دکتر محمدرضا فرتوک زاده در گفتگو با مهر، روشهای اصلاح نمره چشم را مورد اشاره قرار داد و گفت: یکی از جراحی هایی که امروزه در روند زندگی مردم ورود پیدا کرده و کاربرد بسیار فراوانی یافته ، عمل جراحی اصلاح نمره عینک با لیزر است. در گذشته به این روش لیزیک میگفتیم اما امروزه به خاطر تفاوتهایی که در آن ایجاد شده به عمل جراحی "لازِک" موسوم شده است.

علت دوری از عینک

وی با عنوان این مطلب که افراد بویژه خانمها به دلایل گوناگونی تمایل ندارند از عینک استفاده کنند، افزود: جنبههای زیبایی، سنگینی عینک، احساس محدودیت و... عواملی است که باعث بیزاری از عینک و گرایش به لنزهای طبی یا زیبایی - طبی و در کنار آن لیزیک یا لازک میگردد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران به روش لیزیک اشاره کرد و گفت: فرض کنید فردی عینک با شماره لنز منفی 4 دارد. بدین ترتیب جراح همان درجه عینک منفی 4 را به صورت مینیاتوری روی قرنیه بوسیله لیزر تراش میدهد. در روش لیزیک جراح بوسیله تیغه مخصوصی قرنیه را دو لایه کرده و با پس زدن لایه رویی تلاش میکند تا ناحیه زیر آن را بوسیله لیزر تراش دهد.

عوارض لیزیک

فرتوک زاده به عوارض لیزیک اشاره کرد و افزود: این روش به خاطر عوارضی چون ضعیف شدن قرنیه و کاهش استحکام آن، پیوند نخوردن دائمی دو لایه به یکدیگر و احتمال ایجاد عارضه قوز قرنیه به گونهای با کمبود استقبال و در نهایت منسوخ شدن مواجه شد. البته در برخی موارد خاص بنا به تشخیص پزشک قابل انجام است ولی در مواردی که احتمال ایجاد قوز قرنیه پیش بینی شود جراح از این روش صرفنظر میکند. بدین ترتیب همه توجهات به سوی روش لازک در رفع عیوب انکساری معطوف شد.

وی تاکید کرد: در لیزیک حتی با برخورد ساده انگشت دست یا لباس این احتمال وجود دارد که دو لایه سطحی قرنیه از هم جدا شده و فرد را دچار اشکالات بعدی و مستعد عفونت کند. در گذشته برای انجام اعمال جراحی رفع عیوب انکساری محدودیتهایی از جمله اینکه فقط برای شمارههای بالا چون احتمال ایجاد کدورت در قرنیه وجود داشت، مطرح بود. توصیه به انجام آن در یک محدوده از بینایی حداقل 2 و حداکثر 7 درجه و همچنین احتمال سوزش چشم، آبریزش از چشم، کدورت در دید و تاری چشم، حساس بودن به نور، کند بودن سرعت بهبود تا چند هفته جزء مهمترین عوارض لیزیک محسوب میشود.

لازک جایگزین لیزیک

فرتوک زاده در ادامه به روش "لازک" اشاره کرد و افزود: در تکنیک لازک سطح قرنیه را بوسیله لیزر مخصوص به نحوی مقتضی تراشیده و با قراردادن مادهای به نام "میتومایسین" از بروز عوارض ناخواسته و بروز کدورت و عدم شفافیت جلوگیری کرده که نمره چشم فرد را بر هم نمی زند و در حد همان درجه مورد نیاز که اصلاح میکنیم تراش خواهد خورد. در روش لازک بر خلاف لیزیک، دیگر عدم اتصال دو لایه سطح قرنیه و یا آسیب به بافت سطحی آن در پی برخورد، ضربه یا تصادف وجود ندارد.

این فوق تخصص قرنیه اظهارداشت: در عمل جراحی لازک میتوان افراد بالای 5/1 درجه عینک را بی نیاز از عینک کرد افرادی که مجبور میشوند به خاطر درجات پایین و تاری کم در بینایی عینک بزنند مخاطبان خوبی هستند که امروزه با فناوریهای جدید دستگاهها، پس از یکسری بررسیهای اولیه و رد برخی از بیماریها از جمله قوز قرنیه در آنان، همچنین تصویربرداری از سطح قرنیه و برخی آزمایشات عمومی اولیه، فرد داوطلب عمل جراحی لازک میشود. عمل بسیار کوتاه و در حدود 10 ثانیه به طول میانجامد و بعد از یک روز بیمار میتواند به طور طبیعی به زندگی عادی و بینایی طبیعی خود باز گردد، اگر چه پخش نور سایه دار دیدن تصاویر یا حین نوشتن به مدت یک هفته و مراعات در رانندگی شبانه به مدت سه هفته به دلیل اینکه تابش نور خودروهای روبرو موجب پخش شدن آن در سطح قرنیه و نورانی دیدن اجسام میشود، مهمترین عوارض گذرای این روش درمانی است.

بهترین محدوده سنی برای لیزیک

این فوق تخصص قرنیه ادامه داد: بهترین محدوده سنی برای اعمال جراحی رفع عیوب انکساری (لیزیک - لازک) افراد زیر 18 سال و بالای 50 سال مجاز به بهره گیری از این روش نیستند چون احتمال تغییر شماره در افراد زیر 18 سال وجود داشته و در افراد بالای 50 سال نیز احتمال کاتاراکت یا آب مروارید وجود دارد که درمان آب مروارید خود وسیلهای است برای رفع ضعف بینایی از طریق تجویز عدسی مناسب فرد.

وی در همین زمینه ادامه داد: عدم تغییر شماره چشم یا عینک در طول یکسال گذشته یکی دیگر از مجوزهای انجام عمل جراحی لازک یا لیزیک است. اگر شماره چشم فرد در حال افزایش است جراح باید مدتی صبر کند و حداقل یکسال اجازه بدهد که هر گونه تغییر رخ دهد. در همه موارد با عکس برداری قرنیه، احتمال قوز قرنیه مخفی بیمار را نیز تشخیص میدهیم و اینگونه افراد را داوطلب مناسب عمل لازک نمی دانیم چون روند طبیعی و حالت چشم را در اینگونه افراد بر هم میریزد. نزدیک بینها، دوربینها و آستیگماتها همه میتوانند تحت این روش درمانی قرار گیرند در هر درجهای که باشند این امکان وجود دارد ولی ترجیح این است که افراد با درجه چشم زیر 1 را انجام نمی دهیم البته بستگی به میزان وابستگی فرد به عینک دارد ولی زیر نمره فرد بدون عینک و بدون نیاز به جراحی نیز میتواند روند طبیعی زندگی خود را داشته باشد.

فرتوک زاده گفت: تجویز داروهای ضد درد، ضد التهاب و آنتی بیوتیک تا مدت 3 هفته مهمترین اقدام پس از جراحی بوده و توصیه میکنیم از عینکهای تیره رنگ برای جلوگیری از آبریزش چشم و حساسیت چشمها پس از عمل استفاده شود.