سلامت نیوز :«محمدرضا رحیمی» معاون اول رئیس‌جمهوری می‌گوید: «به‌‌رغم شرایط اقتصادی کشور، دولت متعهد به تامین اعتبارات در بخش سلامت است و باید سعی کنیم با ارتقای بهره‌وری منابع را از جاهای دیگر به سمت سلامت سوق دهیم و در برخی بخش‌ها صرفه‌جویی هم داشته باشیم.» اما سوال اینجاست با توجه به سخنان «محمود احمدی‌نژاد» مبنی بر كمبود اعتبارات دولتی و تصمیم بر كاهش حقوق وزرای خود در صورت لزوم، این منابع از كجا به سمت نظام سلامت سوق داده می‌شود؟ نظامی كه هزینه‌های بالای آن به گفته «مرضیه وحید دستجردی» وزیر بهداشت، سالانه 7 درصد مردم ایران را به زیر خط فقر می‌برد و تلاش‌های خانم وزیر برای وصول 6 هزار میلیارد تومان از درآمد یارانه‌ها و نجات بیماران هم بی‌نتیجه مانده‌است. همچنین نظام سلامت به گفته دستجردی این روزها با درهای بسته بانك‌ها برای تامین دارو روبه‌رو شده است، داروهایی كه در گزارش‌های مختلف تعداد آنها از 50‌قلم شروع و به 90 قلم می‌رسد و در میان قفسه‌های داروخانه‌ها یافت نمی‌شود!

كمبود ارز دارویی از اسفندماه گذشته

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ به‌رغم گفته‌های وزیر بهداشت، «حسین فتاحی» عضو كمیسیون بهداشت، درمان و آموزش پزشكی مجلس در گفت‌وگو با «تهران‌امروز» می‌گوید كه همه چیز آرام است و دولت برای تامین ارز مورد نظر برای واردات دارو، مشكلی ندارد. او در حالی حرف‌های خانم وزیر را تكذیب می‌كند كه مجلسی‌ها چندی پیش میزبان معاون غذا و داروی وزیر در بهارستان بودند تا وضعیت دارویی كشور را برای آنها بازگو كند. همچنین به رغم نظر مثبت فتاحی، دستجردی می‌گوید:‌ هر سال مبالغی ارز در اختیار شرکت‌های خصوصی قرار می‌گیرد تا بتوانند ملزومات پزشکی و دارویی اعم از مواد اولیه یا داروهای ساخته شده را تامین کنند. ‌اما از اسفند سال گذشته که پیگیر این قضیه بودیم به یکباره متوجه شدیم که ارز بسیار کمتر از آنچه که مورد نیاز است در اختیار شرکت‌ها قرار گرفته و به‌دنبال اتفاقات اخیر (افزایش قیمت ارز) تحرکاتی صورت گرفت و بانک مرکزی قوی‌تر به میدان آمد. هرچند خانم وزیر هم دیر این موضوع را به گوش رسانه‌ها رساند چرا كه تا پیش از این از عدم تخصیص ارز برای خرید دارو سخنی به میان نیاورده بود.

در 6 ماه گذشته ارزی برای دارو نرسید!

دستجردی می‌گوید: «هم‌اکنون آن مقدار ارزی که باید در 6 ماه اول امسال به شرکت‌های دارویی برای تامین مواد اولیه و داروهای ساخته شده اختصاص می‌یافت، به هیچ وجه دست نیافتیم و رقمی که در اختیار قرار گرفت با مقدار اصلی قابل قیاس نیست که بخواهم عنوان کنم.»
البته او با توجه به پیگیری‌هایی که صورت گرفته، امیدوار است كه بانك مركزی و سایر بانك‌های عامل به قول خود وفا كنند و ارز مورد نظر را در نیمه دوم سال جبران كنند. نیمه دومی كه تقریبا یك ماه از آن پشت سرگذاشته شده است.دستجردی می‌گوید: «روی سخن من با بانک‌های عامل است که همکاری لازم را داشته باشند تا وقتی بانک مرکزی شرکت‌ها را معرفی می‌کند، این شرکت‌ها بتوانند ارز لازم را دریافت کنند».

اما به‌رغم نگرانی‌های دستجردی، فتاحی به خبرنگار ما می‌‌گوید: «شما نگران نوسان ارز نباشید.» نوسانی كه به كمبود دارو و اعتراض بیماران مختلفی چون بیماران تالاسمی، هموفیلی، سرطانی و …منجر شده است. داروهایی كه در صدر آنها واكسن آنفلوانزا، برخی داروهای انعقاد خون، داروهای اختلالات هورمونی، داروهای سرطانی، قرص‌های جلوگیری از بارداری، داروی درمان آسم، هموفیلی‌ها، تالاسمی‌ها، شیمی‌درمانی، بیماری‌های عفونی و… قرار دارد. همچنین به گفته «خیرالله غلامی» رئیس انجمن داروسازی بالینی بیشترین كمبودها، حول محور داروهای مورد نیاز بیماران سرطانی می‌چرخد.

از جاهایی كه خودشان می‌دانند!

اما دولتی كه فتاحی آن را مسئول تامین دارو می‌داند، در ابتدای سال‌جاری به‌رغم وضعیت نامطلوب اعتبار نظام سلامت اعتبار ۱۱۵۰ میلیارد تومانی وزارت بهداشت به عنوان عیدی كاركنان وزارت راه به وزارت‌خانه انتقال داد و آه از نهاد همگان برآورد. فتاحی در پاسخ به سوال «تهران امروز» مبنی بر اینكه باتوجه به اعلام كسری اعتبار دولت از سوی احمدی‌نژاد، دولت این اعتبار را از كجا به وزارت بهداشت تزریق می‌كند، می‌گوید: «از جاهایی كه خودشان می‌دانند.» البته محمدرضا رحیمی هم نمی‌گوید كه این اعتبار‌ها كه باید به سمت نظام سلامت سوق داده شود، از كجا تامین می‌شود. به هر حال دولت با گذشت 7 ماه از سال هنوز اعتبار 6 هزار میلیارد وزارت بهداشت را از درآمد‌های یارانه‌ای تامین نكرده و بخشی از 10 درصد درآمد نفتی برای وزارت بهداشت را هم به دست‌ فراموشی سپرده است. خود دستجردی هم می‌گوید: «آثار هدفمندی یارانه‌ها در دانشگاه‌های علوم پزشکی در سال گذشته جبران نشد و این روند امسال هم ادامه دارد. سال گذشته آثار هدفمندی یارانه‌ها در حوزه سلامت 965 میلیارد تومان بود. لازم است بخشی از آنچه که از هدفمندی یارانه‌ها کسب می‌شود، در حوزه سلامت قرار گیرد نه اینکه تنها بار هدفمندی بر دوش دانشگاه‌ها باشد.» او با اشاره به مصوبه مجلس در سال گذشته مبنی بر اختصاص سه هزار و 150 میلیارد تومان به حوزه سلامت از محل مازاد درآمد نفت اشاره می‌كند و می‌گوید: «از این میزان تنها دو هزار میلیارد تومان در اختیار دانشگاه‌های علوم پزشکی قرار گرفت و مابقی این مبلغ در دستگاه دیگری غیر از وزارت بهداشت هزینه شد.» منظور او از دستگاهی غیر از وزارت بهداشت، همان وزارت راه و ترابری است. علاوه بر آن دولت با افزایش تعرفه‌ها مخالفت كرد و این مخالفت به تنش میان وزیر بهداشت و رئیس‌جمهوری منجر شد تا همچنان هزینه‌های سرسام‌آور سلامت روی دوش مردم سنگینی كند.

الگو برداری می‌سی‌سی‌پی از شبكه‌های بهداشتی ایران!

هزینه‌های بیمارستان‌ها پس از اجرای برنامه هدفمندی یارانه‌ها بالا رفت و به تعطیلی بسیاری از آزمایشگاه‌ها منجر شد. هزینه‌ تجهیزات پزشكی آنقدر افزایش یافت كه كاركنان بیمارستان‌‌ها مجبور به استفاده چند‌باره از یك وسیله پزشكی شدند كه خود به خطر بالقوه جدیدی برای بیماران منجر شد. تلاش‌‌های خانم وزیر برای گرفتن بدهی‌های خود هم به جایی نرسید.

با این وجود رحیمی توسعه شبکه‌های بهداشت و درمان در کشور را یکی دیگر از نقاط قوت نظام سلامت می‌داند و می‌گوید: «موفقیت این شبکه‌ها به حدی است که گروهی از ایالت می‌سی‌سی‌پی آمریکا از ما درخواست کردند تا با الگو گرفتن از شبکه‌های ما، این مدل را در کشور خود اجرا کنند.» رحیمی همچنان در حالی از افزایش 13 برابری تخت‌های اورژانس طی این سال‌ها خبر می‌دهد كه پیش‌تر، كارشناسان و متخصصان زنگ خطر كمبود تخت بخش‌های اروژانسی به‌ویژه سی‌سی‌یو و مرگ بیماران را به صدا درآورده بودند.

بیماری‌های صعب‌العلاج، زیر خط فقر

آمارهای وحید‌دستجری می‌گوید كه سالانه 5 تا 7.5 درصد جمعیت کشور به دلیل هزینه‌های بیماری‌های صعب‌العلاج به زیر خط فقر می‌روند. بیماری‌های صعب‌العلاجی كه امروز تهیه داروی آنها با كمبود ارز هم مواجه شده و مبتلا اگر پول هم داشته باشد به‌ راحتی نمی‌تواند آنها را پیدا كند. 16‌درصد از جمعیت كشور هم تحت هیچ پوشش بیمه‌ای قرار ندارند و به خدا سپرده شده‌اند. خانم وزیر در جواب این سوال که آیا از منابع مالی به درستی استفاده می‌شود؟ می‌گوید: «میزان درآمد سرانه در سی‌تی‌اسکن و... در کشور ما بالاتر از کشور مکزیک است. قطعا باید در دسترسی‌ها و سطح‌بندی‌ها فکر جدیدی داشته باشیم. امروز درصد قابل توجهی از بازار سلامت بر دوش مردم است.» خانم وزیر و بسیاری دیگر امید دارند كه پزشك خانواده، كشتی نظام سلامت را كه در میان امواج سركش بی‌پولی و گرانی سرگردان است، نجات دهد. اما پزشك خانواده خود هم با كمبود اعتبار درگیر است. كمبود اعتباری كه به تازگی ابعاد آن توسط وزیر بهداشت مشخص شده است، پزشك خانواده بودجه‌ای۳۷۵۰ میلیارد تومان می‌خواهد.

یك نكته مشترك!

اما در میان حرف‌های او، رحیمی و فتاحی یك حرف مشترك و مهم وجود دارد. وزیر بهداشت می‌پرسد چرا از منابع مالی درست استفاده نمی‌شود؟ یعنی آنطور كه رحیمی و فتاحی می‌گویند، منابع مالی برای تامین هزینه نظام سلامت وجود دارد و به اعتقاد وزیر درست استفاده نمی‌شود. حال سوال افكارعمومی اینجاست درحالی كه نظام سلامت با مرگ دست و پنجه نرم می‌كند، چرا این اعتبارها به سمت نظام سلامت سوق داده نمی‌شود. آیا اینجا هم پای اختلافی وجود دارد. درست مثل اعتبارات مترو كه دولت حاضر به پرداخت آنها نیست. یك حرف مشترك دیگر هم وجود دارد كه مدت‌هاست مسئولان، مسئولیت همه گرانی‌ها از جمله سكه و ارز و... به عهده‌اش گذاشته است. مسئولان و نمایندگان مجلس بارها گفته‌اند كه كسانی هستند كه نمی‌گذارد اقتصاد كشور ثبات یابد و بی‌ثباتی را بخش‌های مختلف جامعه تزریق سرازیر كرده‌اند. حالا سوال افكارعمومی این است كه این دست‌های پنهان متعلق به چه كسانی هستند كه همه‌جا هستند، اما هیچ‌كس نشانی از آنها ندارد؟ چنگ‌هایی كه این روزها بیش از هركسی بر گلوی بیماران خاص فشار می‌آورد.