سلامت نیوز : در حالی كه تحقیقات پراكنده هشدار می‌دهد كه شیوع دیابت در ایران از مرز خطر هم گذشته اما به گفته متخصصان رصد وضعیت بیماری، هنوز هیچ آمار دقیقی از تعداد مبتلایان در ایران در دست نیست و صرفا به استناد تخمین‌های جهانی، حدس بر این است كه ایران هم از الگوی جهانی پیروی كرده و سالانه 200 الی 300 هزار نفر به جمعیت مبتلایان به دیابت افزوده شود. فقدان آمار دقیق از شیوع دیابت در كشور در حالی است كه سابقه نخستین بررسی برای شیوع بیماری به سال 1372 بازگشته و نتایج این تحقیق كه توسط مراكز تحقیقات غدد و متابولیسم دانشگاه‌های شهید بهشتی و تهران انجام شد، نشان داد كه در دو شهرستان اسلامشهر و رباط‌كریم شیوع دیابت در زنان بالای 30 سال، 6/7 درصد و در مردان بالای 30 سال 1/7 درصد بود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از اعتماد  ؛ در شهر تهران هم 3/7 درصد از افراد بالای 30 سال مبتلا به دیابت بودند كه در واقع از هر 5 نفر از ساكنان بالای 30 سال در شهر تهران، یك نفر مبتلا به دیابت بود. با تعمیم نتایج این مطالعه به كل كشور برآورد شد كه 3/7 درصد از جمعیت بالاتر از 30 سال كشور مبتلا به دیابت هستند. نتایج بررسی سیمای مرگ كشور در سال 1378 در چهار استان كشور نشان داد كه 272 نفر از 10 هزار نفر جمعیت كشور سالانه به علت دیابت فوت می‌كنند و در همان سال، دیابت به عنوان شانزدهمین علت مرگ در مردان و نهمین علت مرگ در زنان كشور معرفی شد. تخمین‌های بعدی اعلام می‌كرد كه در سال 1381، 100 هزار مرگ ناشی از ابتلا به دیابت در ایران رخ داده است. نگرانی از شیوع بیماری، صرفا متوجه عوارض ناشی از آن نبود بلكه باری كه بر دوش نظام سلامت تحمیل می‌شد هم به دغدغه مهم متولیان سلامت تبدیل شد، زیرا در سال 75، برآورد شد كه هزینه‌های جاری مراقبت و درمان و ناتوانی ایجاد شده در افراد دیابتی، متجاوز از 70 میلیارد تومان در سال بوده است. سال 89، نتیجه یك بررسی اعلام كرد كه سن ابتلا به دیابت در ایران 10 الی 15 سال پایین‌تر از میانگین جهانی بوده چنان كه سن ابتلا به دیابت نوع 2 در دنیا 55 الی 65 سالگی بوده اما سن ابتلا به این نوع دیابت در ایران به 45 الی 50 سالگی كاهش یافته است.

در آن سال، پیش‌بینی‌ها نشان می‌داد كه 7 میلیون ایرانی (9/8 درصد از جمعیت كشور) به دیابت مبتلا هستند و سالانه یك درصد به آمار مبتلایان به دیابت اضافه می‌شود. كارشناسان در همان سال هشدار دادند كه میزان شیوع بیماری در جمعیت بالای 30 سال كشور نگران كننده بوده، زیرا 14 الی 23 درصد از جمعیت بالای 30سال كشور به دیابت مبتلا بوده‌اند كه 50 تا 60 درصد از این افراد از بیماری خود بی اطلاع هستند. بی اطلاعی بیماران از بیماری خود نیز بار سنگینی را بر دوش نظام سلامت تحمیل كرده، چنان كه به گفته دكتر اسدالله رجب، رییس انجمن دیابت ایران، هر ساله یك میلیارد دلار به‌دلیل كنترل نشدن بیماری دیابت در كشور هزینه می‌شود. امروز كه دیابت جایگاه چهارمین علت مرگ در كشورهای توسعه یافته را از آن خود كرده، كارشناسان عنوان می‌كنند كه پیشگیری از ازدواج فامیلی یا تحت درمان بودن قبل از بارداری، ورزش كردن و استفاده نكردن از غذاهای چرب مهم‌ترین راهكارها در جلوگیری از ابتلا به دیابت است.

روز گذشته رییس دانشگاه علوم پزشكی تهران در نشست خبری روز جهانی دیابت در تشریح آخرین وضعیت شیوع دیابت در ایران گفت: «آمارهای كشوری نشان می‌دهد 53 درصد مرگ‌و‌میرهای كشورمان به دلیل بیماری دیابت و قلب و عروق است و دیابت یك بیماری مهم به حساب می‌آید. برآورد می‌شود كه به ازای هر 10 نفر جمعیت، یك نفر به دیابت مبتلا شود و در حالی كه از مهم‌ترین عوارض ناشی از ابتلا به دیابت، ضایعات كلیوی است، اكنون حدود 20 درصد از بیماران كلیوی به دلیل دیابت به ضایعات كلیوی مبتلا شده‌اند.» باقر لاریجانی افزود: «نتایج مطالعات در داخل كشور نشان می‌دهد كه دیابت 300 هزار سال از عمر مفید بیماران می‌كاهد علاوه بر آنكه هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم مداوای بیماران دیابتی بالغ بر 750 میلیون دلار برآورد شده كه 590 میلیون دلار به صورت مستقیم و 153 میلیون دلار به شكل غیرمستقیم است.»هشدار لاریجانی نسبت به تحمیل هزینه‌های ناشی از شیوع بیماری در حالی است كه برخی اقدامات دولت طی سال‌های اخیر در افزایش ابتلا به این بیماری موثر بوده كه حذف سبوس از آرد مصرفی در نان‌های سنتی كشور، افزایش چشمگیر قیمت میوه و لبنیات و همچنین فقدان ریزمغذی‌ها در مواد غذایی از جمله عوامل موثر در سوق دادن جمعیت در معرض خطر ابتلا به دیابت است.

امروز دیابت به مهم‌ترین بیماری غیر واگیر در كشور تغییر نام داده و شایعات حاكی از آن است كه شیوع دیابت نوع 2 در مناطق روستایی و شهری، تفاوت معناداری ندارد. محمد علوی‌نیا، رییس اداره غدد و متابولیسم وزارت بهداشت، روز گذشته با اشاره به وضعیت شیوع این بیماری در كشور گفت: «شیوع دیابت در استان‌ها و شهرهای مختلف كشور متفاوت است و 3/1 درصد الی 5/14 درصد افراد 25 تا 64 ساله مبتلا به دیابت هستند، اما در مجموع می‌توان گفت كه حدود 8 درصد جمعیت كشور دچار دیابت هستند، هرچند كه میزان شیوع بیماری در شهرها بیشتر از روستاهاست. تا امروز وزارت بهداشت 500 هزار بیمار را در سیستم دولتی ثبت كرده اما افرادی كه از خدمات حمایتی و درمانی بخش خصوصی استفاده می‌كنند در سیستم وزارت بهداشت ثبت نشده‌اند و می‌توان گفت كه وزارت بهداشت آمار دقیقی از مبتلایان كشور ندارد.»