منواكسیدكربن گازی است كشنده، اما این آدمها هستند كه با بازی مرگبارشان با وسایل گرمازا یا ساخت خانههای ناامن، این گاز را تولید میكنند و در كمین جانشان مینشانند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم ؛ مرگ بیدرد آرزوی خیلیهاست، مسموم شدگان با گاز منواكسیدكربن اگر آرزوی این مرگ را داشته باشند به خواستهشان میرسند چون همه چیز آن قدر سریع اتفاق میافتد كه جای آه و ناله باقی نمیگذارد.اما اگر منواكسیدكربن ناقص عمل كند، فرد مسموم شده نه در حین مسمومیت كه تا پایان عمر از درد به خود میپیچد.
منواكسیدكربن گازی است كشنده، اما این آدمها هستند كه با بازی مرگبارشان با وسایل گرمازا یا ساخت خانههای ناامن، این گاز را تولید میكنند و در كمین جانشان مینشانند.آمارهای سازمان پزشكی قانونی وحشتآور است، این آمارها سال به سال رشد میكند و در ماههای سرد سال اوج میگیرد، معمولا هم تهران ركورددار مرگ و میر است. پزشكی قانونی در سال 90 نموداری را رسم كرد كه نشان میداد آمار گازگرفتگی در استانهای كشور چه قدر است.
در این نمودار تهران، بلندترین ستون را از آن خود كرد چون از مجموع 845 فرد فوت شده، 247 نفر ساكن تهران بودهاند.البته سال قبل از آن یعنی سال 89 تعداد كشتهها كمتر از این بود. در این سال در كل استانها 661 نفر مرگ با گاز منواكسیدكربن را تجربه كردند كه 187 نفرشان تهرانی بودند؛ یعنی رشدی 32 درصدی درتعداد كشته شدهها كه دستكمی از فاجعه ندارد.
ماه پرخطر، استان آسیبپذیر
منواكسیدكربن ما را یاد زمستان و روزهای سرد میاندازد؛ همان روزهایی كه آدمهای یخزده از سرما شعله بخاری را تا آخر بالا میكشند و در حالی كه مچاله شدهاند تنشان را به تن گرم بخاری میچسبانند و برای اینكه از روزنهای بادی نیاید همه درزها را میگیرند.با اینكه تهران زمستانهای خیلی سردی ندارد اما بخاریها جان آدمهای بیشتری در این استان را میگیرد. میشود رقم بالای مرگ و میر در پایتخت را به جمعیت زیاد آن و تراكم بالایش ربط داد اما بیشك رعایت نكردن اصول ایمنی در تهران نیز مزید بر علت است.
پس از تهران، البرز بیشترین كشته با گاز منواكسیدكربن را دارد و پس از آن آذربایجان شرقی با 71 كشته در سال 90، استانهای فارس (50 كشته) و قزوین (28 كشته) نیز در رتبههای بعدی قرار دارند. درست برعكس استانهای بوشهر، خراسان جنوبی، ایلام، سمنان، قم، كردستان، كهگیلویه و بویراحمد، گلستان و هرمزگان كه در سال 90 یا آمار كشتههایشان صفر بوده یا رقمی كوچكتر از 10 قربانی.
ماههای سال هم بر تعداد كشتههای گاز منواكسیدكربن اثر میگذارد به طوری كه نمودار مقایسه مسمومیت با این گاز در 12 ماه سال 89 نشان میدهد كه بیشتر مرگ و میرها در بهمن اتفاق میافتد و ماههای دی و اسفند در رتبههای بعدی قرار دارند.مرگ و میر در ماههای سرد توجیهشدنی است اما عجیب این است كه در ماههای گرم سال حتی در اوج گرمای تیر و مرداد نیز عدهای قربانی گاز منواكسیدكربن میشوند، به طوری كه نمودار سال 89 نشان میدهد در سه ماه تابستان 44 نفر به این طریق مردهاند.
مردان بیشتر میمیرند
همان طور كه زنان سن امید به زندگی شان بیشتر از مردان است به همان نسبت نیز كمتر قربانی گاز منواكسیدكربن میشوند، به چه دلیل معلوم نیست، ولی زنها كمتر قربانی گازگرفتگی میشوند.آمارهای پزشكی قانونی نشان میدهد مردها همواره بیشتر از زنان قربانی گاز مسموم كننده CO2 میشوند به طوری كه در سال 90، 227 زن در مقابل 618 مرد در كل كشور به این طریق مرگ را تجربه كردهاند. رشد مرگ و میر مردان نیز بیشتر از زنان است چون در سال 89، تعداد زنان فوت شده 177 نفر بود كه در سال بعد به رقم 227 نفر افزایش یافت و مردان كه در سال 89، 484 قربانی داده بودند تعدادشان در سال 90 به 618 نفر رسید.
مرگ به خاطر هیچ
گاز منواكسیدكربن تا به حال خانوادههای زیادی را داغدار كرده و بعید نیست با وجود هشدارهای فراوان، سال به سال بر تعداد خانوادههای داغدار اضافه شود. پروندههای مرگ قربانیان احتراق ناقص سوخت را كه بازخوانی میكنی ته آن چیزی نیست جز بیاحتیاطی و زندگی ناامن.گفته میشود از زمانی كه یارانههای سوخت حذف شد مردم برای اینكه در هزینههای گاز و نفت صرفهجویی كنند بیشتر از قبل روزنههای خانههایشان را با پارچه و درزگیر گرفتند و راه ورود اكسیژن به خانه را بیشتر سد كردند.
با اینكه مردم بهزعم خودشان با این روش به صرفهجویی در هزینهها رو آوردند اما مثل هر سال باز هم از دودكشهای غیراستاندارد و وسایل گازسوز بدون دودكش استفاده كردند و با اینكه خطرات این كار را شنیده بودند باز مرتكب اشتباه شدند.حتی بعضیها در این میان دست به ابتكار عمل نیز زدند و با روشی كه فكر میكردند خلاقانه است از شعلههای اجاق گاز و پلوپز برای گرم كردن خانه استفاده كردند، غافل از اینكه اگر این وسایل برای گرم كردن خانه مناسب بود دیگر هیچ وقت بخاری و انواع وسایل گرمازا اختراع نمیشد.
اما بعضی از قربانیان گازمنواكسیدكربن بیگناه به خواب ابدی رفتند چون آنها نه از آن دست افرادی بودند كه خانه را با پلوپز گرم كنند و نه از آن دست آدمهایی كه به نصب صحیح دودكش و لوله بخاری بیاعتنا هستند.كارشناسان آتشنشانی میگویند علت اصلی مرگ مردم با گاز منواكسیدكربن این است كه دودكشهای ساختمانهای مسكونی هنگام ساخت خانه به درستی پیشبینی نشده است.
به گفته آنها انتهای هر دودكش باید حداقل یك متر از سطح بام و حداقل یك متر از دیوار جانبی بام فاصله داشته باشد و كلاهكش حتما به شكل H باشد در حالی كه این نكات در بیشتر ساختمانها رعایت نمیشود و سبب میشود تا عملكرد دودكش معكوس شود و محصولات ناشی از احتراق به داخل فضای خانه پس بزند.در این میان استفاده نادرست از پنجرههای دوجداره نیز عاملی برای بروز خطر شناخته میشود یعنی ساختمانهایی كه از پنجره دوجداره فقط واژهای برای پز دادن و بزرگنمایی دارد، بدون آنكه به سیستم تامین هوا مجهز باشد.
در ساختمانی كه پنجرههایش دوجداره است باید دریچه تامین هوای تازه وجود داشته باشد همچنین در این ساختمانها باید از وسایل حرارتی خاص استفاده شود كه اكسیژن مورد نیازش را از طریق این دریچه و از فضای بیرون خانه تامین كند.اما كمتر مهندس ناظری پیدا میشود كه به این نكته در حین ساختمانسازی توجه كند و كمتر خانهای در بین 16 میلیون واحد مسكونی در سراسر كشور وجود دارد كه سیستم دودكش و تهویه هوای آن بیایراد باشد.
همین است كه هر سال آمار كشتههای مسمومیت با گاز منواكسیدكربن بیشتر از سال قبل میشود و همین است كه روزهای سرد حتی روزهایی با گرمای بالای 40 درجه در كشور یادآور مرگ عزیزانی است كه از خواب به خوابی ابدی میروند و قامت بی جانشان یك چوبخط دیگر به چوبخط كشتههای كشوری گاز منواكسیدكربن اضافه میكند.
منواكسیدكربن چیست و چه میكند؟
سردرد، سرگیجه، تهوع، استفراغ، درد شكم، بیهوشی، تشنج و سرانجام اغما؛ گاز منواكسیدكربن كه در فضا پخش شود كار از سردرد شروع میشود و به اغما میرسد.منواكسیدكربن گازی بیرنگ و بیبو است و از سوختن ناقص نفت و گاز در محیطهای دربسته و بیاكسیژن بهوجود میآید. اگر در یك مكان، آبگرمكن یا بخاریهای فرسوده وجود داشته باشد یا وسایل گرمازایی موجود باشد كه نقص فنی دارد و دودكش آن مشكلدار است، تولید گاز منواكسیدكربن حتمی است. عمل سوختن زمانی كامل است كه در فضا اكسیژن كافی وجود داشته باشد.
وسایل گرمازا طوری طراحی شده كه هوای مورد نیازشان باید از محیط تامین شود و گازهای ناشی از سوختن نفت یا گاز (مثل گاز كربنیك و منواكسیدكربن) باید در خارج از محیط تخلیه شود.در وسایل گرمازا در صورتی كه دودكش بدون نقص باشد عمل تهویه دود بخوبی انجام میشود، اما در وسایلی كه شعله باز یا دودكش ناقص دارد تخلیه گازهای حاصل از سوختن در فضا پخش میشود كه این وضع در مكانهایی كه تمام منافذ آن بسته شده است تشدید میشود.
منواكسیدكربن مسمومكننده است چون این گاز 250 برابر بیشتر از اكسیژن تمایل به تركیب با هموگلوبین خون دارد، به این ترتیب كه با بالا رفتن درصد گاز منواكسیدكربن در فضا، اكسیژنرسانی به بافتهای مختلف بدن بویژه مغز و قلب مختل میشود و ایجاد مسمومیت میكند.مسمومیت با گاز منواكسیدكربن معمولا كشنده است اما كسانی كه بعد از مسمومیت، زنده میمانند تا مدتها از عوارض این مسمومیت همچون نقص سیستم عصبی و روانی همچون فلج عضوی یا اختلال قوای مغزی رنج میبرند.
نظر شما