سلامت نیوز : شاید باید سرنخ این درخواست رئیس سازمان بهزیستی را در صفحه حوادث روزنامهها جست و جو كرد،چون این روزها خبر قتل، دزدی و تجاوز به وسیله معتادان شیشهای به قدری افزایش یافته كه از یكسو تلخ و تكراری و از سوی دیگر نگران كننده و هشداردهنده است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ «باید راهكارهای قانونی اندیشیده شود تا معتادان به شیشه مجرم محسوب شوند چون نمیتوان نگاه بیمارگونه به آنها داشت.»این درخواست رئیس سازمان بهزیستی در حالی مطرح میشود كه سال1376 قانون در این باره اصلاح شد (مصوبه مورخ 9/ 5/ 1389 مجمع تشخیص مصلحت نظام در خصوص « اصلاحیه قانون اصلاح قانون مبارزه با موادمخدر مصوب 1376» ) و بر اساس آن معتاد مجرم محسوب میشود مگر اینكه در حال گذراندن مراحل ترك باشد.حتی قانونگذار در این زمینه وارد مصداق هم نشده و همه معتادان را در این قانون در نظر گرفته است. درخواست «همایون هاشمی»از نهادهای قانونی شاید نخستین اظهارنظر بعد از موج رو به گسترشی باشد كه در دهه70 به راه افتاد و طی آن بسیاری از كارشناسان و مسئولان بر این نكته پای فشردند كه معتاد بیمار است نه مجرم.
اگر چه همانطور كه گفته شد سال1376 قانون اصلاح شد و نظرات
كارشناسی آسیبشناسان اجتماعی هم راه به جایی نبرد. به نظر میرسد رئیس
سازمان بهزیستی با شنیدن زنگ خطر افزایش معتادان شیشهای و آسیبهایی كه
این افراد به خانواده و جامعه شان میرسانند خواستار بازگشت به دورهای است
كه معتادان به چشم مجرم شناخته میشدند نه یك بیمار.اگر چه به نظر میرسد
این نگاه پس از سالها به بنبست رسیده و تاثیری در كاهش آمار اعتیاد به
مواد مخدر نداشته است،اما شواهد امر نشان میدهد هنوز طرفداران پر و پا
قرصی در بین مسئولان بهزیستی دارد. شاید باید سرنخ این درخواست رئیس سازمان
بهزیستی را در صفحه حوادث روزنامهها جست و جو كرد،چون این روزها خبر قتل،
دزدی و تجاوز به وسیله معتادان شیشهای به قدری افزایش یافته كه از یكسو
تلخ و تكراری و از سوی دیگر نگران كننده و هشدار دهنده است.
شیشه، ماده مخدر اول قاتلان معتاد
چندی پیش محمد شهریاری، بازپرس ویژه قتل تهران گفته بود شیشه،ماده مخدر
اول قاتلان معتاد است.او با تقسیم مواد مخدر به 2 دسته سنتی و روانگردان
صنعتی توضیح داده بود: «مواد سنتی مانند تریاك، گراس، ناس و... است كه
بیشتر حالت خماری و افسردگی به فرد میدهد اما مواد صنعتی مانند شیشه و
مشتقات آمفتامین و به نوعی حشیش بیشتر حالت تحریك كننده روحی و روانی دارد.
بیشتر قتلها تحت تاثیر همین مواد صنعتی جدید است كه در واقع جایگزین
قرصهای اكستازی شدهاند. این مواد، انرژی بیش از حد در فرد ایجاد میكند و
در بیشتر موارد توهم هم به همراه دارد.»
او روایتهای نگران كنندهای هم درباره توهم معتادان به شیشه دارد: «به
عنوان مثال در مورد فردی مدعی شده بود شخصی از پنجره وارد خانهاش میشد و
با همسرش ارتباط داشت. در یك نمونه دیگری یكی از قاتلان مدعی بود فلان شخص
به او دستور داده مرتكب قتل شود تا فلان نتیجه برایش حاصل شود. همچنین در
مورد دیگری فردی مدعی بود همه كشور با او دشمن هستند و صدای عجیب و غریبی
به او گفته است همسرش را بكشد.»
شیشهایها خشنترین معتادان
یک پژوهشگر حوزه اعتیاد هم میگوید: «طبق پژوهشهای انجام شده رفتارهای
خشونتآمیز در معتادان به موادمخدر صنعتی در فاصله زمانی بین 6 ماه تا
... یکسال پس از آغاز وابستگی افراد آغاز میشود در حالیکه در معتادان به مواد
مخدر سنتی این فاصله زمانی بین یك تا 3 سال پس از وابستگی شروع می شود.
میزان بروز خشونت و رفتارهای آسیبرسان در معتادان به مواد مخدر صنعتی با
افزایش سن اعتیاد افراد به اوج خود میرسد در حالی که در معتادان به مواد
مخدر سنتی با افت مواجه میشود.»
«كوروش محمدی» با بیان اینکه پژوهشی در سال گذشته با هدف بررسی رابطه
بین اعتیاد به مواد مخدر با خشونت و کاهش احساس امنیت شهروندان به وسیله
تیم پژوهشی انجمن آسیبشناسی اجتماعی ایرانیان در 8 استان کشور انجام شد،
میگوید: «نمونه مورد مطالعه شامل 400 خانواده دارای حداقل یک نفر معتاد که
با روش نمونهگیری از طریق مراکز درمان اعتیاد و کمپهای اجتماع محور و
1600 نفر از شهروندان که با روش تصادفی ساده از بین شهروندان عادی در 8
مرکز استان انتخاب شدند، بود.»
وی ادامه میدهد: «نتایج این مطالعه نشان داد که بین اعتیاد به مواد
مخدر و بروز خشونتهای خانوادگی، خشونتهای اجتماعی منجر به قتل و جرح،
آسیبهای روانی و جسمانی علیه زنان و کودکان، بروز ناهنجاریهای اخلاقی و
جرایم اجتماعی و کاهش احساس امنیت شهروندان رابطه معناداری وجود دارد.»
محمدی توضیح میدهد: «نتایج این مطالعه در 8 مرکز استان نشان داد که 84
درصد خانوادههای مورد مطالعه از زمان ابتلا به اعتیاد فرد معتاد، تا زمان
انجام این مطالعه حداقل یکبار در معرض خشونتهای کلامی، عاطفی، جنسی و
اقتصادی مرتبط با سوء مصرف مواد قرار داشته و 43 درصد آنها، حداقل یکبار در
این مدت با خشونتهای فیزیکی جدی، تهدیدکننده و حقوقی و 10 درصد بقیه با
خشونتهای منجر به آسیبهای جسمانی و جرح بدنی مواجه بوده و علاوه بر این
1/1 درصد خانوادههای مورد مطالعه، خشونتهای منجر به قتلهای خانوادگی را
تجربه کردهاند.»
گسترش مصرف شیشه در كشور
ازسویی آمارها نشان میدهد گرایش به مصرف مواد مخدر صنعتی در جامعه و
تعداد معتادان شیشهای در حال افزایش است به طوری كه کارشناس ارشد دفتر
مقابله با جرم و مواد سازمان ملل گفته است: «هرچند که آمار دقیقی از مصرف
مواد مخدر نداریم، اما به نظر میرسد مصرف شیشه در کشور به سرعت در حال
گسترش است و نیروی انتظامی از افزایش آشپزخانههای تولید شیشه در کشور خبر
میدهد.»
«گلاره مستشاری»همچنین از خودكفاییتولیدكنندگان مواد مخدر شیشه در
داخل كشور نیز خبر میدهد: «افزایش آشپزخانههای تولید کننده شیشه در کشور
نشان میدهد که این محرکها از افغانستان وارد نمیشود، بلکه در داخل کشور
تولید میشود.» آمارهای ستاد مبارزه با مواد مخدر هم مهر تاییدی بر ادعای کارشناس ارشد
دفتر مقابله با جرم و مواد سازمان ملل است چرا كه بنا بر آمار اعلام شده
از سوی این ستاد، سال گذشته120لابراتوار شیشه منهدم شده و 60هزار نفر هم در
این باره دستگیر شدهاند.همچنین آمارها نشان میدهد سال گذشته 4تن شیشه
تولید داخل كشف شده است.
به گفته مستشاری درمان سرپایی هسته اصلی درمان اعتیاد است، اما برای
گروهی از مصرف کنندگان حضور در مراکز اقامتی تنها راه درمان است و این در
حالی است که از نظر تعداد مراکز درمان اقامتی در کشور با کمبود مواجه
هستیم. کارشناس ارشد دفتر مقابله با جرم و مواد سازمان ملل میافزاید: «در
بیمارستانها فقط عوارض روان پریشی مصرف مواد مخدر مورد درمان قرار میگیرد
و ضروری است با استفاده از تجربیات چند ساله مراکز درمانهای تخصصی،
اقامتی در کشور گسترش یابد.»
اکنون اعتیاد به مواد مخدر یا سایر مواد روانگردان صرفا به عنوان یک
بیماری مزمن عصبی روانی شناخته می شود که با یک درمان سم زدایی، مرحله
درمان آغاز میشود و با روان درمانی برای مدت حداقل 6 ماه؛ شامل شرکت در
کلاس های گروه درمانی و مشاوره فردی، و حمایت بسیار دقیق و کامل خانواده و
اطرافیان، ادامه می یابد. اما آمارهای به دست آمده نشان میدهد درصد بالایی از ترککنندههای
روانگردانها و به ویژه شیشه بازگشت زود هنگامی به مواد روانگردان دارند.
از سوی دیگر روند تخریب سمی معتادان شیشهای هم بالاست.دکتر «محمدعلی
جعفرنژاد» کارشناس اعتیاد از مرگ 80 درصد مصرف کنندگان شیشه تولید داخل بعد
از گذشت 2 سال خبر میدهد و در این باره میگوید: «به علت وجود برخی از
اسیدهای کشنده و خطرناک در ماده مخدر تولید شیشه این ماده پس از 6 ماه مصرف
اثرات زیانباری را روی مغز برجای گذاشته و باعث میشود فرد با آسیبهای
مغزی و مرگ روبهرو شود. معتادان به شیشه پس از 2 سال به علت افزایش مصرف و
آسیب دیدن مغز و عروق قلبی جان خود را از دست میدهند. البته افرادی که از
چنگال مرگ رهایی یابند نیز با ضایعات مغزی از جمله از کار افتادن قدرت درک
و حواس مواجه میشوند.»
به نظر میرسد زنگ خطر مصرف مواد مخدر صنعتی و به ویژه شیشه مدتهاست
در كشور به صدا درآمده اما مسئولان هنوز راهكاری عملی برای كنترل و كاهش
این موضوع به كار نبسته اند؛این بیتوجهی به بحران اعتیاد در حالی اتفاق
میافتد كه آمار معتادان به شیشه و كشف آشپزخانههای تولید مواد مخدر صنعتی
هر روز در حال افزایش است.
نظر شما