سلامت نیوز : بیش از دو ماه از آخرین وعده دولت گذشته است. معاون اول رئیس جمهور در اولین بازدیدش از مناطق زلزله‌زده آذربایجان شرقی قول داد در دو ماه خانه‌های ویران شده را بازسازی کند و مردم را به خانه‌هایشان بفرستد. در حال حاضر دولت نه تنها عقب‌تر از برنامه اعلام شده است بلکه به تازگی اعلام شده دو میلیون تومان وام بلاعوض روستاییان را حذف و خانه‌های کانکسی و موقت جایگزین وام شده است. در آخرین روز برگزاری نمایشگاه مطبوعات حق وردی دهقانی، نماینده مردم ورزقان در مجلس شورای اسلامی با حضور در غرفه روزنامه آرمان به پرسش‌های بازدید‌کنندگان در این باره پاسخ گفت. مشروح این پرسش و پاسخ را می‌خوانید:
به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ؛ آقای دهقانی وعده دولت با تاخیر دو ماه همراه شده و هنوز خانه‌ها به مردم تحویل داده نشده است، لطفا درباره آخرین وضعیت زلزله‌زدگان توضیح بدهید؟
باید تشکر کنم از تمامی مسئولینی که در بدو امر در منطقه حاضر شدند. البته در آن شرایط سخت رهبر معظم انقلاب هم حضور پیدا کردند و همدردی خود را با مردم زلزله‌زده نشان دادند. همینطور رئیس‌جمهور و نمایندگان مجلس و هیات دولت و بیشتر مسئولین کشوری آمدند و با مردم دیدار کردند و از نزدیک با مشکلات آشنا شدند و تلاش کردند آلام مردم زلزله‌زده را کاهش دهند. وعده‌های دولت درباره مناطق زلزله‌زده در حال انجام است. البته ما هم این انتظار را نداریم که بلا فاصله بعد از وقوع زلزله مسکن دائمی برای مناطق ساخته شود. همانطور که در تمام دنیا هم اینگونه است که مردم ابتدا در خانه‌های موقت اسکان می‌یابند. مسئولین در حال تلاش هستند و پیش‌بینی ما این بود که فصل سرما زودتر فرا برسد و ما نتوانیم برای مردم جان پناهی آماده کنیم اما خوشبختانه حدود 5 هزار واحد مسکونی تا آخر آبان به زلزله‌زدگان تحویل داده می‌شود و این‌کار انجام شده و رو به اتمام است و امیدواریم تا پایان آبان ماه کسی را در چادر نداشته باشیم. در حال حاضر برخی از مردم با تعمیر خانه هایشان از چادر به خانه منتقل شده‌اند یا اینکه خانه‌های نوساز را تحویل می‌گیرند یا تا تحویل خانه‌های دائمی در اسکان موقت قرار دارند. درباره وام بلا عوض هم باید بگویم که وام قطع نشده بلکه به‌عنوان وام مسکنی که به افراد داده می‌شود، اضافه می‌شود. یعنی کسی که در حال ساخت مسکن خود است علاوه بر وام مسکن مهر یا وام ساخت خانه دو میلیون بیشتر به‌عنوان وام به او پرداخت می‌شود.
شما می‌گویید در هیچ جای دنیا اینطور نیست که سریعا بعد از حادثه مردم اسکان داده شوند، حال این سوال وجود دارد که شما به‌عنوان نماینده مردم چهار ماه را زمان کافی برای اسکان دادن مردم نمی‌دانید و علاوه بر آن شما می‌گوید مردم در حال تعمیر خانه‌هایشان هستند یا تا آخر آبان ماه خانه‌دار می‌شوند اما تا امروز ما عکس‌هایی در سایت‌ها و خبرگزاری‌ها می‌بینیم که مردم در وضع نامناسبی زندگی می‌کنند. آیا شما به‌عنوان نماینده آن مردم احساس دین نمی‌کنید؟
بنده عرض کردم حدس ما بر این بود که مردم تا چند ماه در چادر بمانند اما خدارا شکر در حالی‌که سال گذشته همین زمان برف روی زمین نشسته بود اما تا الان در منطقه برف نیامده و هوا هم خیلی آفتابی و خوب است. به هرحال در هر بحران و زلزله‌ای این مراحل جزیی از کار است که اسکان اضطراری تا ماه‌ها ادامه می‌یابد یا اسکان موقت که تا یک سال می‌تواند ادامه داشته باشد. با توجه به شرایط ویژه‌ای که منطقه دارد و سردسیر است مسئولین تلاش کردند که اسکان اضطراری را به اسکان موقت انتقال دهند و اینک می‌بینیم که 5 هزار واحد ساخته شده و در اختیار زلزله زدگان قرار گرفته است و بقیه واحد‌های مسکونی هم در حال ساخت است.
من از کسانی هستم که در منطقه زندگی کرده‌ام. من و شما خوب می‌دانیم که شرایط جوی در منطقه اصلا قابل پیش بینی نیست در لحظه‌ای که آفتاب در آسمان است ممکن است یک ساعت بعد برف شروع به باریدن کند و مردم با چنین نگرانی‌هایی مواجه‌اند که نباید آن را دست کم گرفت. با این وجود چطور ممکن است یکی از اعضای هیات دولت اعلام کنند دو ماه بعد خانه‌ها ساخته شده و آماده است؟
آن زمان اگر آقای رحیمی چنین حرفی را در بین مردم زده خواسته با مردم منطقه زلزله‌زده احساس همدردی کند و به نوعی بگوید در کنارتان هستیم، نگران نباشید دو ماهه خانه‌ها را می‌سازیم. شخصا رفتم در مناطقی که مرکز بحران بود و همین حالا هم حاضرم با شما به آن منطقه بروم تا از آنجا بازدید کنید و ببنید که چقدر کار انجام شده است. هم اسکان موقت وهم وسایل گرمایشی آماده شده است. در مناطقی که مرکز بحران است اسکان موقت به طور کامل انجام شده و ساخت مسکن دائمی هم در حال تکمیل شدن است و حتی مشکلات دامی مردم هم حل شده است.
شما می‌گویید تا آخر همین ماه به مردم اسکان دائم داده می‌شود ما می‌توانیم از زبان شما به‌عنوان نماینده به مردم منطقه اعلام کنیم که تا آخر ماه مشکلات مردم حل می‌شود یا خیر؟
اسکان دائم و موقت انجام شده و بسیار به ندرت افرادی پیدا می‌شوند که در چادر مانده باشند و مردم به اسکان موقت یا دائمی‌شان انتقال داده شده‌اند و امیدواریم تا پایان آبان ماه همینطور هوا آفتابی باشد. وضعیت بسیاری از ساختمان‌های در دست احداث در حال پیشروی است و حدود 12 هزار واحد پی کنی شده و بین 13 تا 14 هزار واحد هم فونداسیون ریخته شده است و به تدریج درحال تکمیل است تا در اختیار مردم قرار گیرد.
عملکرد نا مطلوب دولت در زلزله بم باعث شد تا اعتماد عمومی آسیب ببیند شود و به همین دلیل بود که پس از زلزله بسیاری از مردم به طور خودجوش وارد عمل شدند و شروع به کمک کردن کردند و همینطور دولت‌های خارجی بسیاری خواهان کمک بودند که دولت در قبول آنها امتناع کرد و بسیاری از مردم و کمک‌های مردم نهاد را که به‌صورت خودجوش وارد عمل شده بودند را از منطقه بازگرداند. شاید اگر آن کمک‌ها وجود داشت ما امروز زودتر از این زمان مشغول تحویل دادن خانه‌های مردم بودیم.
من ضمن اینکه تشکر می‌کنم از تمام کسانی‌که به کمک مردم آمده بودند و خود از نزدیک شاهد آن بودم اما باید گفت دولت تنها متولی و مسئول این بازسازی‌هاست. البته عده‌ای برای بازسازی اعلام آمادگی کرده بودند که کسی جلوی آنها را نگرفت و از همین جا اعلام می‌کنم اگر کسی هست که می‌خواهد کاری انجام دهد من دستش را می‌گیرم و کمکش می‌کنم.
از چندین سازمان و موسسه مردم نهاد شماره حساب اعلام شد و اعلام آمادگی عمومی برای کمک اعلام شد اما دولت با هیچ کدام همکاری نکرد.
از کجا معلوم بود که حساب‌های این موسسات مورد اطمینان بود؟ دولت که نظارتی نداشت. از کجا مشخص می‌شد که زمانیکه این حساب‌ها پول‌ها را جمع‌آوری می‌کرد بین مردم زلزله‌زده توزیع می‌شد؟ اینها اگر می‌خواهند کمک کنند در این زمینه راه‌های فراوانی وجود دارد. در بخش راه، مدرسه و خانه و هرکاری که لازم بود می‌توانستند انجام دهند.
کمک‌هایی که شد نشان داد80 درصد توسط خود مردم به دست زلزله‌زده‌ها رسید، به نظر می‌رسد برخی بی‌مسئولیتی‌ها این وضعیت را پیش آورد.
ببینید مردم به مسئولان بی‌اعتماد نیستند. همین الان هم اعلام می‌کنم اگر گروه‌های مردم نهاد می‌خواهند کار کنند ما راه و خانه به آنها بدهیم تا بسازند اما اینکه شما شماره حساب بدهید و دولت به مردم اعلام کند به این حساب‌ها پول واریز شود، درست نیست چراکه دولت نمی‌تواند نظارت کند که چقدر پول واریز شده و چقدر هزینه شده است. من خودم روستاهایی رفته‌ام و دیدم آقای خیری که قرار بود خانه‌ای را بسازد بسیار عقب‌تر از برنامه بود. با این حال ما کار را از مردم نگرفتیم که بدهیم دست آقای تابش، بلکه اگر کمکی بود قبول کردیم و مابقی را که دولت مسئولیت قبول کرده بود انجام داد. باور کنید هیچ کس به اندازه من از برنامه دولت منتقد نبود اما همه فریاد ما به این خاطر بود که مردم را به سرپناهی برسانیم تا در سرما بلاتکلیف نباشند.
در این راه از نیروهای انسانی هم کمک گرفتید؟
از نیروهای انسانی مختلف کمک گرفته شده و جا دارد همین جا از نیروهای سپاه و ارتش و بسیج تشکر شود.
گفته شده فضای کاری که برای ساخت و ساز به وجود آمده به اندازه‌ای هست که مهندسان و کارگران بیکار استان را پوشش می‌دهد اما ظاهرا نیروهای غیربومی کار را به دست گرفته‌اند و پروژه‌ها به دست پیمانکاران خارج از استان در حال انجام است.
به نظر بنده تا این لحظه از حداکثر ظرفیت استان استفاده شده و ستادهای معینی که در چند روستا مسئولیت ساخت و ساز را بر عهده گرفته‌اند به گونه‌ای بوده‌اند که تعهد داده‌اند ظرف مثلا دو ماه مقدار مشخصی خانه ساخته شده تحویل بدهند. اتفاقا آنجا کار زیاد است و ما دنبال کارگر و پیمانکار و بنا هستیم. من از نیروهایی که از سراسر کشور کار خودشان را رها کرده‌اند و آمده‌اند برای بازسازی مناطق زلزله‌زده کمک کردند، تشکر می‌کنم.
مشکل دیگر مردم مناطق زلزله‌زده دام‌هاست که به دلیل سردی هوا و شرایط بد آب و هوایی به تدریج در حال از بین رفتن‌اند چراکه جای اسکان ندارند و برخی از دامداران به دلیل اینکه کاری از دستشان بر نمی‌آید زیر قیمت دامهایشان را می‌فروشند و این بیم وجود دارد که بعد از بازسازی آنها شغل خود را از دست داده باشند آیا در این زمینه هم اقدامی انجام شده است؟
فکر نمی‌کنم کسی دامش را زیر قیمت فروخته باشد و تا همین لحظه که در خدمت شما هستیم هوا در منطقه آنچنان سرد نیست که باعث از بین رفتن دام‌ها شود. این درحالی است که برنامه برای ساخت اماکن دامی موقت در تمامی روستاها به تدریج در حال انجام است.
آمار دقیقی دارید که چقدر پول جمع‌آوری شده و دست کدام مرجع است؟
آمار دقیق ندارم اما هلال احمر، وزارت کشور و استانداری پول‌ها را جمع‌آوری کرده و به دلیل کمک‌هایی که تا این لحظه ادامه داشته این کمک‌ها در حال افزایش است اما آمار دقیق را باید هلال احمر با استانداری اعلام کند.
نظر شما