به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران ؛ با این كه معلوم نیست چه زمانی اراده اصلاح شیوه زندگی در میان ایرانیان قوی خواهد شد و فرهنگ زندگی سالم و افزایش تحرك بدنی در جامعه افزایش خواهد یافت، اما نمیتوان از كنار این مهم كه دیابت از علل اصلی مرگ و میر و نقص عضو در جهان است، به سادگی گذشت. در این میان آخرین برآوردهای سال 88 درباره ابتلای به دیابت در كشور حاكی از آن است كه 5 درصد از جمعیت كشور مبتلا به دیابت هستند كه فقط نیمی از آنها شناخته شدهاند. با این حال آمار متفاوتی از شیوع دیابت در نقاط مختلف كشور داریم و گفته میشود از 3/1 تا 5/14 درصد از جمعیت 25 تا 64 سالههای كشور مبتلا به دیابت باشند كه متوسط آن رقمی در حدود 8/7 درصد میشود. در این زمینه از زمان اجرای برنامه كشوری پیشگیری و كنترل دیابت در كشور، تاكنون در مناطق روستایی و شهری و البته در سیستم دولتی 500 هزار بیمار دیابتی و 300 هزار پردیابتی (در معرض ابتلا به دیابت) شناسایی شدهاند و متأسفانه تعداد قابل توجهی از مبتلایان به این بیماری از آن اطلاع ندارند. دكتر علوینیا، رئیس اداره پیشگیری از بیماریهای غدد و متابولیك وزارت بهداشت و درمان در گفتوگو با با اشاره به اجرای برنامه شناسایی زودرس بیماران دیابتی با غربالگری آنها میگوید: این برنامه در جمعیت بالای 30 سال كشور كه دارای یك فاكتور خطر هستند، اجرا شده است كه تا سال گذشته در 16 دانشگاه علوم پزشكی شهری این برنامه اجرا میشد و امسال به 22 دانشگاه افزایش یافت. براین اساس سال 90 را سال مراقبت از بیماران دیابتی شناسایی شده، قرار دادیم و امسال هم این برنامه را ادامه دادیم؛ چرا كه معتقدیم اگر نتوانیم اقدامی برای درمان بیماران شناسایی شده كنیم، هیچ یك از فعالیتهایمان به نتیجه مثبت نمیرسد.
وی با اشاره به این كه در كنار این برنامهها بقیه بیماران مبتلا به دیابت را هم شناسایی كردیم، میگوید: به علاوه مدل آموزشی سطح به سطح را هم اجرایی كردیم یعنی كارشناسان استانی ما به كارشناسان شهرستانی آموزش دادند و این آموزشها به ترتیب به كارشناسان هلال احمر، رابطان بهداشت و عموم مردم منتقل شد. دكتر علوینیا درباره تحقق یافتن یا نیافتن مصوبه مجلس مبنی بر افزایش 10 درصدی قیمت نوشابههای گازدار و اختصاص آن به درمان دیابت با بیان این كه اعتباری با این عنوان از سال 86 اختصاص نیافته است، میافزاید: از سال 88 اعتباری از سوی معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری به وزارت بهداشت برای درمان دیابت، پیشگیری، تأمین دارو، تجهیزات مصرفی و اصلاح تغذیه اختصاص یافت و همچنان هم این اعتبار اختصاص مییابد. بنابراین ما پولی به عنوان مالیات نوشابههای گازدار آن زمان كه قرار بود رقمی بالغ بر 50 میلیارد تومان در سال باشد دریافت نكردهایم. وی البته درباره جمعآوری دقیق آمار بیماران مبتلا به دیابت میگوید: از آنجا كه بخشی از بیماران دیابتی برای درمان به بخش خصوصی مراجعه میكنند، لذا نمیتوان آمار دقیقی از مبتلایان به دست آورد. به این منظور هماكنون نرمافزاری طراحی كرده و در اختیار همه پزشكان قرار دادهایم تا چنانچه بیمار دیابتی نزد آنها مراجعه كرد مشخصات آن را در نرمافزار ثبت كنند تا بتوانیم آمار دقیقی از بیماران به دست آوریم. هماكنون این برنامه در 16 دانشگاه علوم پزشكی به شكل آزمایشی در حال اجراست و تا پایان سال سراسری میشود.
البته با توسعه برنامه پزشك خانواده، این برنامه با قوت بیشتری انجام خواهد شد. پرواضح است كه در كنترل بیماریای چون دیابت كه تقریباً ابتلای به آن موجب به خطر افتادن حیات بخشهای زیادی از بدن میشود تحرك بدنی و افزایش فعالیت فیزیكی نقش تعیینكنندهای داشته و در اصل حرف اول را میزند. جا انداختن این فرهنگ در میان جامعه ایرانی نیازمند برنامهریزیهای منسجم و حساب شدهای است كه شاید بتوان گفت اكنون گامهای اولیهای به این منظور برداشته شده است؛ چرا كه اخبار حاكی است كه سندی برای افزایش فعالیت فیزیكی در میان عموم مردم طراحی شده است. هر چند فعلاً پیشنویس این سند بینبخشی با همكاری دستگاههایی چون وزارتخانههای بهداشت و درمان، آموزش و پرورش، ورزش و جوانان و نهادهایی چون شورای عالی استانها، ستاد كل نیروهای مسلح و چند دستگاه دیگر آماده شده است، اما میتوان امیدوار بود تا با اجرای آن دستكم شاهد تغییرات اساسی در شیوه زندگی ایرانیها باشیم. آن گونه كه عباس پریانی، مسئول برنامههای آموزشی مركز مدیریت بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت و درمان در گفتوگو با توضیح میدهد. كارشناسان در این سند میان ورزش و فعالیت ورزشی تفاوت قائل شدهاند. یعنی فعالیت فیزیكی و تحرك بدنی را در سطح متوسط آن به عبارتی 150 دقیقه تحرك متوسط در هفته در نظر گرفتهاند.
وی میگوید: تحرك متوسط یعنی شما پیادهروی كنی تا حدی كه ضربان قلب و نفسات تا حدی بالا برود كه به راحتی قادر به حرف زدن باشی و به عبارتی به نفسنفس نیفتی. براین اساس هر ایرانی موظف میشود 5 بار در هفته روزی نیم ساعت تحرك بدنی داشته باشد و به میل خود میتواند این 30 دقیقه را به 3 تا 10 دقیقه در روز تبدیل كند. وی با اشاره به این كه این برنامه متناسب با گروههای مختلف سنی و میزان تحرك لازم برای آنها تعریف شده است، میگوید: به علاوه در این برنامه به شكل ویژه برنامههای خاصی برای افرادی كه محدودیتهای عضلانی – اسكلتی، بیماریهای خاص و بیماری قلبی – عروقی دارند یا سكته كردهاند، در نظر گرفته شده است و بر مبنای آن هر دستگاه موظف میشود تا شرایط لازم برای رسیدن به هدف اصلی یعنی 150دقیقه تحرك برای افراد زیر پوشش خود را فراهم كند. به گفته وی با تصویب این سند در شورای عالی سلامت و ابلاغ آن به دستگاهها، هر نهادی موظف خواهد بود تا این برنامهها را اجرایی كند تا از كم تحركی و افزایش ابتلای ایرانیان به بیماریهای غیرواگیر كاسته شود. در این زمینه كامران نیكوسخن، مدیرعامل انجمن دیابت ایران هم با اشاره به این كه از مهمترین مشكلات بیماران دیابتی این است كه از آموزشهای لازم برای كنترل بیماری خود بهرهمند نیستند، میگوید: بر اساس پروتكلهای استاندارد درمانی یك بیمار دیابتی باید دستكم 15 ساعت آموزش مدون ببیند كه متأسفانه این مهم هنوز وارد سیستم درمانی كشور نشده است و بیمهها هنوز این امر را نمیپذیرند، این در حالی است كه اگر بیماران آموزشهای لازم را دریافت كنند، فقط در دیابت نوع 2 هزینههای درمان 21 برابر كاهش مییابد.
وی همچنین با تأكید بر ضرورت پوشش بیمهای سرنگهای انسولین، میگوید: یك بیمار دیابتی شاید مجبور باشد روزانه از چندین سرنگ استفاده كند، لذا پوشش بیمهای این سرنگها كمك بسیاری به این بیماران خواهد كرد. البته به تازگی انسولینهای خاص زیر پوشش بیمه قرار گرفتهاند، اما تجویز آنها فقط از سوی پزشكان متخصص و فوق تخصص صورت میگیرد و امیدواریم تا پزشكان عمومی هم از این امكان برخوردار شوند. نیكوسخن همچنین درباره كمبود داروی گلوكاگون میگوید: چنانچه بیمار دیابتی هنگام تزریق انسولین دچار افت قند خون شود، این داروی هورمونی به كنترل قند او كمك خواهد كرد، اما متأسفانه حدود دو ماه است كه با كمبود این دارو مواجه شدهایم و از سویی با توجه به این كه قیمت هر عدد از این دارو 30 هزار تومان است، پوشش بیمهای آن ضروری است. در این میان هر چند اجرای چنین برنامههایی كمك به بهبود و تغییر شیوه زندگی افراد جامعه خواهد كرد، اما مسلم است كه هیچ برنامهای به اندازه اراده فردی برای تغییر شیوه زندگی، افزایش تحرك و پرهیز از خوردن غذاهای آماده و فستفود مؤثر نخواهد بود و در اصل تا افراد خود به فكر تأمین سلامت جسمی خود نباشند، هیچ برنامهای این سلامت را تضمین نخواهد كرد.
نظر شما