سلامت نیوز : معاون فرهنگی اجتماعی مرکز پژوهش‌های مجلس در مورد تشکیل کارگروه بررسی مسائل پیش روی جمعیت تجدید نظر در سیاست‌های جمعیتی گفت: بحث بررسی لزوم تجدید نظر در سیاست‌های جمعیتی تقریبا ازحدود یک سال پیش در میان صاحبنظران و سیاستگذاران مطرح است و جلسات متعدد علمی و کارشناسی در برخی نهادها و سازمان‌ها برگزار می‌شود. در ماه‌های اخیر نیز مقام‌معظم‌رهبری در سخنرانی‌های خود از جمله در خراسان شمالی، به طور شفاف اعلام کردند که سیاست‌های جدید جمعیتی در جهت جلوگیری از کاهش نرخ رشد جمعیت و افزایش جمعیت کیفی تدوین شود. مسئولیت این امر به عهده مجلس شورای‌اسلامی گذاشته شده است. مسعودی در گفت‌وگو با خانه ملت تاکید کرد: در زمینه دلایل علمی لزوم تجدید نظر در سیاست‌های جمعیتی، طبعا اساتید و کارشناسان حوزه جمعیت شناسی بهتر توضیح می‌دهند ولی اگر بخواهیم به رئوس مهم‌ترین مباحث اشاره کنیم؛ سه نکته باید مدنظر قرار گیرد. اول اینکه سیاست‌های کنترل جمعیت که در برنامه پنج ساله اول تدوین شد؛ هدف خود را کاهش میزان رشد طبیعی جمعیت از ۲/۳ درصد در سال ۶۵ به ۳/۲ درصد درسال ۱۳۹۰ قرارداد. اما نتیجه مطالعات نشان می‌دهد که این هدف حدودا در سال ۷۵ محقق شد و متاسفانه به دلیل رصد نشدن اهداف تعیین شده، نرخ رشد جمعیت در سال ۹۰ به جای ۳/۲درصد به حدود ۳/۱درصد رسید. ضمن اینکه کاهش میزان باروری کل زنان نیز از هدف تعیین شده در آن زمان پیشی گرفت و به جای ۵/۳ فرزند در سال ۱۳۹۰ به حدود ۸/۱ فرزند رسیده است که از نظر جمعیت شناسان زیر سطح جانشینی است و در صورت افزایش پیدا نکردن آن به سطح جانشینی یعنی ۱/۲ منجر به روند کاهشی در نرخ رشد جمعیت خواهد شد. لذا طبیعی است که باید این مسئله بررسی و برای ادامه راه نقشه‌های مناسب ترسیم شود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ؛ او ادامه داد: اما علاوه‌بر مسئله کاهش نرخ باروری و به‌تبع آن کاهش نرخ رشد جمعیت، دو مسئله اصلی در ساختار هرم جمعیت کشور در حال رخ‌دادن است که برای مدیریت صحیح و نگاه استراتژیک به آنها نیازمند برنامه ریزی و سیاستگذاری صحیح است. یکی از این مسائل پنجره طلایی جمعیت است که یک فرصت طلایی برای جهش اقتصادی و توسعه یافتگی است. پنجره جمعیتی یا فرصت جمعیتی یعنی اینکه بیشترین سهم جمعیت کشور را جمعیت در سنین کار یعنی ۶۴-۱۵ سال به خود اختصاص داده است و اگر به درستی مدیریت شود بسترهای لازم برای اشتغال فراهم شود، می‌تواند جهشی در رشد اقتصادی و توسعه یافتگی ایجاد کند. کما اینکه کشورهای توسعه یافته به درستی این فرصت را شناسایی و از آن بهره گرفتند. به گفته معاون فرهنگی اجتماعی مرکز پژوهش‌های مجلس پیش‌بینی می‌شود در ۳۰تا ۴۰ سال آینده حدود ۱۵ درصد جمعیت کشور سالخورده ( بالای ۶۵ سال) خواهد بود که برای رفع نیازهای آنها و فراهم کردن شرایط زندگی با کیفیت و با عزت برای آنها نیز باید از امروز برنامه‌ریزی کرد. مسعودی گفت: اولین جلسه در زمینه جمعیت با هدف بررسی ضرورت بازنگری در سیاست‌های جمعیتی در آذر ماه سال ۹۰ در مرکز برگزار شد و گزارشی در این زمینه نیز منتشر شد و پس از اینکه مقام معظم رهبری مسئولیت بررسی و تدوین قانون جمعیت را به مجلس محول کردند، کارگروه بررسی مسائل پیش روی جمعیت و تدوین سیاست‌های جمعیتی به منظور تدوین و اصلاح قوانین موجود در جهت افزایش جمعیت کشور در مجلس تشکیل شد که جلسات هفتگی خود را به طور مرتب برگزار می‌کند و از آنجا که مرکزپژوهش‌های مجلس بازوی فکری قوه مقننه است، در همین کارگروه مقرر شد که دبیرخانه جمعیت در دفتر مطالعات اجتماعی مرکز تشکیل شود و فعالیت خود را در این زمینه به‌طور رسمی شروع کند.

دبیرخانه موظف است برای تهیه پاسخ‌های علمی به پرسش‌های مطرح شده درجلسات کارگروه جمعیت در مجلس، جلسات کارشناسی در حیطه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، بهداشت و سلامت و....با بهره‌مندی از حضور صاحبنظران و خبرگان هر حوزه جلسات کارشناسی برگزار کند و با جمع‌آوری نظرات بهترین و جامع‌ترین پاسخ‌ها را به مجلس ارائه کند. در این زمینه لازم است این دبیر خانه آمادگی خود را برای همکاری و دریافت نظرات و پیشنهادات و نتایج کارهای علمی صورت گرفته توسط انجمن‌های علمی، نخبگان و خبرگان حوزه‌های جمعیت‌شناسی، خانواده و زنان، جامعه شناسان، اقتصاد خرد و کلان، بهداشت و سلامت خانواده، منابع آب، خاک و محیط زیست و حوزه‌هایی که به نوعی مرتبط به موضوع هستند، اعلام کند. یک وظیفه دیگر این دبیرخانه مستندسازی؛ ایجاد حافظه سازمانی و تدوین اسناد پشتیبان درخصوص موضوع جمعیت و سیاست‌های جمعیتی در حال تدوین است. مسعودی به این سوال که «مرکز پژوهش‌های مجلس در تدوین سیاست‌ها باید به چه مواردی توجه کند؟» پاسخ داد: مهم‌ترین نکته توجه به کلیدواژه‌هایی است که مقام‌معظم‌رهبری در سخنان خود به آنها اشاره داشتند، از جمله توجه به رشد کمی و کیفی جمعیت است و داشتن جوانان نخبه، شایسته و شاداب مسائل مهمی است که نباید فراموش شود. یعنی اینکه علاوه بر رشد کمی جمعیت به ارتقای کیفیت زندگی افراد در گروه‌های سنی مختلف توجه شود. البته باید اساتید و کارشناسان مولفه‌های جمعیت کیفی را شناسایی کنند و در اختیار سیاستگذاران قرار دهند که این امر یکی از وظایف دبیرخانه جمعیت است. در ضمن باید در جهت اسناد بالادستی و سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ و مبتنی بر شواهد علمی و اطلاعات صحیح باشند، چرا که شالوده سیاستگذاری صحیح، داشتن اطلاعات اولیه و پایه‌ای درست است. نکته مهم دیگر اینکه این سیاست‌ها نباید تک‌محور باشند بلکه باید علل و عوامل کاهش نرخ باروری به درستی آسیب‌شناسی شده و برای رفع تمام آنها برنامه‌ریزی شود. به طور کلی باید همه‌جانبه و پویا باشند و اهداف تعیین شده شفاف و قابل رصد کردن باشد.