سلامت نیوز : در حالی که این روزها تب ارائه بسته‌های تشویقی ازدواج وزارت‌خانه‌ها و سازمان‌های مختلف داغ است و سیاست‌های تشویقی یکی پس از دیگری در رسانه‌ها بازتاب پیدا می‌كند،آمارها حکایت از افزایش طلاق و کاهش ازدواج در خراسان رضوی دارد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ همه چشم‌ها به آمار صعودی طلاق در پایتخت دوخته شده است اما آمارها نشان می‌دهد پس از تهران که در صدر این لیست قرار دارد، چند سالی است که خراسان رضوی همواره در جایگاه دوم ایستاده است. سال گذشته در استان خراسان رضوی ۸۱هزار و ۵۷۲ ازدواج ثبت شده در حالی که آمار طلاق در همین سال ۱۴هزار و ۳۲۸ مورد بوده است. به عبارتی ازدواج 1.2 درصد و طلاق 3.8 نسبت به سال گذشته‌اش افزایش داشته است و در همین سال در استان از هر ۵ ازدواج یکی به طلاق ختم شده که این آمار کمی کمتر از آمار کل کشور است.

56درصد جدایی‌ها در5سال اول زندگی مشترك

«قاسم حضوری» جامعه شناس و استاد دانشگاه مشهد در تحلیل چرایی رشد طلاق در خراسان رضوی و كاهش ازدواج‌ها به آمارهای قابل تاملی اشاره می‌كند: «آمارها نشان می‌دهد ۸۵ درصد ازدواج دختران در سنین ۱۵تا ۲۹ سال بوده است و از سویی ۶۰درصد طلاق‌ها در سال ۹۰ بین سنین ۱۵ تا ۲۹ سال اتفاق افتاده است. علاوه بر این طبق آمار ۵۶درصد از جدایی‌ها در استان خراسان رضوی در ۵ سال اول زندگی اتفاق افتاده است که این یعنی دوام زندگی‌های مشترک کم شده است. پس از جمع‌بندی آمارها و تحلیل آن به استناد پژوهش‌های انجام شده به دو مسئله اساسی در استان رسیدیم؛ نخست، افزایش جوانان در آستانه ازدواج و رشد کند و نامتناسب ازدواج در استان خراسان رضوی و دوم رشد روزافزون طلاق.»

وی با یادآوری اینکه سن مناسب ازدواج بسته به بلوغ جنسی، عقلی، عاطفی و اجتماعی و مسائل دیگر است تاكید می‌كند: تنها سن تقویمی تعیین کننده سن مناسب ازدواج نیست. اما با توجه به آمارهای ثبت ازدواج در این استان گروه دختران در سنین ازدواج ۱۵تا ۲۹ سال و گروه پسران در سنین ۲۰تا۳۴ سال بیشترین ازدواج‌ها را دارند. از سویی با توجه به الگوی جمعیتی استان و مدل سنی ازدواج در حال از دست دادن تعادل جمعیتی ازدواج در گروه‌های سنی هستیم و باعث کاهش تعداد دختران برای ازدواج در زیر ۳۰ سال و افزایش آنها در بالای ۳۰سال خواهد شد.

این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: در سال‌های اخیر با افزایش آمار روزافزون طلاق این مسئله به یک روند و معضل اجتماعی تبدیل شده است و متاسفانه روز به روز در حال افزایش است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که نیاموختن مهارت‌های زندگی، اعتیاد و مشکلات اقتصادی از عوامل مهم طلاق است و لازم است برای کنترل و کاهش این پدیده در سه مقطع زمانی قبل از شکل گیری ازدواج، سال‌های اولیه زندگی مشترک و زمان بروز مشکلات زناشویی تدبیری اندیشیده شود.

بسته‌های تشویقی ازدواج

این روزها سازمان‌ها و نهادهای مختلف در ارائه بسته‌های پیشنهادی ازدواج در حال پیشی گرفتن از یكدیگر هستند و پس از وزارت ورزش و جوانان و شورای عالی انقلاب فرهنگی حالا نوبت به استانداری خراسان رضوی رسیده كه برنامه جامع خانواده پایدار را باهدف تحکیم بنیان خانواده، کاهش آمار طلاق و تشویق جوانان به ازدواج تدوین كند. «محمد غفاری» معاون سیاسی و امنیتی استانداری خراسان رضوی درباره جزئیات این طرح می‌گوید: «الگوی عملیاتی خانواده پایدار به عنوان یک مدل مهندسی شده دینی با رویکرد اساسی، بهسازی فرآیندهای موجود یا ایجاد فرآیندهای جدید در دستگاه‌های متولی حوزه ازدواج و طلاق با هدف افزایش ازدواج‌های آگاهانه، به موقع و آسان و کاهش طلاق و آسیب‌های ناشی از آن تدوین شده است.»

او ادامه می‌دهد: «این برنامه در محورهای اطلاع‌رسانی، حساس‌سازی، راهنمایی و مشاوره، آموزش عمومی، آموزش تخصصی و هدفمند و مداخله، حمایت اقتصادی و هماهنگی بین دستگاهی تدوین شده است و ۸ گروه مخاطب را شامل جوانان در آستانه ازدواج (افرادی که در سن تقویمی ازدواج قرار دارند)، جوانان آماده ازدواج (افرادی که در هر سال ازدواج می‌کنند)، جوانان آماده به ازدواج، فاقد آمادگی روان شناختی لازم برای ورود به زندگی مشترک، مراجعان به مراکز بهداشت برای انجام فرآیند ثبت ازدواج، زوج‌هایی که احتمال وقوع طلاق در بین‌شان وجود دارد(عاطفی، قانونی، در طول زندگی مشترک)، مراجعان به مجتمع‌های قضایی خانواده، زوج‌های به سازش رسیده یا منصرف شده در مجتمع‌های قضایی خانواده و زنان مطلقه نیازمند به حمایت را پوشش می‌دهد.» اما به گفته كارشناسان بسته‌های پیشنهادی و برنامه‌های نهادها برای تحكیم بنیان خانواده و افزایش آمار ازدواج زمانی به ثمر خواهد نشست كه سدهایی چون اشتغال و مسكن از پیش روی جوانان برداشته شود.

آمارهای امسال تلخ‌تر از سال گذشته

بررسی آمار مربوط به ۳ ماه اول امسال بیانگر آن است که نسبت ازدواج به طلاق در خراسان رضوی از 5.7 مربوط به سال ۹۰ به 5.8 رسیده است.همچنین این آمار سبب شده است تا جایگاه هشتم استان در جدول کشوری نسبت ازدواج به طلاق در همان رده هشتم باقی بماند.

اما نگاهی به آمار ازدواج و طلاق تیر امسال حکایت از حقیقت تلخ دیگری دارد و آن اینکه نسبت ازدواج به طلاق بار دیگر روند کاهشی خود را دنبال کرده و در خراسان رضوی به 5.4 رسیده است.این یعنی ۷سال پیش در خراسان رضوی به ازای هر ۹ ازدواج یک طلاق رخ می‌داده و در تیر سال ۹۱، تعداد این ازدواج‌ها در ازای یک طلاق به 5.34 کاهش یافته است.آمار مربوط به ۴ ماه سال ۹۱ از ادامه روند کاهشی نسبت ازدواج به طلاق حکایت می‌کند به طوری که نشان می‌دهد این نسبت در خراسان رضوی به 5.66 رسیده و نسبت به سال ۹۰ و سال‌های ماقبل آن کاهش یافته است.

مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری خراسان رضوی خودداری جوانان از قبول مسئولیت زندگی مشترک را از معضلات پیش روی بسیاری از خانواده‌ها می‌داند و می‌افزاید: اگر آمارهای طلاق را در جامعه ارزیابی و واکاوی کنیم، مسئولیت‌ناپذیری جوانان در طول زندگی، یکی از عوامل عمده بروز مشکل و رسیدن به جدایی است. «صدیقه خدیوی» یکی از راه‌های مقابله با این مشکل را انجام مشاوره‌های تخصصی قبل از آغاز زندگی مشترک می‌خواند و می‌گوید: با این شیوه می توان بسیاری از تفاوت‌ها و شباهت‌ها را ارزیابی کرد و عیار طرفین را برای آغاز زندگی مشترک سنجید.

وی مشاوره پیش از ازدواج را راهی بسیار موثر بر جلوگیری از مشکلات متعدد در طول زندگی می‌داند و ادامه می‌دهد: باید قبول کنیم که در کنار مشاوره‌هایی که والدین و اقوام با شیوه سنتی به فرزندان ارائه می‌دهند، مشاوره تخصصی قبل از ازدواج بسیار راهگشا و مهم است.

خدیوی برگزاری همایش‌های تخصصی ازدواج، برگزاری طرح های ملی در این باره و انجام مشاوره‌های متعدد در قالب برنامه های عمومی در دانشگاه‌ها و مقاطع متوسطه مدارس را از راه‌های واکسینه کردن جوانان برابر آسیب‌های ناشناخته ازدواج نادرست اعلام می‌كند و می‌افزاید: فقط با حمایت‌های ملی و فرهنگ‌سازی درست و از راه حمایت‌های ملی می‌توان به موفقیت در ازدواج و کاهش طلاق در میان‌مدت رسید.

به نظر می‌رسد خانواده به عنوان مهم‌ترین نهاد اجتماعی با تهدیدات متعددی روبه‌روست كه در صورت شناسایی نكردن تك تك آنها و تلاش برای رفع این تهدیدها،همچنان با افزایش آمار طلاق در استان خراسان رضوی روبه‌رو خواهیم بود.اگر چه اجرای همایش‌های تخصصی در زمینه ازدواج،انواع مشاوره‌ها و بسته‌های تشویقی می‌تواند به تقویت بنیان خانواده منجر شود اما تنها درمان مقطعی است و باید چاره‌ای اساسی برای این مشكل اندیشید و با بالابردن كیفیت زندگی به جنگ طلاق و افزایش آمار ازدواج رفت.