزون‌طلبی صیادان غیرمجاز ایستاد؟اینجاست كه ضعف قانون چون دیواری حائل بین متخلفان و جریمه‌ها ایستاده است. بر اساس مصوبه هیات وزیران و مصوبه شماره 260 شورای عالی حفاظت محیط‌زیست جریمه هر قطعه ماهی 16 هزار ریال و علاوه بر محرومیت از دریافت پروانه صید، مجازات‌های دیگری مطابق ماده 11 قانون شكار و صید از 91 روز تا 6 ماه حبس یا جزای نقدی از یك میلیون وپانصد هزار ریال تا سه میلیون ریال در نظر گرفته شده است.اما همیشه همه این مجازات‌ها با هم اعمال نمی‌شود و در نهایت با جریمه به ازای هر قطعه ماهی، ماجرا ختم به خیر می‌شود. معاون محیط طبیعی اداره‌کل محیط زیست خوزستان ادعا می‌کند: «برای مقابله با این معضل و جلوگیری از گسترش این روش ماهیگیری، جریمه‌های سنگینی برای متخلفان در نظر گرفته شده است و در صورت مشاهده تخلف، علاوه بر ضبط همه ادوات ماهیگیری، جریمه نقدی و حبس برای متخلف اعمال می‌شود.»

این ادعا در حالی مطرح می‌شود كه به علت كمبود گشت‌های ساحلی همچنان صیادان غیرمجاز با آسودگی به شكار ماهی به وسیله دستگاه موتور برق،شوك الكتریكی و سم می‌پردازند. علی آغاجری از فعالان محیط‌زیست خوزستان تمام قد مقابل سخنان معاون محیط طبیعی اداره‌کل محیط زیست استان می‌ایستد و به صراحت می‌گوید: «اگر همان اول16تومان را از صیادان غیرمجاز بگیرند و بگویند برو صید كن بسیار آبروندانه‌تر از آن است كه اعلام كنند اینگونه صید ممنوع است و بعد كه صیاد را گرفتند مثلا او را 10هزار تومان جریمه كنند!» او با بیان اینكه نظارت كمی روی كارون وجود دارد اظهار می‌كند: «ما اكوسیستم را چه در خشكی و چه در آب كنترل نمی‌كنیم و تا آثار مخرب آن عیان نشود به فكر كنترل بیشتر و اعمال قوانین سفت و سخت نمی‌افتیم.حالا باید بنشینیم و ببینیم چه زمانی بلایی كه سر ماهی خاویاری آمده و نسل آن در حال انقراض است به سر گونه‌های زیستی كارون می‌آید.»

سگرمه‌های درهم كارون و صیادان قدیمی

این روزها نه فقط كارون كه صیادان قدیمی و سال و ماه دیده آن سگرمه‌هایشان در هم است.صیادان قدیمی كه حلال و حرام سرشان می‌شود و برای شكار چند ده عدد ماهی مشقت‌های زیادی را تحمل می‌كنند و نان بازو و تجربه چندین ساله شان را می‌خورند،در مقابل فرصت طلبانی را می‌بینند كه به آسانی خوردن یك لیوان آب و به كمك موتور برق و دستگاه شوك الكتریكی و سم هزاران ماهی شكار می‌كنند.آنها مدام این سوال ورد زبانشان است كه بالاخره چه كسی مچ صیادان غیرمجاز را می‌گیرد و برای همیشه سایه شومشان را از سر كارون كم می‌كند؟این سوالی است كه همه دوستداران محیط‌زیست امیدوارند پاسخش مشمول مرور زمان نشود.