اكنون، پس از گذشت 10 سال، در حالی‌كه اجرای طرح بیمارستانهای دوستدار مادر در كشور آغاز شده، كارشناسان نسبت به عدم رعایت استانداردهای مورد نظر سازمان جهانی بهداشت در بیمارستانهای دوستدار كودك ابراز نگرانی می‌كنند.
در بیمارستان دوستدار كودك، تمركز بر روی استفاده از شیر مادر از بدو تولد می‌باشد در حالی كه در بیمارستانهای دوستدار مادر تمركز بر روی حفظ صیانت و عزت نفس مادر باردار و آسایش اوست. اما در حال حاضر بسیاری از بیمارستانهای دوستدار كودك، معیارهای لازم را از نظر دسترسی نداشتن به شیر مصنوعی یا پستانك و شیشه شیر رعایت نمی‌كنند.
دكتر فریور، رئیس اداره ترویج تغذیه با شیر مادر وزارت بهداشت در این مورد، با بیان این‌كه در ارزیابی و رتبه بندی جدید بیمارستانها در صورتی كه این معیارها رعایت نشود از رتبه بیمارستان كم می‌شود، به همشهری می‌گوید: در چارچوب این طرح، نوزادان باید در تمامی بیمارستانهای كشور در كنار مادران خود قرار گیرند و هم اتاقی مادر و نوزاد در طول شبانه روز باید اجرا شود چرا كه تماس ممتد پوست نوزاد با پوست مادر در یك ساعت اول تولد، نقش مهمی در تقویت روابط عاطفی مادر و نوزاد، فعالیت رحم و كاهش خونریزی مادر و نیز دمای بالاتر و گریه كمتر نوزاد دارد و تحقیقات نشان داده است جدایی مادر و نوزاد در بیمارستان، سبب افزایش بروز عفونت، اسهال و بیماری پوستی می‌شود.
به گفته دكتر فریور، در این بیمارستانها، پروتكل‌های آموزشی درمانی كه مورد تایید معاونت آموزشی وزارت بهداشت است به صورت كتاب در اختیار پرسنل قرار می‌گیرد و براساس این پروتكل، برای مادری كه جهت زایمان به بیمارستان مراجعه می‌كند، برنامه‌ریزی خواهد شد.
دكتر فریور بر این نكته تاكید می‌كند كه معیارها سالی دوبار در بیمارستانها پایش و ارزشیابی می‌شوند و در صورتی كه رعایت نشوند بیمه‌ها حق ندارند پول كامل را به آنها پرداخت كنند.
فریور می‌افزاید: آنچه عملا در بسیاری از بیمارستانها مشاهده می‌شود، وجود شیشه و پستانك در بخش نوزادان بیمارستان‌هاست كه حاكی از عدم رعایت مهمترین شاخص در بیمارستانهای دوستدار كودك است.
این درحالی‌است كه چندی پیش دكتر لنكرانی، وزیر بهداشت و درمان با بیان این‌كه در دولت جدید تلاش كرده‌ایم مسئله ترویج تغذیه با شیر مادر را دوباره زنده كنیم از تشكیل كمیته‌های استانی در این زمینه در سراسر كشور خبر داد و گفت: در حال حاضر 95 درصد بیمارستانهای كشور عنوان بیمارستان دوستدار كودك را دارند اما همگی آنها معیارهای لازم را از نظر دسترسی نداشتن به شیر مصنوعی یا پستانك و شیشه شیر در بیمارستان رعایت نمی‌كنند و به همین علت در ارزیابی و رتبه بندی جدید بیمارستانها در صورتی كه این معیارها رعایت نشود از رتبه بیمارستان كم می‌شود.
وزیر بهداشت گفت: در زمان حاضر در كشور ما به طور متوسط مادران در سن 7/10ماهگی شیردهی با شیر مادر را قطع می‌كنند و این امر در افزایش مرگ و میر و بیماری كودكان در نوزادی و سنین بعدی بسیار موثر است و حتما شیردهی مادران باید تا دو سالگی ادامه یابد.
بیمارستانها، دوستدار مادر هم می‌شوند
با این اوصاف، دكتر چنگیزی، رئیس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت روز گذشته از اجرای طرح راه‌اندازی بیمارستانهای دوستدار مادر طی یك برنامه 5 ساله در كشور خبر داد و به همشهری گفت: هدف از اجرای این طرح تلطیف فضای زایمان است.
وی با بیان این‌كه طی پنج سال آینده باید۴۰۰بیمارستان كشور متحول شده و پذیرای هسته‌های آموزشی دانشگاه‌های علوم پزشكی باشند، گفت: اجرای این طرح در تمام كشور طی پنج سال بیش از ۱۰۰ میلیارد ریال هزینه خواهد داشت.
به گفته وی، ایده اولیه این طرح از سال ۱۳۸۱در وزارتخانه شكل گرفت و طی مراحلی مانند نظرسنجی، تشكیل كمیته و نوشتن برنامه ادامه یافت و در نیمه سال گذشته، كتاب راهنمایان ارائه خدمات در بیمارستان دوستدار مادر به همراه اصول اخلاق به چاپ رسید.
در اجرای این طرح تغییراتی در بیمارستانهای موجود برای زایمان زنان ایجاد می‌شود و فضای حدود ۵۰مترمربعی به كلاس‌های آمادگی زنان باردار كه مكمل مراقبت‌های دوران بارداری است، اختصاص می‌یابد. در اجرای طرح مزبور مادر توسط تیم پزشكی غربال می‌شود و اگر منعی برای زایمان طبیعی نداشته باشد، حق انتخاب برای روشهای زایمان طبیعی در 8 وضعیت را دارد.
به گفته رییس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت، بیمارستان دوستدار مادر نوعی تغییر شیوه ارائه خدمات در بیمارستانهای موجود است كه با هدف ترویج زایمان طبیعی، به طور آزمایشی در 9 بیمارستان كشور اجرا می‌شود.
دكتر چنگیزی در ادامه گفت: طرح بیمارستانهای دوستدار مادر بر اساس پروتكل‌های تخصصی بیمارستانی و نظام استاندارد زایمان تهیه شده و هدف از اجرای آن ترویج زایمان‌های طبیعی بدون درد به صورت دارویی و غیر دارویی است و با اجرای این طرح كیفیت خدمات زایمان طبیعی در بیمارستانهای دولتی ارتقا می یابد كه مادران واقعا لذت یك زایمان طبیعی و بدون درد را احساس كنند.
وی با بیان این‌كه با اجرای این طرح خود مادران می‌توانند بین سزارین كه یك عمل جراحی است و زایمان طبیعی بدون درد یكی را انتخاب كنند، گفت: زایمان بدون درد با استفاده از شیوه‌های علمی و جدید كه به دو صورت دارویی و غیردارویی انجام می‌شود هنوز به یك روش متداول در كشور تبدیل نشده و فقط در برخی بیمارستانهای خصوصی آن هم بدون بهره‌گیری از پروتكل‌های استاندارد جدید اجرا می‌شود.
دكتر چنگیزی با بیان این‌كه پرهیز از اعمال غیر ضروری همچون تنقیه، سوندگذاری، رگ گرفتن و توصیه به تسكین درد زایمان به كمك روش‌هایی غیر از داروهای بی‌حس‌كننده و مسكن در پروتكل بیمارستان دوستدار مادر گنجانده شده است، اضافه كرد: اصول پروتكل اجرایی بیمارستانهای دوستدار مادر عبارتند از اصول زایمان طبیعی، توانمندسازی مادر، آزادی عمل و استقلال در انتخاب محیط و شیوه زایمان، انجام مداخلات اندیكاسیون نه به صورت روتین و مسئولیت‌پذیری.
دكتر چنگیزی ضمن تاكید بر این‌كه بیمارستانهای دوستدار مادر هنوز اجرایی نشده و یك طرح جدید است و در حال حاضر پروتكل‌های اجرایی آنها به متخصصان بیمارستانها ارجاع شده تا نظرات خود را اعلام كنند، در مورد بیمارستانهای دوستدار كودك نیز افزود: برای ترویج فرهنگ تغذیه نوزادان با شیر مادر 4 تعهد داریم، راه‌اندازی مراكز هماهنگ‌كننده برای ترویج تغذیه با شیر مادر، ایجاد و فعال كردن بیمارستانهای دوستدار كودك، اجرای قوانین حمایتی از زنان شاغل و شیرده و اجرای كامل قانون ملی تغذیه با شیر مادر.
نظر شما