به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم ؛ در این طرح ملی و فراگیر، قرار است همه شهروندان جامعه، اعم از روستایی و شهری به امكانات نظام سلامت كشور، دسترسی مستقیم داشته باشند و بیمار بتواند با صرف زمان كمتر و پرداخت هزینه درمانی پایینتر با پزشك معالج در ارتباط باشد.
البته این تنها بخشی از خدمات پزشك خانواده محسوب میشود و در این طرح قرار است هزینههای درمانی نیز كاهش یابد و حتی در دورافتادهترین نقاط كشور هم دسترسی به پزشك معالج میسر باشد.اما محتوای طرح پزشك خانواده، فرآیند تازهای در نظام سلامت جهان نیست؛ یعنی شاید مطرح كردن این طرح در ایران، امر تازهای باشد، اما در نظامهای سلامت سایر كشورهای جهان، سیستمی مشابه طرح پزشك خانواده، وجود دارد؛ به طور مثال در كشورهای حوزه اسكاندیناوی در شمال اروپا، شهروندان این كشورها سالهاست كه از خدمات رایگان پزشكان خانواده بهره میبرند.
البته نمیتوان گفت كپیبرداری از یك طرح موفق در كشورهای توسعه یافته، امر نامناسبی است، اما بسیاری از كارشناسان حوزه درمان و بهداشت كشور معتقدند كه هماكنون زیرساختهای نظام سلامت در كشور ما برای اجرای طرح پزشك خانواده مهیا نیست.
منابع مالی لازم را برای اجرای طرح نداریم
فكر كنید در نیمههای شب دچار یك سردرد شدید شدهاید و به پزشك معالج نیاز مبرم دارید، حال در چنین شرایطی اگر شما به پزشكی مراجعه كنید كه قبلا با او در ارتباط بودهاید و به نوع بیماری شما آگاهی دارد، به طور قطع این پزشك با وجود پروندهای كه از سوابق بیماری شما در اختیار دارد، راحتتر میتواند بیماری شما را تشخیص داده و اقدامهای درمانی را انجام دهد.
گرچه وجود چنین شرایط ایدهآل درمانی برای همه شهروندان، رویای نظام سلامت كشور است، اما علی كائیدی، نایب رییس اول كمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی به «جامجم» میگوید: طرح پزشك خانواده در صورتی كه همه بسترهای لازم برای اجرای آن فراهم باشد، طرح خوبی است اما واقعیت این است كه این طرح با موانع اجرایی متعددی روبهروست، مثلا برای اجرای این طرح ما به یك ساختار قوی در بخش سلامت و درمان نیاز داریم، اما در برهه فعلی چنین ساختار قدرتمندی وجود ندارد.
وی میافزاید: برای اجرای طرح عظیمی همچون طرح پزشك خانواده، نیاز به منابع مالی فراوان و مناسب داریم، اما در حال حاضر شرایط مالی و اقتصادی جامعه، خوب نیست و نمیتوان بدون پیشبینی منابع مالی مطمئن، این طرح را اجرا كرد.كائیدی تاكید میكند: این طرح علاوه بر منابع مالی مطمئن به یك مدیریت قوی در حوزه بهداشت و درمان هم نیاز دارد، اما هم اكنون نظام سلامت كشور از وجود چنین مدیریت قدرتمندی بینصیب است.
نیاز به فرهنگسازی قبل از اجرای طرح
در طرح پزشك خانواده، اطلاعات و سوابق بیماری افراد خانواده به صورت الكترونیكی در اختیار پزشك خانواده قرار میگیرد و این پزشك به تناسب جنس و عمق بیماری، فرد را به پزشك متخصص ارجاع میدهد،اما بیشتر شهروندان ایرانی ترجیح میدهند با بروز مشكل جسمی، در همان مرحله به پزشك متخصص مراجعه كنند و كمتر بیماری پیدا میشود كه برای تشخیص اولیه بیماری به پزشك عمومی مراجعه كند.كائیدی با بیان این كه فرهنگ اعتماد به پزشك عمومی در جامعه ما به وجود نیامده است، عنوان میكند: یكی از الزامات مهم برای اجرای طرح پزشك خانواده، ایجاد اعتماد عمومی به پزشكان عمومی است؛ یعنی برای اجرای موفق طرح پزشك خانواده، باید ابتدا با آموزش و فرهنگسازی، جایگاه طب عمومی برای مردم تشریح شود.
شیب اجرای طرح پزشك خانواده تند است
دولت بر این باور است كه با اجرای طرح پزشك خانواده، بیشتر مشكلات درمانی مردم مرتفع میشود؛ به گونهای كه چندی پیش، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی اظهارداشت: سهم پرداختی مردم برای درمان هماینك حدود 54.6 درصد است، اما با اجرای طرح پزشك خانواده و در طول برنامه پنجم توسعه به 30 درصد كاهش خواهد یافت.اما در همین راستا، نایب رییس كمیسیون بهداشت و درمان مجلس تصریح میكند: گرچه دولت قصد دارد تا پایان برنامه پنجم توسعه، طرح پزشك خانواده را نهایی كند، اما معتقدم شیب اجرای این طرح بسیار تند است و ما نمیتوانیم در مدت دو سال آینده و با وجود زیرساختهای فعلی، به اهداف این طرح برسیم.
پیشنهاد اجرای آزمایشی طرح در چند استان
وزارت بهداشت میخواهد تا چند سال آینده، دامنه اجرای طرح را در همه شهرهای كشور بگستراند، طوری كه نه تنها در شهرهای كوچك كه حتی در بیشتر روستاها هم تیم پزشك خانواده در خدمت مردم باشد.علی كائیدی بر این باور است كه با وجود نقدهای فراوانی كه نسبت به طرح پزشك خانواده وجود دارد، ابتدا باید این طرح به صورت آزمایشی انجام شود.وی عنوان میكند: پیشنهاد ما این است كه با وجود كمبود منابع مالی كشور و فراهم نبودن زیرساختهای درمانی فعلی، طرح پزشك خانواده ابتدا در چند استان كشور به صورت آزمایشی و كامل انجام شود و با بررسی كاستیها و مشكلات سپس طرح پزشك خانواده در همه استانها اجرایی شود.
توقف هدفمندی یارانهها، چالش جدید پزشك خانواده
یكی از مهمترین چالشهای پیش روی طرح پزشك خانواده كه میتوان آن را جدیدترین مانع رسیدن به اهداف اولیه این طرح دانست، توقف اجرای فاز دوم هدفمندی یارانههاست. یعنی در حالی كه وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در جمع خبرنگاران، اظهار امیدواری كرده كه با اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانهها و اختصاص شش هزار میلیارد تومان اعتبار ناشی از اجرای طرح مورد اشاره به بخش بهداشت و درمان، طرح پزشك خانواده با قوت و وضع مطلوب اجرا میشود، اما با وجود خبرهایی كه در خصوص توقف فاز دوم هدفمندی یارانهها منتشر شده است، حالا باید از مسوولان وزارت بهداشت پرسید كه طرح عظیم پزشك خانواده با كدام ردیف اعتباری درخور این طرح بزرگ میخواهد عدالت را در نظام سلامت كشور پیاده كند؟
نظر شما