سلامت نیوز : وضعیت نامناسب بیمارستان‌های کشور و محیط‌های کلینیکی موضوعی بود که روز گذشته در همایش کالایی شدن سلامت مورد اشاره قرار گرفت و بالا بودن جراحی‌های بی‌مورد، ایجاد سرمایه‌گذاری پزشکی و ناموفق بودن برنامه‌های سلامت مورد انتقاد قرار گرفت. ناصر فکوهی، استاد دانشگاه و جامعه‌شناس در همایش کالایی شدن سلامت با اشاره به سرمایه‌گذاری پزشکی گفت:«از بعد از جنگ جهانی دوم کشورهای اروپایی سیاست‌های سوسیال دموکرات را برای حوزه‌های حیاتی جامعه در پیش گرفتند، یعنی حوزه‌هایی که می‌توانستند کل سیستم‌ها را به هم بریزند از طریق سیاست سوسیال دموکرات مهار می‌شدند. این الگو در کشورهای فرانسه و آلمان اجرا شد، براساس این سیستم میزان برداشت دولت در مقابل ارزش افزوده بسیار بالا بود وهیچ کس جز خود را وارد آن نمی‌کرد، از جمله حوزه‌هایی که با این روش، اداره می‌شد، سیستم حمل و نقل و بهداشت بود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ؛ در این الگو، بهداشت موضوعی بود که بیش از همه مورد تاکید قرار گرفت و فضایی ایجاد شد تا هیچ کس امکان سوداگری در آن را نداشته باشد یا این اقدامات به حداقل برسد.» این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه ایران نیز از این سیستم الگوبرداری کرده است، توضیح داد: «بخش‌هایی از این سیستم در ایران اجرا شد، یکی از آنها همین طرح پزشک خانواده است که به نوعی کپی‌برداری از این سیستم به شمار می‌رود و موفقیت چندانی نیز نداشته است.» به گفته او، ایران در اداره حوزه بهداشت از الگوی غیربومی تبعیت کرده است. این الگو در سال‌های دهه 70 میلادی اجرا شد که منجر به خصوصی شدن شدید حوزه بهداشت گردید. آمریکا به‌عنوان یک کشور پیشرفته سیستم بهداشت و درمانش در حد یک کشور در حال توسعه است. این جامعه‌شناس در همین زمینه به عملکرد ناموفق بیمه‌ها در کشور اشاره کرد.«در حال حاضر صندوق بیمه‌های تکمیلی در حال ورشکستگی است چرا که هزینه‌های درمان آنقدر سنگین شده که دیگر نمی‌تواند آن را تحمل کند، سال‌هاست که این بحث میان بیمه‌های عمومی و تکمیلی در جریان است.» او از اینکه کسی با وضعیت ایجاد شده در بیمارستان‌ها و به‌طور کلی سیستم پزشکی مقابله نمی‌کند، انتقاد کرد.

وضعیت نامناسب کلینیک

فکوهی به هزینه‌های بالای درمان و نگرانی مردم از مراجعه به پزشک سخن گفت.«متاسفانه اکنون فضایی ایجاد شده که مردم برای مراجعه به بیمارستان یا یک پزشک متخصص نگران و مضطرب هستند. برخی برای تامین هزینه‌های سنگین جراحی‌های، خانه خود را فروخته‌اند، محیط کلینیکی ما وضعیت نامناسبی دارد، این موضوع را من به‌عنوان یک بیمار حرفه‌ای که از 6 سالگی با محیط‌های بیمارستانی آشناست، اعلام می‌کنم.»این استاد دانشگاه، با اشاره به تجارت اندام انسان در برخی کشورها، ادامه داد:«فاجعه‌ای که در سطح مبادله اندام‌های انسانی و کالایی‌شدن اعضای بدن انسان در حال رخ‌دادن است، به‌عنوان کالایی‌شدن پزشکی معروف است که اسم پیشرفته آن، توریسم پزشکی است. به این معنی که اگر کسی برای بازدید از آثار تاریخی به کشوری سفر می‌کند سری نیز به بیمارستان بزند و برای نمونه کلیه‌اش را نیز تغییر دهد!»

انجام جراحی بی‌دلیل در کشور بالاست

این استاد دانشگاه در ادامه به تعداد جراحی‌هایی که بی‌دلیل انجام می‌شود اشاره کرد.«متاسفانه جراحی‌های زیادی در کشور انجام می‌شود که بی‌دلیل است، هدف از این کار نیز استفاده حداکثر از اتاق‌های عمل است، انجام انواع و اقسام آنژیوگرافی‌ها، لاپاراسکوپی‌ها، رادیوسکوپی.... را باید به آن اضافه کرد، در ایران پیشرفته‌ترین دستگاه‌های ام آر آی وجود دارد، به هر حال باید این دستگاه‌ها مورد استفاده قرار گیرند.»او معتقد است که در ایران پزشکی پیشرفت فراوانی کرده در حالی‌که هنوز در بخش تشخیص با مشکل مواجه است، در شرایطی که در پزشکی، تشخیص حرف اول را می‌زند. فکوهی میزان تشخیص‌های نادرستی که در پزشکی می‌شود را بسیار بالا عنوان کرد. «زمانی‌که بیماری بدون دلیل، به اتاق جراحی فرستاده می‌شود، در حالی‌که نیازی به آن ندارد، پدیده کالایی شدن بدن انسان مطرح می‌شود.»او تاکید کرد که جامعه پزشکی ایران باید نسبت به این موضوع واکنش نشان دهد.

تجارت اندام انسان در برخی کشورها

در ادامه این همایش دکتر حسین راغفر،استاد اقتصاد سلامت نیز با اشاره به بحران اجتماعی و اقتصادی در جهان گفت:«یکی از نتایج جهانی شدن پدیده بحران اقتصادی، رشد اقتصاد جرم و جرائم است که یکی از مخوف‌ترین جلوه‌های تبهکاری در این پدیده تجارت اعضای بدن است.» به گفته او، کودکان فقیر کشورهای سودان، برزیل، هند، یمن و... به کشورهای پیشرفته فروخته می‌شوند و اندام‌های آنها به افراد ثروتمند بیمار منتقل می‌شود. هر چند که تجارت اعضای بدن، پدیده جدیدی نیست و در طول تاریخ نظام برده‌داری وجود داشته‌است اما شکل جدید آن با استفاده از فناوری‌های جدید، کالایی‌شدن بدن انسان را امکان‌پذیر کرده است. راغفر با بیان اینکه بسیاری از کشورهای دنیا از وقوع چنین جنایت‌هایی اطلاع دارند، با این حال سکوت کرده‌اند، ادامه داد:«این موضوع به‌ویژه برای کشورهای صنعتی غربی مصداق پیدا می‌کند که خریداران اندام انسان‌ها هستند. امروزه بزرگ‌ترین تجارت فروش بدن از سوی کشورهای بلوک شرق و مهاجرت جمع زیادی از کودکان و زنان آنها به کشورهای غربی صورت می‌گیرد. این پدیده، پرسودترین تجارت کشورهای اروپای غربی است که حتی دولت‌های صادر کننده این افراد نیز از آن اطلاع دارند.»براساس اعلام او، تخمینی که در سال 2008 زده شد نشان داد که بیش از 800 هزار نفر سالانه بین کشورهای جهان مبادله می‌شوند.به گفته راغفر، تجارت اندام انسان، توافق نانوشته برخی کشورهاست.

این استاد اقتصاد سلامت در بخش دیگری از سخنانش به بالا بودن سزارین در کشور اشاره کرد.«در همه جای دنیا بین 8 تا 10 درصد از زایمان‌ها به‌صورت سزارین صورت می‌گیرد، اما در ایران به اذعان خود مسئولان، میزان سزارین در کشور بسیار بالاست، این موضوع حکایت از نبود نظارت بر انجام زایمان‌هاست. برای یک پزشک انگلیسی غیرقابل باور است اگر بگوییم یک پزشک ایرانی در روز 15 جراحی انجام می‌دهد!»به اعتقاد راغفر، فرسوده‌شدن نهادهای نظارتی محصول اقتصاد بازاری است. او بر این نظر است که اصل در موضوع عدالت در سلامت نیاز است نه توانایی پرداخت. چرا که اگر کسی نیاز دارد اما توانایی پرداخت نداشته باشد، مسئولیتش به عهده دولت است.