سلامت نیوز : هر چند شاخص‌های بهداشتی و درمانی، شاخص‌هایی مشخص است و روش محاسبه آنها از یك استاندارد مشخص تبعیت می‌كند اما، اهمیت سلامت و بهداشت منابع انسانی از یک سو و استقرار سلامت در اصول بنیادین توسعه از سوی دیگر، باعث شده بخش عمده‌ای از شاخص‌های توسعه‌ای که توسط برنامه ملل متحد برای توسعه کشورها(UNDP)و بانک جهانی برای دستیابی به اهداف توسعه هزاره ملل معرفی شده‌اند در برگیرنده شاخص‌های سلامتی و عدالت در سلامت و نابرابری‌های اجتماعی باشد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از مردم سالاری ؛ بر این اساس، هر چند نمی‌توانیم از دستاورد‌های نظام سلامت ایران درباره برخی شاخص‌های بهداشتی و درمانی مانند مرگ كودكان زیر پنج سال، میزان مرگ مادران به دلیل عوارض بارداری و زایمان و حتی بالا رفتن امید به زندگی چشم بپوشیم اما، همچنان باید از بی عدالتی در سلامت گله‌مند باشیم.
تازه‌ترین بررسی‌ها نشان می‌دهد 31 كودك از هر هزار كودك ایرانی قبل از پنج سال می‌میرند و این در حالی است كه 40 سال پیش این تعداد 222 كودك از هر هزار كودك بوده است. علاوه بر این، بر اساس مطالعات صورت گرفته نسبت مرگ مادران در کشورمان طی 40 سال گذشته کاهش چشمگیر داشته و از تعداد 237نفر در سال 1352 به 7/24 نفردر سال 1386 در صد هزار تولد زنده رسیده است. همان‌طور كه امید به زندگی از حدود 59سال در سال 57 به حدود 73 سال در سال 89 رسیده است.با این وجود و به اذعان مسوولان اجرایی در حال حاضر با کاهش سن ابتلا به بیماری‌های اسکمیک قلب، وجود فشارخون بالا و افزایش بیماری‌های دیابت و نارسایی کلیه، شاخص‌های درمان تفاوت چندانی نداشته است به طوری که، برای مثال در سال 87 و 88 با ورود هزار دستگاه دیالیز به کشور شاخص تعداد بیمار به دستگاه دیالیز شش به پنج بوده است اما، امروز این میزان با افزایش تعداد بیماران به شاخص 5/5 رسیده و به همین دلیل اگر در قسمت‌های مهم اولیه و سطح سلامت مردم سرمایه‌گذاری مناسبی نداشته باشیم در آینده هزینه‌های زیادی را باید بپردازیم.
بررسی‌ها نشان می‌دهد شاخص‌های بهداشتی و درمانی در ایران در مقایسه با كشورهای منطقه و دنیا چندان رضایت بخش نبوده و پایین تر از 98 كشور دنیا قرار دارد. نارضایتی مردم از مراكز درمانی دولتی ودر پی آن كمبودهایی كه در این بیمارستان‌ها وجود دارد، در كنار سرانه درمان غیرواقعی و... دست به دست هم داده است تا اوضاع مناسبی بر حوزه سلامت كشور حاكم نباشد. این مسئله ای است كه قریب به اتفاق متخصصان امر سلامت، بر آن صحه گذاشته و معتقدند تا زمانی كه دولت نخواهد در حوزه سلامت سرمایه‌گذاری كند، نمی‌توانیم شاهد ارتقای شاخص‌های بهداشتی و درمانی در كشور باشیم. از طرف دیگر، عدالت در سلامت هنوز وضعیت مناسبی ندارد و این به معنای فشار به اقشار محروم و آسیب‌پذیر است.یكی از مؤلفه‌های اصلی سنجش عدالت در سلامت میزان پرداخت هزینه درمان از جیب مردم است كه افزایش آن نشانه بی عدالتی است. در برنامه چهارم توسعه دولت موظف بود هزینه درمان از جیب مردم را تا 30 درصد كاهش دهد؛ این در حالی است كه كارشناسان معتقدند نه تنها این مهم محقق نشده است كه هزینه درمان از جیب مردم در پایان برنامه چهارم افزایش نیز داشته است و به 60 درصد رسیده است.
بر همین اساس بود كه نمایندگان مجلس در تدوین برنامه پنجم توسعه بار دیگر بر كاهش پرداخت هزینه درمان از جیب مردم به 30 درصد تأكید كردند. با این وجود، اتفاقات رخ داده در ماه‌های گذشته، كارشناسان حوزه سلامت را به دو طیف مجزا با نظرات و پیشنهادات كاملا متفاوت و در اكثر مواقع مخالف هم تقسیم كرده است. ماجرا از این قرار است كه عدالت در سلامت كه اتفاقا شعار وزیر بهداشت فعلی است، با اجرای طرح هدفمند كردن یارانه‌ها بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. اجرای این طرح و به تبع آن تصویب قوانین و اجرای طرح‌هایی در حوزه سلامت باعث شده است مسئولان اجرایی ادعا كنند با سرعت به سمت عادلانه كردن سلامت در كشور حركت می‌كنند و منتقدان كه تقریبا اكثر نمایندگان كمیسیون بهداشت و درمان مجلس، كارشناسان سازمان نظام پزشكی و همچنین كارشناسان مستقل هستند نه تنها حركت وزارت بهداشت را به سمت عادلانه كردن نظام سلامت ارزیابی نكنند كه نسبت به ناعادلانه شدن خدمات سلامت هشدار دهند.
در واقع ، با مورد تردید قرار گرفتن موفقیت طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع که بیشتر به دلیل تأمین نشدن بودجه اتفاق افتاده است و به دنبال آن افزایش تعرفه‌های درمانی بیمارستان‌های دولتی، بار دیگر خطر افزایش یافتن سهم هزینه‌های درمان از جیب مردم احساس می‌شود. سیاست‌هایی که در حوزه درمان به کار می‌رود بیش از پیش با ابهام رو به رو است و مشخص نیست در این حوزه به سمت خصوصی‌سازی حرکت می‌کنیم یا به سمت افزایش کمک‌های دولتی. در شعار، عدالت در سلامت سمت و سوی نظام بهداشت و درمان ما را مشخص می‌کند اما، در عمل و با افزایش تعرفه‌های بیمارستان‌های خصوصی و عدم تأمین بودجه طرح پزشک خانواده به سمت خصوصی کردن هر چه بیشتر خدمات درمانی حرکت می‌کنیم.
نظر شما