سلامت نیوز : با اجرایی شدن آیین‌نامه گذراندن دوره مشاوره‌ای پیش از ازدواج‌، گذراندن 16 ساعت مشاوره پیش از ازدواج برای جوانان اجباری می‌شود و در صورتی امكان ثبت عقد زوجین در دفاتر ثبت میسر می‌شود كه زوجین این دوره آموزشی را بگذرانند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ ورود مسئولان دولتی به مسئله ازدواج جوانان به صورت رسمی از سال 88 كلید خورد. سازمان ملی جوانان در این سال از سامانه آموزش الکترونیکی ازدواج با عنوان اختصاری «ساج» رونمایی كرد. قرار بود با راه‌اندازی این سامانه به جوانانی كه این دوره‌ها را با موفقت طی كنند، گواهینامه تخصصی «ازدواج»‌ اعطا شود. به گفته مسئولان سازمان ملی جوانان داشتن این گواهینامه به معنای این بود كه جوانان الفبای زندگی را می‌دانند و درك متقابل از یكدیگر دارند.

در همان مقطع محسن زنگنه، رئیس سازمان ملی جوانان استان تهران عنوان كرد كه «به‌دنبال این هستیم که تا 2 سال آینده اگر پسری به خواستگاری دختری رفت، دخترخانم «به شرطی» جواب بدهد که خواستگار این دوره‌ها را گذرانده باشد.»

وجود 5 /24 ‌میلیون جوان در کشور که 13‌میلیون نفر آنها درسال 88 در سن ازدواج قرار داشتند باعث شد تا آموزش‌های از راه دور در سازمان ملی جوانان راه‌اندازی شود. حضور 40 نفر از استادان برجسته كشور در حوزه مشاوره به عنوان اعضای هیات علمی این سامانه از نكاتی بود كه در نخستین روزهای رونمایی از سامانه ساج مطرح شد و این خبر، اولین و آخرین خبری بود كه از حضور اساتید در این سامانه مطرح شد، چرا كه ظاهرا كمبود بودجه باعث شد تا این اساتید رغبتی به حضور در این سامانه نداشته باشند و حضور آنها در حد خبر باقی بماند.

استقبال بی‌نظیر از این طرح خبر دیگری بود كه در همان روزها رسانه‌ای و عنوان شد كه 3 هزار جوان در نخستین روز راه‌اندازی این سامانه در آن ثبت‌نام كرده‌اند كه برای ثبت‌نام در این طرح علاوه بر پرکردن فرم ثبت‌نام، اسکن عکس و کارت ملی، واریز مبلغ صد هزار ریال نیز در وجه سامانه ساج الزامی بود. به این ترتیب مبلغ 30 میلیون تومان در یك روز به حساب این سامانه واریز شد. به گفته محسن زنگنه، رئیس سازمان ملی جوانان استان تهران افرادی كه د راین سامانه ثبت‌نام كرده بودند در پایان هر هفته باید در آزمونی شركت كرده و پس از پایان دوره 3 ماهه به آنها گواهینامه معتبر ازدواج اعطا می‌شد. اما بعد از فرو‌كش كردن تب خبری رونمایی ساج، هیچ آمار دیگری از نحوه عملكرد و بازتاب فعالیت‌های آن به رسانه‌ها راه پیدا نكرد و ساج در سكوت خبری به خوابی زمستانی فرو رفت كه به نظر می‌رسد بعد از گذشت بیش از 3 سال از راه‌اندازی آن هنوز این خواب زمستانی ادامه دارد. لایحه پیشگیری از طلاق موضوع دیگری بود كه در سال‌های گذشته برای كاهش طلاق در جامعه مطرح شد. لایحه‌ای كه از طرف مركز امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری مطرح شد اما پس از برگزاری نخستین جلسه در این رابطه این لایحه نیز مسكوت گذاشته شد و هیچ نتیجه‌ای از آن تاكنون منتشر نشده است.

طرحی كه عقیم ماند

حالا و پس از گذشت بیش از 3 سال از تولد ساج و گذشت 2 سال از تصویب آیین‌نامه‌ای كه جوانان در شرف ازدواج را ملزم به گذراندن 16 ساعت دوره مشاوره‌ای قبل از ازدواج می‌كرد، مسعود امینی، مدیركل دفتر ازدواج و تعالی خانواده وزارت ورزش و جوانان از اجرایی نشدن این مصوبه گلایه كرده و می‌گوید: «درسال 88 آیین نامه‌ای درهیات وزیران مبنی برگذراندن 16 ساعت دوره مشاوره‌ای قبل از ازدواج تصویب شد و سه دستگاه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان نظام مشاوره و روان شناسی و سازمان بهزیستی به عنوان متولیان اجرای این آیین نامه مشخص شدند.» وی با اشاره به این موضوع كه در حال حاضر زوج‌های جوان باید دو ساعت آموزش عمومی را تحت نظارت سازمان بهزیستی بگذرانند، می‌گوید: «قرار است دو ساعت مشاوره‌ قبل از ازدواج به 16 ساعت دوره‌ مشاوره‌ای - آموزشی افزایش یابد و از زمانی که این آیین‌نامه اجرایی شود زوج‌های آماده‌ ازدواج ملزوم به گذراندن این دوره آموزشی – مشاوره سراسری 16 ساعته هستند و تا زمانی که این دوره را پشت سر نگذرانند امکان ثبت عقد زوجین در دفاتر ثبت ازدواج میسر نیست.»

مدیر کل دفتر ازدواج و تعالی خانواده وزارت ورزش و جوانان از تدوین بسته مربوط به سرفصل‌های گذراندن 16 ساعت دوره‌ مشاوره‌ای قبل از ازدواج در وزارت ورزش و جوانان خبر داده و می‌گوید: «سرفصل‌های این دوره مشاوره آموزشی توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان ملی جوانان سابق مشخص شده‌اند و همه اموری را که یک زوج باید بدانند در این بسته پیش‌بینی شده ‌است.»

وی همچنین به پیشنهاد وزارت ورزش و جوانان اشاره كرده و تاكید می‌كند: «وزارت‌خانه پیشنهاد کرده است که دوره آموزشی – مشاوره‌ای به گونه‌های مختلف انجام گیرد یعنی وزارت بهداشت به صورت الکترونیکی از طریق درگاه خود این آموزش را انجام دهد و گواهینامه‌ای صادر شود یا اینکه حضوری باشد.»

امینی با تاکید بر اینکه دوره‌های مشاوره‌ای برای زوج‌های آماده ازدواج کاملا رایگان برگزار می‌شود، می‌گوید: «در صورت مصوب شدن آیین نامه آموزش‌های پیش از ازدواج برای جوانان در آستانه ازدواج مشکل خاصی وجود ندارد و تنها هماهنگی میان سه دستگاه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان نظام مشاوره و روان شناسی و سازمان بهزیستی باقی می‌ماند.»

مبارزه با سایت‌های همسریابی، شاید وقتی دیگر

در حالی كه سازمان متولی ازدواج جوانان به تعلل در این موضوع متهم شده، سایت‌های همسر یابی یكه تاز میدان شده‌اند و در غیاب فعالیت سازمان ملی جوانان سابق و خواب زمستانی وزارت ورزش و جوانان هر روز بیشتر از گذشته جوانان در شرف ازدواج را جذب می‌كنند. این در حالی است كه تاكنون 86 سایت همسریابی كه به صورت فعال و نیمه فعال به كار خود ادامه می‌دهند، توسط وزارت ورزش و جوانان شناسایی شده‌اند اما هنوز بر سر برخورد قانونی با این سایت هاحرف و حدیث‌های بسیاری وجود دارد. آخرین نقل قول در این زمینه نیز از سوی مسعود امینی،‌مدیركل دفتر برنامه‌ریزی ازدواج و تعالی خانواده وزارت ورزش و جوانان مطرح شد. وی معتقد است: «مراجع قانونی برای برخورد با سایت‌های همسر یابی نیازی به ابلاغ وزارت ورزش ندارند و تنها مرجع قانونی برخورد با این سایت‌ها كمیته تعیین مصادیق عناوین مجرمانه است كه باید اقدامات رسمی با توجه به قانون انجام شود چرا كه این کمیته از تمامی اطلاعات مربوط به سایت‌های همسریابی آگاه است و اسامی و دفاتر آنها را نیز شناسایی کرده است و وظیفه مراجع قانونی است که با فعالیت غیر‌رسمی سایت‌های همسریابی برخورد کنند.»

ازدواج مقوله‌ای است که به غیر از آموزش یا ایجاد مراکز همسریابی نیازمند نگاهی جامع و کارشناسانه از سوی مسئولان امر است. شاید بخش زیادی از مشکل ازدواج، با آگاهی‌بخشی به جوانان و خانواده‌ها مرتفع شود اما باید توجه داشت که مشکلات اقتصادی، بیکاری و مسائل مالی هنوز یکی از دلایل عمده و مهم درخصوص بالا رفتن سن ازدواج، پایین بودن نرخ آن و بسیاری از طلاق‌هایی است که رخ می‌دهد. راه‌اندازی سامانه‌هایی مثل ساج و برگزاری دوره‌های مشاوره 16 ساعته اگر چه ایده‌های خوبی هستند كه می‌توانند روی كاغذ تحسین بسیاری از كارشناسان را بر انگیزانند اما زمانی كه به مرحله اجرایی می‌رسند پایشان لنگ می‌زند و د رعمل به نتیجه دلخواه نمی‌رسند. یك عمر زندگی مشترك زیر یك سقف را نمی‌توان با 16‌ساعت مشاوره و اعطای گواهینامه به زوجین تضمین كرد.