سلامت نیوز : زن حتی اگر پزشك هم بشود احتمال خانه‌نشینی‌اش وجود دارد. این درددل پزشكان زنی است كه به دلیل مشكلات خانوادگی و دغدغه‌های شخصی مجبور شده‌اند طبابت را كنار بگذارند. آمار دقیقی از تعداد پزشكان زن بیكار، انصراف داده از كار یا آنهایی كه به شغلی جز طبابت مشغول هستند، وجود ندارد؛ اما شواهد گویای این است كه تعدادی از پزشكان زن یا هیچ‌گاه شانس طبابت پیدا نمی‌كنند یا به دلیل برخی مشكلات و محدودیت‌ها مجبور می‌شوند از شغل مورد علاقه‌شان دست بكشند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم  ؛ هر چند آمار دقیقی از تعداد پزشكان زن بیكار در كشور وجود ندارد، اما شواهد نشان می‌دهد كم نیستند پزشكان زنی كه به‌دلایلی همچون ازدواج، فرزنددار شدن، مشكلات شخصی و محدودیت‌های شغلی فرصت طبابت را به‌طور موقت یا دائم از‌دست می‌دهند.

نگرانی از بابت احتمال كمبود تدریجی پزشكان زن در رشته‌های مختلف، مسوولان وزارت بهداشت را برآن داشته تا با اجرای راهكارها و سیاست‌های تشویقی موانع اشتغال پزشكان زن را از میان بردارند.ارائه تسهیلات و امكانات رفاهی برای پزشكان زنی كه در مناطق محروم و دور افتاده خدمت كنند، افزایش 40‌درصدی درآمد آنها نسبت به سایر پزشكان، كاهش ساعت موظفی كار و برخورداری از درآمد ثابت از جمله راهكارهای تشویقی وزارت بهداشت برای جذب پزشكان زن است.

پزشكان خانه‌نشین

«ناهید ـ س» متخصص زنان و زایمان، پنج سالی است طبابت می‌كند. او حالا برای خودش پزشك موفقی شده و یك سالی هم از ازدواجش می‌گذرد، اما در این مدت همواره یك نگرانی مهم داشته؛ این‌ كه شاید اگر روزی بخواهد فرزندی داشته باشد، ممكن است مجبور شود برای مدتی طبابت را كنار بگذارد.

او می‌گوید: «همسرم بارها یادآوری كرده تا وقتی تصمیمی برای فرزنددار شدن نداریم،می‌توانم به كارم ادامه بدهم، اما اگر قرار باشد كودكی به ما اضافه شود، بهتر است حداقل دو سال طبابت را كنار بگذارم و تمام وقت و انرژی خودم را برای نگهداری و تربیت فرزندمان صرف كنم تا این ‌كه فقط یك پزشك موفق باشم.»

«مریم ـ ب» پزشك عمومی، سه سال است كه طبابت را كنار گذاشته و خانه‌نشین شده است، چون همسرش معتقد است درآمدش آنقدر هست كه هزینه‌های یك زندگی را تامین كند، بنابراین تمایلی ندارد خانم دكتر بیشتر وقت خود را در بیمارستان و مطب و با سروكله زدن با بیماران بگذراند.

ازدواج، باردار شدن، تولد فرزندان، مشكلات و محدودیت‌های خانوادگی و دغدغه‌های شغلی نظیر رفتن به مناطق محروم هر كدام به تنهایی برای این‌ كه بر سر راه اشتغال پزشكان زن مانع‌تراشی كند، كافی است.

اشرف معینی رییس بیمارستان جامع بانوان آرش در گفت‌وگو با جام‌جم، یكی از دلایل اصلی بیكاری برخی پزشكان زن را این می‌داند كه آنها رشته‌ای كه رزیدنتی آن را قبول شده‌اند، دوست ندارند و حالا پس از اتمام تخصص ترجیح می‌دهند شغل دیگری انتخاب كنند كه چندان ارتباطی هم به تخصص‌شان ندارد، به‌عنوان نمونه در شركت‌های دارویی استخدام می‌شوند.

او می‌گوید: در سال‌های اخیر پذیرفته شدن در آزمون رشته‌های پزشكی آنقدر دشوار شده كه متقاضیان ترجیح می‌دهند در هر رشته‌ای از شاخه پزشكی كه قبول شدند، ادامه تحصیل دهند، حتی اگر علاقه‌ای به آن نداشته باشند.

بیكاری پزشكان زن بیشتر شامل پزشكان عمومی است و در پزشكان متخصص این موضوع كمتر دیده می‌شود، هر چند استاد دانشگاه علوم پزشكی تهران مهم‌ترین دلیل این وضع را تفاوت قابل‌توجه بین حقوق یك پزشك عمومی با یك پزشك متخصص می‌داند كه در بیشتر موارد موجب می‌شود خانه‌نشینی یا اشتغال به كار پزشكان زن در رشته‌های غیرمرتبط در میان پزشكان زن متخصص كمتر باشد.

آمار نامعلوم پزشكان بیكار زن

از تعداد پزشكان زن جویای كار یا آنهایی كه به هر دلیل از شغل‌شان انصراف داده و خانه‌نشین شده‌اند، آمار دقیقی در دست نیست. نه در وزارت بهداشت و نه در سازمان نظام پزشكی تاكنون برای جمع‌آوری آماری دقیق از تعداد پزشكان زن كه به هر دلیل طبابت نمی‌كنند یا به شغل دیگری جز طبابت مشغول هستند، هیچ ضرورتی احساس نشده است.

این همان نكته‌ای است كه رییس ستاد اجرایی برنامه كشوری پزشك خانواده و نظام ارجاع نیز آن را تائید كرده و می‌گوید: اطلاعات وزارت بهداشت از تعداد پزشكان زن بیكار یا آنهایی كه به هر دلیل از طبابت انصراف داده‌اند، جسته و گریخته است و در هیچ كجا هم شاید به این سادگی‌ها نتوان آمار دقیقی در این زمینه به‌دست آورد، چرا كه برای رسیدن به این آمار باید اطلاعات تك‌تك دانشگاه‌های علوم پزشكی شهرهای سراسر كشور را جمع‌آوری كرد؛ كاری كه ممكن است ماه‌ها زمان ببرد.

تسهیلات حمایتی از پزشكان زن در مناطق محروم

در این‌ كه پزشكان زن باید به تعهداتشان عمل كنند شكی نیست؛ به هر حال هر چه باشد آنها هنگام انتخاب رشته و در دوره تحصیل كاملا آگاهانه در راهی كه انتخاب كرده‌اند گام برداشتند، اما واقعیت این است كه مسائلی مانند نبود امكانات رفاهی برای زندگی، دغدغه تامین امنیت و محدودیت‌های خانوادگی مشكلاتی است كه موجب بی‌رغبتی و مقاومت پزشكان زن برای خدمت در مناطق محروم و دور افتاده شده است.

در چنین شرایطی مسئولان وزارت بهداشت امیدوارند با ارائه این تسهیلات حمایتی و امكانات رفاهی بتوانند در جذب پزشكان و بخصوص پزشكان زن كه نگرانی‌ها و دغدغه‌های جدی‌تری برای اقامت و طبابت در شهرستان‌های محروم و دور افتاده دارند، موفق شوند.به گفته رییس ستاد اجرایی برنامه كشوری پزشك خانواده و نظام ارجاع، در گزینش و اعزام پزشكان برای خدمت در شهرستان‌های مناطق محروم و دورافتاده، پزشكان زن متاهل به مناطقی اعزام می‌شوند كه از امكانات بیشتری برخوردار است.

محمد شریعتی در گفت‌وگو با جام‌جم توضیح می‌دهد: حتی پزشكان زن مجرد نیز نسبت به پزشكان مرد به مناطق برخوردارتری از لحاظ امكانات و مسائل امنیتی اعزام می‌شوند.وی از تمهیدات وزارت بهداشت برای پزشكان زنی كه موظف به خدمت در شهرستان‌های دورافتاده و محروم هستند خبر داده و می‌گوید: هم‌اكنون دانشگاه‌های علوم پزشكی موظف هستند در مراكز بهداشتی ـ درمانی روستایی و شهرستان‌های دورافتاده‌ای كه پزشكان زن در آنجا طبابت می‌كنند، امكانات رفاهی مناسب در اختیار این افراد قرار دهند.

در بعد تامین امنیت نیز باید در مراكز بهداشتی و درمانی كه پزشكان زن آنجا خدمت می‌كنند در تمام ساعات شبانه‌روز سرایدار یا نگهبان حضور داشته باشد و حتی در هنگام ویزیت بیمار بخصوص در ساعات خارج از ساعات موظف خدمت، حضور نگهبان و سرایدار در مركز درمانی برای حفظ امنیت پزشكان زن الزامی است.شریعتی همچنین از اختصاص اقامتگاه‌های اختصاصی با عنوان «خانه‌های پزشك» داخل مراكز درمانی برای پزشكان زنی كه در روستاها و مناطق دورافتاده مشغول خدمت هستند خبر می‌دهد تا آنها با كمترین دغدغه امنیتی و رفاهی طبابت كنند.

نسخه پزشك خانواده برای جذب پزشكان زن

مسئولان وزارت بهداشت برای جذب پزشكان بیكار زن عمومی و تخصصی در برنامه پزشك خانواده نیز سیاست‌های تشویقی در پیش گرفته‌اند. آنها تلاش می‌كنند برای پزشكان زنی كه به هر دلیل فعلا شرایط طبابت را ندارند، حتی به‌طور موقت و در ساعات محدود به خدمت بگیرند.مسئولان وزارت بهداشت می‌گویند چون برای تحصیل و تخصص‌آموزی پزشكان زن سرمایه ملی هزینه شده بنابراین نباید از كنار این موضوع به‌سادگی گذشت و باید شرایطی را فراهم كرد كه از توان و تخصص این افراد هم استفاده شود.

رئیس ستاد اجرایی برنامه كشوری پزشك خانواده و نظام ارجاع می‌گوید: پزشكان زن كه به هر دلیل فعلا شرایط طبابت كردن تمام وقت را از دست داده‌اند، می‌توانند با ثبت‌نام و پیوستن به طرح پزشك خانواده به‌طور نیمه‌وقت طبابت كنند.دكتر شریعتی توضیح می‌دهد: پزشكی كه باردار است یا به‌دلیل فرزند داشتن نمی‌تواند تمام وقت كار كند با شركت در طرح پزشك خانواده می‌تواند ساعت كارش را كاهش دهد. به این ترتیب این پزشك می‌تواند در روز حداقل چهار ساعت موظفی خود را پر كند و 1250 نفر را تحت‌پوشش بگیرد و در مقابل روی یك درآمد ثابت حدود پنج میلیون تومان در ماه در برنامه پزشك خانواده حساب باز كند.

وی می‌گوید: پزشكان زنی كه توانایی دایر كردن مطب به‌طور شخصی را ندارند نیز می‌توانند با معاونت بهداشتی وزارت بهداشت وارد مذاكره شده و داخل مراكز بهداشتی را به‌عنوان مطب اجاره كنند.به گفته شریعتی، براساس توافقی كه با شهرداری‌ها انجام شده و البته هنوز نهایی نشده است پزشكان زن می‌توانند بزودی با توافق شهرداری‌ها در خانه‌های سلامت مشغول به كار شوند.مسوولان وزارت بهداشت امیدوارند نسخه‌ای كه برای اشتغال پزشكان زن پیچیده‌اند جواب بدهد تا در آینده‌ای نه‌چندان دور با جمعیتی از پزشكان زن كه باید به جای طبابت خانه‌داری كنند، مواجه نباشیم.